Europa ten medo

/en , , /por

A aprobación polo Parlamento Europeo, por práctica unanimidade, da chamada directiva da vergonza, contando co vergonzoso apoio do goberno Zapatero (vaia comezo de segunda lexislatura que leva!) e do grupo socialista europeo, amosa que os eurócratas (os posuidores da marca “Europa”) teñen medo a enfrontarse aos ultraconservadores populistas europeos (Berlusconi, Sarkozy e compañía) e escasa coraxe cívica para defender os dereitos humanos. Este claro recorte de dereitos á poboación inmigrante –unha posición xenófoba, queirámolo ou non– amosa moito medo ao diferente e auténtico pavor a perder os privilexios dos que gozamos os europeos a costa do malvivir dos países dese chamado Terceiro Mundo. Poden considerarse as persoas ilegais? Pode aceptarse unha retención de dezaoito meses nun centro de internamento por cometer o “delito” de querer vivir en Europa? Esta é a Europa que queremos construír como o grande proxecto político do século XXI? Con esta medida, como sinala Juan Varela, dá vergonza chamarnos europeos.

O problema de Vigo

/en , /por

Recomendo esta atinada reflexión que realiza Pablo Eifonso sobre o problema de Vigo. O caso Urbán, como a opereta do Plan Xeral, a custosa montaxe publicitaria da Universiada, o funcionamento bipolar do goberno municipal, a absurda politica de mobilidade, o fracaso do planeamento metropolitano e tantas outras decepcións sinalan que o Vigo deste novo século non arrinca. A cidade, a pesar do seu pulo industrial, amodiño parece quedar anestesiada pola síndrome da mosca azul que afecta aos políticos e forzas vivas locais (en afortunada metáfora do Frei Betto), aparcando calquera proxecto de modernización e transformación con participación cidadán. Non nos enganemos, sobre a cidade nosa non caíu ningún mal fario; o noso non é un problema de mala sorte conxénita que nos impida avanzar como están facendo outras cidades do noso entorno coas que competimos. Como moi ben sinala Eifonso, esta cidade precisa dunha nova cultura urbana, superadora da enfermidade dun rancio localismo de tres pesetas. Unha cultura que –engadiría eu, inserida na nosa memoria de abella atlántica da ribeira– fose asumida polos políticos locais e apupada polo protagonismo da cidadanía e do planeamento estratéxico. Recuperar aqueles azos do municipalismo galego de comezos dos noventa penso que sería unha oportunidade para evitar caer na desolación. Coa crise do Celta, abóndanos.

Normas do Hábitat

/en /por

Se hai unha área no actual Goberno Galego da que nos poidamos sentir máis satisfeitos os cidadáns galegos progresistas é a da Consellaría de Vivenda. Dende o inicio da lexislatura, a conselleira do BNG Teresa Táboas ven acometendo un traballo rigoroso e teimudo chamado a provocar unha revolución de calado sobre aspecto tan complexo como é o da política de vivenda, un eido que afecta directamente á calidade de vida das persoas, ao rostro do territorio e, por que agachalo, tamén aos importantes intereses económicos en xogo (na construción de vivendas é onde se cocen hoxe as maiores fortunas). Despois de décadas de fracasos continuados das políticas públicas de acceso a vivenda (un dereito fundamental recollido na Constitución), a conselleira Táboas demostra que neste eido outra política é posible.
O primeiro e grande acerto da conselleira foi deseñar unha política estratéxica integral que abordase de forma transversal todos os ámbitos do problema: o regulamento das vivendas rurais, a recuperación dos cascos históricos e cidades monumentais, a política de chan, o mercado de vivenda protexida, os estándares construtivos, a participación corresponsable das administracións autonómicas e locais na xestión edificatoria e urbanística… Eidos todos eles inseridos nun modelo racional e sostible de organización territorial do país, de compensación de desigualdades sociais e territoriais, e de atención ás novas realidades sociais e comunitarias, expresados cun estilo político renovado baseado na discreción, austeridade e diálogo sectorial, o que non lle impide o exercicio da firmeza necesaria na defensa dos intereses colectivos (como sucedeu co presunto fraude das vivendas protexidas de Navia).
Entre o amplo abano de actuacións desenvolvidas nestes case tres anos de traballo do equipo de Teresa Táboas merecen o noso aplauso máis entusiasta pola súa afouteza as dúas “medidas corenta”: a que regula o solo urbanizable e as recentes “Normas do Hábitat Galego”. Non entendo, pois, a razón pola que os responsables socialistas da FEGAM, facendo seguidismo dos intereses dos construtores, pretenden boicotear a aplicación dunha norma aprobada polo goberno galego (onde eles están presentes). Ben debería o presidente Touriño clarificar a posición do seu partido. Este xogo partido non se entende.

Etiquetas:

14 de abril, Vigo

/en , /por
Máis fotos, aquí.
Etiquetas:

As luces da República

/en , , /por

Os compañeiros da Asemblea Republicana de Vigo convidáronme a pronunciar unhas palabras con motivo da concentración republicana do 14 de abril. Reproduzo o texto que escribín.

Estimados compañeiros e compañeiras:
Reunímonos para recordar a xesta democrática que un día coma hoxe de hai setenta e sete anos protagonizaron os nosos avós. Facémolo sen nostalxia, sen saudades ningunhas, movidos pola convicción profunda de que aquel lume de esperanza acendido por eles o 14 de abil de 1931 continúa aceso na memoria de moitos corazóns, convencidos de que aqueles seus ideais de renovación democrática, de liberdade, de igualdade e fraternidade están hoxe plenamente vixentes. Aqueles ideais son, tamén, hoxe os nosos ideais.
Todos sabemos que nos reunimos nun espazo emblemático da memoria republicana viguesa. En fronte nosa, no muro do león de Pedro Domeq, contiguo ao edificio “El Moderno”, quedaron sinaladas as marcas de fusilaría que o 20 de xullo de 1936 acribillaron, tras a lectura do Bando de Guerra do capitán Antonio Carreró Verges, a Lenin Moreda Vázquez, un rapaz de só catorce anos, que o profesor don Xesús Alonso Montero considera o primeiro mártir vigués da represión.
Lembrar hoxe a efeméride do 14 de abril de 1931, un día que foi vivido pola xeración dos nosos avós como un auténtico estourido de alegría, é, ademais, un acto de estrita xustiza histórica; mais aínda nunha cidade como Vigo que, xunto a Eibar e Barcelona, se adiantou en proclamar, tras os resultados das eleccións municipais do 12 de abril, a chegada da nena bonita.
Efectivamente, foi o tipógrafo socialista Enrique Heraclio Botana (logo fusilado o 27 de agosto de 1936 en Pereiró, xunto a outros mártires), quen, en representación da xunta republicana viguesa, izou na tardiña daquel martes, catorce, a bandeira tricor na viguesa casa do concello. Abríanse así cinco anos nos que se realizou un colosal esforzo de modernización social baseado na consideración da “pedagoxía como a auténtica ciencia de transformar as sociedades” e na declaración dunha guerra aberta contra o analfabetismo e a ignorancia. Afirmábase así o valor central da educación e da cultura como luces para o progreso e para a convivencia cidadá. Só, alicerzados sobre estes valores, crían os dirixentes republicanos, se podería lograr que España fose unha auténtica democracia.
Estas ideas eductivas republicans, defendidas polos membros da Institución Libre de Enseñanza e do movemento de intelectuais rexeracionista, calaron tan fondo que, coa perspectiva do tempo transcorrido, debemos considerar a aquel período republicano como o dunha revolución educativa sen parangón na nosa historia. Tras a creación dunha escola primaria unificada (neutra, coeducadora, gratuita e obrigatoria), planificouse a construción de 27.000 mil escolas (2.200 en Galicia); acometéndose, tamén, a formación de mestres e pedagogos e a mobilización cultural promovida polo Patronato das Misións Pedagóxicas co obxecto, como sinalaba o director xeral de Instrución Pública Rafael Llopis, “de sacudir da modorra a esa España rural e inxusta que permanecía aferrada á tradición monárquica, liberando aos seus habitantes do caciquismo que caracterizou o réxime canovista e a ditadura de Primo de Rivera”.
As Misións Pedagóxicas chegaron a Galicia en 1933 contando coa participación do inesquecible Rafael Dieste, ou doutras figuras galegas como o poeta Lorenzo Varela, o pintor Urbano Lugrís ou Otero Espasandín. En medio centenar de poboacións galegas desenvolveron exposicións pitóricas polo día e charlas e proxeccións cinematográficas pola noite, ademais de contribuír a montar bibliotecas escolares, un feito inaudito, daquela: só na provincia de Pontevedra creáronse 155 en dous anos.
Aquelas luces educativas reformistas da Segunda República estendéronse ademais a un amplo programa de democratización e de procura de avances sociais: aprobouse o voto feminino, procurouse a incorporación da muller a algúns gobernos e procedeuse a separar a Igrexa e o Estado; aprobáronse os Estatutos de Autonomía de Cataluña, Euskadi e Galicia abríndose, por vez primeira, a posibilidade de construción dunha España plurinacional e do recoñecemento da súa diversidade lingüística e cultural.
Setenta e sete anos despois, cómpre recoñecer aquel esforzo de vitalidade democrática e transformación modernizadora emprendido nun intenso tempo de entusiasmo, truncado infelizmente pola intolerancia dos que se alzaron contra o poder lexitimamente constituído e acometeron unha feroz represión xenocida.
Xa é tempo de recuperar a historia e recoñecer dunha vez o esforzo realizado por todas aquelas persoas que prenderon e mantiveron contra vento e marea acesas as luces da República. Mais tamén este noso tempo é o acaído para expresar a vixencia e actualidade dos ideais republicáns de globalización de fraternidade, de finalización dos privilexios da igrexa e da coroa, de afirmación do laicismo na organización da sociedade, de honestidade e austeridade no exercicio do goberno e da profundización da participación da cidadanía na xestión do público.
Compañeiros e compañeiras: manteñamos acesas as luces da República.
Saúde e República!
Viva República!

O acto, cada ano máis concorrido, reuniu a máis de trescentas persoas.

Etiquetas: República

NaBai e a gratuidade do libro de texto

/en , /por
NaBai demostra que outra política de gratuidade do libro de texto é posible. Ben sería que os responsables do Goberno Galego e os membros do novo Consello Asesor do Libro (onde, inevitablemente, nalgún momento se abordará o problema) utilizasen estes sólidos argumentos.

Porén, sobre as posibilidades de modificar a modalidade de gratuidade do texto en Galicia, continúo sendo pesimista. A dúas probas me remito. Estas semanas atrás, coa intención claramente electoral, a Consellaría de Educación irrigou polos medios electrónicos publicidade salientando que as principais medidas da súa política de cambio educativo foron os “Libros gratuítos”; “Aposta polo multilingüismo” [sic]. O presidente Touriño e a conselleira Laura Sánchez Piñón, a pesar das boas palabras que expresaron nalgúns momentos, aférranse electoralmente e de forma populista a unha modalidade de gratuidade cada vez máis criticada e máis lesiva para o conxunto do sector do libro. Dende a outra banda do goberno galego, os nacionalistas, despois dos seus compromisos iniciais de apoiar ao sector do libro nesta cuestión, promovendo a creación dunha Mesa Técnica, cairon nun mesto silencio como se este problema non fose con eles nin afectase ao futuro do sector do libro. Ben estaría que esta posición de NaBai axudase a lembrar compromisos adquiridos por PSdeG-PSOE e BNG co sector do libro galego e a propoñer un novo modelo de gratuidade dende a esquerda.

Consultar a posición de NaBai é, ademais, unha boa oportunidade para visitar o seu web (non saltar o flash, paga a pena) e comprobar o seu esforzo por ofrecer outra cultura de comunicación política.

Grazas a Txetxu pola información.

Etiquetas:

Unha oportunidade para Galicia

/en , /por

Os resultados do BNG nas Xerais son moi enganosos. Por unha banda amosan serias dificultades para consolidar o seu voto nas contornas urbanas e para recuperar o seu teito electoral, obtido nas Xerais 2000 (306.000 votos, un 18% do electorado), o que constitúe un feito, indubidablemente, insatisfactorio para as súas posibilidades de converterse nalgún día, como agardamos os nacionalistas, na forza hexemónica do país. Porén, pola outra, a súa probada capacidade de resistencia e a fidelidade do seu electorado (dende hai doce anos situado sempre por riba dos 200.000 votos, aproximadamente un 12% do electorado galego) permiten agora que o valor dos seus dous deputados poida convertela nunha das forzas decisivas para a gobernabilidade do estado, o que constitúe, unha magnífica oportunidade para a modernización de Galicia, ademais dunha posibilidade de reforzamento do seu autogoberno.
Manexar con realismo e humildade este resultado contraditorio é o reto que teñen por diante os responsables do BNG. Sería un erro que tratasen de agachar as carencias e dificultades de crecemento do BNG nas contornas urbanas (onde se produciron algúns resultados claramente adversos, como en Ferrol ou Pontevedra ); como tamén o sería presentar o carácter decisivo das súas actas (moi lonxe aínda do obxectivo razonable de contar con grupo parlamentario propio, como sempre tiveron as outras dúas forzas de Galeuscat) como un “triunfo sensacional” do nacionalismo galego. No entanto, a posibilidade de que estes dous votos do BNG poidan condicionar a formación e a estabilidade do goberno Zapatero ao longo da lexislatura, é unha oportunidade sen precedentes para Galicia que o BNG pode e debe capitalizar diante do seu electorado e do conxunto da cidadanía galega. Eis, é onde pode atopar o BNG o seu maior éxito nestas Xerais, transformando a súa febleza nunha magnífica fortaleza ao servizo do país.
Como ten manifestado Francisco Jorquera nunha recente entrevista na Crónica da Radio Galega, os condicionantes que proporá o BNG na negociación co equipo Zapatero han xirar arredor de catro cuestións de interese xeral para Galicia: os investimentos e as infraestruturas (consolidando os compromisos de investimento do 8% e os calendarios de finalización de AVE, Eixo Atlántico de Alta Velocidade, portos e aeroportos); o desenvolvemento do autogoberno (especialmente no que atinxe as transferencias de Seguridade Marítima e tráfico, aprobada por unanimidade do Parlamento de Galicia); o respecto aos intereses económicos do país (con atención primeira as posibilidades de futuro de Astano e do desenvolvemento do sector leiteiro); e, por último, á modificación da “Lei Electoral” (sobre todo no que atinxe ao regulamento do voto en urna do residentes ausentes). Un programa absolutamente razonable, que contribuiría decisivamente á mellora da calidade de vida de todos os galegos. Xestionando con intelixencia esta magnífica oportunidade para Galicia o BNG pode atopar finalmente un éxito considerable nestas Xerais.

Etiquetas:

Punto e á parte

/en , , /por

No artigo da semana fago propoño unha reflexión, xa máis perfilada ca anterior (realizada na noite electoral), sobre o resultado das Xerais do pasado domingo. Entendo que consolidan ese ciclo político novo, sobre todo en Galicia.

Xerais 2008, análises nos blogs

/en /por

Van aparecendo diversas análises e comentarios sobre os resultados das Xerais nos blogs galegos. Interesáronme unhas cantas:

Xerais 2008: primeiras impresións

/en , /por
Diante dos resultados definitivos a primeira sensación é de alivio xa que perdeu a mentira, a crispación e o medo. O PP, a pesar de aumentar en seis deputados e mellorar o seu número de votos (en 400.000), non vai poder gobernar nin vai poder controlar o Senado (algo que se podía temer pola asignación provincial desta cámara). Mariano Rajoy e o seu equipo tratarán de vender estes resultados como unha derrota dóce, mais é moi probable que o rexistrador da propiedade non recunque como candidato en 2012.
A segunda é de mágoa pola polarización brutal dos resultados sobre os dous partidos presidencialistas (entre os dous acadan case o 84% dos votos, a cifra máis elevada de todas as Xerais celebradas; só hai que recordar que en 1989, na segunda maioría absoluta de González esta porcentaxe acadara o 65,4%). Esta polarización bipartidista reduce a diversidade e empobrecerá o debate parlamentario.
A terceira, consecuencia da anterior, é a de decepción pola diminución dos apoios recibidos polos partidos nacionalistas. Coa excepción do BNG e Nafarroa Bai, todos os demais perden un importante número de votos: ERC descalábrase (máis de 300.000), o EAJ-PNV (117.000, vaia erro prescindir de Imaz!), Eusko Alkartasuna (desaparece do hemicilo, perde 30.000 votos), CIU (a pesar de manter as súas dez actas, perde case 60.000) e Coalición Canaria (case setenta mil).
A cuarta, xa referida a Galicia, é satisfacción pola consolidación do cambio de ciclo e de hexemonía das forzas progresistas no país. Os resultados do PP-G son enganosos, mantén o seu número de deputados e senadores, porén, perde tres puntos e, o que resulta máis significativo, a pesar de aumentar a participación, perde case cen mil votos. O PP-G perde a maioría en todas as provincias e en todas as cidades (onde, coa excepción de Compostela, o PSdeG-PSOE é a forza máis votada), feito importantísimo que obrigará aos conservadores galegos a acometer unha auténtica refundación. A suma dos votos progresistas supera amplamente no conxunto do país e en todas as provincias o dos conservadores, o que quere dicir que o actual goberno bipartito consolida o seu apoio electoral.
A quinta é de preocupación con respecto aos apoios recibidos polo BNG que, a pesar de resistir (aumenta en 22 o seu número de votos, o que nunha atmosfera bipartidista tan adversa xa é un éxito), a verdade é que, como lle sucede tamén ao PP-G, non consigue arrincar nas cidades (a pesar de participar na maior parte dos casos os gobernos municipais). En Vigo perde 500 votos (quedando nun 11,29%), en Pontevedra 1.200 votos (10, 51%), en Ourense 2.521 (10,27%), en Ferrol 1.203 (8,67%), na Coruña 631 (10,46%), en Lugo tres votos menos (9,95%). Só en Compostela, onde aumenta 139 votos, ten unha lixeira mellora da súa porcentaxe que acada o 13,05%. A resistencia do BNG alicerzouse, como xa se apreciou nas municipais, nas vilas intermedias e no aumento do voto militante nos concellos do medio rural. Con todo, os actuais resultados do BNG (moi semellantes aos das Xerais de 2004) quedan moi lonxe daqueles 306.268 votos (18,6%) obtidos nas Xerais de 2000.
A sexta e última é de expectativa. O triunfo do PSOE é moito máis apretado do que aparentemente ese 43,64% pode indicar (unha porcentaxe semellante á que lle valeu a Aznar a maioría absoluta de 2000). É certo que Zapatero revalidou a súa lexitimidade (a pesar de que a caverna intente cuestionala) grazas a uns moi bos resultados en Cataluña, Euskadi e Andalucía. No entanto, para artellar unha maioría viable terá que enfrontar a lexislatura dende a creatividade política (será imprescindible manexar unha nova axenda) e o diálogo institucional e territorial para enfrontar as adversidades da desaceleración económica e dunha reforma institucional xa ineludible. Non lle abondará co apoio de IU (o seu fracaso foi estrepitoso, aínda que estea xustificado pola polarización presidencialista destas eleccións) nin seguramente procurará o de ERC e PNV (a convocatoria da consulta de outubro será un óso duro de roer). Aí está a grande oportunidade de CIU e do BNG de converterse (tal como pretendían) en forzas decisivas na gobernabilidade do Estado. Unha boa oportunidade para Galicia e Cataluña, ademais de para afrontar con seriedade unha reforma constitucional nunha perspectiva inequivocamente federal, que xa non se pode adiar outra lexislatura. O panorama queda moi aberto.