Listado de la etiqueta: bng

Ao fío das Autonómicas en Vigo

/en , , , , , /por

No artigo da semana en Faro de Vigo analizo os resultados das eleccións autonómicas en Vigo e as súas consecuencias políticas.

Ninguén pon en dúbida a amplitude da vitoria do Partido Popular de Galicia nas Autonómicas do 21 de outubro. A diferenza da convocatoria anterior obtivo a maioría absoluta tanto de escanos (mesmo aumentando en tres actas) como de votos (quince mil máis que as tres forzas da oposición parlamentaria). No entanto, o éxito do partido de Alberto Núñez Feijoo non pode agochar nin a perda de 135.000 votos con respecto ás eleccións de 2009 (un descenso do 17 %) como o seu retroceso na maioría das cidades nas que a pesar de gobernar nalgunhas con maioría absoluta, coa excepción de Lugo e Ferrol, empeora os seus resultados. De podérense extrapolar a unhas eleccións municipais, o que sempre é moi arriscado, os seus resultados dificilmente lle permitirían contar coa alcaldía nalgunha delas, quizais coa única excepción de Lugo.

Especial relevancia ten o fracaso dos populares en Vigo, a maior cidade de Galicia, onde o partido presidido por José Manuel Figueroa perde 17.000 votos, o que supón unha diminución do 25 % con respecto á pasada convocatoria. O PP vigués obtén co 34,21 %, un dos resultados máis baixos da súa historia e a peor porcentaxe do partido de Feijoo nas sete cidades, catro puntos menos ca en Pontevedra e Ourense, as dúas cun resultado máis aproximado. Fracaso compartido pola agrupación viguesa do PSdeG-PSOE liderada polo alcalde Abel Caballero que perde máis de 16.000 votos, o que supón unha baixa do 31,15 %, a pesar de que co seu 24,51 % foi a cidade na que o partido de Pachi Vázquez obtivo o seu mellor resultado. Outrosí sucede co BNG do que en Vigo é responsable Santiago Domínguez que perde máis de 13.000 votos, unha diminución do 49 % dos seus apoios con respecto a 2009, sendo co 9,70 % a cidade, xunto con Pontevedra, onde mellor porcentaxe obtivo. É dicir, en Vigo o PP perdeu un de cada catro dos seus votantes anteriores; o PSdeG-PSOE, un de cada tres; e o BNG un de cada dous.

Perdas que evidencian o fracaso sen excepcións das tres forzas políticas con representación actual na casa do concello do Campo de Granada, ao que probablemente non foi allea a irrupción fulgurante da AGE, a coalición formada por Anova e Esquerda Unida. Os seus 28.441 votos en Vigo, un 19,48 %, multiplican por dez os obtidos nas autonómicas anteriores por Esquerda Unida, situando á coalición de Xosé Manuel Beiras e Iolanda Díaz da noite para a mañán como terceira forza política viguesa, apenas a sete mil votos do PSdeG-PSOE e duplicando os obtidos polo BNG. Resultados que permiten ao conxunto da esquerda e do nacionalismo en Vigo acadar un 53,69 %, unha porcentaxe moi significativa que sinala o sentir dunha maioría social que non apoia a proposta triunfadora no conxunto do país galego.

Non desboto que estes resultados poidan explicarse dende unha certa clave de política local viguesa. Quizais non foi alleo ao fraco resultado do Partido Popular a súa torpeza no que respecta á imposición da Lei da Área Metropolitana de Vigo, o fracaso do proceso de fusión da caixas ou o bloqueo obsesivo da Xunta e da Deputación de Louzán dos investimentos na cidade. Como creo que non beneficiou ao Partido Socialista o espírito de localismo a ultranza da dirección da actual agrupación viguesa. Como tampouco resultou moi exitosa a política do BNG de apoiar a alcaldía de Caballero, sen comprometerse no labor de goberno. No entanto, creo que foi moito máis decisivo para a conformación dos resultados, o incremento da abstención nun 5 % e dos votos nulos en case un 2 %, cifras que amosan o malestar, a fatiga ou o desinterese de parte da cidadanía coas propostas políticas que até agora gozaban de representación institucional. Como en idéntica liña pode explicarse o entusiasmo sucitado en Vigo pola AGE, capaz de recoller boa parte das perdas tanto do PSdeG-PSOE como do BNG, co seu discurso político rexeneracionista e de defensa das conquistas da sociedade do benestar e dos servizos públicos.

Estes resultados do 21-O abren unha nova etapa política. Tamén en Vigo. A pesar de que a maioría social de esquerda semella cómoda, os dous partidos que sosteñen a Alcaldía deberán, antes das vindeiras municipais, acometer senllas e complexas refundacións dos seus proxectos políticos, un proceso non exento de riscos, do que as súas organizacións viguesas non poden permanecer alleas. Como tampouco vai ser doado para os membros da AGE, sen dúbida hoxe os triunfadores en Vigo, dotarse dunha estrutura organizativa estable, dunha proposta programática verosímil e dun liderado que faciliten a súa entrada na corporación. Mentres, o PP vigués deberá enfrontarse o seu dilema histórico e preparar unha nova candidatura e liderado local capaces de conectar coa maioría social, algo que non consigue dende que gobernou o alcalde Manuel Pérez. Tempos de incerteza na política viguesa.

Vitoria do partido conformista

/en , , , , /por

Na edición dixital de Sermos Galiza publico a miña valoración dos resultados electorais:

Recoñezámolo. As cifras sonche ben teimudas e amosan que desta volta a vitoria de Feijoo e do Partido Popular foi inapelable. A diferenza da anterior convocatoria, a súa maioría absoluta alicérzase tamén nunha maioría de votos (654.000 fronte aos 639.000 das tres candidaturas alternativas). Vitoria, en todo caso, que non pode agochar que os conservadores galegos perderon un 17 % dos seus votos, máis de cen mil con respecto á anterior convocatoria. Outrosí sucedeulle ao PSdeG-PSOE que polo camiño perdeu o 44%, máis de douscentos mil votos, e ao BNG que obtivo cento vinte e cinco mil menos, o 46 % menos ca en 2009. Todos os tres partidos parlamentarios sufriron, pois, desercións considerables nos seus apoios, se ben foron moito maiores porcentualmente nas formacións opositoras, derrotadas sen paliativos.

 Os resultados amosan que a irrupción fulgurante da AGE (200.101 votos) fíxose en boa medida a costa da importante bolsa de votos que abandonaron o PSOE e o BNG (máis de 300.000). Desercións que, sen dúbida, se acubillaron tamén no número de votos nulos e en branco, que supuxeron un elevadísimo 5,24 %, e na abstención, xa que a pesar de que ao longo da noite electoral non se citara, a participación do voto en urna baixou un considerable 6,65 %, até quedar no 63,80 %. Datos que poñen en evidencia as dificultades da oposición parlamentaria de socialistas e nacionalistas para mobilizar ao que foi o seu electorado nesta convocatoria adiantada.

 Os resultados amosan que a fragmentación nacionalista non foi decisiva para o desenlace electoral, a pesar de que no escenario dunha hipotética participación de BNG, AGE e CxG nunha única candidatura o seu resultado superaría en máis de 66.000 votos ao PSdeG-PSOE e provocaría un cambio na distribución dos escanos, mais que non poñería en cuestión a maioría conservadora (PP 40, AGE/BNG/CxG 18, PSdeG-PSOE 17). No entanto, semella verosímil que a hipótese dunha Frente ampla nacionalista e da esquerda plural, como propuxo Xosé Manuel Beiras, puidese obter un resultado aínda máis reforzado. Como o estudo da relación de actas obtidas polas candidaturas nacionalistas evidencia unha lixeira diminución dos seus apoios (7 actas para o BNG e 4 para Anova), apenas unha menos que na pasada lexislatura.

 Datos que presentadados pola face ou polo envés non poden ocultar a rotunda vitoria en Galicia do partido conformista, presente non só nas filas do PP, como no fracaso da que foi até agora oposición parlamentaria incapaz de ofrecer unha opción atractiva que enlazase coa pulsión de cambio presente nos sectores sociais urbanos máis críticos coas políticas de recortes e de austeridade selectiva de Feijoo. Quizais aí radique a cerna do éxito da AGE capaz de situarse como primeira forza da oposición en Santiago e A Coruña, como tamén a resistencia amosada no resto das cidades, singularmente en Vigo, polo conxunto das forzas nacionalistas e progresistas que, a pesar do seu frouxo resultado, continúan sendo as maioritarias. Como é incuestionable que influíu no éxito da AGE as súa comunicación política coidadosamente “inxenua” como a participación activísima de Xosé Manuel Beiras, unha figura moral capaz de suscitar respecto e admiración nos seus adversarios e de contaxiar entusiasmo máis alá dos límites estreitos fixados pola cohesión do patriotismo de partido.

É innegable que o PSdeG-PSOE e BNG deberán facer fronte á crise interna que provoca un fracaso desta envergadura. Como tamén os membros da AGE deberán decidir se  queren continuar profundizando nos vimbios da súa alianza política de novo cuño ou se se conforman co éxito coxuntural acadado pola súa coalición. Ningún deles ten doado escoller o seu futuro. Procesos reconstituíntes que compartirán co traballo nunha lexislatura clave tanto para a defensa das conquistas da sociedade do benestar como do noso autogoberno.

Onte 321: Día da Patria Galega

/en , , , , /por

Non foi o mellor 25 de xullo dos últimos anos. O BNG demostrou a súa indubidable fortaleza organizativa cunha das maiores manifestacións recentes. Pola súa banda, Anova e Compromiso expresaron o seu entusiasmo e determinación para renovar o discurso e a fórmula organizativa do nacionalismo galego. Todos os tres superaron cadanseu exame, a pesar de que onte o contido da materia era ben diferente para cada un deles. Porén, percibín nas rúas de Compostela que somos algúns os nacionalistas que consideramos esta mostra de desunión como un síntoma da incapacidade actual do nacionalismo galego para artellar unha alternativa verosímil á recentralización autonómica en marcha e aos recortes promovidos polo Partido Popular, unha situación de auténtica emerxencia. Tras este 25 de xullo, sigo crendo que recuperar a unidade nacionalista para participar nas Autonómicas, como mínimo baixo a fórmula dunha coalición electoral, é imprescindible para evitar outro novo retroceso. O teito do 5%, difícil de acadar para Anova e Compromiso (mesmo se concorren xuntos) e, sobre todo, a prevista baixada a 61 do número de membros do Parlamento (unha arteirada propia dun goberno trampulleiro) constitúen acicates para que ambas as tres forzas nacionalistas, a pesar das feridas abertas e das apreciables diferenzas dos seus proxectos, recuperen a unidade de acción electoral. Onte, a pesar de que tanto a manifestación como as concentracións foron concorridas (se ben cunha notabílisma diferenza a prol da do BNG), identifiquei rostros de tristeza en todas as tres. Volvín de Compostela preocupado sobre o futuro do nacionalismo galego.

A fotos son de Praza pública.

Ás portas das Autonómicas

/en , , , , /por

No artigo da semana en Faro de Vigo reflexiono sobre as dificultades da oposición para artellar unha alternativa real capaz de gañar as eleccións a Feijoo.

Tras o colapso da prima de risco por riba dos 600 puntos e a solicitude de intervención da Comunidade Valenciana e a posible doutras comunidades autónomas como Murcia, non é descartable que o “rescate completo” ao Reino de España se produza nos próximos días, semanas ou meses. Ademais de provocar unha crise da Zona Euro de consecuencias descoñecidas, supoñería enxergar un horizonte horrible de máis recortes sociais, quizais desta volta afectarían ao futuro das pensións, aumentando a indignación dunha cidadanía sometida a un esforzo brutal de deflacción e empobrecemento que non axuda a saír da recesión nin a crear emprego. Mais un posible rescate completo supoñería tamén un punto de inflexión que acentuaría a crise política do actual sistema de representación e poñería en cuestión a viabilidade do modelo do “estado as autonomías”, ao que xa se culpa de forma máis ou menos explícita da incapacidade para reducir o déficit.

Nese contexto de incerteza institucional e aumento da conflitividade social deberá convocar eleccións Feijoo no vindeiro outono ou inverno. Un presidente que non tivo outros méritos de goberno dos que non fosen os recortes das políticas públicas, os anuncios dalgúns posibles contratos e o de carecer dunha oposición que se presentase como alternativa verosímil.  Durante a lexislatura o PSdeG-PSOE e o BNG perderon a oportunidade de renovar os seus proxectos e liderados políticos. Agora, ás portas das Autonómicas, non existe aínda candidatura socialista, mentres que os nacionalistas, tras o fracaso da Asemblea Nacional do BNG de xaneiro, esgazaron en varias forzas. Coa excepción do deputado Francisco Jorquera, candidato elixido polo BNG, descoñécense os outros rivais que terá Feijoo para optar á presidencia da Xunta. Sen dúbida, este escenario de división e fraxilidade da oposición é o soñado polo actual presidente para afrontar a valoración cidadá da que sabe foi a máis ruín lexislatura da Autonomía, tanto para o desenvolvemento do autogoberno como para a calidade de vida da cidadanía.

Pachi Vázquez, o actual secretario xeral e voceiro parlamentario do PSdeG-PSOE, desputará en setembro as primarias, probablemente, fronte ao exministro de Fomento José Blanco –sempre que este consiga a resolución da súa situación como imputado no caso Campión– ou fronte a José Ramón Gómez Besteiro, o actual presidente da deputación de Lugo. Unhas primarias con resultado incerto que amosarán a profunda división do socialismo galego, organizado en califatos provinciais e locais (que en casos como o vigués e o lucense procuran dos seus referentes en Ferraz, poñendo en evidencia a organización galega do partido), e carente dun liderado forte e dun inequívoco proxecto nacional para Galicia. Superar ese localismo doente e desenvolver unha proposta sólida de autogoberno para Galicia son prioridades para o socialismo galego, se non quere caer na irrelevancia.

A división do nacionalismo galego en varias forzas (BNG, ANOVA, Compromiso por Galicia, ademais das minorías independentistas) no mesmo ano das autonómicas é unha estratexia case suicida, mais aínda cando non vai ser doado que todas as tres poidan acadar o difícil teito do 5% que para entrar no Hórreo impón a lei electoral, aprobada a comezos dos noventa pola maioría de Fraga e que daquela forzou o proceso de unidade nacionalista arredor do BNG. Non dubido que esta división do nacionalismo –visualizada nas convocatorias do 25 de xullo– é entendible tanto pola rixidez dogmática marcada na dirección do BNG polo seu partido hexemónico como pola vitalidade que a diversidade ideolóxica achega a un proxecto nacionalista necesitado dun novo pulo programático e organizativo e de liderados atractivos para a sociedade galega do século XXI. Porén, na actual situación de emerxencia para o autogoberno galego e diante da inequívoca oportunidade da febleza do PP crebado pola súa política de recortes e pola traizón ao seu electorado, a comparecencia das diversas forzas do nacionalismo galego nunha única coalición electoral é a solución máis intelixente, eficaz e útil para os intereses de Galicia e para o futuro do proxecto nacionalista. Unha solución excepcional para darlle resposta á necesidade dun momento histórico, unha ampla coalición contra o conformismo que pola xenerosidade e afouteza expresada con este xesto por todos os nacionalistas concitaría simpatía e apoio en sectores moi amplos da sociedade galega.

Sen esquecer que no actual contexto é probable o incremento dos votos a Esquerda Unida, forza que podería ser outra das chaves dunha alternativa de esquerda, cuxo resultado pode depender moito de cómo se presenten os nacionalistas.

Eis as pezas dun difícil crebacabezas para artellar unha alternativa a Feijoo.

Onte 195: Teito de gasto na liga

/en , , , , /por

Foi o BNG quen presentou no Congreso unha proposta para impoñer teito de gasto aos clubes profesionais de fútbol mentres manteñan débedas con Facenda ou a Seguridade Social. Unha proposta oportunísima xa que os clubes de fútbol profesional deben só a Facenda 750 millóns de euros, unha cifra brutal e vergonzosa, cando a sociedade toda está sometida aos maiores rigores da austeridade.  É inxustificable que o estado manteña unha flexibilidade ilimitada con estes clubes, un privilexio do que non gozan ningún outro sector nin do espectáculo nin da cultura. Este teito de gasto supoñería poñer límites para fichaxes e soldos, o que axudaría a equilibrar a competición, xa que non semella moi xusto que os equipos que máis deben ao estado sexan tamén os que paguen as fichaxes máis elevadas. Parabéns ao BNG pola iniciativa!

Onte 186: Tras o Congreso de + Galiza

/en , , , /por

Tras a decisión unánime do Encontro Irmandiño, tras o acordo de + Galicia de constituírse en partido fóra do BNG, mesmo a pesar do feito (comprensible até o remate dos mandatos) da oposición de once dos seus alcaldes, varios voceiros e do propio Carlos Aymerich, é xa moi difícil defender que o BNG continúa sendo a casa común dos nacionalistas galegos. Tras o fracaso da asemblea de Amio, as diversas organizacións do nacionalismo galego están obrigadas a recompoñer os seus referentes programáticos, as súas alianzas políticas, os seus modelos organizativos e os seus liderados sociais. Unha manobra moi difícil, aínda que estritamente necesaria, sobre todo cando apenas se contan seis meses para a celebración das eleccións autonómicas. Confío que neste contexto crítico agromen as doses de intelixencia, enerxía e xenerosidade  xeradoras de novas vías políticas nacionalistas máis inclusivas, máis activadoras da cidadanía e, sobre todo, capaces de artellar unha alternativa sólida e verosímil á conservadora e centralizadora do Partido Popular. Un reto posible.

Onte 144: BNG

/en , , /por

Seguín con enorme interese por Twitter a derradeira e decisiva xornada da asemblea do BNG. Non hai dúbida que o traballo disciplinado e eficaz da UPG permitiu que, outra vez máis, o partido de Francisco Rodríguez continuase acaparando o liderado do BNG, tanto nas responsabilidades do voceiro como nas da candidatura á presidencia da Xunta. Unha hexemonía indiscutible que, previsiblemente, tras a fase comarcal, se consolidará na composición definitiva do consello nacional. A principal novidade será que por vez primeira un membro da UPG, Francisco Jorquera, asumirá o risco de ser o candidato á presidencia do goberno autonómico. Polos diversos comentarios que puiden ler, temo que esta hexemonía non axude a aumentar o perímetro do entusiasmo que o BNG suscita nos sectores progresistas da sociedade galega. Magoadamente, semella que esta asemblea, con votacións aparentemente axustadas e unha organización dividida en dúas metades, non abondará para relanzar o proxecto nacionalista como eixo dunha alternativa verosímil de goberno capaz de facerlle fronte en Galicia ao abafante poder do Partido Popular. Con todo, haberá que agardar unhas cantas semanas para valorar as súas consecuencias para o futuro do nacionalismo galego.

Onte 52: DoCampo e Cobas

/en , , , , , , /por

Despois de asistir como convidado á convención de Cultura do BNG (magnífica intervención de Teresa Moure), integreime no VIII Encontro Galego de Ilustración organizado por AGPI. Antes de participar con Manuel Gago no debate sobre a convivencia cos medios dixitais, tiven a oportunidade de escoitar a interesantísima conversa entre Xabier DoCampo e Xosé Cobas sobre o seu proceso de creación conxunta. Dous autores, un dende a escrita, outro dende a ilustración, que asumen o reto de ofrecer nos seus libros unha creación única dende dúas linguaxes complementarias. Cobas e DoCampo abordan un proceso de diálogo creativo aberto cuxos límites quedan establecidos só polos formatos editoriais. Admirable e sorprendente.  Bolboretas, A decisón de Valerio, O libro das viaxes imaxinarias, O misterio das badaladas son algúns dos froitos recentes e moi logrados desta extraordinaria experiencia creativa conxunta da que non coñecemos moitos precedentes no entorno da literatura infantil e xuvenil en España. Unha parella de feito (no ámbito creativo) que merece para o editor todas as súas beizóns.

Quédalle marxe ao BNG?

/en /por

Se o descontento cidadán da ruptura do consenso constitucional non o evita, é moi posible que tras as vindeiras eleccións do 20-N o BNG perda unha parte ou a totalidade da súa representación no Congreso dos Deputados. O anuncio do continuísmo dos cabezas de lista, o adiamento da Asemblea Nacional até xaneiro de 2012 e, sobre todo, a incapacidade de dar unha resposta política ao manifesto dos 18 alcaldes, que reclamaban a actualización do discurso do Bloque, amosa a espera resignada da dirección nacionalista por un novo fracaso electoral, outro máis, que de producirse situaría o seu proxecto político xa no precipicio da irrelevancia.

Tantos os resultados das Xerais de 2008, como o das autonómicas e municipais recentes, como as tendencias que expresan cada unha das súas series estatísticas, aconsellarían unha enérxica iniciativa política capaz de taponar a hemorraxia do desencantado e resignado voto galeguista. Porén, mal que nos pese, dentro do BNG gañou o partido conformista, o dos que prefiren poñerse a cuberto nestes tempos de intemperie. Nos dous últimos anos, tras a última Asemblea Nacional, coas honrosas excepcións dos proxectos desenvolvidos nalgúns concellos (Carballo, Tomiño ou Teo, por citar os máis destacados), non enxergamos apenas actualización da proposta programática, a pesar de que neste tempo reinou de forma obscena o pensamento neoliberal dos mercados, asumido como novo karma polos socialistas en claro retroceso, e comezou o proceso de recentralización do estado promovido pola FAES e executado en Galicia por Feijóo. Tampouco identificamos un atractivo renovado dos carteis electorais nacionalistas e nin sequera unha mudanza significativa nas formas de comunicación e empatía coa cidadanía.

Quedaron electoralmente agotados os proxectos nacionalistas, xerados nas tres últimas décadas arredor do BNG e de Esquerda Galega, que pretendían acadar a hexemonía na sociedade galega? Quédalle marxe ao actual BNG para evitar a súa marxinalización?

«Un longo e tortuoso camiño»

/en , /por

Dediquei as horas de lectura destes días a debullar as catrocentas páxinas do ensaio de Xosé Ramón Quintana Garrido sobre a historia do BNG. Non podo agochar que me interesou moito este relato –Premio Ramón Piñeiro de 2008– sobre o difícil proceso percorrido polo nacionalismo galego contemporáneo. Gustei do enfoque adoptado polo autor que dende a posición obxectiva que lle facilita a consulta de fontes documentais diversas (algunhas inéditas) arrisca a interpretar as claves dun proceso complexo que continúa aberto, xa que as testemuñas dos protagonistas poden abrir novas vías de investigación para os historiadores.

O sintagma que titula a obra é moi afortunado e luminoso para expresar un balance desacougante e demoledor que a esta altura (2010) sitúa ao BNG nunha encrucillada moi semellante á que vivía o nacionalismo galego antes da asemblea de Riazor. Lendo as páxinas documentadísimas (insisto) do libro de Quintana, os nacionalistas que nunca militamos no BNG comprobamos as razóns polas que non foi posible a nosa participación no proxecto político tutelado pola UPG, ao tempo que nos convida a apupar un debate sobre a posibilidade de que outro nacionalismo e outra esquerda sexa posible na Galicia futura.

Chama a atención o esforzo de equilibrio do autor, especialmente no capítulo derradeiro no que se analiza a crise tras o traumático resultado electoral do primeiro de marzo de 2009, para diagnosticar coma se se tratase dun médico as características da doenza actual do BNG para a que apenas receita como tratamento (desta volta con lóxica prudencia académica) a necesidade de que desenvolva unha «estratexia de adaptación coherente que entre outros moitos apspectos establecese dispositivos de cooperación interna baseados na confianza, que levasen a unha renovación eficaz das súas estruturas, equipo dirixente e candidaturas, e a unha apertura real da organización en permanente ósomose coa sociedade…» De forma sútil e elegante, como é a redacción de toda a obra, Quintana Garrido aconsella aos actuais dirixentes do BNG un auténtico «volver a empezar» para o que terán «por diante un longo e tortuoso camiño aínda por percorrer». Velaí o mito estoico do eterno retorno aplicado ao nacionalismo galego contemporáneo. Non é pouca lección.