Con frei Betto

/en , /por

Débolle ao amigo Xulio Ríos un encontro intenso de dúas horas desta noitiña con frei Betto, un intelectual brasileiro con grande presenza internacional. Este dominicio foi durante dous anos asesor de Lula no programa Fame Cero. Escritor incesante (ten 53 libros publicados), conferenciante por todo o mundo, articulista (oito textos semanais), director durante vinte anos da revista América Libre, ensaísta, novelista, especialista en nutrición e gastronomía, posúe unha mirada que deita esperanza sobre un mundo que semella esgazarse. “No Río e no Sao Paulo hai dous millóns e medio de mozos entre os catorce os vinte anos que non remataron o ensino primario. Eles son a maioría dos que morren atacados e dos que atacan”, afirmaba cando falabamos da vida cotián na Rocinha (onde viven catro centas mil persoas) ou en Santa Marta, onde non existe o estado e ten outros donos.
Falando moi amodiño cun charuto na man, dos que lle agasallou o seu presidente, describiunos a síndrome da mosca azul, a que padecen algúns políticos de partidos de esquerda cando quedan apegados aos sabores do poder. “Chegan ao goberno, mais esquecen que non teñen o poder”. Para el esta mosca azul é un síntoma máis da crise da democracia no entorno actual da globalización liberal.
Reiterounos o seu agradecemento pola acollida que recibiu nestes tres días nas dúas conferencias que pronunciou en Galicia e o seu desexo de ver algún día publicado en galego un dos seus libros. Confesounos que a proximidade cultural entre os nosos pobos e a facilidade da comunicación foi unha sorpresa que non agardaba. Despedímonos falando das saudades de Perdices, o distrito paulistano onde vive e do que eu gostei o pasado ano. “Deberiamos vivir trescentos anos como as tartarugas. Os primeiros cen para aprender, os seguintes para crear e traballar e os últimos para ensinar” díxonos cando entraba pola porta do seu hotel.

Fragmentos da Galaxia

/en /por
Non debe pasar desapercibido Fragmento da Galaxia, o magnífico blo doutro editor galego que abre unha reflexión sobre o mundo da edición na rede. Magnífica a entrevista que enlaza co editor mexicano Eduardo Rabassa (“O catálogo como forma”). Recomendo este blo especializado, nestes días nos que dous xornais están preparando páxinas sobre o “sorprendente” fenómeno dos blogueiros galegos.

Volveu Xesús Alonso Montero

/en /por

Hoxe ao mediodía recibín na editorial a visita do meu benquerido profesor. Regresou onte de Lúa de Avellaneda, onde durante a semana pasada, como comentamos no Simposio cando preguntaron por el, estivo dando varias conferencias, entre elas, unha no mítico café da Avenida de Mayo.
De todos é coñecida a miña querenza por don Xesús, personalidade humana e cultural na que recoñezo a súa teimosía e coherencia na defensa das súas conviccións e o seu impagable e incansable labor erudito e bibliómano. Tróuxome de Buenos Aires dous agasallos que gardarei nos andeis preferentes da miña biblioteca.
Un exemplar d’ O que cómpre saber da lingua galega, título da súa autoría, publicado pola bonaerense editorial Alborada, en 1969, dedicado a Méndez Ferrín e “prá terra, hoxe auga, de Castrelo do Miño”. A edición é preciosa, realizada ao coidado de Arturo Cuadrado (o galego, primeiro editor de Cortázar) e con cuberta de Luís Seoane; mais os contidos, tampouco perderon interese. Utilísimo pareceume o capítulo “Estatística da produción literaria galega entre 1938-1968”, que nos serve hoxe para reconstruír a historia da nosa edición, fóra e dentro do país, durante a Ditadura, comparándoa coa catalana e vasca.
Un exemplar d’ A Gaita a falare (Lembranzas e maldicións) de Ramón Rey Baltar con prólogo de Eduardo Dieste. Unha auténtica alfaia da poesía galega do exilio, editado en Buenos Aires en 1939 pola Central Galega de Axuda ao Fronte Popular Hespañol (sección da Federación de Sociedades Galegas da República Arxentina), ilustrado con imaxes de Castelao, Seoane, Colmeiro. Poemas costumistas mestúranse con outros vibrantes na dor da traxedia tan recente. Impresionantes son textos como “Carta a un vello compañeiro de navalla”, “Mater dolorosa” ou “¡Antes mortos que escravos!”). Leremos a Rey Balter de vagariño, como merece.

Teleformación en Galicia

/en /por
Noa Orizales presentou no Simposio unha panorámica moi completa sobre o estado en Galicia da teleformación, formación a distancia, e-learning, educación virtual, teleaprendizaxe, e-formación, telemática educativa, variadas denominacións para referirse ao novo sistema educativo que emprega internet como canle para a distribución e xestión do coñecemento. Na actualidade, conceptos como educación a distancia, educación virtual ou “blended learning” mestúranse entre si e coas novas tecnoloxías da aprendizaxe, dando orixe a unha nova era educativa, que está redefinindo os clásicos conceptos de espazo, tempo e alumno, para abrir un novo período, máis acorde coa Sociedade da Información na que estamos inmersos.
Noa Orizales debuxou un mapa da teleformación no noso país noso, dende as iniciativas pioneiras de Radio Ecca, Ciberuned e CESGA, dando conta logo das actuais experiencias universitarias de aulas virtuais de Santiago, Vigo e da Coruña e doutras experiencias promovidas pola Consellaría de Educación (Siega, Platega), concellos, deputacións, sindicatos e asociacións, e preguntándose polas razóns da paralización do proxecto da Universidade Virtual Galega.
Concluíu Noa Orizales a súa interesantísima ponencia propoñendo unha reflexión sobre as consecuencias da boa saúde da que goza a teleformación en Galicia, o que conlevaría para ela repensar o papel que no futuro terán os métodos de ensinanza tradicional. Consecuencia disto afirmou que “a edición tradicional ten moito camiño que andar, xa que se non quere converterse nunha reliquia de museo, deberá aprender a procurar novas vías de expansión e comunicación ligadas ás novas formas de distribución do coñecemento. O tradicional libro de texto impreso, tal e como ata o de agora o coñecemos, tende paseniñamente a converterse nun elemento secundario no proceso de ensinanza-aprendizaxe, deixando un maior protagonismo aos materias interactivos e dixitais”.

A situación da CRTVG

/en /por
O valente informe do presidente da CRTVG na súa comparecencia de hoxe no Parlamento de Galicia non ofrece dúbida ningunha: a nosa televisión e radio públicas teñen importantes desequilibrios económicos e financieiros, que lle provocan problemas de tesourería a curto prazo, debido as desviacións orzamentarias dos últimos anos. Noutras palabras, menos técnicas, a CRTVG gastou moito máis do presupostado ata endebedarse cos seus proveedores en 84 millóns de euros. As razóns desta situación débense, sobre todo, ao aumento do volume “existencias” (as compra masivas de programas audiovisuais por riba das posibilidades orzamentarias, nalgúns semella que non emitidos).
Esta situación, exposta polo presidente da CRTVG coa claridade que proporcionan os datos proporcionados por unha auditoría externa, amosa a necesidade de acometer con urxencia a tarefa de elaborar un novo modelo de xestión para os medios públicos galegos. Unha das prioridades desta lexislatura do cambio.
A aposta por programacións de calidade comprometidas co país e coa súa cultura (a primeira razón da existencia da TVG e da RG); o desenvolvemento dunha liña informativa veraz, plural e independente, realizada con criterios profesionais; o apoio ao desenvolvemento do sector audiovisual galego (do cal a TVG é o seu primeiro motor); e a xestión austera e rigorosa dos medios técnicos e humanos cos que contan deberían ser criterios que permitisen o necesario relanzamento dos nosos medios de comunicación públicos, tanto en audiencia como en presenza e influenza no conxunto da sociedade.
En apenas un mes de traballo do novo equipo directivo estase notando xa un cambio notable (mesmo na programación) con respecto á etapa anterior. O rigor no enfoque da xestión, que amosan os contidos da comparencia e a proposta de orzamentos para o vindeiro ano do novo presidente, é, paradoxicamente, unha noticia moi esperanzadora para a cidadanía. Galicia pode e debe contar cunha televisión, radio (e eu propoñería que, tamén, compañía de Internet) públicas acordes cos requerimentos do noso tempo e do país culto e moderno que todos queremos.

A miña convocatoria de selección galega

/en /por

Os amigos d’ A Nosa Terra pídenme unha proposta de convocatoria da selección galega para o primeiro partido con Uruguay. Velaí a miña listaxe de xogadores con ficha de Primeira e Segunda A nesta tempada:

  • Porteiros: Queco Piña (Rácing de Ferrol), Dani Mallo (Deportivo), Diego López (Real Madrid).
  • Defensas: Michel Salgado (Real Madrid), Quique Álvarez (Villarreal), Paco Corredoira (Numancia), Francisco Noguerol (Elxe), Iago Bouzón (Recreativo de Huelva), Manuel Castiñeiras (Eibar), Capi (Zaragoza).
  • Centrocampistas: Borja Oubiña (Celta), Borja Fernández (Mallorca), David Fernández (Dundee United), Jonathan Aspas (Celta), Julio Álvarez (Real Murcia), Isaac Fernández (Celta), Iván Carril (Deportivo), Nano (Getafe).
  • Dianteiros: Pablo González Couñago (Málaga), Senel (Deportivo), Viqueira (Recreativo de Huelva), Roberto Losada (Valladolid).

O meu once para o debut: Diego López; Michel Salgado, Manuel Castiñeiras, Quique Álvarez, Paco Corredoira; Borja Oubiña, Borja Fernández; Jonathan Aspas, Isaac, Iván Carril; Pablo Couñago.

Actualización (09-11-2005): Mágoa! O primeiro lesionado. Non poderá participar no debut.

Despois do Simposio

/en /por

Estamos satisfeitos do resultado do Simposio, sobre todo, polo debate que está creando na propia rede. Adianto unha relación de enlaces de amigos e amigas que o comentan estes días:

  1. Rogerio (obrigado, tamén polas fotos).
  2. Txetxu.
  3. Millán.
  4. Catuxa.
  5. Folerpa.
  6. Ian.
  7. Pawley.
  8. Jaureguizar.
  9. Juan.
  10. Peke.
  11. Manolo Gago.
  12. Náufrago.
  13. Camilo.
  14. Juan Varela.
  15. Rodrigo.
  16. Máis alá.

Beizóns para todos!

Diálogo entre a edición impresa e a edición dixital

/en , /por
Manuel M. Barreiro propuxo na súa intervención no Simposio un diálogo entre a edición impresa e a edición dixital a partir da análise da publicación de manuais de referencia e universitarios. Partindo da constatación do proceso en marcha cara a desaparición inevitable deste tipo de obras en edición impresa propuxo considerar o contido como auténtico nicho do futuro do negocio da edición de referencia.
Barreiro sinalou algúns dos trazos da relación entre editores e autores universitarios:
  1. Carácter pre-gutemberguiano do espazo universitario.
  2. Prevalencia da publicación impresa como factor de prestixio académico.
  3. Desencontro entre a oferta académica e a demanda editorial.
  4. Desaxustes entre os formatos.
  5. Preferencia non delcarada polo público minoritario.
  6. A investigación reñida coa divulgación.
  7. Manuais e materiais docentes universitarios con poucos incentivos e altos custes.
  8. Predominio do manual “difuso”.

Barreiro sinalou algúns dos elementos que neste eido pode achegar á cultura da rede:

  1. O produto sos editores son os contidos e non os libros.
  2. O espazo do autor é a creación de contidos.
  3. Investir no prestixio dos novos soportes dixitais.
  4. Unha nova relación cos orixinais: maior intervención, maior transacción.
  5. Difusión e atención como valores emerxentes.
  6. Aproveitar as características dos soportes dixitais.
  7. Reparar nas avantaxes da edición dixital para dar saída aos contidos de referencia e universitarios.

Do "pizarrillo" a Google print

/en /por
No Simposio foi moi interesante a intervención do editor Juan Blanco Valdés sobre o futuro da edición no contexto da aceleración tecnolóxica que se desenvolveu dende 1980. Juan (quen posúe un magnífico blo) fixo unha retrospectiva moi clarificadora do sucedido entre o “pizarrillo” e a bitácora e Google print sinalando que para el existiron tres momentos principais: a escola dos anos sesenta; o seu primeiro ordenador persoal (1985); e, o terceiro, a montaxe que realizou do primeiro web da universidade (1995), recordando que o primeiro web galego foi o da Facultade de Física (1993). Juan sinalou, logo, que para a historia da edición actual os dous momentos claves foron: o primeiro a creación do formato poscrit en 1985 (que supuxo o nacemento da autoedición), e, o segundo, a creación da web entre 1989-90.
Particularmente importante foi a reflexión de conclusión de Juan: “hoxe a preocupación sobre o soporte -dado o carácter manipulable do texto, e dado que todas as formas de edición teñen o mesmo obxectivo: manipular e transformar o texto-, debe dar paso ao da lectura. O anuncio realizado por Google de que en abril de 2006 contará con quince millóns de libros dixitalizados na rede abre posibilidades insospeitadas para o libro e a lectura”.
Conclusión moi clarificadora, que ben podería ser unha das principais do Simposio.

Campo do Fragoso VI

/en , , , /por

ALUSTROS MÁXICOS
Pasado xa o primeiro cuarto da liga, o disciplinado equipo de Vázquez continúa a súa excelente traxectoria, situado de novo en postos de Champions; porén, as bancadas presentan un estado decepcionante, moi semellante ao da pasada tempada, xa que non acollen máis de quince mil espectadores. Horacio Gómez e o seu equipo directivo deberán reflexionar sobre as razóns desta inhibición do celtismo e nas medidas posibles para que nas vindeiras xornadas un maior número de afeccionados apoie coa súa presenza a un equipo que, a pesar da súa fraxilidade defensiva, amosa unha sorprendente autoridade atacante. Así volveu suceder onte, diante dun Alavés incomodísimo, que presionou de forma agobiante, conseguindo, na primeira parte durmir o encontro e impedir a construción e distribución do xogo celeste por parte dos nosos medio pivotes. Mais o Celta desta tempada posúe moita calidade de medio campo para arriba e o xogo combinatorio intermitente de toda a dianteira (non só de Cannobio e Baiano, dúas figuras indiscutibles) permite gozar á bancada de alustros máxicos de auténtica fantasía, como sucedeu co precioso primeiro gol de Cannobio ou co marabilloso remate de chilena de Aspas, un canteirán que se reivindicou como goleador nos poucos minutos dos que dispuxo. Reforzando a portería e a atención defensiva nas xogadas a balón parado (houbo algúns erros clamorosos de coordinación, un dos cales facilitou o gol vitoriano), este Celta de Fernando pode ofrecer un espectáculo suficientemente atractivo e de calidade para encher Balaídos.