Na presentación no Liceo de Ourense dos seus libros dedicados a Filgueira Valverde, a monografía ilustrada de Ir Indo Edicións e a biografía intelectual de Xerais, o profesor Xesús Alonso Montero abordou a precocidade do polígrafo pontevedrés. «Filgueira Valverde foi unha personalidade moi precoz. Aos dez anos lía e tiña interiorizados poemas de Rosalía de Castro. Pouco despois leu a primeira biografía sobre Rosalía publicada polo pontevedrés Augusto González Besada. Sabemos que entre os doce e os trece anos estudou os tres tomos da historia de Santiago, textos áridos de grande erudición.» «Estudou dúas carreiras con brillantez, Dereito e Filosofía e Letras. Dende os quince anos colaborou nos periódicos e comezou a facer investigacións históricas e arqueolóxicas. Aos dezasete anos participou na creación do Seminario de Estudos Galegos, do que foi un dos seus principais referentes.» «proba a súa precocidade o feito de que aos dezaoito anos fose nomeado membro correspondente da Real Academia Galega, pola súa relevancia como investigador.»
Alonso Montero referiuse tamén a controversia que se produciu polo nomeamento de Filgueira como figura homenaxeada neste 17 de maio. «Nesta polémica sempre insisto nunha soa cousa: “Filgueira Valverde foi un obreiro da causa galega”, en expresión de Alexandre Bóveda.««Non esquezamos que Filgueira foi un dos fundadores do Seminario de Estudos Galegos, do Partido Galeguista, do que foi secretario técnico até 1933. Deuse de baixa por un razón moral de raíz eminentemente relixiosa, xa que para el o pacto do Partido Galeguista coa Frente Popular, era incompatible coas súa formulación católica.» «Mais o que se esquece é que Filgueira vota a prol do estatuto de Galicia o 28 de xuño, coma Bóveda e Castelao, non se dá de baixa do galeguismo.»
Ocupouse despois don Xesús de debullar o traballo polígráfico de Filgueira deténdose no seu estudo sobre a Cantiga CIII e na publicación da serie «Adral», nove volumes entre 1979 e 1996. «Adral é unha obra que honra a bibliografía galega de todos os tempos. Un ensaio ameno, áxil e ao mesmo tempo profundo. Cada peza é unha síntese didáctica sobre un tema artístico, literario, histórico ou etnográfico que Filgueira sempre tiña moi investigado, amosando que posuía tamén moi boa man como profesor.»
