San Brais

No artigo da semana en Faro de Vigo pretendo explicar as razóns do pulo renovado da romaxe de San Brais, un dos sinais de identidade do Vigo popular.

Coas romaxes de san Mauro en Matamá, da Candeloria en Castrelos e de san Brais en Bembrive quedou aberto o ciclo anual das festas populares viguesas. Tres xoldas de frío que, coincidindo coa abrollar das mimosas, agoiran os excesos dos días dun Entroido que desta volta ven moi atrasado e non se celebrará deica a segunda semana do mes de marzo e sinalan, ademais, que as dificultades do inverno comezan a ser vencidas (“Cando a Candeloria chora, o inverno está fóra”) e que os días medran devagariño (“Por san Brais, dúas horas máis” reza un refrán, sen dúbida, un chisco esaxerado). Vencelladas ao ámbito da parroquia, como entidade primeira de participación e socialización da nosa sociedade agraria, cada unha destas festas de orixe relixiosa mantívose dende hai séculos, e a pesar das profundas mudanzas nas actividades económicas e nas formas de vida, como puntos de encontro das xentes populares da Terra do Fragoso. Aí, nese carácter de cita ineludible, marcada como un engrama transmitido de forma inconsciente de xeración a xeración, poida residir a explicación do éxito rotundo e do pulo renovado adquirido pola romaxe de san Brais neste cibernético século XXI.

A fervorosa homenaxe ao avogado armenio dos males da gorxa, de quen se di salvou a vida a un neno que se afogaba por mor dunha espiña alí cravada, non se celebra só na románica igrexa de Santiago de Bembrive. Son abondas as parroquias do noso arredor que procuran a axuda do santo que cura as catarreiras do inverno: a de Budiño no Porriño, a de Meirol en Mondariz, a de Estacas en Cuntis, a de Salcedo en Pontevedra, a de Rubiós nas Neves, a de Cordeiro en Valga, a de san Xoán de Tabagón no Rosal…, como tamén se celebra ao santo do pano milagreiro en Cortegada, Foz, Monforte, Sober, Coirós, Vedra, A Peroxa, Vilardevós, Verín, Vilariño de Conso ou San Cibrao de Viñas… Unha relación na que adoito san Brais comparte celebración coa Candeloria, santa Águeda ou a Virxe da Saúde, que demostra a querenza da relixiosidade popular galega cara a unha figura que encarnaba as duras penalidades que para a saúde supuñan as tarefas agrarias durante as xornadas de inverno.

Dentro do ciclo festeiro de san Brais, a romaxe viguesa de Bembrive merece unha particular atención, tanto pola importancia actual da súa convocatoria popular (máis de vinte mil persoas), como polo feito de celebrarse no entorno periurbano vigués, onde o esmorecer das actividades agrarias no Val do Fragoso non é unha noticia de hoxe. Atopamos o éxito desta convocatoria na súa refundación nunha estirpe de xínea popular, compartindo a tradicional procesión relixiosa, onde non falta a presenza dos exvotos (en claro retroceso), con formas moi renovadas da romaxe popular, onde teñen todo o seu protagonismo a presenza da gaita e da música e a do xantar de inverno. Compréndese así o feito da excitación musical desta festa, comezada polo insólito concerto de campás de José Ocampo (a badalada de tin e a badalada de ton), o vicepresidente da comisión, e continuada pola presenza constante da gaita e das agrupacións musicais máis diversas (eis esa charanga de tubaxes, xa un clásico deste san Brais) que na súa ruada de xolda quecen a entrada dos furanchos, onde corre o viño tinto e un menú de réxime: cacheira, cocido, orella, polbo e callos. O san Brais de Bembrive convértese así por excelencia na romaxe dos furanchos, unha institución popular que non debe desaparecer (e da que tampouco se debe abusar), consolidándose, xunto ao san Roque de agosto, como as dúas festas populares de referencia do Vigo metropolitano actual, o que expresamos sen demérito ningún cara a todas e cada unha das outras festas do noso Vigo popular.

A exitosa traxectoria do san Brais de Bembrive non lle pasou desapercibida aos nosos políticos locais que alí acudiron neste ano electoral coas súas mellores galas. Corina Porro anunciou a súa presenza en Bembrive cunha fotografía no seu Twitter na que definía a festa “como una de las romerías con más marcha de Vigo”; Abel Caballero contou con bo humor na súa páxina de Facebook que en Bembrive unha das charangas cantoulle a ritmo do pirimpimpin para que a contratasen nunha das súas inauguracións; mentres que Santiago Domínguez no seu Twitter confesou que ía a san Brais dende os quince anos, sendo para el “unha festa moi entrañable”. Semellante unanimidade política arredor da importancia da festa do avogoso do pano e do furancho, ademais da mostra da presenza activa dos candidatos nas redes sociais, é un síntoma inequívoco do peso electoral determinante das vinte e dúas parroquias do periurbano vigués, que decidirán un resultado hoxe moi incerto. Beizóns para este san Brais de orixe agraria que gañou o corazón dos vigueses converténdose nun dos seus sinais de identidade máis queridos e valorados por todos.

1 comentario

Trackbacks y pingbacks

  1. […] This post was mentioned on Twitter by Manuel Bragado, Denís F. Méndez. Denís F. Méndez said: RT @bretemas: «San Brais», artigo en «Faro de Vigo», http://bretemas.blogaliza.org/2011/02/07/san-brais/ […]

Los comentarios están desactivados.