Encontros de LIX no Porto

Deuse a coñecer xa o programa dos tradicionais Encontros Luso-Galaico-Franceses de literatura infantil e xuvenil, que se celebran no Porto no mes de novembro. Este ano abordarán o tema: “Os Clásicos: tradición e actualidade”, con particular atención a Andersen e Verne. O programa pode baixarse aquí.

A paixón pola palabra

Pawley, de quen xa levo aprendido tanto, descobre un texto magnífico sobre Cando petan na porta pola noite, o extraordinario libro de Xabier (cúmprense dez anos do seu Premio Nacional). Xa devecemos por ler novos textos destas Seven Women; sen dúbida, son lectoras de moito criterio.

Nace OQO

Hoxe varios medios anuncian a aparición dos primeiros catro libros de OQO editora, o proxecto dunha nova editora de álbum infantil multilingüe do que tiveramos noticia na Feira de Boloña. A calidade e o interese dos libros, concibidos como espazos de creación literaria e plástica, está asegurada. Esta é unha moi boa nova para a edición galega. Parabéns e feliz travesía a Eva Mejuto e ao resto do seu equipo.

Vai de mar

O luns, a viaxe de volta de Valencia foi bonita bonita. Cando pillei o taxi, que me levou ao aeroporto, souben pola radio do estado adiantado do reconto. Tiven que conterme para non abrazar ao condutor: por fin rematara o desacougo. Enriba das nubes a noitiña é moi luminosa e, canto máis nos achegabamos a Galicia, era máis doado apreixar pola ventá cada unha das raioliñas do tempo novo que conquistamos. Aterrando en Sal lembrei o verso luminoso de Salvador (“Nos teus ollos cargados de horizonte”) citado a primeira hora da tarde por Cristobal, o formidable bibliotecario de Camas, na súa ponencia sobre políticas da lectura.
Os membros da delegación galega xa fóramos moi mimados durante toda a xornada. As palabras de acougo e agarimo foron constantes e o aplauso, que pechou as intervencións de Pilar e Xosé na presentación ao mediodía de Vai de mar (A ilustración galega no século XXI), tan intenso e prolongado, que chegou a emocionarnos a todos. A exposición foi outro motivo de orgullo dun día que non esqueceremos.

Congreso Ibérico de LIX


Valencia, 27-30 de xuño de 2005

Hoxe á notiña marcharei a Valencia para participar mañá nun debate de editores no Congreso Ibérico de LIX. Dubidei moito en cal debería ser o enfoque da miña intervención. Finalmente optei por proporcionar datos sobre a evidente inflacción produtiva da LIX (empregando un chisco de retranca) e analizar, despois, os efectos perniciosos ou perigos da súa excesiva escolarización. Como remate, propoñerei para o debate a consideración da lectura como un problema de estado; o recoñecemento das identidades culturais e lingüísticas coma unha diversidade que a todos enriquece; a consideración da lectura como elemento transversal dos currículums da educación non universitaria; o estatus da biblioteca e da libraría como as primeiras institucións culturais de proximidade da cada comunidade cidadá; e, por último, a consideración do libro, máis alá do seu soporte convencional actual, como contedor da creación cultural e o coñecemento. Sigo tendo dúbidas, semella un mitin (dos editores, xa se sabe, agárdase que fagan isto ou que se laien amargamente).
A pesar do interese do programa, deberei volver o mesmo luns (o martes temos asemblea e presentación da nova web). Xa me intranquiliza cál será a noticia que coñeza ao baixar do avión.

LIX invisible?

Ten razón Martin Pawley que un periódico serio considera invisible a LIX (Literatura Infantil e Xuvenil). Este foi o criterio que seguiron os responsables do BG. Neste caso, non debemos consideralo unha ofensa á nosa LIX; simplemente é a política consciente dun medio que dedica a este subxénero atención só dúas veces ao ano: o 2 de abril e durante a campaña de Nadal (a cota que consideran lle corresponde). No camiño da visibilidade da LIX aínda hai moito por facer, tanto aquí, coma fóra. Nesas andamos.

Buscando a Bod

A factoría novelística de Jordi Sierra i Fabra remata de publicar Buscando a Bod, unha homenaxe ao grande Dylan. Dedicada a Antonio García Teijeiro, a novela está protagonizada por un mozo vigués e boa parte localizada en Sal. Promete.

The White Ravens 2005

Outra noticia da Fiera foi coñecer o Catálogo de The White Ravens 2005, onde aparecen relacionados os famosos corvos brancos cos que a Biblioteca Internacional da Mocidade de Munich distingue cada ano a calidade de libros infantís e xuvenís editados en máis de trinta linguas de cincuenta países. Á lista galega haberá que engadir O brindo de ouro de Xesús Manuel Marcos (Premio Merlín 2005), Bolboretas de Xabier P. Docampo e Xosé Cobas ( omellor libro de 2004 para pawley) e ¿Que contan as ovellas para durmir? de Kiko Dasilva.
Causoume extrañeza que na lista castelán se incluíse El armiño duerme de Xosé Antón Neira Cruz, tradución do orixinal galego (o formidable O armiño dorme), galardonado co Premio Raíña Lupa 2002 e editado en 2003. O seu autor foi o único dos distinguidos galegos que puido recoller en Bologna o catálogo; coincidimos con el fugazmente no estand dos editores cataláns.

Autores a seguir

O máis bonito da Fiera é contrastar os descubrimentos que fixo cadaquén.
No libro ilustrado os editores franceses continúan ofrecendo bo gusto e unha innovación permanente. Sen embargo, na ficción para xoves (esa “young fiction” tan popular hoxe) os autores e autoras en fala inglesa son os que máis expectativa crean. Apunto algunhas pistas a seguir: Aidan Chambers (Premio Andersen 2002, apenas traducido en castelán, coa excepción dese soberbio Postales de la tierra de nadie, un dos mellores libros sobre a identidade sexual que teño lido); Sandra Gloover (na feira presentábase a súa última novidade, Spiked!); Philip Pullman (Premio Astrin Lindgren deste ano, de quen se teñen traducido varios dos seus títulos, Marilar recomenda Luces del norte); Melvin Burgess (o autor do guión e da novela de Billy Elliot, de quen hai traducido ao galego (sen cortes ningúns) a estremecedora Ionqui e que, recentemente publicou a durísima Doing it).
Sen esquecer nunca nesta relación, ao grande dos grandes (é a miña querenza) Jostein Gaarder, claro! Produciume unha intensa emoción ver as edicións orixinais dos seus libros en noruegués no estand de Aschehoug. Gaarder amosa que é posible o nos soño.