Combate nulo

No artigo da semana en Faro de Vigo volvo sobre a polémica da Área metropolitana de Vigo

A sentenza ditada polo Xulgado do Contencioso Administrativo número 1 de Vigo sobre a constitución da Área Metropolitana de Vigo (AMV), a pesar de que parece contentar ás partes litigantes, non vai modificar a paralización do ente supramunicipal vigués. Se ben o considera validamente constituído na asemblea do 1 de decembro de 2016, así como axustada a dereito a elección e toma de posesión como presidente do alcalde de Vigo, tamén declara inválidos os seus actos posteriores xa que para adoptalos se requeriría a integración efectiva do concello de Vigo no plan de transporte metropolitano. Unha sentenza salomónica que acepta de forma parcial as posicións de ambas as dúas partes, mais que non soluciona un conflito netamente político entre dúas estratexias de éxito, a do «Vigo primeiro» do alcalde Abel Caballero e a do «Vigo tamén» do presidente Alberto Núñez Feijoo.

Outro combate nulo nunha rivalidade clásica entre dous políticos veteranos cunha traxectoria avalada por candansúas maiorías absolutas, a de Caballero esmagadora no concello de Vigo, a de Feijoo esmagadora (tamén) por cuarta ocasión consecutiva en Galicia. Estratexias electorais de éxito, actualizadas ambas as dúas para cada nova confrontación, que na máis recente, a das Galegas do pasado 12 de xullo, proporcionou no concello de Vigo un resultado aceptable para ambos os dous, xa que o partido de Feijoo foi o máis apoiado (44.064 votos) e o de Caballero (43.332) a lista socialista que mellor resistiu nas sete cidades á fortaleza conservadora e ao sorpaso nacionalista do BNG (31.628). Unha rivalidade Caballero-Feijoo que no caso da Área Metropolitana de Vigo enquistou unha situación que por fastío saíu da axenda política, mais que obxectivamente prexudica os intereses xerais dunha poboación de 600.000 persoas.

Ben sabemos que a complexa constitución do ente metropolitano vigués non é a única nin a principal manifestación desta rivalidade política cuxa cerna reside na dificultade obxectiva que dende o inicio do período autonómico tivo a cidade de Vigo para liderar o proxecto urbano galego. Ningún dos presidentes da Xunta de Galicia, dende Albor e Fraga, pasando polos socialistas Laxe e Touriño, a Feijoo, entenderon o espírito cosmopolita e revolcado dunha cidade portuaria, industrial e policéntrica. Unha incompresión histórica co liderado de Vigo na fachada urbana atlántica, á que tampouco foron alleos os presidentes do Goberno, dende Felipe González, Aznar, Zapatero ou Rajoy a Sánchez, que obrigou a que a cidade tivese que pelexar con unllas e dentes cada unha das infraestruturas de comunicación: a Autovía das Rías Baixas (A-52) dende Benavente, o AVE (que chegará e sairá por Santiago), o aeroporto de Peinador, o desenvolvemento portuario, o saneamento integral da ría… Como lembremos que a cidade viguesa tivo que pelexar coa Xunta pola construción dun gran hospital metropolitano público (recortado e de xestión privatizada polo primeiro goberno de Feijoo) e por unha rede digna doutros servizos básicos educativos e coidados de competencia autonómica.

Abel Caballero soubo identificar nesa tan molesta como obxectiva incomprensión institucional con Vigo unha débeda millonaria da Xunta de Feijoo coa cidade, que xustifica a súa teimosa estratexia do «Vigo primeiro» e a intención de constituír de Rande para acó aquel sitio distinto acuñado por Antón Reixa. Aí está a cerna do conflito interminable do transporte e da área metropolitana, mais tamén doutros como a declaración das Illas Cíes como patrimonio da humanidade, a ausencia de apoio da Xunta á reconstrución do vello Balaídos, a da falta de axudas para diversificar os destinos dende o aeroporto de Peinador, os conflitos sobre a reforma do Berbés e outras actuacións do Consorcio do Casco Vello, os ires e vires sobre a ubicación da Biblioteca do Estado, as polémicas sobre as competencias da Autoridade Portuaria en espazos públicos como as Avenidas ou paseos de Bouzas, a gratuidade do aparcadoiro do Cunqueiro, a ampliación do IFEVI, a taxa sobre o encoro municipal de Eirás, o conflito sobre escolas infantís e centros de día, o apoio ás orquestras clásicas viguesas…

A sentenza sobre a Área Metropolitana, que aparentemente mantén este statu quo, debería obrigar sen embargo a Caballero e a Feijoo a reconsiderar a súa estratexia de confrontación e intentar forxar un acordo interinstitucional sobre a posta en marcha do ente supramunicipal e sobre a incorporación de Vigo ao transporte metropolitano. Trataríase de asumir que só un grande e xeneroso acordo político, baseado na cooperación entre administracións e apoiado polos catro partidos da corporación viguesa, é a chave posible para desbloquear o interminable conflito metropolitano.