Pepa A Loba: a presentación

Onte comezamos a tempada das presentacións coas de Pepa A Loba, a última novela de Carlos G. Reigosa (ilustrada por Miguelanxo Prado) e coa do primeiro título da nova serie de “Estudos Literarios”. Ademais do autor, interviron no acto a profesora Dolores Vilavedra e Ramón Villares, actual presidente do Consello de Cultura Galega.
Dolores Vilavedra, que comezou lembrando que a historia de Pepa A Loba é de todos, expresou o seu convecemento que nesta novela de personaxe, o autor quedara enamorado da súa creación, na medida que Pepa aseñórase de toda a novela, a pesar do indubidable interese ficcional dos personaxes secundarios. “Esta novela, como xa sucedera co Bandido Casanova, serve para explicar o fenómeno do bandoleirismo galego. Ten unha compoñente ficcional e outra sociohistórica”. Con respecto ao volume de ensaios, coordinado por Ángel Basanta, considerouno “un modelo de crítica rigorosa, mais asequible”; amosando a súa satisfacción por coincidir co crítico da Pastoriza na consideración de Intramundi como a mellor novela de Reigosa.
Pola súa banda, Ramón Villares realizou unha intervención na que quixo diferenciar os elementos literarios e histórico da novela. Dende o primeiro, considerouna como “doada de ler, rápida de execución, eficaz. Unha obra cómoda para o lector, que vai o grao, sen digresións. Marabillosa para gozar nunha tarde de inverno”. Dende o segundo, entendeu que a novela ten base histórica, mais non se atén a historia, lembrando o carácter lendario, doutra muller do mesmo tempo, María da Fonte, que promoveu en Braga a revolta de máis de trescentos campesiños. “O primeiro atractivo do libro é que trata dunha muller”, o que permite, sen o autor, seguramente, pretendelo, entender como se vai forxando algo tan complexo como é un mito desta clase. Rematou expresando a súa admiración polo carácter transgresor e heterodoxo do personaxe, que transita por toda esta historia de amor.

Outras informacións sobre a presentación:
La Voz de Galicia.
El Correo Gallego.
Vieiros.
Lg3.
EFE.

Naceu o DILVE

O nacemento do DILVE (Distribuidor do Libro Español en Venda) é unha noticia esperanzadora. Esta é unha ferramenta informática, baseada en Internet e na tecnoloxía ONIX for Books, que permitirá intercambiar información bibliográfica (tanto comercial como promocional) entre todos os integrantes da cadea de valor da industria do libro (editores, libreiros, distribuidores, bibliotecarios, webs de lectura ou medios de comunicación…). Veremos como funciona. Semella unha oportunidade para visibilizar na rede o enorme catálogo vivo (325.000 títulos) imposible de poder atopar nas librarías.
Unha experiencia que se debería poder emular para o libro galego que conta con apenas nove mil referencias en catálogo. Un proxecto que podería acometer a AGE e a Federación de Libreiros de Galicia en colaboración coa Consellaría de Industria, Innovación e Comercio.

Etiquetas: , ,

Chegou "Portugalizar"

Por fin chegou da imprenta Portugalizar, o curso de portugués para galegofalantes do que falamos aquí en diversas ocasións. Agardo que estea nas librarías nos próximos dez días. Transcribo o texto de presentación que preparamos para dalo a coñecer:
“Como o seu propio subtítulo indica, Portugalizar é un manual práctico de portugués, preparado por Elisabete Pais de Jesus Ramos (profesora de lingua portuguesa da Universidade de Vigo), enfocado cara á aprendizaxe desta lingua por parte dos galegofalantes. Este libro é o resultado dun traballo para intentar mellorar pedagoxicamente o ensino de lingua portuguesa no ámbito universitario galego. A obra está estruturada en tres partes segundo o grao de dificultade dos contidos (nivel básico, nivel medio e nivel superior), o que lle concede unha gran versatilidade á hora de ser empregado tanto por persoas que se acheguen por vez primeira a esta lingua como por quen busque afondar en determinadas cuestións gramaticais de maior dificultade.
En Portugalizar os contidos son tratados dun xeito moi práctico e visual, tendo en conta o público galego a que vai dirixido o manual e destacando aqueles aspectos diferenciais que presentan os dous idiomas, para facilitar a aprendizaxe. Portugalizar non se limita a ofrecer conceptos e procedementos para fornecer un coñecemento teórico da lingua portuguesa, senón que tamén pretende dotar ao usuario de competencias a nivel oral e escrito para poder manexarse lingüisticamente en diversos ámbitos e contextos cotiáns de uso”.

Etiquetas: ,

Vendas do libro galego por tipoloxía de edición

Aínda que os datos proporcionados polos estudos do mercado interior do libro non semellan de todo fiables, atrevinme a seguir fedellando nos informes publicados para comprobar a evolución das vendas nos últimos cinco anos (de 2001 a 2005) e tratar de identificar as tendencias en cada un dos tres tipos de edición con maior aceptación no no mercado galego (a edición literaria, a infantil e xuvenil, e a de libro de texto). O froito das miñas pesquisas (homoxenicei a facturación a prezos constantes, descontado o efecto inflacionario) foron as seguintes conclusións:

Edición literaria
A facturación pasou de 2 millóns de € (2001) a 2,89 millóns de € (2005), un crecemento do 44,5% e a prezos contantes do 27%. Datos que amosan que se venden máis libros literarios galegos neste lustro, feito que presupón que aumentou, tamén, o seu índice de lectura.

Edición infantil e xuvenil
As vendas pasaron de 2 millóns de € (2001) a 4,51 millóns de € (2005), un crecemento espectacular do 125 %, que a prezos constantes supón un 98 %. Noutras palabras en cinco anos duplicouse a venda de libros infantís galegos, a tipoloxía da edición con maior aceptación e despegue durante este período.

Edición de libro de texto
A facturación pasou de 6 millóns de € (2001) a 11,05 millóns de € (2005), crecemento do 84 % (provocado pola medida de gratuidade total da primaria do pasado ano) que a prezos constantes supón un 62 %. Cantidade importantísima que decrecerá inexorablemente, a partir, do funcionamento do modelo de préstamo na súa totalidade.

Porén, fronte a moi boa saúde destes tres tipos de edición, o conxunto da facturación do libro galego de 2001 a 2005 apenas medrou un 7,87 %, cifra que a prezos constantes supón un decrecemento do 5 %. Datos todos os anteriores que amosan que a crise de crecemento do libro galego durante este último lustro estivo nas obras de divulgación, ciencias sociais, cientifíco-técnicas, dicionarios e grandes obras de referencia. Tendencia que se produce, tamén, noutros gremios de editores do noso entorno, froito, indubidable, do impacto da textualidade electrónica e das mudanzas no entorno académico universitario.
Convén ter en conta estes datos para apupar a nosa propia autoestima e tratar de endereitar a deriva do sector.

Etiquetas: ,

Novo libro de Samuel Solleiro

Preparamos a aparición dun novo monllo de novidades do outono literario, que iremos anunciando e ofrecendo adiantos de lectura en aberto. En apenas dez días estará nos anaqueis das librarías galegas o novo libro de relatos de Samuel Solleiro. O texto de contracuberta é o seguinte:
“A intención argumental de dz ou o libro do esperma é a de problematizar e mesmo anular o concepto de masculinidade entendida sobre todo, pero non unicamente, a través do elemento sexual e paralelamente e en consecuencia, asasinar o propio suxeito (sexuado, canónico) construído pola modernidade occidental. Se ben as súas tramas son independentes, os relatos deste libro son chanzos nesta idea até o final, en que o suxeito e mutilado sexualmente e proponse un novo futuro cun novo suxeito: híbrido, travestido, vital, sensual e nostálxico. Desafiar a natureza é divertido e mesmo sexualmente excitante. Un entroido para sempre”.
Non teño dúbidas que este é un libro moi interesante xa que Solleiro é un dos narradores novos máis sólidos cos que contamos.

Etiquetas: ,

Mudanzas na comercialización?

Dous comentarios do post de onte fan referencia a aspectos relacionados coa comercialización do libro editado en Galicia. Comparando os datos do estudo de 2005 cos do ano anterior atopamos algúns datos que non nos cadran. U-los erros dos investigadores?

As librarías
En 2005, as súas vendas supuxeron o 64,2 % (14,5 millóns de €), mentres que en 2004 foron só o 35,3% (8 millóns de €). Datos que amosarían un crecemento espectacular das vendas en librarías durante este último ano, feito que, polas impresións recibidas polos profesionais do sector, non semella verosímil.
Cadeas de librarías
En 2005, ascenderon o 7,8% (1,76 millóns de €), mentres en 2004 foron o 4,4 % (1 millón de €). Crecemento que parece razoable debido á aparición de novos establecementos deste tipo.
Hipermercados
En 2005, subiron ata 0 4,2 % (940 mil €), mentres en 2004 foron o 3,1 % (700 mil €). Outro dato razoable, que indica a tendencia ao lixeiro crecemento, polo momento, desta canle en Galicia, especialmente na campaña do libro de texto de setembro.
Vendas institucionais e a empresas
En 2005 , o 11,6 % (2,62 millóns de €), mentres en 2004 foron o 13,8% (3,10 millóns de €). Lixeiro decrecemento tamén doadamente explicable polo “parón” producido desde o segundo semestre de 2005 e que o sector arrastra ata a actualidade.
Bibliotecas
En 2005, o 2,1 % (480 mil €), mentres en 2004 foron o 4,3 % (970 mil €). Decrecemento, tamén, previsible no novo contexto, aínda que inexplicable en termos de política cultural.
Venda a crédito
En 2005, baixaron ata o 7,3 % (1,64 millón de €), mentres en 2004 foron o 24, 4 % (5,48 millóns de €). Datos que supoñerían un decrecemento espectacular desta canle nun só ano. Tendencia que coñeciamos, mais que semella demasiado acusada para producirse nun só exercicio.
Clubes do libro
En 2005, supuxeron o 0,6 % (130 mil €), mentres en 2004 foron o 1,2 % (260 mil €). Decrecemento que supón un 50 % nun só ano. ?
Internet
En 2005, 0 0,7 % (160 mil €), mentres en 2004 foron o 0,1 % (10 mil €). Crecemento espectacular desta canle, explicable pola aparición de novos operadores e do desenvolvemento desta canle.

Se todos os datos fosen certos, en 2005 aumentarían a súa participación nas vendas do libro editado en Galicia as librarías, as cadeas de librarías, os hipermercados e Internet; mentres baixarían as vendas en bibliotecas, institucións e empresas, clubes do libro e, sobre todo, a venda a crédito.
Entendo que os datos amosan tendencias, dificilmente cuestionables; porén, non semella que as súas magnitudes sexan totalmente fiables. Precisamos dese gran estudo do mercado do libro galego que clarifique unha situación comercial bastante confusa.

Etiquetas: ,

O comercio interior do libro galego en 2005

Os estudos anuais sobre Comercio Interior do libro proporcionan profusión de datos (declarados por cada un dos editores) suficientes para perfilar un diagnóstico sobre o estado do sector.
O máis recente estudo (o de 2005, publicado hai só unhas semanas), despois de traballar os datos referidos ao sector privado galego (sobre un universo dunha enquisa realizada sobre 31 editoriais), permítenos tirar as primeiras conclusións.

  1. As empresas. Continúa o proceso de integración empresarial e de diminución de emprego no sector. Así a porcentaxe de empresas que pertencían a un grupo pasou do 38,1% (2001) a un 52,2% (2005). Os empregos directos baixaron a 230 (2005), 249 (2001), diminución dos cadros de persoal que afectou, tamén, ao número de colaboradores externos, que baixaron a 27 por empresa (2005), sendo esta media de 48 en 2001.
  2. A produción. Continúa o seu crecemento, tanto do número de títulos publicados polos editores privados galegos (1.626 en 2005; 946 en 2001), como en número de exemplares (3.421.1666 en 2005; 1.833.221 en 2001). Datos que supoñen tanto un aumento da tirada media, que pasa de 1.938 (2001) a 2.104 exemplares (2005), como do número de títulos en catálogo, que aumenta dos 5.445 (2001) aos 9.050 (2005).
  3. A facturación. Aumenta de forma moito máis discreta (6,38%), pasando dos 21,29 millóns de euros (2001) aos 22,65 (2005). Crecemento que a prezos constantes, descontada a inflacción (sobre un 15%), supoñería un decrecemento real de arredor do 9%. A cifra media de vendas (os datos son a prezo de capa) de cada editorial galega é de 731 mil euros.
  4. Vendas do libro en Galicia. Supuxeron un 5% de todas as realizadas no mercado interior español, 146,66 millóns de euros. O libro editado polos editores galegos supón o 15,44 % destas vendas. Tamén é salientable que a correlación entre poboación e venda de libros en Galicia é negativa nun 1,3% (consumimos menos libros dos que nos correspondería).
  5. Vendas por tipos de edición. Intensifícase o peso do libro de texto e infantil xuvenil galego (promovido na canle escolar), tanto no número de títulos editados (61,12%), de exemplares producidos (60,9%), como no que supón na facturación total do sector (68,7%). A edición literaria supón o 15,5 % dos títulos, o 10,6% dos exemplares e o 12,8% das vendas totais.
  6. Vendas por canles de distribución. As librarías continúan sendo a canle primeira de venda do libro editado en Galicia (64,2%, o que supón 14,54 millóns de €), seguido polas vendas institucionais (11,61%, 2,62 millóns €), as cadeas de librarías (7,8%, 1,76 millóns €), a venda a creto (7,3%, 1,65 millóns €), os hipermercados (4,2%, 950 mil €), Internet (0,7%, 159 mil €) e os clubes do libro (0,6%, 136 mil €).
  7. Pago de dereitos de autor. Os editores privados galegos pagaron 1,45 millóns de € por este concepto.
Cremos que resumindo moito todos estes datos, podemos afirmar que o sector privado galego, a pesar de aumentar moi notablemente a súa produción, ten grandes dificultades para facer medrar as súas vendas no mercado interior, que no último lustro descenden un 9% a prezos constantes e que dependen, en moi boa medida (case nun 60%), da canle escolar e paraescolar.
Mágoa que non contemos aínda con datos máis desagregados (agardamos impacientes a próxima publicación do gran estudo sobre o sector preparado pola Universidade de Santiago). Todos estes datos deberían axudar a facer unha reflexión estratéxica, tanto por parte do conxunto do sector privado (editores e libreiros), como polos responsables das políticas culturais e educativas que afectan ao libro editado en Galicia e que, polo momento, viven alleos á crúa realidade do sector.
Etiquetas: ,

Mártires 1936

Cada domingo Marcos Valcárcel publica no suplemento Lecer de Galicia hoxe unha nova entrega dunha serie de artigos interesantísima titulada “Cen anos de historia cultural“. Hoxe aborda o ano 1936 deténdose na represión sobre as xentes do mundo da cultura. Pola súa relevancia recollo o parágrafo máis significativo:

“A finais de xullo, derrotada a resistencia nalgúns lugares e tomadas todas as cidades, empeza a represión “legal” e paralegal: os presos en Oseira, Celanova, San Simón, e os fusilamentos ó carón dos cemiterios e os “paseos” nas cunetas que cantaría Luís Pimentel. Centos de traballadores e militantes demócratas, republicanos e galeguistas, son asasinados dende os primeiros días.
Entre eles estaban, cunha especial dimensión cultural, o poeta comunista ourensán Manuel Gómez del Valle (fusilado o 11 de agosto no cuartel de San Francisco, Ourense); o escenógrafo Camilo Díaz Baliño (14 de agosto, Meixide – Palas de Rei); o escritor e dirixente socialista, exalcalde de Ferrol, Xaime Quintanilla (16 agosto, Ferrol); o economista e secretario de organización do Partido Galeguista Alexandre Bóveda (17 agosto, A Caeira, Pontevedra); o alcalde da Fronte Popular e editor de Nós, militante galeguista, Ánxel Casal Gosenxe (19 agosto, Cacheiras – Teo); o escritor e dirixente galeguista-socialista Xoán Xesús González (12 setembro, Boisaca- Compostela); o poeta e xornalista republicano Roberto Blanco Torres (“claudiado” o 1 de outubro na estrada de Celanova a Portugal, nunha revolta da estrada perto de Entrimo); o xornalista e militante radical-socialista Jacinto Santiago (morto dun ataque ao corazón, cando ía ser “paseado” perto de Vilariño Frío, Ourense, 31 outubro); o xornalista republicano de Vigo Manuel Lustres Rivas (o seu cadáver aparece na Concheira redondelana no mes de novembro, despois de ser “paseado”).
Tamén estarán entre as primeiras vítimas da guerra os xornalistas galeguistas Xoán Carballeira e Víctor Casas, que fora director do portavoz do movemento A Nosa Terra (fusilado o 12 de novembro en Pontevedra); o pintor Francisco Miguel Fernández Moratinos; o xastre e artista coruñés Luís Huici; Darío Álvarez Limeses e Arturo Noguerol Buján, avogado e xerente de Nós, que aparece nunha cuneta da estrada A Coruña-Ferrol.
Na colección persoal da revista Nós que gardou “Ben-Cho-Shey” deixou constancia manuscrita dos colaboradores da revista asasinados: os citados Casal, Blanco Torres, Díaz Baliño, Carballeira e Noguerol, ademais dos menos coñecidos Isaac Forneiro Barandela, Manuel Fuentes Canal, Amadeo López Bello e Modesto López Teijeiro“.

(A foto corresponde ao xornalista Roberto Blanco Torres, claudiado, ás catro da madrugada do día 2 outubro de 1936, hai mañá setenta anos, perto de Entrimo)

Etiquetas: ,

Encontro Blogs e Libros

O primeiro Encontro Blogs e Libros resultou un éxito. Xuntámonos case vinte blogueiros para conversar durante tres intensas horas sobre as relacións dos blogs cos libros (aínda que despois do falado sería mellor dicir “coa lectura”). Froito do encontro foi a constitución do Grupo Blogs e Libros e a convocatoria dun novo encontro, coordinado por Javier Celaya.
Este encontro informal desenvolveuse en base a tres grandes quendas de intervencións. A primeira de presentacións dos participantes (e das características de cadanseu blog). A segunda, o cerne da conversa, para abrir liñas de debate e repensar algunhas sobre a relación actual entre libros e blogs. A terceira, sen pretensións de elaborar conclusións, para organizar minimamente o grupo e preparar o seguinte encontro.
As liñas e temas de debate postos sobre a mesa foron moi numerosos. Entre outras, tomei notas das seguintes:
Rematou o encontro cos acordos de dinamizar estes temas de debate nos blogs para completalas no wiqui e publicar unha nota de prensa que recollese os temas abordados.
Máis achegas sobre o Encontro:
Etiquetas: ,

Xesús Canabal

No artigo da semana recordo a figura de Xesús Canabal, o emprendedor galego que será homenaxeado o vindeiro sábado, 7 de outubro, ás 13:00 horas, polo “Foro Enrique Peinador” da Fundación Premios da Crítica Galicia, no concello do Pino.
Avelino Abuín de Tembra publica hoxe outro interesante traballo sobre esta importante figura da Galicia emigrante a recuperar.

Etiquetas: ,