A industria editorial española a debate

Recomendo a lectura desta interesante reportaxe sobre a crise de industrial editorial española. “Editar, editar ata que se produza o milagre” semella ser a expresión máis acaída para definir a situación de sobresaturación da oferta e caos na libraría á que todos estamos contribuíndo. Moitos libros para unha sociedade de poucos lectores?

Mesa de Traballo de Editores e Libreiros

Información sobre a reunión que mantivemos editores e libreiros o luns pasado.
É inexplicable que o presidente da Xunta non nos recibira despois de dous meses de telo solicitado e que a Mesa Técnica, constituída o 15 de setembro, para analizar as consecuencias da implantación da modalidade de préstamo para o libro escolar, dende entón non volvera a reunirse.
A gratuidade do libro escolar por medio da modalidade de tarxeta electrónica de pagamento (o sistema normando) será a alternativa que ambos os dous sectores presentaremos nas vindeiras semanas.
Hoxe, ademais, recibimos noticias esperanzadoras do compromiso de mediación adquirido coa Federación de Libreiros para acelerar a solución do conflito antes do inicio da primavera.

Historia da primeira edición de "Con pólvora e magnolias"

A presentación da edición ilustrada de Con pólvora e magnolias (o público ateigou coqueto salón de Caixa Galicia) serviu para que Ferrín desvelase nunha intervención preciosa algúns pequenos segredos da primeira edición, aparecida baixo o selo do Grupo de Comunicación Poética Rompente.

Ferrín confesou que o libro nacera dalgunha maneira en Compostela en 1976. Pretendeu reunir nun libro poemas, na súa maior parte, publicados en revistas de fóra de Galicia, xa que daquela non existía un grupo de lectores e críticos atentos á edición poética. Ocupouse do “book design” Luís Mariño e da edición Carlos Delgado, imprimíndose o libro en Gráficas Minerva de Santiago. Coa idea de reducir os custes ao máximo utilizouse papel alba (dos de envolver) e unha tinta de cor lila que pretendía reforza o carácter de edición underground precisa nun tempo de ruptura estética e política.
A edición, sufragada polo autor, foi incorporada ao selo Rompente (movemento bautizado con este nome por Bernardino Graña), constituíndo o primeiro libro independente que saíu en Galicia sen consulta previa “voluntaria” (trámite ao que estaban obrigados os editores, que non posuían número de rexistro –todos os galegos, coa excepción de Val de Lemos de Manuel María– e todas as publicacións autoeditadas).
O momento máis emocionante da presentación produciuse cando a actriz Mónica Camaño leu unha escolma de poemas do libro, entre os que destacou a súa interpretación de “Estas como caída” e “Reclamo a liberdade pro meu pobo”. Un acto que verdadeiramente pagou a pena.

Unha lección sobre o futuro da edición galega?

Aprezo a Moisés a pesar de que hoxe bota por fóra. Inxenuamente pensei que seguía con curiosidade a información que vimos dando nestas brétemas. Xa mo dicía miña nai: es un inxenuo, meu fillo! Sempre agradecín que Moisés e o seu equipo fachendeasen de desinhibición no exercicio do seu traballo crítico (sen entrar a valorar nin a calidade dos seus textos nin a equidade dos seus xuízos); porén, paréceme totalmente inoportuna a arroutada do primeiro parágrafo do artigo que publica hoxe para celebrar a iniciativa de Edicións da Rotonda:

Nin sequera unha mención na web dos editores galegos, uns editores demasiado concentrados nas súas pretensións de que as institucións públicas lles baleiren os almacéns dos excedentes rexeitados polo público, demasiado compracidos coa compaixón allea, e tamén propia, que esperta esa perenne situación de crise que atravesa o sector, como para poñerse a discorrer en novas liñas de negocio ou buscar unha formulación global para solucionar o problema.

Palabras, sen dúbida, moi ferintes para o colectivo de editores galegos que desde o traballo rigoroso e honesto procuramos atopar novos camiños para o noso sector. Mágoa que Moisés non confrontase as súas iniciativas e propostas coas doutros editores e participantes nos debates que se produciron no Simposio e que continuaron na rede. Nun ambiente de respecto e confrontación sincera de posicións algo quedou moi claro: todos desbotamos sen excepción calquera posición vitimista ou compracente sobre o noso oficio e o noso futuro. Desta volta, Moisés errou o tiro, ben que o sinto.

O futuro da CRTVG

A partir do post de urxencia que publiquei sobre a comparecencia no Parlamento do director da CRTVG preparei o artigo da semana sobre o futuro da TVG e a Radio Galega.
Creo que a posta en marcha dunha segunda canle de televisión e dunha compañía pública galega de Internet, así como acometer un proxecto de xestión dos medios actuais rigoroso e austero, baseado na independencia da compañía e no seu carácter de servizo público, son medidas que non deberan ser adiadas.

Rematou por fin!

Grazas a Vigoblog.

Un neno de catro anos expulsado da escola infantil?

Cóntao folerpa nun texto extraordinario de lectura imprescindible. Son profesor de Educación Infantil (a verdade é que hai quince anos que estou excedente, e, dende entón, moito mudou) e, porén, non me entra na cabeza. Ese picariño ten un problema grave, que require outro tipo de axuda. Que vai ser de el no futuro? Síntome tan triste e avergonzado coma expresa Folerpa e todos os amigos que comentan o post.
Triste é, tamén, que a Igrexa combata unha lei que non lle vai coutar, desgrazadamente, ningún dos seus moitos privilexios educativos no país europeo que maior apoio económico lle proporciona. Cara onde queren levarnos Acebes, Rouco e toda a súa caverna con manipulación tan descarada?
Hoxe os problemas reais da educación non están na asignatura de relixión (que abandonan cada vez maior número de alumnado nos centros públicos) nin nese falso debate sobre a elección de centro da que falan sen argumentos os conservadores contrarios á lei. Hoxe os problemas están no que Folerpa conta coa tenrura da verdade no primeiro parágrafo do seu post: no fracaso dunha escola impotente (xa se ve que en todas as súas etapas) para facer fronte ao reto de ofrecer un servizo educativo de calidade para todos. Eis a reforma educativa que precisariamos, a que fixera posible unha atención na diversidade e na excelencia da aprendizaxe das competencias básicas. Triste, moi triste o tempo no que vivimos onde se afasta o soño dunha escola enchidas de pombas e mazás para todos.

Actualización (15-11-2005): Folerpa informa hoxe que a posibilidade de expulsar ao picariño foi reconsiderda. Boas noticias.

Os dereitos de autor e as novas tecnoloxías

Leovixildo García Bobadilla, asesor xurídico do Grupo Filmax, abordou no Simposio a cuestión dos dereitos de autor en relación coas novas tecnoloxías. Foi a súa unha conferencia técnica interesantísima.
Iniciou a súa intervención explicando que está en cernes o anteproxecto de reforma da Lei de Propiedade Intelectual, que, na súa opinión, presenta grandes eivas no que atinxe á edición dixital (a lei redactouse antes das novas posibilidades de edición, repetíndose, por pór un caso, constantemente a palabra “exemplares”), polo que presentará problemas, xa que non se explicitan asuntos concretos como os que debe recoller un contrato editorial no relativo a:
-número máximo e mínimo de exemplares (na edición dixital descarga da obra?)
-obrigas do editor (certificación da impresión, venda, existencia de exemplares, venda en saldo, tiraxe, etc como se resolven se a lei non o explica?)
Este tipo de cuestións poden anular un contrato de edición, tanto por parte do editor como do autor se non se pactan antes e se refliten no contrato.
No anteproxecto de reforma da Lei de Propiedade Intelectual non figura cómo se vai resolver para a edición electrónica o rexistro nin do ISBN nin do Depósito Legal. Actualmente na Comunidade Autónoma de Madrid, por exemplo, para unha edición electrónica non se esixe Depósito Legal, mais si, pola contra, en Catalunya.
Para García Bobadilla no contrato dunha obra que vai ser editada electronicamente hai que contemplar distintas necesidades de explotación, mencionar o territorio (a explotación limitada a un só país non tería sentido) e a súa posibilidade de fragmentación (cando se trata de libros de consulta pode interesar pór á venda capítulos por separado, pero habería que explicitalo no contrato). Subliñou, tamén, a importancia que cobrarán as entidades de xestión colectiva da obra electrónica (Cedro, SGAE…) e de termos específicos xurídicos como o “dereito de sincronización”, que tradicionalmente só se usaba no cine (libro dixital con música), e “dereito sui generis” (a base de datos pode ter dereitos de autor á marxe da información contida nela cando se estime que por si mesma ten orixinalidade suficiente (obras de referencia por exemplo).
Por último, abordou a cuestión das licenzas Creative Commons, de proxectos de dixitalización de obras en dominio público como o de Google Print,e da xerencia dos dereitos dixitais (DRM). Baixo este nome acóllense unha amplia variedade de sistemas que protexen o uso dos contidos dixitais e que poden controlar como se está movendo (accesos -número ou tempo de uso-, etc.). O asociacionismo de editores pode ser moi importante para este tipo de controis e mesmo para fornecer formatos de dixitalización aos seus asociados.

Para seguir falando de blos

Vía Rogerio coñecín o power point que José Luis Orihuela (autor de blogomía) presentou no 2º Encontro de weblogs de Covilha. Paga a pena (mágoa do tamaño reducido das imaxes). Útil para aqueles que queiran seguir falando de blos.