Iolanda Zúñiga, o magnífico pregón da Feira do Libro de Vigo

Pregón de Iolanda Zúñiga from Redelibros on Vimeo.

O texto pode lerse en Trafegando ronseis.

Vía Redelibros.

Salma: "A miña vida", un interesante texto autobiográfico para descargar

Hoxe no blog de Xerais ofrecemos dous textos para descargar en pdf sobre a novela Despois da medianoite, da escritora tamil Salma: un adianto do primeiro capítulo e outro texto no que relata a súa propia vida.

Eis o comezo deste interesantísimo texto autobiográfico (un documento extraordinario sobre a pulsión da escritura e o valor liberador do libro e da literatura na procura da igualdade):

A miña familia púxome de nome Rajathi. Nacín nunha aldeíña onde prevalece unha atmosfera opresiva que impide que as nenas musulmás vaian á escola. Para todas as nenas que nacen na nosa aldea, a escola remata aos trece anos. Os meus días pasaban co medo de que ese día chegase tamén para min.

Os textos para descargar:

1) O adianto do primeiro capítulo (28 páxinas), que inclúe tamén a introdución da tradutora, María Reimóndez. Descargar.

2) «A miña vida»: Un texto de Salma no que relata a súa propia vida, traducido tamén por María Reimóndez e que non se inclúe no libro. Descargar.

O calendario de presentacións , encontros e actividades de Salma en Galicia pode consultarse aquí. Acontecementos, organizados por Implicadas/os no desenvolvemento, que merecen a nosa maior atención.

Salma, escritora e política tamil, visita Galicia esta semana

Esta semana que comeza visitará Galicia Salma, a escritora e política tamil. Convidada por Implicadas/os no desenvolvemento, a autora de Despois da medianoite, longa novela traducida por María Reimóndez, que acabamos publicar en Xerais Narrativa, viaxou dende Támil Nadu (un estado índio que conta con 65 millóns de habitantes) até Galicia para falarnos de primeira man desta súa novela, da súa realidade e do que implica ser muller, musulmá e escritora na India.

Salma (Thuvarankurichi, 1970) é unha das escritoras támiles máis relevantes do actual panorama literario indio. Provén dunha familia tradicional musulmá dunha aldea próxima á cidade de Tiruchirapalli e como moitas mozas da súa rexión non rematou a escola primaria. Aínda así, dende os trece anos comezou a escribir poesía e máis adiante a publicar en revistas literarias. Durante anos escribiu na clandestinidade, pola oposición da súa familia. A súa obra foi obxecto de críticas destrutivas en sectores literarios polo uso da sexualidade feminina dunha maneira aberta na súa obra e tamén polo contido feminista dos seus escritos. En 2001 accedeu de xeito accidental (pola obrigada cota de xénero na India) á política; comezou sendo membro do Panchayat (asemblea local) para converterse logo en candidata polo seu distrito electoral polo DMK (Dravida Munnutra Kazhagam, partido nacionalista támil laico e progresista) ata chegar a ser directora xeral de Asuntos Sociais do Goberno de Támil Nadu, cargo que ocupa na actualidade.

No blog de Implicadas/os no desenvolvmento aparece a axenda da visita de Salma.

Escoita o 1º capítulo de "Non hai noite tan longa" lido por Agustín Fernández Paz

Podes escoitar aquí a lectura que Agustín Fernández Paz fai do primeiro capítulo de Non hai noite tan longa, a súa novela máis recente que chega hoxe ás librarías. Ademais, se é a túa preferencia lelo, podes baixar o texto en pdf.

A duración da gravación é de seis minutos.

«Non hai noite tan longa», a nova novela de Agustín

Onte anunciamos no blog de Xerais a publicación de Non hai noite tan longa, a nova novela de Agustín Fernández Paz, ao tempo que recomendabamos baixar en pdf o seu primeiro capítulo. Non debe extrañar a ninguén que esta obra sexa publicada na colección Xerais Narrativa, unha iniciativa que como editor lle propuxen a Agustín, tras a lectura da primeira versión da novela. O propio Agustín nunha recente entrevista que Iago Martínez publicou en Xornal de Galicia fala que esa posibilidade xa a valoramos en 2002 cando publicou Aire negro ou mesmo antes, hai case quince anos, cando apareceu O centro do labirinto. Non hai dúbida ningunha que, por riba de etiquetas editoriais ou prexuizosas adscricións de xénero, Agustín é un dos primeiros narradores galegos do noso tempo, tanto pola solidez técnica de cada unha das súas novelas, posuidoras desa complexísima sinxeleza que as fai de lectura engaiolante, como pola profundidade e relevancia dos temas abordados. Nesta nova entrega está o mellor e máis xenuino Agustín, na súa madurez literaria e humana, ofrecendo un relato no que atopamos os ecos dos temas esenciais da literatura e das figuras dos personaxes clásicos, inseridos nunha narración de escrita transparente que flúe coma a auga. A culpa, a vinganza, a ansia, o amor, a morte, a esperanza son algúns dos temas principais desta novela que constitúe unha ácida ollada crítica (as veces mesmo feroz) sobre a nosa sociedade en dous momentos da historia próxima: os últimos anos da ditadura e os primeiros do século XXI. A elección por parte do autor da famosa fotografía de Rosa Parks para a cuberta da novela non foi casual, xa que esta imaxe de resistencia pacífica até o lirismo, ao mesmo tempo que de dignidade individual e firmeza fronte a discriminación da costureira de Alabama, esta imaxe dunha muller «farta de ceder e ceder» convértese en metáfora visual acaída da confianza no futuro e na recuperación da dignidade das persoas que impregna estas case trescentas páxinas. Outrosí sucede co título, recollido dunha das frases acuñadas por Shakespeare nunha das pasaxes máis citadas de Macbeth: «Reunide todo o ánimo que poidades. Que non hai noite tan longa que non remate en día».

Non hai noite tan longa chegará ás librarías galegas coincidindo coa furia do Vento Lois. Temos previsto que na Feira do Libro de Vigo, na primeira decena do mes de xullo, Agustín manteña unha conversa en público con xornalistas e escritores, ao tempo que asine exemplares aos seus moitos lectores e lectoras.

«El día de mañana», un clásico de Ignacio Martínez de Pisón

Non teño moitas posibilidades para seguir a todos os autores interesantes da narrativa contemporánea española. Con todo mantéñolle fidelidade a tres persoas: ao encantador Luis Landero, ao firme Isaac Rosa e ao engaiolante Ignacio Martínez de Pisón. Tres novelistas que trato de seguir e que, até agora, poucas veces me decepcionaron rotundamente. Esta foi a razón pola que merquei o pasado xoves na tenda do aeroporto de Vigo El día de mañana, a novela máis recente de Pisón, da que lera unha anotación moi entusiasta de Manolo Candelas, uns poucos días antes. Enguedellado nun primeiro capítulo memorable, o voó a Barcelona pasoume nun plis plas; quedará prendido do relato que da vida de Justo Gil ían facendo as voces daquelas poucas persoas que o coñeceron a súa chegada a Barcelona coa súa nai, literalmente, ás costas. A potencia das voces e das vidas relatadas, que deambulan pola Barcelona da metade da década de 1960 (reconstruída cunha minuciosidade case hiperrealista) até a de finais da década posterior, devolvéronme o valor da narración como forma de coñecemento histórico.

Como xa fixera coa súa entrega anterior, Dientes de leche, na que Pisón dá conta da presenza en España de fascistas italianos que viñeron a loitar a prol do bando franquista, en El día de mañana, aborda outro tema pouco frecuentado da nosa historia recente: a da Brigada Política Social franquista. En case catrocentas páxinas construídas de forma moi precisa sobre unha polifonía de voces e puntos de vista, Pisón relata a historia da progresiva degradación dunha persoa, a fuxida cara adiante dun inxenuo emprendedor con escasos escrúpulos, cuxos erros o levarán a traballar coma confidente da social e máis tarde, nun xiro de torca estarrecedor, a formar parte durante os anos da Reforma Política dun grupo ultradereitista. Esta é outra novela barcelonesa por excelencia, daquela cidade en efervescencia cultural durante uns anos díficiles, na que identificamos fíos das novelas de Marsé e de Juan Goytisolo, das memorias de editores como Barral ou Esther Tusquets ou da poesía de Gil de Biedma. Durante as horas de lectura que completei entusiasmado tiven a sensación de estar lendo a un clásico. Unha novela moi recomendable.

«O refuxio da memoria», prosa autobiográfica de Tony Judt

Foi Manolo Candelas quen me fixo reparar en El refugio de la memoria, o libro autobiográfico de Tony Judt. Foi unha recomendación certeira, que moito agradezo, xa que é deses libros memorables que comezan conmovendo e logo te devoran pola potencia da súa voz. Conmove coñecer as circunstancias dramáticas, brutais, nas que o narrador realiza a confesión da súa vida, pechada a súa consciencia e lucidez nos límites dun corpo transformado na máis dolorosa cadea. Porén, o lector abandona decontado esta actitude piadosa para quedar enguedellado por unha voz narradora (o libro foi ditado con enormes dificultades) firme, lúcida, tinxida dunha doce melancolía capaz de relatar de forma case naturalista o devir da súa infancia na posguerra en Putney, aquel barrio londiniense onde Judt aprendeu o principio de austeridade (algún eco dickensiano atopamos) que sempre o acompañaría alí onde viviu. Vinte e cinco relatos, apenas estampas nalgúns casos, construídos cos fíos da vida que posúen unha poderosa capacidade de interrogar ao lector polo seu propio fío vital; mais, tamén e sobre todo, unha historia persoal capaz de provocar a reflexión sobre o vivido, o viaxado, o compartido, o devecido, o renunciado, o acadado…

Como xa fixera en Algo va mal, Judt arrisca a mollarse e fala con total liberdade do corporativismo universitario, tanto do College de Cambridge onde se formou e onde comezou a súa carreira como profesor universitario, como da universidade novaiorquina onde exerce sometida aos andazos dun novo puritanismo.  Tamén critica ao estado de Israel, sen renunciar a súa condición de xudeu, afonda dende o pensamento crítico no concepto de identidade no marco do mundo global ou apupa de forma entusiasta a Nova York, á que considera a «cidade do mundo» do noso tempo, ou recomenda o transporte ferroviario ao que considera o máis humano dos inventados pola humanidade. Impacta a visión do mundo deste intelectual honesto que no cabo da súa vida ofrece unha testemuña que nos achega doses de esperanza reflexiva para afrontar as «crises da mediana idade», un concepto que aborda con moita retranca. Unha das mellores pezas de prosa biográfica que teño lido recentemente, un xénero polo que devezo cada vez máis.

Finalistas dos Premios AELG 2011

A Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG) fixo público hoxe os finalistas dos seus premios anuais. Tras unha votación dos seus asociados anunciou os finalistas tanto nas categorías de libros editados como de blogs e xornalismo. A gala de entrega dos premios será o 30 de abril en Santiago. Os membros da AELG serán tamén quen escollan de entre os finalistas os galardoados.

Blog Literario

1. Ferradura en tránsito, de Xosé Manuel Eyré.

2. O levantador de minas, de Alfredo Ferreiro.

3. Trafegando ronseis, de Gracia Santorum e Xosé Anxo Fernández Alonso.

Ensaio

1. A man que caligrafando pensa: do plástico-escritural e da manuscrita novoneyriana, de Carlos Paulo Martínez Pereiro.

2. Elucidacións na sombra. Análise e interpretación de dúas pezas de Carvalho Calero, de Manuel Castelao.

3. O clamor da rebeldía. Rosalía de Castro: ensaio e feminismo, de María Pilar García Negro.

Literatura Infantil e xuvenil ( coa colaboración da Gálix)

1. Contos para nenos que dormen deseguida, de Pinto & Chinto.

2. O pintor do sombreiro de malvas (Xerais), de Marcos Calveiro.

3. O segredo de Marco Polo, de Francisco Castro.

4. Suso Espada. “Nota Roja”, de Francisco X. Fernández Naval.

Mellor traxectoria en xornalismo cultural 2010 (AELG-Colexio de Xornalistas)

1. Anxo Tarrío.

2. Daniel Salgado.

3. Fran P. Lorenzo.

4. Iago Martínez.

5. Ramón Nicolás.

Narrativa

1. O coitelo en novembro (Xerais) de Marilar Aleixandre.

2. Obediencia, de Antón Lopo.

3. Periferia (Xerais) de Iolanda Zúñiga.

4. Settecento (Xerais) de Marcos Calveiro.

5. Todo é silencio (Xerais) de Manuel Rivas.

6. Xuvia-Neda (Xerais) de Vicente Araguas.

Poesía

1. Bater de sombras, de Francisco X. Fernández Naval.

2. Estremas, de Ana Romaní.

3. Retro(visor) (Xerais) de Antía Otero.

Teatro

1. Canibalismo, de Marcos Abalde Covelo.

2. Cínicas, de Teresa Moure.

3. Flores de Dunsiname (Xerais) de Manuel Lourenzo.

Tradución

1. Bilbao-New York-Bilbao (Kirmen Uribe) (Xerais), na versión de Isaac Xubín.

2. Lóbrego Romance. Pálida Pantasma. As Lendas Espectrais de Malvadia (Jack Mircala), por Isabel Soto.

3. Randea do alento (Herta Müller) (Xerais), de Marga do Val.

O perigo dunha historia única

Foi María Reimóndez quen primeiro me falou hai ben tempo de Chimamanda Adichie, a narradora nixeriana autora de Purple Hibiscus. Agora grazas a un enlace de Susana Piñeiro e Filipe Diez en Twitter descubro a anotación de Ramón Lobo na que recolle a intervención de Adichie no foro TED da CNN («Ideas que paga a pena espallar»). A verdade é que os dezaoito minutos do seu discurso de gabanza da diversidade e de superación dos prexuízos son memorables. Recomendo, sobre todo, os catro derradeiros minutos, que constitúen unha lección exemplar sobre o valor da literatura para cada unha das sociedades.

Transcribo unha parte destas palabras finais que veñen como anel para reflexionar sobre o caso galego:

Xunto co meu editor de Nixeria creamos unha ONG, Farafina Trust, co que soñamos en construír e renovar bibliotecas, fornecer libros ás escolas públicas que teñen as súas bibliotecas baleiras e organizar obradoiros de lectura e escrita para todas aquelas persoas que queren contar moitas historias. Sei que as historias importan. Moitas historias importan. As historias teñen sido empregadas para calumniar e expoliar, mais as historias poden ser usadas, tamén, para dar poder e humanizar. As historias poden destruír a dignidade dun pobo, mais as historias poden reparar esa dignidade perdida.

Cando rexeitamos unha única historia, cando sabemos que non hai nunca unha única historia sobre un lugar, reconquistamos un anaco do paraíso.

O discurso pode seguirse en you tube ou na súa versión plurilingüe, subtitulada en diversas lingua, entre outras o portugés e o castelán (premer sobe o texto en vermello). Grazas a Revén polo enlace.

O máis destacado no eido da lectura en Galicia (2010)

Propóñome ao longo desta derradeira semana do ano escribir varias anotacións de balance sobre o que entendo foron as noticias máis destacadas no eido da lectura neste 2010 que remata:

  1. O premio Fipresci que en Cannes recibiu Todos vós sodes capitáns, a película de Oliver Laxe [a pesar de tratarse de cinema, é unha noticia claramente literaria, polas características da obra e o discurso do seu director]
  2. A lección de coherencia e dignidade do escritor Agustín Fernández Paz.
  3. A consolidación do proxecto do plan de mellora de Bibliotecas Escolares de Galicia.
  4. O fracaso do Ano [bonsai] do Libro e da Lectura de Galicia.
  5. O éxito de público e de lectores dun bo monllo de novelas publicadas ou premiadas ao longo do ano: A intervención de Teresa Moure, O Cabo do Mundo [Premio da Crítica] de Xabier Quiroga, Sete palabras [Premio da Crítica Galicia] de Suso de Toro,  Denso recendo a salgado de Manuel Portas, O pintor do sombreiro de malvas de Marcos Calveiro, Todo é silencio de Manuel Rivas, Periferia de Iolanda Zúñiga, Asasinato no Consello Nacional de Diego Ameixeiras, Futuro imperfecto de Xulia Alonso Díaz… [desculpas por non poder citar outras tantas novelas valiosas publicadas en 2010] Un feito que demostra a vitalidade da nosa ficción e o apoio da sociedade de lectores e lectoras, ao que non son alleos o funcionamento dos Clubes de Lectura das bibliotecas públicas, outro dos fenónomenos culturais do ano.

Iniciativas ás que habería que engadir outras  tan interesantes como foron a creación do Clúster da Edición, librería e comercialización; a recuperación de Cultugal, da man dunha asociación intergremial de industrias culturais; os primeiros libros dixitais infantís en galego da editorial Galaxia; os booktrailers de Xerais, distribuídos na TVG e Internet; a posta en marcha de Redelibros, como a primeira rede social de lectura en Galicia; as actividades de asociacións de voluntariado pola lectura como Espazo Lectura ou a celebración dos Galeuscas de escritores na Coruña.