A máis lamentable das interpretacións dos resultados da enquisa de coñecemento e uso o galego do IGE (2023) foi a do Secretario Xeral da Lingua que os atribuíu á incorporación ao censo durante os últimos cinco anos de 115.000 persoas procedentes do exterior, o que para el explicaría o incremento da cifra de castelanfalantes. Afirmación que os datos non corroboran xa que con referencia a consultas anteriores descende o número de galegofalantes, tanto a nivel absoluto como en porcentaxes relativas. Como erra o secretario cando no Parlamento dubida que só o 7% dos nenos falen galego «xa que a pregunta non a contestaron os menores», cando o IGE emprega a mesma metodoloxía das súas consultas anteriores e nos datos por tramos de idade a baixada máis acusada é a da franxa da idade escolar. Perda de máis da metade dos escolares galegofalantes nos últimos quince anos á que non pode ser allea o modelo de educación lingüística utilizado nas aulas, tanto no referido a adquisición de competencia oral e escrita nas linguas como nas actitudes sobre o seu emprego. Secasí, esta utilización da emigración para tratar de ocultar o fracaso do Decreto 79/2010 amosa descoñecemento do que sucede nas aulas e nos patios das escolas galegas onde os mestres sabemos que tras o período de incorporación, regulado dende o 3º ciclo de Primaria coa exención de galego durante dous cursos, a maior parte do alumnado emigrante convértese despois en neofalante, con niveis de competencia e prexuízos semellantes aos do resto do alumnado. Como coñecemos que algúns destes escolares falan e escriben en galego mesmo con maior competencia que o seu grupo de referencia. Un resultado que adoita estar vinculado coa utilización dun enfoque comunicativo na aprendizaxe do galego como coa participación en programas do centro, como o de bibliotecas escolares, orientados ao fomento do uso do galego e á superación de prexuízos, esas lentes que deforman a percepción da utilidade do galego e o seu status académico e social.

Publicado en Nós diario: 23/10/2024