Gran colofón

/en , , , , , , , /por

Nos meus sesenta anos de celtismo consciente, fillo e neto de socios celtistas, poucas noites fun máis feliz ca do pasado sábado, na que un soberbio Celta xiraldino conquistou o coliseo de Xetafe. Quen lle dera piche pola costa de Peniche!, que diría o profesor Quique Costas, o mellor coñecedor da fala galega de Vigo, para facer rabiar aos poucos que desconfiaban do equipo claudino tras o exercicio de coherencia coa tradición e identidade celeste que supuxo a celtada do domingo pasado dándolle opción a outro humilde, o Raíño bucaneiro de Iñigo Pérez, a manter as súas aspiracións de estrearse na Conference League.

Conquista que se xestou con paciencia, remontando un gol aos once minutos de Mayoral, froito dun erro de Guaita no exercicio de coherencia de sacar a pelota combinada, sempre arriscado, un xogo consciente de quen sabe que aquel que moito corre, non é o que máis pronto chega. Como tampouco foron dar un raite as catro mil almas que ateigaron de celeste, a cor da esperanza, a bancada do fondo norte do coliseo do sur de Madrid. Soporte da afección necesario se viñeran mal dadas e para celebrar, despois de quedar hai oito anos en Old Trafford ás portas do ceo, a décima clasificación europea do primeiro equipo galego en gañar un trofeo europeo (2000).

Custoulle menos de media hora aos de Claudio collerlle os talentos aos de Bordalás (en retirada), sempre severo co Celta, recuperando o control do balón, que xa non perdería até o derradeiro asubío. Así chegou a igualada no 24’, tras unha combinación iniciada por Alfon (gran partido do manchego na súa despedida como celeste) con Iago que, noutro serán memorable, inventou un espazo inexistente na proximidade da área pequena para que alí Borja Iglesias recollese o balón e batese por primeira vez a Soria, outro gol de sete estralos da gran tempada do compostelán.

Dende entón o partido, sobre todo na segunda parte, constituíu un recital excepcional dun equipo no que participaron até nove futbolistas feitos na Madroa. Concerto sinfónico do mellor xiraldismo, interpretado de forma coral coa paciencia do ourive, facendo un partido longo, combinado e tecendo, alongando as posesións, mesmo cando o marcador simultáneo enviaba mensaxes inquietantes de estar fóra do obxectivo. Un traballo encomiable dirixido de forma incansable por ese obreiro exemplar do fútbol que é Fran Beltrán, esoutro vigués de adopción, que ensamblaba de marabilla con Moriba (gran promesa de figura internacional) e con Iago, cando recollía no campo propio para iniciar outro ataque.

Nunha desas, co partido xa moi maduro, no 80’, Beltrán avanzou de forma sensacional até a porta da área, onde enviou sobre Williot, que dende a liña de fondo viu a Aspas, que chegaba ao pao longo. O extremo sueco envioulle unha asistencia prodixiosa que o capitán recolleu sen que o balón botase rematando de langheta e anotando o seu décimo tanto da tempada. Unha obra de arte do fútbol combinado xiraldino, á altura daquel xogo da serpe de Mostovoi, Karpin e Mazinho, que pensabamos nunca sería superado en Balaídos. Outro dos goles decisivos do noso Merlín de Moaña, entre os 200 que marcou coa elástica celeste, como aqueloutro dobrete histórico do 6 de xuño de 2009 contra o Alavés, co que iniciou a súa lenda.

Co gol do mago, que cumpría a promesa de «Voltar a Europa», que hai oito anos fixera na lameira de Manchester, o Celta de Claudio soubo manterse a tensa e continuar ordenado, evitando a rebumbia e o mal de altura que sufriu noutros momentos desta tempada pechada con matrícula de honra e co sétimo posto que habilita para xogar competición tan atractiva como é a Europa League. Un acto de xustiza poética, que resarce o celtismo de tantas penalidades anteriores no Coliseum, un colofón brillantísimo para unha extraordinaria tempada.

Mención á parte merece neste colofón –termo que os editores utilizamos tamén para expresar o toque final– os numerosos méritos de Claudio Giráldez. Adestrador que dende a súa chegada en marzo do pasado ano, para substituír ao sobrado e antipático Benítez, forxou un modelo de equipo de canteira de xogo protagonista, para o que contou co apoio da presidenta e da dirección deportiva, como dunha política de comunicación audaz, capaz de conectar, sorprender e emocionar a un celtismo interxeracional, cada vez máis anovado, feminizado e xove, protagonista de momentos inesquecibles coa interpretación da Oliveira de Pucho Tangana.

Unha nova e poderosa alquimia celeste, cuxa fórmula ten como seus compoñentes os de Celtismo, Canteira, Claudio, Marián e Redes (13 millóns de seguidoras en todo o mundo), cuxos mellores resultados están aínda por chegar. Modelo de fútbol xiraldino resiliente e creativo, fútbol atlántico de pase longo e xogo colaborativo, baseado no coidado da autoestima e na responsabilidade de exercer os valores propios con empatía, paciencia, respecto e humildade. O Celta de Marián e Giráldez ten a ollada sobre a esperanza do porvir. Beizóns por ofrecernos a posibilidade de gozalo e compartilo!

Publicado en Faro de Vigo: 26/05/2025

Celtada

/en , , , , , , , /por

A do domingo á tarde foi unha desas celtadas que forman parte da identidade máis íntima do celtismo histórico. O Celta de Claudio Giráldez non renunciou a forma parte dunha tradición de coller sempre o camiño máis sinuoso e perigoso para acadar os seus obxectivos. Unha mala tarde de Claudio Giráldez, que errou no seu plan de partido, como a de todos os membros do seu equipo, que estiveron algo apaxaretados e imprecisos co conto de entrar sen canicosta ningunha na competición europea. Un baixón imprevisto na competitividade do mesmo equipo que en Donostia cinco días antes deu un recital de fútbol práctico e de concentración colectiva na defensa da porta de Guaita. Unha celtada na que pouco serviu un recibimento impresionante ás portas do estadio e que a afección tanghera durante todo o partido. E nin sequera chegou para evitala o chamamento do druída Abraham Cupeiro co seu karnix nin das pandeireteiras de Toutón nin a presenza de Pucho Tangana en Marcador baixo.

Nada deste coidado soporte emocional serviu para evitar unha inoportuna baixa de intensidade e concentración que o domingo afectou a todo o cadro celeste, máis na primeira parte, nunha xornada decisiva, tamén, para os visitantes, que compiten polos mesmos obxectivos cos nosos, arroupados por un cento de bucaneiros que despregaron en Balaídos unha pancarta premonitoria co texto de «¡Al abordaje!».

Non acertou Giráldez coas súas rotacións, que deixaron a Borja Iglesias e Alfon no banco, hoxe os mellores argumentos dos que o Celta dispón no remate. Nin tampouco acertou coa banda de Ristic e Marcos Alonso, que resultou ser un coadoiro polo que entraron os vallecanos en dúas ocasións, suficientes para levar tan decisivo botín. Nin funcionou a dupla de Beltrán e Moriba, incapaces de facerlle fronte á parella visitante, formada por Unai e Valentín, moito máis intensos e acertados no roubo cos celestes. E se todo este panorama xa non abondase, Fer López, que sempre escintila con detalles de figuriña, non estivo o preciso e creativo que o devir do encontro precisaba; como lle sucedeu a Williot, que comezou de marabilla, forzando o penalti antes de que pasaran dez minutos, transformado por Marcos de forma maxistral; como ao voluntarioso Durán se lle fixo moi longo o partido, na súa batalla coas torres vallecanas. E foi dende o gol temperán dos nosos, cando os de Giráldez comezaron a esvarar polo tobogán do conformismo, mentres os de Iñigo, mellor plantados sobre a alfombra do Fragoso, presionaban coas súas dúas puntas sobre Alonso, Yoel e Javi, incapaces de trazar liñas seguras de pase ou crear algunha superioridade.

Foi determinante no devir do partido, a relaxación dos celestes no tempo engadido da primeira sesión. Outro erro de Marcos Alonso –nun partido horrible, onde volveu ser amoestado, polo que non xogará no partido decisivo do vindeiro sábado– facilitou que De Frutos canease a Yoel na área pequena e batese a Guaita. Non abondou desta volta, a clásica heroica dos de Giráldez que durante a segunda sesión acurralaron sen fortuna aos de Íñigo. Mágoa que este decidido paso adiante, tanto na disposición das liñas como na actitude do equipo, non fose acompañada de fortuna nos remates de Fer e de Williot. Cando máis sufrían os visitantes, a pausa de hidratación –nunha tarde con fresquiño e algunha poalla– decidida polo colexiado, rompeu a abordaxe celeste. Giráldez tardou en dar entrada a Iago e Alfon e, sobre todo, a Borja, que nos minutos finais volveu abrir a cancela da defensa vallecana que se defendía con coraxe. Nunha mala tarde, tamén para convocar á fortuna, no engadido Javi Rodríguez, o mellor atacante dos nosos defensas, tivo o gol a porta baleira, mais a pelota tan caprichosa quixo bater nas costas dun dos centrais para que a recollese o porteiro cando xa entraba. A desgraza que faltaba en calquera celtada.

Esta celtada, por decepcionante que fose, non embaza unha tempada sobresaliente, que no serán do sábado pode converterse en foliada en Xetafe celebrando o agasallo do billete europeo. O celtismo, sempre sabio, agradece a traxectoria desta liga en Balaídos, onde con once vitorias e apenas cinco derrotas o Celta marcou 35 goles, unha gozada para a afección. Unha tempada na que foi, non menos relevante, que o equipo non dependa xa da presencia nin dos goles de Iago Aspas, por valiosa que sexa a súa achega. Xaora, o máis relevante foi que a audacia de Giráldez de contar coa canteira do Fortuna e do Xuvenil convertese aos seus xogadores en pezas valiosas do mercado internacional. Non debe estrañarnos que Fer López, Javi Rodríguez, Hugo Álvarez, Pablo Durán, Yoel Lago, Damián, Sotelo ou Carlos Domínguez, habituais nos onces de Claudio, escoiten este verán os cantos de serea da Premiere League ou doutros equipos da Liga. En todo caso, agardemos con esperanza o que suceda en Xetafe, un campo que se nos dá mal, iso é certo, mais tamén o é que decote tras unha celtada o equipo resarce ao celtismo cunha vitoria heroica. Agardemos celebrala.

Publicado en Faro de Vigo: 21/05/2025

Cervexa viguesa

/en , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a presencia da cervexa en Vigo:

Ao fío do artigo sobre o agromar do atletismo e da actividade deportiva en Vigo, como expresión da cidade moderna, preguntáronme sobre a referencia que se facía aos socios de El Gimnasio, señoritos vigueses, que despois de facer os seus exercicios ximnásticos nos máis modernos aparellos fumaban tabaco exipcio e bebían cervexa nos salóns da sociedade. Historia contada por Xosé María Álvarez Blázquez nas páxinas d’ A cidade e os días (Xerais 2008), que ilustra o entusiasmo vivido en 1875, ano no que Ceferino de Blas considera que Vigo iniciou o seu medre coma cidade industrial e porto cosmopolita. E non lle faltaba razón ao noso último cronista, xa que foi hai cento cincuenta anos cando se derrubou a torre da Pulguiña e se trazou a actual rúa Poboadores, cando se comezou a mudar a navegación a vela pola de vapor, o que supuxo a recuperación das liñas regulares con América e a construción do peirao do Comercio, a chegada da primeira locomotora, que unía o porto con Chapela ou cando varios industriais representaron a Vigo na Exposición Rexional de Santiago.

Ano de 1875 no que comezaron a mudar os espazos de sociabilidade da emerxente burguesía industrial, que se reunía en sociedades recreativas como La tertulia, El casino, El recreo artístico ou El gimnasio ou coincidía no Café Suízo da rúa do Príncipe 27, o primeiro da cidade, onde se anunciaba nun gran rótulo «English spoken» e «Man Spricht Deutsch». E foi, tamén, en 1875 cando se comezou en Vigo a fabricar cervexa, como xa o alsaciano Louis Moritz facía en Barcelona dende 1856. Álvarez Blázquez rescata do Faro de Vigo do 8 de maio de 1875 a crónica sobre o grande movemento a prol da industria e os intereses locais que supoñía a fabricación de cervexa por parte de Mr. Hyde, que utilizando unha excelente clase de primeiras materias na súa elaboración, era capaz de competir coas cervexas importadas do estranxeiro, tanto polo seu gusto como polas súas burbullas, entre outros comentarios gabanciosos.

Consumo de cervexa ao que eran alleos os oficiais do Cable Inglés, establecido dende 1873, que anos máis tarde levaron a que o portugués Antonio Bandeira Proença instalase en 1898 –primeiro en Policarpo Sanz 36, logo en Velázquez Moreno, fronte ás oficinas do cable, no local que ocupou a tenda de instrumentos de Villanueva– o famoso Bar Bandeira onde servía viño do Porto, contaba cunha ampla carta de cervexas internacionais, aperitivos e até daba o té das cinco. Eduardo Rolland cita que despois da fábrica de Mr. Hyde chegarían outras marcas cervexeiras como Moreira e Cía e García Bañón. Habería que agardar ao 29 de xaneiro de 1925, hai polo tanto un século, para que comezase a súa actividade a fábrica de cervexas A Barxa, proxectada polo arquitecto Manuel Gómez Román, que dous anos antes fixera La Panificadora, nun amplo edificio de estilo rexionalista na rúa García Barbón, que contaba cun parque de fermosas plantas tropicais. Propiedade de Cervezas de Santander elaboraba as cervexas Austriaca e Cruz Blanca, que na década de apoxeo, de 1925 a 1935, cunha produción de cinco millóns de litros chegaría a ser líder en Galicia. En 1970 pasou a ser propiedade de Unión Cervecera S.A., elaborando os botellíns da famosa Skol, que tería boa acollida e pecharía en 1989, deixando un formidable soar, onde se construirían as torres do Club Financeiro.

Neste reconto non pode faltar a lembranza da cervexarías históricas, como Joaquín, inaugurada en 1914 no Areal e pechada noventa anos despois. Local axeitado con estilo parisino art decó, fermosos espellos, cadros e fotografías e mesas de táboa de mármore, Joaquín foi referente sentimental para varias xeracións, fose polas billas de Guinnes que servían a mellor cervexa negra, os bocks e as cañas, as gambas á gabardina que saían da cociña ou pola calidez dos encontros alí vividos. Desapareceron tamén as cervexarías El Laurel e Eusco da rúa Gamboa, onde en 1958 abriu El Pasillo, hoxe a decana da cidade, que continúa tirando as súas cañas e os bocks en xerra coa escuma xusta para mantelas fresquiña acompañadas de olivas e manises. Local que conserva unha enciclopedia e o dicionario da lingua de María Moliner por se a clientela precisa consultalos.

Por ventura dende 2013 volveuse a elaborar cervexa en Vigo coa aparición de Cervexa Nós, con fábrica propia e dúas cervexarías no Vigo vello e unha carta de dez tipos de cervexas artesanais. En 2018 comezou a produción de Cervexas Madroa, que conta con seis variedades elaboradas na súa factoría da rúa san Cristovo de Candeán. Máis recente e a actividade de Pits cervexas artesanais, elaboradas na mesma praza de Compostela, coa posibilidade de que o público as goce na cervexaría instalada no andar superior. Conta con sete variedades, entre elas unha chamada «Viguesa». Excelente herdanza deixou Mr. Hyde!

Vigo, capital atlética

/en , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a publicación de Vigo, capital atlética, libro de Emilio Navaza publicado por Alvarellos editora:

Un dos sinais da identidade viguesa como cidade moderna é o seu carácter de capital deportiva de Galicia. Foi dende o 21 de novembro de 1878 cando se creou a Sociedad Recreativa El Gimnasio de Vigo, a primeira entidade do asociacionismo deportivo, na rúa do Ramal, despois en Príncipe diante da actual sede do Celta, onde uns señoritos vigueses, coñecedores doutras cidades onde se practicaba o «sport», facían esgrima e ximnasia utilizando os aparellos máis modernos, e logo bebían cervexa, unha bebida novidosa, nos seus salóns. Antes, en 1875, as sociedades El Casino, La Tertulia e El Recreo Artístico organizaran na ría dúas regatas con motivo das Festas do Cristo da Vitoria, unha para as tripulacións de botes de catro remos das sociedades convocadoras, e outra para faluchos e lanchas de pesca con velame incluída. Considéranse as primeiras competicións náuticas na ría, das que o vindeiro verán se fará o sequiscentenario, que merecería ser celebrado.

El Gimnasio continuaría en 1884 aquelas regatas e tres anos despois se ocuparía de organizar a primeira proba ciclista en Galicia e artellar unha especie de velódromo no Malecón para practicar o deporte das dúas rodas. Sociedade organizadora, dende 1892, da Batalla de Flores e da creación do corpo de bombeiros que, segundo o historiador Eduardo Rolland, se montaría co modelo do Porto, tras unha visita de concelleiros e directivos da sociedade. Magoa que El Gimnasio fose liquidada como sociedade en decembro de 1936 polo feito de que rendese homenaxe ao seu socio Enrique Blein Budiño, o primeiro alcalde republicano, fusilado no Castro o 10 de decembro.

Anos nos que naceron en Vigo outros deportes coma o fútbol e o tenis da man dos oficiais do Cable Inglés e logo do Cable Alemán, coincidindo co espertar industrial da cidade, coa instalación eléctrica e co inicio da súa conexión ferroviaria directa con Madrid, vía Portugal, claro está. Unha historia iniciada o 10 de xuño de 1876 co anuncio de que os ingleses «xogan á pelota», continuada o 7 de decembro de 1880 cando aparece en Faro de Vigo a que pode considerarse a primeira mención concreta ao fútbol en Vigo: «Moitos ingleses pasaron a tarde de onte xogando á pelota nos Cadros do Malecón». Mais haberá que agardar ao 23 de xaneiro de 1895 para que apareza a primeira referencia a un partido de fútbol que xogaron nos cadros do Recheo oficiais da frota británica. Certo que non pode considerarse como fútbol moderno, xa que, debido ás reducidas dimensións do campo, xogaban 8 ou 9 xogadores por equipo, pero o precedente aí está. Haberá que agardar a 1903 para contar coa primeira foto coñecida do cadro de xogadores do Exiles F. C. de Vigo, sendo unha das máis antigas dun club de fútbol en España. No mesmo ano constitúese o Vigo Foot-ball Club, o Arte y Sport, que algúns apuntan naceu da sociedade La Oliva e outros da Escola de Artes.

Nestes albores do deporte vigués, onde non todo foi fútbol, tivo importancia o atletismo, desde os primeiros festivais atléticos olímpicos de 1913 e, sobre todo, os de 1915, organizados polos dous clubs principais de fútbol, o do Real Vigo Sporting Club, o 19 de setembro na catedral de Coia, o do Real Fortuna, o 31 de outubro e 7 de novembro, no seu campo de Bouzas. Festivais nos que participaron un cento de atletas españois, irlandeses e alemáns en disciplinas como 100 metros, 100 metros valados, lanzamento de disco (por vez primeira en Vigo), peso, resistencia de 1.500 metros, estafetas de tres atletas e loita de corda de equipos con oito compoñentes. O 9 de abril de 1916 celébrase o primeiro cros vigués no que participaron medio cento de atletas. O traxecto de cinco quilómetros pola cidade convocou a miles de persoas en Policarpo Sanz, Urzaiz e o Castro por onde se desenvolveu.

Primeiros episodios do atletismo en Vigo relatados con detalle no libro de Emilio Navaza, Vigo, capital atlética (Alvarellos 2025), no que se recolle a contribución viguesa ao primeiro deporte olímpico, dende as  competicións pioneiras da década de 1920, a constitución da Federación Galega de Atletismo, a organización de varios campionatos de España, pasando por aquel Gran Premio Cidade de Vigo dinamizado dende 1958 por Alfonso Posada até a organización da Vigbay promovida en 2000 por Eduardo Vieira. Libro documental e fotográfico cuxa cerna reside no retrato deportivo dos nove atletas olímpicos vigueses, hoxe lendas do noso deporte: Carlos Pérez (1960, 1968 e 1972), Rogelio Rivas (1964), Javier Álvarez Salgado (1968 e 1972), Ramón Magariños (1968), Alejandro Gómez (1988, 1992 e 1996),  Carlos Adán (1992), Estela Estévez (1992), Santiago Pérez (2004 e 2008) e Ester Navarrete (2024). Outro libro excelente do editor Alvarellos de coidada edición e temática viguesa. Moi recomendable para deportistas e curiosas da historia da cidade.

Chiflaso

/en , , , , , , , /por

Nunha tarde que comezou encunillada e rematou luminosa e feliz, o Celta de Giráldez deu un contundente chiflaso aos seus perseguidores de que collía velocidade en dirección a Europa. Un destello luminoso de grande intensidade e inequívoca intención colectiva ao que non foi allea a dificultade engadida que supuxo xogar diante do Sevilla, a metade dos 102 minutos, en inferioridade numérica tras unha severísima interpretación do regulamento pola sala de arbitraxe a distancia, que no engadido da primeira parte, enviou ao vestiario a Marcos Alonso unha das trabes da defensa celeste, sobre todo na saída do balón gañando liñas ou percorrendo a banda.

Un partido memorable que lembraremos máis pola confianza, fortaleza emocional e autoestima amosada polos dezasete xogadores celestes participantes, compartida polo cadro técnico do adestrador louriñés, ca pola beleza do seu xogo combinado, habitual en moitos dos encontros anteriores. Un partido importante para os sevillistas do veterano Caparrós, aínda algo apertados na táboa clasificatoria, que xutaron entre os tres paos moitas máis veces cos celestes e tiveron máis tempo o balón, o que resultou tamén novidoso con respecto a xornadas anteriores nas que o Celta adoitaba non ceder o leme ao seu visitante.

Non renunciou Claudio as súas habituais rotacións no once de gala. Mantivo a liña defensiva e os carrileiros máis habituais, Mingueza e Hugo Álvarez, mais variou tanto a parella de medio centros, saíndo con Damián (nunha tarde discreta) e Moriba (con outra actuación sobresaliente) como a tripla atacante, con Williot (que medra en cada ocasión que se lle ofrece), Aspas (como falso nove, nunha tarde na que expresou a súa autoridade) e Pablo Durán (un auténtico gladiador o tomiñés, obrigado a saír en padiola despois de disputar o enésimo lance cos centrais visitantes).

E comezou determinado o equipo de Claudio para superar as dúas liñas debuxadas por Caparrós, un esquema de fútbol básico, que foi incomodando aos anfitrións, que disputaban os duelos cunha intensidade un punto por debaixo da dos visitantes. Cando non pasara nin un cuarto de hora, Pablo Durán puido marcar nunha cabezada e Guaita xa fixera dúas paradas salvadoras baixo os tres paus, na que foi unha das máis inspiradas actuacións da tempada. Moriba respondeu cunha xogada propia finalizada cun dos seus xutazos, despexado in extremis polo gardameta Nyland. Por ventura, noutro lance posterior, no minuto 19, un gran pase de Williot sobre Aspas, que o noso Merlín decidiu arteiro saltar, chegou a área pequena sobre Moriba, que tras un control maxistral deu unha espectacular reviravolta e xutou cruzado para superar, desta vez si, ao gardameta andaluz. Por fin, tras intentalo con asiduidade en xornadas recentes con impresionantes cacheiróns, o grande Ilaix conseguiu marcar e facelo de forma fermosa, redondeando unha traxectoria magnífica na que conta coa confianza e complicidade do míster.

Co marcador por diante, o Celta tivo minutos cómodos de superioridade nos que parecía aumentaría a súa renda. Non o fixo e deixou que os visitantes comezasen a despregarse en territorio celeste. Froito deste empuxe, no longo tempo engadido da primeira parte, foi cando, tras varios rexeites defectuosos dos celestes, chegou o balón a Peque dentro da área, interceptado por Marcos Alonso. Unha xogada que semellaba podería modificar o desenvolvemento do encontro.

Tras o intervalo a chaplada de Claudio no vestiario debeu ser tan breve coma eficaz para que os seus cresen que non se podían desaproveitar os tres puntos, ao tempo que implantou un novo debuxo, coa incorporación de Beltrán e Javi Rodríguez. Giráldez deixoulle o balón a Caparrós, organizou un bloque baixo meduliano, agardando coller as costas aos visitantes. Actitude paciente en inferioridade que no 60’ de xogo tivo a súa recompensa no gol de Mingueza que marcou chegando dende a esquerda, aproveitando un centro horizontal de Beltrán, ao que non chegara Hugo.

Co marcador por diante, o Celta, que fixo seis cambios, resistiu con madurez e serenidade, axudado pola gran tarde de Guaita que con outras tres grandes intervencións desfixo calquera esperanza andaluza. Mais aínda cando no 90’, Borja Iglesias aproveitou un erro de Gudelj para liquidar o partido cunha maxistral vaselina que superou a Nyland. Cando pasaban os sete minutos de engadido, os de Caparrós maquillaron o resultado, mentres a bancada celeste feliz cantaba a rianxeira, reservada para as grandes ocasións.

O celtismo daba o seu chiflaso para enxergar competición europea. Un obxectivo razoable e factible, mais non exento de dificultades, que se dirimirá nesta mesma semana en Donostia e fronte ao Raio o domingo, no que pode ser outra xornada histórica. A posibilidade de ocupar praza na Europa League depende do propio Celta, dono da sétima praza dende hai varias xornadas. Como as expectativas en poder conseguilo son elevadas, máis aínda tras a confianza e a competitividade amosada diante do Sevilla, mesmo a pesar de xogar en inferioridade numérica. Celtistas, gocemos destes días felices e esperanzados!

Publicado en  Faro de Vigo: 11/05/2025

Horizonte Europa

/en , , , , , , , , /por

Tras o memorable partido do serán do mércores, quizais o máis completo dunha tempada excelente en Balaídos, o obxectivo Europa xa se enxerga sobre a liña do horizonte das Cíes. Unha proeza atribuíble a Claudio Giráldez e o seu equipo técnico que –tras asombrar coa súa proposta de xogo no Olímpico, onde os tres tantos de Borja Iglesias obrigaron ao VAR a indultar no tempo engadido ao que será, probablemente, o campión– esmagou ao Vilarreal de Marcelino, incapaz de construír sequera unha xogada colectiva e menos aínda de rematar algunha vez sobre Guaita,  o que parece anómalo en todo un aspirante á quinta praza que daría acceso a Champions league 2025/2026.

Un resultado, 3-0, que quedou curto para o inxente xogo atacante dos celestes que, aínda así, xa acadaron os 50 goles, unha cifra extraordinaria e moi repartida entre o cadro de xogadores, superior a do Betis, Mallorca, Real Sociedade ou Raio, equipos de referencia do noso equipo na Liga actual. Unha vitoria rotunda, clarísima, acompañada cunha asombrosa serenidade polo celtismo, prudente na expresión do seu entusiasmo e orgulloso ao mesmo tempo, que tras case oito anos, aspira a repetir aquela semifinal histórica en Old Trafford, onde o Celta xeitoso de Eduardo Berizzo petou nas portas do ceo.

Para deseñar o seu plan de partido, un Giráldez en estado puro non renunciou as súas rotacións, nun equipo onde xa non hai suplentes, onde todos son pezas importantes nun momento do partido e da tempada. Volveu ao equipo Hugo Álvarez, despois de dous meses e medio en dique seco e notouse a súa presenza na creación de espazos, nunha actuación que foi de menos a máis. Regresou Damián á condución cunha actuación soberbia, dende os minutos iniciais, imprimindo co seu famoso metrónomo o compás que a orquestra claudiana precisaba en cada momento do xogo.

Como forman parte da estratexia do adestrador louriñés as mudanzas constantes do debuxo ao longo do xogo, desta volta alternando nas bandas a Hugo e a Mingueza, mágoa que o noso internacional non tivese o seu mellor día, incomodado pola súa propia imprecisión, a pesar de iniciar xogadas claves coma as dos primeiros goles. Como foron marca giraldina os trocos oportunísimos, tanto o de Moriba, que asinou o seu mellor partido coma celeste, como a incorporación de Carreira, outra das alfaias da tempada, e a media hora que lle deixou a Aspas, feliz de poder impartir unha master class como media punta en liberdade e meter outro caroliño, coma diría o Hincha Perico.

Certo é que para o devir do encontro foi determinante a tarxeta vermella a Bailly no 37´, froito dun pase boísimo de Marcos Alonso sobre Alfon que cando encaraba foi derrubado, –que o VAR non lle cuestionou a Alberola, colexiado ao que pola súa traxectoria é difícil chamar celtista–, que deixou aos de Marcelino en inferioridade e, o que foi peor para eles, nivelando unha pelexa que o adestrador asturiano quería que fose unha cuestión de quilos.

Porén, xa antes do vermello, o Celta superaba aos visitantes, obrigados a defender en bloque baixo. No minuto 4 puido marcar Borja cun xutazo envelenado, no cinco Marcos puido facelo nunha xogada preparada a balón parado, sacada coa luva de Mingueza. No 22’ o remate de Fer debeu abrir o marcador. O Celta saíra determinado, cunha liña defensiva solvente e sen fisuras, onde Carlos e Yoel estiveron a grande altura, tanto na batalla coas torres da cerámica como na saída paciente da bóla. Medula reforzada por Damián e Beltrán que funcionou, aínda mellor, na segunda parte coa presenza de Moriba.

A pesar do dominio celeste, os goles tardaron en chegar. Anunciounos no 41´Alonso con outro lategazo, nun serán no que o veterano defensa madrileño deu un recital incrible, extraordinario. O primeiro, no 44´,naceu dun globo de Mingueza sobre a área, que non recolleu Hugo, pero si detrás Beltrán, que xutou en horizontal sobre o pao longo onde apareceu Fer López que marcou a pracer o seu primeiro gol en Balaídos dos moitos que chegarán. E co marcador por diante, Claudio ordenou intensificar a presión no tempo engadido cando cunha boa cabezada Borja obrigou ao gardameta visitante a outra estirada de moito mérito.

Tras o intermedio, os celestes esmagaron aos amarelos no 52´cunha xogada coral iniciada por Mingueza sobre Alfon, que xutou contra a defensa, rexeite que aproveitou Moriba xutando ao pao dereito, cuxo impacto foi recollido de cabeza por Fer que pasou a Hugo e este o fixo sobre o Panda que marcou coa precisión do reloxeiro. No 67’ debeu facelo Aspas nun globo dende trinta metros, que o porteiro salvou in extremis; como no 79´un Moriba desatado xutou de forma brutal sobre Junior, que trataba de impedir a goleada. Con todo, o terceiro chegou tras unha parede de fantasía entre Aspas e Moriba, derrubado con claridade na frontal da área. Penalti transformado con tranquilidade polo Merlín de Moaña, nunha tarde na que acendeu a súa lampada.

Seguro que Davide Ancelotti comezou xa a repasar os vídeos dos últimos partidos do equipo de Giráldez, que o 4 de maio en Chamartín pode decidir a Liga. Con todo, coa actual puntuación e seguindo estando de boas, obter nove puntos de quince aseguraría o billete dos xoves europeos. Bravo, Claudio!

Publicado en Faro de Vigo: 25-04-2025

Chasco

/en , , , , , , , , /por

O dicionario da Academia Galega define a palabra desilusión como a carencia ou perda da ilusión que se tiña posta en algo ou alguén, sinalando como os seus sinónimos: chasco, decepción, desencanto ou desengano. Substantivos todos, que cos seus matices e precisións de cada un deles, serven para expresar o que sucedeu a tarde do sábado en Balaídos, cando o Celta de Claudio Giráldez foi derrotado por dous a cero polo Espanyol de Manolo González. Todo un chasco, sufrido xusto no momento no que o resto dos marcadores xogaron ao favor dos nosos, cando parecía que  se poderían consolidar as mellores opcións de loitar por unha clasificación europea despois de nove temporadas de ter xogado con Eduardo Berizzo no banco a inesquecible semifinal da Europa League en Old Trafford. Unha decepción encaixada con respectuoso silencio, inesperada polos case vinte mil celtistas sorprendidos por unha das máis frouxas actuacións dos seus. Unha cativa desilusión que, a pesar, de non mudar a envexable sétima posición, deixa un sabor agre, que rompe unha xeira fantástica de oito partidos sen perder, ás portas do Tourmalet das tres vindeiras xornadas: Barcelona, Vilarreal e Madrid.

Quedou claro que a Giráldez non lle senta ben enfrontarse ao seus colegas galegos. Se xa recibiu unha lección na pizarra de Diego Martínez, esta vez foi a de Manolo González, o míster de Folgoso do Courel, excondutor de autobús, deses galegos formados en Cataluña orgullos de conservar a lingua, como amosou na sala de prensa. Manolo deu un recital do que é nadar e salvar a roupa, un exercicio de prudencia e afouteza, diante dun vacilante Claudio que sorprendeu que no seu once inicial só incorporase a novidade de Hugo Sotelo na condución do xogo. Manolo deixou que os de Claudio se empachasen de balón, para quedarse coa tallada dos goles, aproveitando dous erros defensivos celestes, certo é que facilitados pola lesión muscular prematura de Starfelt, que resultaría decisiva. Abondou para os de Manolo agardar organizados en bloque baixo, onde gañaron a maior parte dos duelos, para que chegasen as súas dúas únicas oportunidades noutros tantos erros defensivos celestes pola banda esquerda. Por aí chegou o primeiro dos goles, tras un colapso masivo da cobertura local, onde erraron de forma consecutiva Carreira, Javi Rodríguez e Marcos Alonso, todos os tres moi por baixo de actuacións anteriores, que facilitaron que Roberto no 28’ marcara o primeiro dos seus tantos.

Había tempo para a habitual remontada, polo que a bancada acolleu o gol con escasa preocupación. Erro de percepción no que caeu tamén Claudio que non reaccionou até despois do descanso, cando introduciu a Moriba por un Sotelo encollido nun momento no que o equipo máis precisaba a intelixencia en movemento que lle sobra. Mágoa que unha nova perda, nun fallo de Carlos Domínguez no 60’, fose o agasallo que Roberto buscaba para marcar o segundo. E nin sequera foron eses erros inadmisibles os causantes da derrota, que atribúo máis a unha estraña ausencia de talento atacante, que afectou de forma xeneralizada a todo o conxunto, dende as figuriñas emerxentes, Carreira e Alfon, que non se atreveron coma noutras ocasións. Confusión compartida polos habituais cerebros celestes, Mingueza situada na esquerda, que pouco deu de si alí, ademais de tirar os saques de recanto con escaso perigo; como foi pobre a actuación de Aspas, coa excepción dun xutazo soberbio, pouco despois do descanso, salvado in extremis por Joan García nunha intervención decisiva, xa que pouco despois o seu equipo marcaría o segundo, pechando practicamente o partido.

Certo é que Claudio intentou poñer remedio a esta apatía, tirando do talento de Fer López que substituíu a Aspas, faltando media hora, o que fixo gañar coherencia ao xogo do equipo. Fer deulle un novo argumento ao partido, conseguiu abrir os espazos interiores que até entón pecharan tan ben os de Manolo, o que permitiu algúns remates dende a frontal como un de Alfon, que obrigou a outra enorme parada do gardameta catalán. Foi tamén Fer que dende a frontal da área enviou un pexegazo ao traveseiro, no que foi un dos mellores lances do partido, protagonizado por quen só con vinte anos está chamado xa a liderar o xogo e o propio equipo. Poucas veces, como na derrota do sábado, púxose en evidencia a entrega da testemuña de Aspas a este dianteiro estilista no que o celtismo xa deposita todas as esperanzas de relevo do capitán, que saíu anoxado do terreo de xogo cando foi substituído, xenio e figura. Como foi unha mágoa que non entrase antes Williot que meteu o picante que faltaba, cando os visitantes defendían un resultado no que lles ía a permanencia.

A derrota foi apenas unha desilusión á que o celtismo está afeito, apenas unha pedra na roda dunha tempada magnífica que é inevitable abra expectativas para optar a clasificarse entre os oito mellores, entre os que polo momento está o Celta. Unha mala tarde nunha tempada celeste excelente nunha clasificación moi igualada, na que, iso é o mellor, todo queda aberto. Quen nos di que non poidamos sorprender no Olímpico a vindeira semana?

Publicado en Faro de Vigo: 14/04/2025

Males de altura

/en , , , , , , , /por

O Celta de Marian Mouriño deulle en quince meses unha volta ao carpín da xestión do club que o seu pai levou en dezasete anos. Xirou 360 graos o proxecto deportivo, cesando ao sobrevalorado Benítez e apostando por Claudio Giráldez e o seu fútbol académico de canteira. Reorientou a comunicación, alicerzándoa sobre o éxito do himno da Oliveira de cen anos, o seu emprego inclusivo do galego e unha presenza creativa nas redes sociais, onde conta con máis de nove millóns de seguidoras en Tik-Tok (cifra asombrosa), dous millóns e medio en Facebook ou máis de medio millón en IG, que abriron o celtismo ao mundo. Desbloqueou as relacións co concello, que está deixando irrecoñecible aquel vello Balaídos, transformado nun fermoso coliseo ao xeito británico, e intenta unha saída negociada para o proxecto da cidade deportiva de Mos.

Porén, a dona do club non foi capaz de mitigar algunhas doenzas crónicas na historia celeste, dende eses incomprensibles hábitos deportivos de resucitar na competición aos que máis necesitados están ou a de que se cargue a atmosfera do club con conflitos institucionais, xusto cando mellor rula no deportivo. Males de altura, como os que sofren os montañeiros reducindo o seu nivel de osixeno en sangue, como o provocado esta semana polo apartamento fulminante de José Gainzarain e de Sonia García das súas responsabilidades como primeiros xestores corporativos e financeiros do club, tras o que non fai falta ser o inspector Caldas, se oculta un modelo distinto do que propiedade e os profesionais entenden como xestión óptima dunha sociedade anónima Deportiva (con maiúscula).

Como malestar provoca no celtismo informado o divorcio entre o club e a Asociación de Fútbol Afeccionado de Vigo (AFAVI), que hai pouco denunciou o incumprimento económico do convenio asinado en 2022 polo club e a súa fundación. Un conflito de calado, tanto pola importancia das cantidades reclamadas pola entidade presidida por Daniel Costas, como pola seria dificultade de renovar un acordo que finaliza o 30 de xuño, e do que todo indica que a actual dirección deportiva pretende desfacerse. Confrontación sobre o modelo de canteira celeste, que supoñería prescindir da actual achega formativa de 19 clubs modestos que traballan con 4.000 rapaces e rapazas, canteira viguesa da que saíron xogadores como Jony Otto, Rubén Blanco, Brais Méndez, Gabri Veiga ou máis recentemente de Fer López.

Mal de altura que sufriu a noite do luns co empate insuficiente coas Palmas, que non certifica a permanencia automática, pero mantén a igualdade da pelexa co Raio e o Mallorca como principais rivais para a praza da Conference League 25/26. Estado de vertixe que non afectou tanto a calidade do xogo defensivo e atacante, moi superior na primeira parte, como no acerto na definición, que tivo dúas veces na biqueira o infatigable Borja Iglesias. Iso si, coa excepción de Alfon, autor do gol celeste no tempo engadido da primeira, unha valiosa alfaia nun partido memorable do extremo albaceteño, aposta persoal de Giráldez, sen dúbida, un dos mellores e máis regulares celestes da tempada.

Mal de altura que afectou a propio Claudio superado na pizarra táctica polo vigués Diego Martínez Penas, o máis recente seleccionador da Galega, bo coñecedor do Celta que nos primeiros corenta e cinco minutos pechou as bandas celestes defendendo de forma compacta e ordenada. Batalla táctica que tivo o seu lance principal cando o míster visitante mudou coa reanudación a súa liña de tres centrais, deixando no vestiario a Bajcetic, outra valor da canteira celeste, propiedade do Liverpool, a quen Alfon toleara ao xeito Nolito. Co paso á defensa convencional, os canarios tardaron tres minutos en empatar nunha gran xogada de McBurnie finalizada por Moleiro. Claudio quedou obrigado a mover pezas, deu entrada a Beltrán, que contribuíu a achegar máis continuidade, e a Aspas, que ofreceu moi pouco. Con todo, os celestes gozaron novas oportunidades, clarísimas a do pase de Carreira que non atopou rematador, a de Moriba, que quedou asustado a porta baleira, ou o xutazo soberbio de Marcos Alonso despexado polo porteiro insular, que substituíu a Cillesen, gravemente lesionado nun choque con Borja.

E como é adoito, un despexo insuficiente de Starfelt nun ataque illado, foi aproveitado por Fabio Silva para superar a Guaita cun xute entre as pernas. O silencio cortouse no estadio, roto apenas pola festa dos seareiros e banco amarelo. Outro das clásicas celtadas do anfitrión amable! Por ventura, o VAR acudiu ao rescate dos de Aspas, dando por bo un empate que deixaba as cousas como estaban, nunha xornada na que todos xogaron  para nós.

Con corenta puntos e faltando aínda nove datas, a permanencia está feita, e o Celta de Claudio, a pesar do seu estraño mal de altura, ten a obriga de pelexar polo máximo. A iso enfróntase en Mallorca o sábado e despois co Espanyol de Manolo Gónzalez, outro gran adestrador galego, ex-condutor de autobús, formado como míster en Cataluña. Dúas oportunidades, que despois de retrasar un paso, poden permitir un novo salto. Upa, Celta!

Publicado en Faro de Vigo: 02/04/2025

500 días celestes felices

/en , , , , , , , /por

Nos minutos previos do enésimo partido sabático, o noso compañeiro de Río Alto, celtista cun carné de cincuenta e nove anos de antigüidade, lamentaba o pasamento de Herminio González Otero, aquel lateral do Carballiño, un loitador que pola banda dereita esgotaba até a derradeira pinga da suor. Lembramos aquel Celta da nosa infancia en Segunda até a temporada 68/69, na que Herminio era capitán, un fixo na defensa, con Las Heras e Quique Costas, un auténtico pulmón que chegaría á internacionalidade, ao que se engadiría Manolo, o noso gran capitán, gloria do celtismo con dezasete tempadas no equipo, outra alfaia da canteira do Morrazo, como o actual Merlín de Moaña.

E nesas memorias celtistas andabamos cando sobre o terreo de xogo apareceron os Cigarróns de Verín e os Boteiros e os Fulións de Viana, correndo coa dignidade e a orde da estirpe do entroido tradicional. Un espectáculo único no mundo, tan extraordinario como emocionante. Outra xenialidade do equipo de comunicación do Celta, como a presenza de Cupeiro no coliseo ou a creación de pezas coidadísimas na rede, que empregando de forma habitual a lingua galega están conseguindo viralizar o sentimento interxeracional de pertenza ao celtismo como comunidade e do Celta como indiscutible equipo para un país, tanto en Vigo, como no resto de Galicia. Unha intelixente estratexia de celtismo inclusivo que deixa lonxe a calquera dos clubs galegos de fútbol profesional. Espectáculo etnográfico tan memorable continuado, cando os equipos xa desfilaban no céspede, coa interpretación da «Oliveira», tres minutos e vinte segundos, que colocan a Balaídos á altura da parafernalia coral dos estadios da Premier.

Con semellante arroupamento inicial e coa continuidade no once de gala da proposta de canteira de Claudio Giráldez, o Celta conseguiu fronte ao Leganés a súa quinxentésima vitoria na casa, tras cincuenta e nove tempadas na elite. Un triunfo para historia. O que é o mesmo que dicir 500 días felices para, probablemente, millóns de persoas que vivimos ou simpatizamos co celtismo como emoción compartida no estadio, mais tamén nas casas, nos hospitais, nos centros de traballo ou educativos de toda Galicia e da súa diáspora.

Vitoria fronte ao difícil equipo pepinero, a novena (de catorce datas) desta temporada, a máis apertada e, quizais, a menos merecida das conseguidas na fortaleza do Fragoso. Unha vitoria con remonta incluída, tras outra saída vacilante dos nosos, sorprendidos pola verticalidade do Leganés, que aos vinte minutos, nun dos seus pases longos conseguiu que Juan Cruz por unha vez lle roubase con habilidade á carteira a Marcos Alonso para asistir dentro da área a Rosier que bateu a Guaita.

Outra vez, os de Claudio obrigáronse a recuperar o tempo perdido. Apenas seis minutos despois, Alfon aproveitou un erro na saída de balón dos visitantes e asistiu a Mingueza que marcou coa calidade e colocación dun xutazo ao pao longo. Un gol que nivelou o marcador, pero que non amedrentou nin moito menos aos visitantes que dinamitaron a paciente estratexia claudia. Foron até tres xogadas as que puxeron ao límite a un gran Guaita no seu quincuaxésimo partido como celeste, sobre todo cando desviou unha cabezada de Renato Tapia, ex-céltico que, como Óscar Rodríguez, tivo unha boa actuación. O Celta, atascado na saída de balón, parecía incapaz de crear superioridades. Mais no primeiro tempo engadido, un taco de fantasía de Iago Aspas, até entón gris no seu regreso, permitiu que Borja Iglesias, un loitador infatigable, conducise pola frontal e asistise con precisión a Alfon, o mellor dos nosos, que coa súa velocidade xutou superando ao gardameta. Un gol precioso na execución e tamén no seu valor na clasificación, que coloca discretamente ao Celta ás portas do soño europeo.

A segunda parte foi dun prolongado sufrimento dos celestes que, a pesar de cinco cambios, nunca foron capaces de dobregar aos visitantes que os asediaron na área. Certo é que puido ampliar o marcador cun terceiro tanto noutra xogada de tiraliñas, anulado por centímetros polo VAR, que na primeira parte obrigara ao árbitro a reconsiderar un penalti e unha tarxeta vermella, tras outra gran xogada de Borja rematada a raspelar a porta. Como foi un milagre que no tempo engadido os pepineros, que nunca renunciaron á igualada, estragasen dúas oportunidades goles que nos pareceron feitos. Minutos emocionantes no que o Celta foina virando mentres a bancada o sostiña reclamando o derradeiro asubío.

En definitiva, foi esta unha vitoria valiosa nun partido discreto, que sitúa aos de Giráldez petando nas portas do ceo, mentres o celtismo celebra outra das súas 500 semanas felices. Imaxinen o que pode sucedernos se continuamos puntuando de tres nas dúas próximas datas, onde xogamos contra Valladolid e As Palmas, rivais accesibles, aínda que moi necesitados? Gocemos, celtistas!

Publicado en Faro de Vigo: 10/03/2025

Gol en Balaídos

/en , , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo á despedir a Grada de Gol, a derradeira peza do vello Balaídos:

O 14 de agosto de 2023 pasará historia do Celta pola estrea de «Oliveira dos cen anos», himno que Antón Alfaro compuxo para celebrar o seu centenario. Tema musical recoñecido con moitos premios, con case cinco millóns de reproducións en youtube, convertido en insignia do actual celtismo de canteira espallado por todo o mundo. Expresión emocional musical afortunada tanto do proxecto deportivo e empresarial da presidenta Marian Mouriño, como do sentimento da mocidade celeste, que asume con orgullo o celtismo galeguista como unha suma de ledicia e padeceres, renovado en cada partido nunha cerimonia de canto coral que fai tremer á abarrotada catedral da terra das abeleiras.

Himno de C. Tangana que substitúe ao tradicional de melodía rústica que acuñou o lema heroico (e afortunado) daquel Celta do ascensor de sube e baixa: «nobre xogo, afouteza e corazón». Tema creado en castelán, traducido con agarimo pola inesquecible lingüista e xestora deportiva Marta Souto, iniciando así o emprego modélico do galego como lingua vehicular de Balaídos, medida promovida polo alcalde Manuel Soto, ao abeiro da Ordenanza Municipal de Normalización Lingüística de 1989.

Ademais do incrible precedente que supuxeron as pancartas en galego da peña Jaburú nos derbis co Coruña dos sesenta, fotografadas, probablemente, por Siorty e Magar, foi pioneira para a galeguización do Celta a achega d’ A Roda, grupo de canción tabernaria do que celebramos este ano o cincuenta aniversario da súa primeira actuación nun escenario no Iº Festival dos Xesuítas. Formado primeiro por Fito, Luis Vaamonde, Luis Domínguez, os irmáns Abalde, Piña e Queno, A Roda creou a mítica «Foliada do Celta», incluída en Falemos galego (1979), segundo elepé do grupo. Nacida do celme popular, obreiro, vigués e galeguista, que caracteriza o repertorio do grupo, a foliada celtista, coñecida tamén como «Díxolle ao sobriño o tío», converteuse no himno non oficial do sentimento da inquebrantable paciencia celtista («e chega outro ano e pasa tamén») durante as décadas difíciles de 1960 a 1990. Máis aínda, cando o grupo nacido nos bares do Vigo vello interpretou a foliada no estadio de Balaídos en xuño de 1982 para celebrar o ascenso memorable a Primeira de Milorad Pavic, adestrador serbio que, dúas temporadas antes, collera ao Celta en Segunda B.

Convertéronse en himnos non oficiais tamén os temas de Keltoi, «1923 (2010)» e «Unhas cores e un sentimento (2016)». A banda viguesa de punk, liderada por Sime, actuou en Balaídos en 2012 para celebrar o último ascenso a Primeira (toquemos madeira!), tras un lustro en Segunda, daquel Celta de Sergio, Mallo, Lago, Oubiña, Alex López, Bermejo e Iago Aspas, entre outros. Repetidos na festa do centenario, os himnos de Keltoi representan o celtismo da afouteza orgullosa dun equipo para un país que nunca vai camiñar só.

Nas últimas seis décadas de celtismo entusiasta vividas na bancada de Río (Alto), onde adquirín parte da miña formación emocional, é a foliada da Roda o tema que máis pegada me deixou. Quizais pola acerto dos autores de exaltar a diversidade do celtismo, como emoción compartida dos seareiros de cada grada do vello Balaídos, anterior á reforma do mundial de 1982, cando aínda existía a pista de cinza que no descanso percorría Toniño. Identificación afortunada, xa que sabiamos que eran os señoritos de Tribuna os que sacaban o pano para dicirlle ao presidente que «a temporada que vén temos que cambiar de xente». Como eran os de Marcador –que non tivo cuberta até 1970, onde estaba instalado o marcador simultáneo «Dardo», no que seguiamos os resultados de Primeira cos seus anuncios– os algareiros que «máis se cabreaban e pedían a cabeza do señor adestrador». Ou que os de Río, un pouco señoritos, pero entendidos, eramos os que montabamos o lío, para intimidar ao equipo arbitral, que almorzara como deus manda no Mosquito.

Non esquezo que a foliada rodariana, lamentaba que os de Xeneral/e (Fondo, debaixo de Marcador) e os de Gol «como están tan separados non se decatan de nada», razón pola que «nunca protestan». Anomalía á que se pon remedio, tras o derradeiro partido de Gol do pasado venres, grada na que militaron o meu avó e o meu tío Suso dos que mamei o celtismo máis popular do Val do Fragoso, de Freixeiro a Mantelas. Gol onde colocaban as bandeiras sobre o perfil da viseira na orde clasificatoria de cada xornada, como lembro a imaxe do porteiro Fenoy marcando de penalti ou os dous goles salvadores do debut de Aspas co Alavés en 2009. Reducida, por fin, a distancia entre Gol e Marcador, agardo que cando se inaugure, previsiblemente, en 2027, a bancada pegada á lameira, completando así a nova e fermosa catedral do Fragoso, conviden a Tangana, Keltoi e A Roda a inaugurala. «Gol en Balaídos, marca Fer López, tras outra asistencia de Aspas…»