Listado de la etiqueta: comercio_interior_do_libro_2014

Onte 1557: Estado da edición en galego en 2014

/en , , , , , /por

c0c0c675c71ebce5d2cea8d96731c8e3Dediquei os días pasados a revisar en profundidade os datos da edición en galego publicados no informe do Comercio Interior do Libro do ano 2014. Un exercicio no que chama a atención o feito de que por vez primeira nos últimos anos, repuntase o número de títulos publicados até os 1.881 títulos (1.332 publicados en Galicia, 492 en Madrid e 57 en Cataluña). Cifras que, paradoxicamente, expresan que se reduciu até o 70,8 % a edición en Galicia do libro galego, así como se produciu unha lixeira redución do número de títulos (1,04 %). En definitiva, sube a edición en galego grazas ao que se edita fóra de Galicia. No entanto, prodúcese un importante aumento do número de exemplares fabricados que chega aos 2.379.000, un incremento do 32,24 %, que leva a que a tirada media en 2014 se incrementase até 1.772. Sen dúbida, un efecto directo sobre o sector da renovación de libros de texto ao abeiro da reforma LOMCE, como tamén outro é que o catálogo do libro en galego acadase en 2014 os 12.861 títulos, o que supón un incremento do 13,49 % con respecto ao de 2013 (11.332).

Facturación

O estudo estima que en 2014 a facturación do libro galego foi de 21,05 millóns de €, o que supón un incremento do 2,73 % (560.000 euros), con respecto ano ano anterior, sendo as librarías independentes a canle privilexiada de comercialización, xa que nelas se realiza un 59,30 % das vendas (12,48 millóns de €). Estimando que as librarías galegas facturaron 86,73 millóns de €, as vendas do libro galego supoñerían para elas o 14,38 %, o que supón unha redución de apenas o 0,38 % con respecto a 2013. Xaora, se relacionamos estas cifras de facturación de 2014 coas de 2008, 23,27 millóns de €, a máis elevada até hoxe, a redución foi do 9,54 % (2014).

Edicións paraescolares

Como sucedeu ao longo da década, o estudo amosa como o volume da edición e facturación nas linguas cooficiais concéntrase nos libros de Literatura, Texto e Literatura Infantil e Xuvenil, as que podemos denominar «paraescolares». En 2014 mantense esta supremacía xa que o número de títulos en galego destes tres eidos chega a 1.294, o que representa o 93, 63 %, mentres que o número de exemplares producidos (2.251.000) supón o 94,62 %, sendo a facturación (19,11 millóns de €) o 90,78 % do mercado. Cifras todas elas que testemuñan que no entorno da crise non se modificou a forte dependencia do libro editado en galego con respecto ao mercado escolar e paraescolar.

A edición literaria

No ano 2014 reduciuse lixeiramente o número de títulos da edición literaria en galego (355), incrementándose, porén, o número de exemplares (282.000) e tirada media (794). Diminuíu moi lixeiramente a facturación (2,42 millóns de €), que representa o 11,50 % das vendas do libro en galego. Se facemos a comparación con 2011 (399 títulos, 509 mil exemplares, unha tirada media de 1.573 e unha facturación de 2,84 millóns de €), acentúanse a tendencia negativa. Xaora, o libro literario en galego mantivo neste periodo a súa diversidade de edición e facturación, a costa de reducir o seu volume de edición e a tirada media arredor do 50 %.

No ano 2014 a edición de poesía e teatro incrementou a súa edición até os 62 títulos, incrementando tamén o seu número de exemplares (2,8 % do total do sector) e a súa facturación (250.000 €). A edición de ensaio e estudos literarios baixou con respecto ao ano anterior até os 54 títulos, sendo a súa tirada media de 600 exemplares e a súa facturación de 190.00 €.

No que atinxe á edición de novela, o mercado privilexiado da edición literaria en galego, en 2014 editáronse en galego 239 novelas, o 17,30 % do total da edición; fabricáronse 183.000 exemplares, o 7,70 % do volumen total, o que supuxo unha tirada media de 794 exemplares; facturándose 2,43 millóns de €, o 11,50 % das vendas anuais. En definitiva, a novela que supuxo en 2014 o 67,32 % dos titulos literarios en galego, e o 20,40 % do total do catálogo galego, mantén a tendencia xeral de redución do volume de fabricación e de tiradas medias como estratexia dos editores para asegurar a diversidade da edición e a súa cifra de facturación. Un fenómeno facilitado polos actuais procedementos de impresión dixital e de baixa tirada que permiten realizar tiradas inferiores aos 400 exemplares a prezos asequibles

A edición infantil e xuvenil

No ano 2014 a edición infantil en xuvenil aumentou até o 495 títulos (o 35, 30 % do total); fabricáronse 438.000 exemplares, o 18, 40 % total; e facturou 4,35 millóns de euros, o 20,70 % do total. Se a comparamos cos datos do anao anterior, o número de títulos publicados medrou nun 24 %, o de exemplares baixou o 3,70 %, sendo a facturación case idéntica. Cifras que amosan unha aceptable saúde da edición infantil en galego no entorno da crise do sector.

A edición de libro de texto

En 2014 editáronse 444 títulos de libro de texto (o 32,20 %), fabricáronse 1.531.000 exemplares (o 64,30%), sendo a súa tirada media de 3.443 e a súa facturación de 12,33 millóns de euros (o 58, 60 %). Cifras que amosan o peso elevadísimo deste subsector de edición no conxunto do sector, máis aínda en dous exercicios nos que se publicaron novidades correspodentes á implantación da LOMCE.

 A edición de Ciencias Sociais e Científico Tecnica

No 2014 baixou aos 40 títulos, así como a súa tirada media até 576, sendo a súa facturación apenas o 1,00 % da total. Mentres que a edición de libros Científico técnicos en galego quedou a cero ao longo do ano. O resto dos tipos da edición en galego (libros prácticos e de divulgación, dicionarios e enciclopedias) reducíronse a 40 títulos (3,40 %), fabricáronse 107.000 exemplares (4,50 %), sendo a sua facturación de 1,73 millóns de € (8,20 %).

Librarías de calidade

/en , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana no Faro de Vigo a situación da libraría cultural e educativa, ao fío da publicación dos datos do estudo de Comercio Interior do Libro 2014 e da aprobación do Selo de Libraría de Calidade.

sello-calidad-librerias-logo-postA publicación recente do informe sobre o “Comercio Interior do Libro en España” correspondente ao ano 2014 demostra negro sobre branco a mudanza do que é, aínda, o primeiro sector das nosas industrias culturais. No entorno das diversas crises, dende a económica e de devaluación interna, que provocou a diminución do consumo privado, até a de hibridación do libro, sometido a un proceso inevitable de dixitalización, dende 2008 ao pasado ano, a facturación no mercado interior do libro diminuíu en España mil millóns de euros (un 31,06 % en seis anos), o que supuxo, tamén, noventa millóns de exemplares menos vendidos. Xaora, a pesar deste retroceso, en 2014 o sector do libro vendeu en España 153 millóns de exemplares, acadando unha facturación a prezo de capa de 2.195 millóns de euros, dos que 147,18 corresponderon a Galicia (o 6,7 % do mercado español) e 21,05 millóns ao libro editado en galego.

Endebén, a metade desa facturación, uns 1.101 millóns de euros, realizouse nas librarías e cadeas de librarías, que continúan sendo en España a canle principal de comercialización do libro, moi por riba das grandes superficies, dos quioscos, da venda por internet ou por procedementos de telemercadotecnia. Secomasí, no entorno das crises económica e de hibridación, as librarías perderon dende 2008 o 27 % da súa facturación, arredor de 404 millóns de euros, sobre todo debido á diminución do mercado literario, no que se perderon 250 millóns de euros, como do libro de texto, sometido a un proceso constante de depreciación e mudanza por parte da administracións educativas. Un retroceso que tamén se produciu en Galicia, cuxa rede de librarías estimamos facturou o pasado ano arredor de 70 millóns de euros, dos que 12,58 corresponden ao libro galego, que a pesar da súa cativeza supón case o 18 % do mercado libreiro de noso. Devalo do mundo da libraría que levou o peche de case un milleiro destes estabelecementos, mais tamén á apertura doutros douscentos que apostaron por crear novos modelos de hibridación das súas actividades, compartindo a venda de libros coa doutro tipo de produtos ou cos servizos de cafetaría.

A pesar das chamadas apocalípticas que alertan da desaparición do libro impreso, ás que non son alleos os intereses dos distribuidores dixitais, apenas tres xigantes estadounidenses, e das empresas de telecomunicacións e servizos de internet, a libraría física continúa tendo futuro sempre que sexa un espazo comercial e cultural privilexiado mimado por cada comunidade local, coma tamén sucede coa biblioteca pública. Mais iso require por parte do sector da libraría unha aposta decidida pola modernización, a formación e a innovación adoptando estándares de calidade no seu servizo semellantes aos do entorno libreiro europeo como aos que xa se utilizan para outros sectores do noso mercado minorista, como os do vestiario ou deseño.

Nesa liña é unha boa noticia que o Ministerio de Educación Cultura e Deporte crease un Selo de Calidade de Librarías. Unha medida reclamada polo sector do libro que pretende consolidar as librarías como espazos culturais, fomentar a diversidade do patrimonio bibliográfico, concienciar sobre o papel esencial da libraría, estimular o seu compromiso de mellora permanente do seu servizo, ademais de identificar e garantir que as librarías así recoñecidas cumpren uns estándares de calidade.

Para conseguir este selo de calidade é imprescindible que cada libraría cumpra unha serie de condicións en canto a súa actividade, xestión, instalacións e persoal. Requisitos mínimos que no caso dos fondos son, entre outros, o de levar aberta un mínimo de tres anos, que a venda de libros supoña o 60 % da súa facturación, conte con 6.000 referencias ou dispoña de fondos de 50 editoriais. Requisitos que obrigan a utilizar un sistema informatizado de xestión e pedidos, contar con web e participar nas redes sociais. Sendo imprescindible dispoñer dunha superficie de venda superior aos 40 metros cadrados e contar con persoal con formación e experiencia abonda para ofrecer asesoramento sobre a oferta existente na libraría. Sen esquecer que no eido da actividade cultural, a libraría debe organizar como mínimo seis eventos ao ano, sendo algún deles en colaboración con outros axentes culturais.

Neste momento crítico, a creación dun selo de calidade debería constituír un aliciente de competitividade e mellora para o sector da libraría cultural e educativa. Sen esquecer que debería ser adaptado ás necesidades do sector do libro galego, mais aínda cando Galicia conta con competencias exclusivas nesta materia. Xaora, a pesar das presas electorais e dos problemas competencias, a posta en marcha deste selo de libraría de calidade é un nova esperanzadora para o futuro do sector do libro e da edición.

Onte 1388: Cifras da edición galega recente

/en , , , , , , /por

libros_samanthaO Observatorio da Cultura Galega recompilou os datos dispoñibles, procedentes do ISBN e dos estudos de Comercio Interior do Libro, que axudan a comprender o estado da edición en Galicia e en galego recente. Entre tantas cifras saliento o que entendo son algunhas claves e tendencias.

Primeira. Tras unha importante diminución do 47,53 % do número de títulos editados en Galicia e do 43,99% dos editados en galego, entre 2010 e 2013, no pasado ano (2014) produciuse un incremento do 15,4 % da edición galega e do 23,63 % da edición en galego. Incrementos que se deben, sobre todo, aos da edición electrónica que se duplicou no último ano en ambos os dous casos. No entanto, o libro dixital supuxo en 2014 o 20,1 % en Galicia e o 26,37 % do editado en galego. Porcentaxes que acreditan no proceso de hibridación da actual oferta (ca non da facturación) do noso sector editorial.

Segunda. A edición en galego, no entorno do proceso de hibridación (2008 a 2014), mantense en porcentaxes superiores ao 60 % do libro editado en Galicia. Neste contexto no último ano é significativa a importante baixada do número de títulos traducidos do castelán e a continuidade da dependencia do subsector do libro escolar e infantil e xuvenil, aínda que o primeiro xa exprese unha clara tendencia á baixa do número de títulos editados.

E terceira. Que o sector editorial e as persoas relacionadas coas actividades da edición en Galicia ocupen a 5.438 persoas é unha estimación moi a ter en conta, máis aínda nun sector de actividade que perdeu un 35 % do emprego dende 2008.

Mágoa que non contemos aínda cos datos máis desagregados do estudo do Comercio Interior do libro de 2014, que se coñecerán, previsiblemente, a comezos de outubro coincindo coa inauguración de Liber. En todo caso, entendo que estes datos do OCG expresan unha tendencia a un lixeiro repunte da actividade editorial da man do libro electrónico (ca non do libro impreso) e unha diminución da oferta do mercado paraescolar, a pesar de que continúa artellando a actividade de creación e distribución do sector.

Onte 1379: Estrañamento lector

/en , , , /por

1006-t4-barajas_565Intentei onte en tres tendas de libros da T-2 de Barajas mercar algunha novidade para aliviar dúas horas de espera e viaxe. Fun incapaz. As poucas que me interesaban xa as lera e o resto non tiñan curiosidade ningunha para min, fose a «novela autobiográfica» da televisiva Olvido Hormigos (o lanzamento mellor situado), o último libro dun tertuliano para explicar a crise, unha das traducións da «mellor novela negra europea» ou o bestseller do momento de Planeta. Sufrín unha sensación de estrañamento semellante á que pasada semana vivín na sección de libraria duns grandes almacens de Vigo, cuxa oferta tamén se vai homoxeinizando con idénticos criterios. Sei que, por fortuna, a biodiversidade da oferta lectora queda nalgunhas librarías culturais capaces de resistir este tsunami de frivolidade e mediocridade literaria que ameaza con destruír o sector do libro en España. A redución das vendas a tres dixitos (menos de mil exemplares) de libros literarios de referencia (como os dos últimos premios Cervantes), a redución das tiradas até os mil exemplares, como a baixa moi significativa das vendas do libro literario, reflectida nas cifras do avance do estudo de Comercio interior do libro de 2014, expresan este doloroso estrañamento lector e a profunda crise que sofre a edición literaria en España.