Onte 1920: «Paterson» ou a defensa da poesía

/en , , , , /por

Levaba tempo agardando por ver Paterson, a película de Jim Jarmusch que relata a peripecia dun condutor de autobús que escribe poesía na cidade de Paterson, Nova Yersey, onde naceu o poeta Allen Ginsberg e onde escribiu boa parte da súa obra poética William Carlos William, o poeta preferido polo protagonista. Enfrontando durante unha semana a vida dunha parella de namorados, a rotineira do poetacondutor (almorzo, traballo, regreso, cea, paseo co can, cervexa no bar do barrio) coa ollada dinámica, optimista, soñadora e enérxica da súa compañeira, cociñeira de cupcakes e deseñadora de cousas en branco e negro, Jarmusch pretende deitar unha ollada poética sobre o cotián como mellor xeito de promover o interese pola poesía («palabras escritas sobre a auga»). Paterson atende as conversas dos seus viaxeiros, mais apenas fala con eles, mentres conducindo cisma na creación dos seus textos de linguaxe moi coloquial que salva despois nos tempos de descanso no seu inseparable caderno.

Película de boa factura e impecable interpretación, sobre todo da iraní Golshifteh Farahani, fraquea un chisco na súa narratividade, tanto pola práctica ausencia de conflito como pola previsibilidade do seu desenlace. Mágoa que Jarmusch desaproveitase a oportunidade de traducir con maior rotundidade a poesía en linguaxe cinematográfica. Con todo a película constitúe unha interesante defensa da poesía, esa «preferencia por ser só un peixe» e non calquera outro animal.

Onte 1917: «Amour» e «Engurras»

/en , , , , /por

Circunstancias léváronos a ver estes días dous filmes que abordan a problemática das persoas maiores: Engurras de Ignacio Ferreras, adaptación do cómic homónimo de Paco Roca, e Amour de Michael Haneke. Dúas marabillas, senllas pezas conmovedoras, onde se aborda con sutileza, mais tamén de forma explícita o difícil transo da vellez, onde todo, incluído o amor, a amizade e a dignidade, se someten a proba. Sorprendeume de Engurras, o gran guión do galego Ángel de la Cruz, para abordar con moita retranca os inicios da doenza do Alzheimer, tinguindo de tenrura e certa poesía as situacións máis difíciles. Mentres que na película de Haneke, outra das súas obras mestras, é brutal a ollada cirúrxica do director austríaco sobre o amor, concibido como agarimo, afecto e apoio mutuo entre os amantes, mais sometido pola doenza e pola dor a todas as probas posibles. Cine que nos enfronta sen mexericadas e dignidade ao espello da vellez. Imprescindibles.

Onte 1914: Dúas películas de François Ozon

/en , , , /por

Nos últimos días vimos as películas máis recentes de François Ozon, Frantz e L’ amant double. Dúas propostas que, aparentemente abordan temas e xéneros ben diferentes; a primeira, o da ausencia, a perda, o perdón e a expiación, no formato dun drama ambientado tras a Guerra do 14; a segunda, o da identidade, no que utiliza algunhas convencións do thriller. Mais tamén dous filmes onde identificamos as marcas propias ao narrador parisino: a obsesión pola ollada, a elegancia na composición formal e a absorbencia do relatado. Sendo o resultado moi distinto (a miña preferencia por Frantz é indiscutible), Ozon consegue en ambos os dous casos sorprender coa ollada feminina que guía o relatado. Abordando a historia dun mozo e dunha moza torturados por unha perda que saben non pode ser superada, Ozon ofrece en Frantz un impactante manifesto da tristeza, filmado en branco e negro sobre fondos de Chopin e Tchaikovski.

Rescatando o soño dunha muller e a súa relación con dous xemelgos (unha trama que nos recordou a Placebo, a novela máis recente de Jaurequizar), Ozon constrúe unha narración dende o interior da protagonista e narradora (a vaxina transformada en ollo, na primeira escena así o indica), que amplía os límites da presenza do sexo na pantalla e converte todo o filme en metáfora da liberdade sexual da muller. Xaora, non é doado facer verosímil unha trama baseada no xogo entre o real e o seu dobre, na dialéctica constante entre realidade e a súa ilusión, ou na confrontación das pulsións do desexo e da vida, da tenrura e da violencia, razón pola que Ozon utiliza para salvar a película do desastre os recursos do xénero de terror e a aparición dun personaxe chave (interpretado por Jacquelinne Bisset) capaz de explicalo todo. No entanto, como sucede en Frantz, Ozon consegue que a ollada da protagonista cautive ao espectador máis escéptico pola confusión onírica do relatado.

Onte 1909: Dous filmes sobre o Holocausto

/en , , , , , , /por

Despois da experiencia marcante vivida hai días cando visitamos os campos de Auschwitz e Birkenau, dúas películas que vimos esta fin de semana, O fillo de Saúl do húngaro Lászlo Nemes e Hannah Arendt da alemá Margaret von Trotta, adquiriron unha maior relevancia. Dúas fitas de fasquía narrativa diferente que, ademais de denunciar o xenocidio xudeu nos campos de concentración nazis, propoñen unha reflexión moral e política da que o espectador non pode allearse. Do extraordinario film do debutante Nemes impresionoume como a utilización de recursos técnicos, sexan longos planos secuencia, constantes fóras de foco ou o protagonismo do son de ambiente, constitúen tanto opcións estéticas como éticas. Dificilmente pode representarse de forma máis fidedigna o horror que nas marxes da pantalla ou nos berros que se escoitan tras as conversas murmuradas, mentres a cámara persegue a caluga dun protagonista obsesionado por enterrar ao seu fillo, o único xeito de asegurar a salvación.

Nemes condena ao espectador a querer ver e non poder facelo, un xogo sutil, que non agocha nada que resulte esencial para expresar a ruindade do ser humano. Como resulta inquedante a reflexión que von Trotta propón sobre a banalidade do mal no biopic sobre a filósofa xudía, formada con Martin Heidegger, a raíz do seguimento xornalístico que fixo en 1961 para The New Yorker do xuízo a Adolf Eichman, un dos máximos responsables nazis dos campos de exterminio. A veterana directora de A honra perdida de Katharina Blum ofrece un retrato matizado de Arendt, moi lonxe dos perfís da haxiografía, procurando a súa credibilidade no protagonismo da palabra, os diálogos e os monólogos (como a lección memorable que imparte diante do seu alumnado e os responsables da universidade). Dúas películas que afondan nas raíces do xenocidio e do totalitarismo, alertando sobre a necesidade non abandonar nunca o pensamento, onde reside a cerna da liberdade que se pretende erradicar.

Onte 1908: “Cézanne et moi”

/en , , , , /por

Xeitosa película esta que relata a amizade fraternal entre Émile Zola e  Paul Cézanne. Unha relación poderosa que os artistas mantiveron dende a adolescencia e ao longo de case toda a vida na que compartiron o seu afán creativo, un como narrador e outro como pintor, como senllas procuras de achegamento á verdade. Unha amizade moitas veces posta a proba polos ciumes e os trasacordos, como cando Zola publicou A obra (1886), protagonizada por Paul Lanier, un pintor fracasado no que Cézanne viu retratada a súa vida, na que nunca fixo concesión ningunha á comodidade. Mágoa que a directora Danièle Thompson perda a oportunidade para afondar un pouco máis nesta paixón creativa (a cerna das súas vidas) de xenios de temperamento moi diferente, o escritor, metódico e pragmático, o pintor, rebelde e voluble, mais unidos pola devoción á paisaxe de Aix-en-Provence retratada de forma moi fermosa por Dreujou que consegue emular nalgúns encadres os do propio Cézanne.

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Onte 1906: #NoTincPor

/en , , , , /por

Ben sei que non é doado comprender as razóns dos atentados de Barcelona que nos provocan tanto horror e desacougo. Ben sei que a orixe de Daesh está nas guerras de Iraq, Afganistán e Siria, á que non son alleas os intereses da industria armamentístca occidental nin a estratexia hexemonista dos Estados Unidos, Reino Unido e Francia. Como sei que iso non abonda para explicar as razóns que levan a uns mozos, que forman parte da sociedade catalá, para atacar de forma desesperada as persoas que deambulan polas Ramblas e facelo en nome dunha crenza política ou relixiosa. U-la orixe do odio que os mobiliza? Como podemos promover a preminencia dos valores dunha cultura de paz?  Como demostran outros atentados de semellante fasquía, como os de Bataclan ou Manchester, non hai outro camiño para combater o odio e garantir a nosa seguridade que non sexa o de exercer a liberdade, o de non retroceder, o de promover os valores da igualdade e do laicismo. Ese é o sentido de «No tinc por», asumido como a expresión da afouteza colectiva da sociedade catalá para expresar o seu rexeitamento do fanatismo e a súa confianza en superar esta traxedia. Como foi onte esperanzosa a resposta cidadá contundente e espontánea aos fascistas dispostos sempre a pescar no río revolto da islamofobia e do racismo. Por moito que nos doa #Barcelona debemos recoñecer que non somos o centro dun mundo onde o fanatismo terrorista e as guerras de alta e baixa intensidade baten de forma brutal todos os días. Sempre crin que asumir a nosa responsabilidade no desenvolvemento dunha cultura de paz e na loita pola igualdade (en todos os ámbitos e lugares do planeta) é a resposta que podemos ofrecer. #NoTincPor

Guardar

Guardar

Onte 1905: Tinto uno 2015 Mission

/en , , /por

O agasallo dun viño descoñecido pareceume sempre unha desas cousas bonitas da amizade. Pasounos onte cando compartimos unha botella de Tinto uno 2015 das bodegas Mission da Ribeira Sacra. Un soberbio mencía de Amandi co 20 % de garnacha, uvas cultivadas polo biólogo Carlos Carballeira, preparado polo enólogo Roberto Regal e polo bodegueiro Zak Elfman, un californiano formado como viticultor en Sudáfrica e Mendoza (Arxentina), que decidiu afincarse en Taboada para elaborar viños de produción artesan limitada ao xeito tradicional. Tras a botella de Tinto uno, un amandi de cor vermella intensamente lila, moi perfumado e sabor moi larpeiro potente, unha auténtica marabilla para compartir devagariño, descubrimos outra desas historias que axuda a concibir o futuro do país con esperanza. O feito que un broker da city londiniense queira facer viños artesanais, ecolóxicos, o que Roberto Regal chama «viños de finca», no concello de Taboada demostra que algo importante está sucedendo na viticultura heroica da Ribeira Sacra. En todo caso, quedamos co gusto da magnífica botella de Tinto uno 2015 e coa cortiza na que reza a seguinte frase: «o meu viño é para beber, non para presumir».

Onte 1903: A estrea do Celta de Unzué

/en , , /por

Vimos onte algunhas trazas ilusionantes do Celta de Unzué. Fronte ao poderoso Bayer Leverkusen, un cadro da pasada Champions League, amosou contar cunha formidable pegada atacante e unha preocupante febleza defensiva. Sabendo que o cadro está en probas, quedámonos, non obstante, co primeiro gol de Guidetti, unha marabilla de xogo combinativo nacida nunha recuperación de Pampín (un prometedor canteirán) na área propia que xerou un contraataque resolto con nove toques, sete deles directos, e finalizado por un envío interior de Wass e un remate do dianteiro sueco moi bos. Unha xogada de manual! Como tamén foron excelentes goles, o segundo, no que Guidetti pillou as costas á defensa alemá, aproveitando unha gran asistencia de Beauvue, e, sobre todo, o terceiro, un remate letal do charrúa Maxi Gómez na área pequena, tras unha xogada sensacional de Pione que despois de sentar ao seu marcador centrou dende a esquerda. Polo que vimos onte, o Celta de Unzué defende en zona, presiona moi arriba e non renuncia a sacar a bóla xogada, o que constitúe unha importante diferencia con respecto ao sistema de Berizzo, o que obriga a reaxustar hábitos e rotinas. Descoñecemos como se comportará cando teña a obriga de levar toda a iniciativa en Balaídos e conte cos efectivos definitivos (non descataría o traspaso neste agosto dalgúns dos xogadores clave). En todo caso, esta estrea alemá do Celta de Unzué foi prometedora.

Onte 1902: «Hell or high water» («Comanchería»)

/en , , , /por

Hell or high water (Comanchería) de David Mackenzie amosa que sempre é posible actualizar os xéneros. Desta volta o director escocés dálle unha volta de porca ao western cun trhiller de elegancia sublime e de forte intencionalidade social narrado con precisión cirúxica e envolto na melancolía da música country. Unha historia antiépica de dous irmáns perdidos no pó (excelentes intrepretacións de Chris Pine e Ben Foster) que asaltan pequenas oficinas bancarias da entidade na que pretenden liquidar a hipoteca herdada da súa nai, á que abandonaron. Mais tamén este é o relato da persecución no deserto texano destes dous foraxidos, que procuran dous rangers, o sheriff Marcus (extraordinario Jeff Bridges), a punto de apousentarse, e o seu compañeiro mestizo (indio e mexicano) Alberto Parker. O interese deste western social renacido está, sen dúbida, tanto na solidez do guión, desenvolto cuns diálogos potentes, inzados de humor negro, como nunha composición visual impecable e unha banda sonora inquedante, ao servizo da fluidez da narración.

Xaora, Comanchería está construída toda arredor de tópicos do xénero como «o da morte nos talóns» ou «dous homes e un destino», tantas outras veces abordados na historia do cine en títulos memorables como Pat Garrett and Billy the Kid (1973) de Sam Peckinpah ou Bonnie and Clyde (1967) de Arthur Penn, cos que comparte este imaxinario e reflexión moral. O duelo final e a súa resolución, que vai moito máis alá das pistolas, un retrato brutal da América branca profunda (adiantándose a era Trump), converten a esta Comanchería en cine social e político de moitos estralos. Do melloriño que vimos nos dous últimos anos.

Onte 1899: «On the Milky Road», o regreso de Emir Kusturica

/en , , , /por

Sei que Emir Kusturica é un director que posúe un imaxinario propio achegado ao surrealismo, onde os contidos oníricos, o protagonismo dos animais e da natureza, así como a presenza da música tardicional serbia están presentes en boa parte das súas películas. Así sucede tamén en On the Milky Road (En la Vía Láctea) onde un episodio da guerra dos Balcáns sirve de fondo para contar unha delirante historia de amor, na que os animais, dende unha serpe e un falcón, até gansos e ovellas adquiren enorme protagonismo alegórico. Película de trama enxeñosa e extravagante retrata de forma desapiadada a violencia e o terror da guerra, mais que non impide que sexa un amor (imposible) o que triunfe sobre a forza da natureza. Unha boa ración de realismo máxico con carga simbólica, protagonizada pola fermosa Mónica Bellucci e o propio Kusturica, tinguida de doses de humor sarcástico e dunha triste melancolía. En definitiva, un conto de fadas no entorno brutal da guerra.

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar