As sondaxes e o BNG

/en /por
Un comentarista parece dubidar da miña afirmación referente a que “o BNG mantén con firmeza os seus apoios”. Aínda que non son especialista en demoscopia, creo que a miña interpretación destas primeiras sondaxes publicadas (tanto a da Voz como a do Barómetro) non é errada. Así, na primeira, o BNG mantén os seus apoios xa que en intención declarada de voto, cifrada no 11%, correspóndese co seu promedio dos últimos anos (do 11% a 13%), dato que se o extrapolásemos con outras variables (o que é moi arriscado apenas transcorridos nove meses dende as eleccións) situaría aos nacionalistas nunha porcentaxe de voto do 19% (moi semellante á que obtivo nas autonómicas de 2005). Na sondaxe do Barómetro, a intención de voto do Bloque sitúase no 17% (case idéntica ao 17,3% que este mesmo estudo lle agoiraba antes da eleccións). Non semella moi fundamentada, pois, a interpretación de que a subida espectacular do PSdeG-PSOE sexa a costa dos seus socios de goberno e, si pola contra, ao derrumbe do teito do PP. Feito que, previsiblemente, poida modificarse xa que Alberto Núñez ten unha boa valoración entre os enquisados, o que a longo prazo debe axudar a remontar ao seu partido (outro cantar será ponderar o que poida influír en Galicia a estratexia entolecida de oposición de Rajoy).
Así as cousas, non hai dúbida de que o grande risco do BNG é chegar a sufrir a “síndrome Orozco”, perdendo parte dos seus apoios a prol do cabalo gañador que supón contar coa presidencia. Con todo, esa posibilidade dilucidarase moito máis adiante. Non teño dúbida de que no goberno galego quen faga ben o seu traballo e amose unha posición máis xenerosa e colaborativa co seu socio, será quen tire os mellores réditos electorais. Con esa perspectiva honesta e corresponsable deberían traballar os nacionalistas.

Campo do Fragoso XIII

/en , , , /por

CANDIDATURA EUROPEA
A pesar de non realizar un encontro de grande beleza, onte o Celta presentou por vez primeira a súa candidatura europea vencendo a un dos seus rivais directos nesta difícil pelexa. A falta de quince xornadas para o remate da tempada, o obxectivo da permanencia (contar con corenta puntos) xa está practicamente no peto. Un éxito formidable. O que queda agora por diante aos de Vázquez é facernos soñar coa volta á UEFA e mesmo chegar a recuncar na Liga de Campións. O Villareal, aínda mermado polas ausencias de Riquelme e Sorín, a endiañada parella porteña, controlou de forma egoísta a pelota, levando a iniciativa do xogo e desbordando polas bandas, sobre todo na primeira parte, á defensa local. Porén, o Celta, moi ben organizado e seguro polo centro, foi quen buscou o gol con maior convicción por medio de veloces contragolpes dirixidos por Borja Oubiña, outra vez, o noso xogador máis valioso. O mediocentro vigués axigántase en cada xornada. Onte recuperou no centro do campo os balóns que quixo, facéndoo coa elegancia e precisión propias dun malabarista; cortou as xogadas perigosas no momento oportuno; distribuíu, a unha e outra banda, con maior profundidade e veleno atacante que noutras ocasións, converténdose na referencia imprescindible para os seus compañeiros que o buscaban para procurar acougo e manter o tempo de xogo. Mágoa, que no derradeiro contragolpe non atinase no seu xenial remate, deixando a pelota lixeiramente esterada á esquerda. Se chega entrar, Balaídos quedaría definitivamente rendido aos seus pés. Non me cabe dúbida que ese momento chegará.

Nova etapa política

/en , , /por
No artigo da semana analizo os tres feitos que, na miña opinión, abren unha nova etapa na política galega: as marchas obrigadas de Fraga e Vázquez e a proposta dun Estatuto de nación por parte do BNG.

Peche do VIIº Salón

/en , /por

Hoxe asistín ao peche do VIIº Salón do libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra, onde se fixo unha homenaxe á desaparecida María Victoria Moreno. É un feito indiscutible que esta salón, organizado polo concello, pola ASPG e pola asociación Máislibros, xa está absolutamente consolidado. Gustáronme moito as exposicións e as instalacións, sobre todo a de traballos escolares e a titulada Plantado libros, unha mostra de ilustradores galegos preparada por AGPI.
Os organizadores, un equipo de profesores numeroso e ben cohesionado, non ocultaban a súa satisfacción. Ben a merecen, o seu traballo énchenos a todos de orgullo.
O cartel é de Patricia Castelao, unha marabilla, como todos os traballos que prepara!

E como cousa de encantamento…

/en , /por
Entre todas as caralladas que celebran a saída obrigada de Paco quédome con esta da sempre xenial aranheira. Parabéns para ela e, tamén, para Vieiros que fixo un seguimento completo do proceso.

Penúltimos

/en /por
Hai case dez días reflexionabamos sobre os datos do Ministerio de Cultura que amosaban os nosos índices baixísimos de consumo de produtos culturais e, mais especificamente, de libros en galego. Hoxe chega outra noticia contundente: Galicia foi, durante o último trimestre de 2005, a penúltima comunidade autónoma en índices de lectura e consumo de libros. Só o 49% dos galegos considéranse lectores (0 51% afirma que nunca le un libro), cifras que amosan a nosa indixencia lectora, sitúándonos a case dez puntos de Cataluña e Euskadi e, moito máis lonxe, da Comunidade de Madrid, onde o 68% da poboación declárase lectora.
É incuestionable que en cuestión de lectura o cambio non chegou a Galicia e seguimos recuando (non esquezamos que hai anos case chegamos a estar na metade da táboa). Unha realidade que pretende modificar o Plan de lectura en elaboración (onte tivemos unha nova reunión da comisión redactora). Elevar o índice de lectura da cidadanía, fomentar a lectura con especial atención de lectura en galego, mellorar a presenza social do libro e a lectura e favorecer a formación dos mediadores da lectura son os catro grandes obxectivos deste plan que pretende, tras a aprobación da Lei do libro e a lectura antes do verán, iniciar unha grande mobilización social (a famosa “insubmisión lectora”).
Creo que mais que lamentarse seguido e verse ao embigo nos interminables debates cainitas sobre o estado do noso sector editorial (onde hai xente que manexa sen pudor moitas falsidades), o primeiro reto do sector do libro é o de promover o beneficioso hábito da lectura na sociedade galega. O demais é seguir dándolle voltas a un muíño que non move vento ningún.

Maraxe

/en /por
Onte presentamos o libro de conversas de Bernardino en Maraxe. O acto foi moi bonito, sobre todo polo moito que contou o noso grande poeta do mar dos seus anos máis mozos, desde o seu intento de embarcar coma polisón coa pretensión de chegar a Venezuela ata as súas peripecias nos xantares dos bares de estraperlo en Vigo. Bernardino amosouse lucidísimo e agarimoso con todos os seus veciños, que ateigaron o local.
O libreiro de Maraxe é Lito, o que fora dianteiro centro daquel inesquecible “Celta galego” de Costas, Manolo e Villar. O traballo deste libreiro futbolista demostra que aínda é posible concibir a libraría como un espazo comercial e, ao tempo, referente cultural e punto de encontro dunha comunidade. Cun fondo moi digno, espazos especializados en literatura galega e para os pequenos e, sobre todo, moita iniciativa cultural Maraxe é hoxe o referente do libro no Morrazo. Beizóns para este libreiro fantasía!!!

Metáforas visuais

/en /por
Chema Madoz é un dos fotógrafos máis interesantes que coñezo para manexar a sutileza da composición. As súas metáforas visuais, á altura das de Joan Brossa, son auténticamente xeniais. Metidos de cheo na polémica sobre unha foto de cuberta non está de máis dar unha volta pola súa colección.

Alucinante MacGyver

/en /por

Meu amigo Pedro (que se tivese un blo sería un monstro da rede) envíame este enlace dun comezo dun capítulo de MaGyver de rescate no País Vasco. Recomendo velo (son oito minutos) e despois facer comentarios. Alucinante!

A cultura na era da incerteza

/en , /por

Interesoume a recomendación que fan Txetxu e Catuxa do libro La cultura en la era de la incertidumbre (Sociedad, cultura y ciudad) (tradución do orixinal catalán) de Ferrán Mascarel, rexedor de Cultura do Concello de Barcelona. O libro promete, sobre todo, se temos en conta algunhas afirmacións como as que fixo o autor nesta entrevista, da que recollo algunhas respostas:

–¿La cultura està dominada per la lògica del mercat?
–Sí, segur, encara que, d’altra banda, la societat és globalment molt més cultural del que ens pensem. Economia, política i cultura estan entrecreuades. No hi ha cap àmbit en què els altres dos no hi estiguin permanentment presents. L’àmbit econòmic és molt cultural i l’àmbit cultural és molt econòmic. Finalment, el conjunt de lògiques econòmiques de la societat, que són preeminents en la segona part del segle XX, tenen, més que raons objectives, premisses bàsicament ideològiques i culturals. La tesi del llibre és que la cultura és per tot arreu. La cultura és un procés permanent de construcció i desconstrucció d’idees, de valors i coneixements, que són els que formen el magma cultural que envolta els àmbits econòmic, polític i artístic.

–La cultura és complexa, doncs…
–La cultura té, com a mínim, quatre dimensions. Una de simbòlica, que té a veure amb les identitats. La paraula identitat té poc èxit, se la identifica amb el nacionalisme en el sentit polític de la paraula i, en canvi, jo tinc la impressió que la paraula identitat és aquest referent cultural que ens permet identificar-nos a nosaltres mateixos i identificar la nostra relació amb els altres. Les identitats no són confrontació. Hi ha una segona dimensió que és la que clarament tots identifiquem com a cultura, que és la creativa, que generalment s’identifica amb l’art, però que, a hores d’ara, va molt més enllà de la vida artística tradicional. Un pot no ser artista i en canvi sentir-se creador a través de la seva feina, per exemple. Hi ha també una dimensió econòmica en el fet cultural. Cada cop més diem que la major part de la nova economia té una dimensió cultural. Hi ha autors que diuen que el capitalisme està donant pas a un capitalisme cultural, en què els béns culturals són els que estan en primer pla. Hi ha un quart element, que és el convivencial. La major part de la humanitat té en la producció cultural un element de producció convivencial. El que provoca conflictes no és la cultura. Jo sóc contrari a aquesta tesi que la diferència cultural provoca conflicte. Provoca conflicte la voluntat de poder polític, però no la cultura. La gent pot sentir-se diferent i no per això té ganes d’agredir-se. Al contrari, tenim ganes de coneixe’ns.

–Com han de gestionar la cultura les administracions públiques?
–Cal una actitud que reculli el millor del liberalisme i el millor de la socialdemocràcia. La millor política pública és la que genera instruments de llibertat, de diversitat, eines de densificació dels instruments d’expressió cultural. Des de l’administració pública no s’han de decidir les orientacions de la vida cultural. Això ho fa la societat civil. L’única missió que cal que l’administració pública garanteixi és el pacte social de la democràcia.

–En el llibre planteja l’excessiu distanciament que hi ha entre cultura i educació…
–L’any 1959 Malraux va crear a França el model actual de ministeri de Cultura. Visibilitzar la cultura, en separar-la del ministeri d’Educació, va ser positiu. La seva política de democratització del fet cultural bàsicament va consistir a dir: “Les belles arts s’han de posar al servei del poble”. Aquest és l’aspecte positiu. Però hi ha un altre element que amb el temps s’ha mostrat negatiu, que és la diferenciació entre cultura i educació. El món educatiu és un productor extraordinari de cultura i, des del món de la cultura, s’hauria de defensar que tingui prou recursos. Quina és una de les principals eines de producció cultural d’un país? Una bona educació, perquè l’educació produeix permanentment coneixements i valors culturals.

–¿És possible afirmar la identitat i alhora innovar i acollir la diferència que ens arriba de fora?
–Jo crec que és possible i que és el repte més apassionant que té aquest país. M’atreveixo a dir que el gran repte d’aquest país no és la lletra de l’Estatut, justament és el que acaba de descriure, és a dir, recuperar en una mateixa lògica de govern i alhora de voluntat civil la modernització i la diversitat. I això bàsicament és cultural. Crec que els grans reptes que té el món són culturals. Distribuir la riquesa i aprendre a viure junts en la diversitat són reptes essencialment culturals. Hem après a crear riquesa, el que no hem après és a distribuir-la correctament. Hem après a estimar el que és diferent, a tots ens agrada viatjar, per exemple. El que no hem après és a compartir en el mateix espai urbà, des de la diversitat, el concepte de ciutadà. Crec que el gran repte cultural del nostre país, del nostre entorn cultural, és aquest, com seguir modernitzant i alhora viure en la diversitat.