Onte 1705: Feira do Libro de Redondela

María_solar_redondela_18-06-2016

Acompañei onte a María Solar na presentación d’ As horas roubadas na Feira do Libro de Redondela. Gustoume a ubicación da feira na Alameda, entre a casa do concello e a estatua de Castelao, un espazo ideal para crear unha tradición de visibilización do libro e da lectura na vila dos Viadutos. Gustoume o esforzo por dedicar esta primeira edición á literatura galega escrita por mulleres, convidando á escrtiora María Xosé Queizán como pregoeira. Como me gustou o apoio intenso á feira que achegou a biblioteca pública, unha das máis dinámicas do noso país, con numerosas actividades de animación para públicos diversos. Bos alicerces, sen dúbida, para facer medrar este espazo público para o libro e a lectura nunha cidade con tradición no apoio á creación literaria galega, sexa pola creación e renacemento do Premio Blanco Amor de novela ou polo veterano concurso Os Viadutos de narrativa para menores de trinta e cinco anos. A refundación das feiras do libro de Galicia pasa pola consolidación dun novo circuíto de feiras de fin de semana (de xoves a domingo) en localidades como Redondela, Ribeira, Cangas, Rianxo, Viveiro, Ribadeo, Monforte, Lalín, Carballiño, O Barco… Feiras ás que cómpre apoiar cunha programación literaria potente. Hai futuro para estas feiras.

Poema de hoxe 170: «A brétema» de Antonio Noriega Varela

A brétema, ¿tu sabes?, é ceguiña:
os piñeirales pouco a pouco explora,
i anda sempre descalza, e si se espiña
sangrar, non sangra, pero chorar, chora…

Antonio Noriega Varela, «A brétema» (Do ermo, 1920)

Onte 1704: Ferrín e a paisaxe

Na anotación de onte non tivemos tempopara recoller a referencia que merece a intervención de X.L. Méndez Ferrín na presentación do Atlas arqueolóxico da paisaxe galega. Apenas vinte minutos maxistrais nos que o autor de Estirpe debullou o papel da paisaxe na cultura galega. Comezou sinalando que «este libro é coral moi afinado, orfeóinico, fálase de moitas cousas a diversas voces». Confesou, despois, que «a paisaxe é algo co que convivimos toda a miña xeración, grazas a que recibimos clase de Otero Pedrayo». «Case ningún dos poetas e filósofos da miña época deixaron de reflexionar sobre a paisaxe, parte constituínte e imprescindible do nacionalismo galego». «Paisaxe é unha palabra francesa de orixe latina, pagus, aldea, lugar onde viven e traballan os seres humanos. Paisaxe, pois, non é sinónimo de espazo natural. A paisaxe está máis preto de nós do que pensamos. A paisaxe está relacionada coa pintura, poesía e literatura. É un lugar onde acontece un feito, mais co Romanticismo convértese en algo en si mesmo. Hai un suxeito que contempla e interpreta o mundo que está fóra, intervindo sobre el, escribindo, pìntando, compoñendo música.»

«Dende o século XVIII, a natureza, así, está intervida polo artista. Mais na paisaxe romántica hai moitas ruínas, fonte de melancolía romántica, como tamén de megalitos e túmulos, que teñen que ver tamén co espírito romántico». Ferrín referiuse despois a teoría da paisaxe de Otero Pedrayo, «estremadamente semellante a que se desenvolve neste Atlas arqueolóxico da paisaxe galega. Para Pedrayo a paisaxe é o corazón dunha xeografía toda profanada polo home. A paisaxe é para el a natureza intervida, posta en valor polo ser humano. A paisaxe feita coa súas mans e coa súa suor polos paisanos. A dialéctica coa natureza é un dos aspectos esenciais da construción do home.»

Continuou Ferrín sinalando que «entender a paisaxe como a entenden os autores deste atlas é a forma de entender o noso entorno de xeito que lectura do noso pasado nos prepare para o que pode ser o noso futuro. Esta é a arqueoloxía do noso tempo. Estes autores están na vangarda deixando atrás outras formas de facer arqueoloxía e facer paisaxe.» «O que nos ofrece este libro é unha fonte de reflexión, unha incitación a comprender o noso entorno. O gran complexo agrario está presente na paisaxe que é unha magnífica escola de intervención.» Rematou Ferrín referíndose ao título de “atlas”, que moi ben lle acae a unha «obra que ofrece un novo mapa cognitivo, xa que nesta obra hai un elemento teórico profundo, mais tamén un elemento plástico que nos axuda a comprender enigmas comos os dos petroglifos ou o do hórreo e as súas múltiples variantes.»

Poema de hoxe 169: «Feros corvos de Xallas» de Eduardo Pondal

Feros corvos de Xallas
que vagantes andás;
en salvaxe compaña,
sin hoxe nin mañán;
quen puidera ser o voso compañeiro,
pola gándra longa!

Eduardo Pondal, «Feros corvos de Xallas» (Queixumes dos pinos, 1886)

Poema de hoxe 168: “Ai! esperta, adourada Galicia” de Francisco Añón

Ai! esperta, adourada Galicia
dese sono en que estás debruzada.

Francisco Añón, “A Galicia”

Poema de hoxe 167: “Ou Galicia, Galicia boi de palla” de Xoán Manuel Pintos

Ou, Galicia, Galicia boi de palla
canta lástima ten de ti o Gaiteiro!

Xoán Manuel Pintos, A gaita galega (1853)

Poema de hoxe 166: «Branca» de Eduardo R. Cunha «Tatán»

Máis aló do horizonte
a nube branca descende,
baixa e sube, sube e baixa.
Ten voz clara, alta e sincera
e chove nas beirarrúas
palabras de doce espera.

Eduardo R. Cunha Tatán, «Branca» (2015)

Poema de hoxe 166: «Traguerán os camiños algún día» de Xosé María Díaz Castro

Traguerán os camiños algún día
a xente que levaron…

Xosé María Díaz Castro

Onte 1699: Presentación de «Galería de saldos» de Diego Giráldez


Porriño_10_06_2016_01

XG00255001Inesquecible foi a presentación no Porriño de Galería de saldos, o debut en Xerais Narrativa de Diego Giráldez. Na súa intervención a escritora Ledicia Costas situou este primeiro libro de Giráldez como «un deses bos libros que arrincan unha emoción de xeito natural, deses que mancan». «Diego non escribe, dispara», continuou, para salientar despois que «o gran acerto de Galería de saldos é a forma, Diego ten de serie impreso no seu ADN literario un estilo de seu xa nn seu primeiro libro, non se pode aspirar a máis». Remtou a autora d´ Un animal chamado Néboa lembrando que «Diego, com todo bo escritor maldito que se prece, ten o seu nivel de sofisticación, presente neste magnífico primeiro libro». Na presentación falouse tamén do booktrailer interactivo de presentación do libro, que achega unha experiencia visual envolvente, semellante á que vive o lector que se somerxe nos trinta relatos deste universo ficcional, unha auténtica galería onde as vidas perderon o seu valor e conservan apenas a súa beleza precaria.

Onte Paz Raña publicaba no seu muro de Facebook unha nota de lectura de Galería de saldos que entendo é moi clarificadora sobre o gran interese do libro de Giráldez:

Atendín as indicacións de Manrique Fernández e lin o libro moi, moi devagar, pero lino todo, deseguido, sen pausas, arrestada polo pracer de ler un libro de relatos distinto, cunha contemporaneidade brutal. Historias que suceden acotío narradas cun pulso extraordinario, co bonus track da alegría que me dá situar o libro no andel dos preferidos. Un descubrimento.

Poema de hoxe 165: «Andamos os camiños puros» de Ramón Otero Pedrayo

Andamos os camiños puros
e os riscados polas nosas fantasías

R. Otero Pedrayo