numax – Brétemas

Onte 2048: «Longa noite» de Eloy Enciso

8 de Decembro de 2019/en A Portada, Cine, Críticas, Cultura, Onte, Uncategorized, Vídeos/por bretemas

Despois do éxito d’ O que arde, fomos ver onte Longa noite, un filme emocionante de Eloy Enciso sobre a imposición do medo ao medo durante a ditadura franquista. Como fixera xa en Arraianos, onde utilizou textos de Jenaro Marinhas del Valle e actores non profesionais, Enciso repite fórmula apostando por un elenco de actores amadores e polos textos do propio Marinhas e doutros autores da literatura do exilio, como Luís Seoane, Ramón de Valenzuela, Max Aub, para finalizar co valor das cartas de condenados franquistas, como textos da memoria popular. Un xeito poderoso de amosar como se inoculou o fascismo no pasado e como pode inocularse na actualidade. Utilizando o recurso narrativo de quen regresa ao fogar despois de saír do cárcere, estratexia narrativa que coincide coa película de Laxe, Enciso ofrece tres retratos naturalistas de vidas oprimidas polo medo, onde non se agocha nin a vítimas nin a verdugos, mais onde non existen tampouco heroes nin discursos moralizantes.

Gustei das interpretacións dun elenco de actores e actrices amadoras capaces de establecer unha distancia entre a calidade dos textos literarios e un rexistro de fala máis popular e contido. Mención á parte merece o excepcional traballo visual de Mauro Herce, tamén director de fotografía d’ O que arde, capaz de representar a investigación visual sobre a noite na penumbra da fraga, unha atmosfera de sometemento e silencio, onde a presenza dos ceos estrelados achega un horizonte de certa esperanza. Escenas finais que lembran a cadros románticos, tanto polo protagonismo de árbores centenarias en pleno inverno como pola hábil combinación de silencio e luces cativas, metáfora de tempos de escuridade.

Longa noite amosa que o fenómeno do novo cinema galego e a súa aposta por narrativas na tradición do cine europeo non é flor dun día nin cuestión dun realizador de talento privilexiado. Parabéns a Enciso, a Beli Martínez, a produtora, e a NUMAX, a distribuidora, por película tan memorable. Paga a pena.

Onte 1871: “Humildar” de Suso de Toro, presentación en NUMAX

19 de Maio de 2017/en Autores, Ensaio, Novidades, Onte, Presentacións, Relixión, Xerais/por bretemas

Da man do científico Carlos Pajares, Suso de Toro presentou en NUMAX Humildar, un pequeno libro de ensaio no que reflexiona sobre a experiencia da vida e o seu carácter transcendente. Unha obra que Pajares cualificou de “curta en páxinas, pero grande en sentimentos e agarimos humanos”, “un libro sobre a vida e o fluxo da vida, no que Suso de Toro afonda no que é humildar, co significado de facer humilde a alguén, mais tamén como sinónimo de agradecer, de dar as grazas, de asumir a vulnerabilidade de cadaquén”. Para Suso De Toro, rematou, “humildar é procurar a verdade, aceptar a vida conscientes de que non acaba en nós”.

Comezou o seu discurso Suso de Toro agradecendo aos lectores e lectoras a lectura do seu novo libro: “sempre souben que cada persoa que lía un meu libro estaba tamén enriquecéndome”. A seguir expresou a súa admiración por Carlos Pajares “pola súa valentía nun tempo no que a modernidade deviu nunha caricatura, o feito de declararse crente na igrexa católica demostra un modo natural de estar na vida que considero admirable”. Confesou, despois, que se fixera moderno “cando perdín a relixión dos meus maiores”, “ese deus xudeu cristiano xerárquico, patriarcal, antropomorfo, dialéctico e ao mesmo tempo que concibe un mundo como posesión da especie humana sígueme parecendo inaceptable, mais tamén acrdito naquela frase de Chesterton: ‘a xente deixa de crer en deus e cre en calquera cousa'”. “Eu acredito, como Marx, que acredita na acción, que o coñecemento é froito dunha acción dialéctica entre o traballo intelectual e o manual, síntese da experiencia”. “Eu sempre experimentei a través da palabra, fose na política ou na creación literaria. Desa experiencia e do valor das palabras naceu Humildar, un libro do que xa atopo rastros en obras anteriores de ensaio, como en FM, onde hai algúns artigos sobre a falta de aura dos obxectos que nos inundan, e sobre todo en Parado na tormenta, onde se fala en moitas páxinas da necesidade de recrear unha nova relixiosidade ou da necesidade de novos ritos de paso”.

“Quixen escribir un libro de rituais para aquelas persoas que non teñen deus, falar da vida de forma transcendente, argumentar rituais en momentos de paso vivencialmente importantes, desde o nacemento ao pasamento”. “Son consciente que este libro destila lecturas lonxanas, como as de Freud, do que fun lector temperán, que fala de rituais neuróticos. Como o son de que o 98% da humanidade segue a ter crenzas relixiosas e o agnosticismo é unha anomalía histórica dun 50% da poboación europea”. “No libro non me atrevín a facer oracións para eses momentos transcendentes, palabras para dicir, para dialogar, para marchar, unha linguaxe necesaria”. Confesou que intentara non ser solemne, a pesar de que o libro asume que “a experiencia da vida é transcendente, que non supón outra cousa que aceptar a vida e a morte”. Rematou desvelando que “o carácter manuscrito so texto pretende rescatar a experiencia do esforzo, como xa fixera en A sombra cazadora, onde reivindicara a vida vivida, ao tempo que facelo así me permitía escribir máis despacio, este é un libro feito a mantenta, como una acto significativo”.

Onte 1816: Premios da Cultura Galega 2016

24 de Xaneiro de 2017/en Autores, Cultura, Eventos, Goberno Feijoo, Onte, Premios/por bretemas

Acompañei a María Xosé Queizán na entrega dos Premios da Cultura Galego 2016 outorgados pola Xunta de Galicia. Unha cerimonia institucional que resultou elegante, tanto pola excelente condución da presentadora Noelia Otero e da percusionista Lucía Martínez (para min sempre, a alumna de Agustín Fernández Paz), como pola presenza visual da caligrafía, reivindicando así a beleza e a pulsión da palabra manuscrita. Nas dúas horas do acto houbo tres momentos nos que reparei. O primeiro, a magnífica intervención dos membros da cooperativa NUMAX que reivindicaron o recoñecemento das empresas de traballo asociado e a súa importancia na creación de emprego no sector cultural. O segundo, a intervención de María Xosé Queizán, que investiu os dous minutos que lle concederon para ler “Caduco”, un poema contundente contra case todo. O aplauso intenso e longo, moi longo, recoñeceu o teimoso compromiso vital de María Xosé Queizán co feminismo e coa literatura, onte moi emocionada e arroupada polas súas amizades. E o terceiro, o anuncio que fixo Feijoo no seu discurso de promover un plan para a Cultura Galega. Un anuncio agardado, despois de oito anos de severísimos recortes, que abre un horizonte esperanzoso para reorientar as políticas públicas no que respecta a nosa creación e industria cultural.

Onte 1809: «Mimosas» de Oliver Laxe

8 de Xaneiro de 2017/en Autores, Cine, Críticas, Novidades, Onte, Relixión, Vídeos/por bretemas

A primeira película do ano foi Mimosas do noso admirado Oliver Laxe. Un filme mestizo que, baixo a aparencia dunha narración das aventuras (case un western) dunha viaxe nas montañas do Atlas marroquí coa intención de transportar un cadáver, propón ao espectador unha reflexión esixente sobre o camiño da espiritualidade e a identidade relixiosa. Dividida en tres partes, outras tantas posturas de oración sufi (tamén as tres da traxedia grega), Laxe enfronta na narración dúas concepcións arredor de como entender o camiño (en realidade, a propia vida): unha, a dada pola fe relixiosa, a asumida, representada por Shakib; outra, a construída, a mítica, a de Ahmed e Said, que entre as súas vacilacións, medos e dúbidas, agardan poder atopar o seu destino. Laxe ofrece unha película conmovedora e fermosa, desenvolta sobre unha paisaxe silenciosa e inquedante, sexa pola severidade da neve, a violencia da auga entre os canóns ou a amplitude das chairas onde os mercedes camiño de Sijilmisa debuxan ronxeis no deserto.

Tras o éxito de Todos sodes capitáns (2010), Oliver dá un chimpo de xigante cunha película de narración máis clara e formato máis industrial e internacional, sen perder por iso un ápice nin do seu misterio nin da súa preocupación espiritual nin do seu carácter mestizo (está rodada en árabe), característicos da súa identidade como director. Mimosas é unha película que interpela ao espectador de xeito que obriga a volver sobre ela, a preguntar e remoer. Recomendo non perdela (está en cinco salas galegas, algo pouco frecuente para unha película distribuída por Numax), paga a pena.

Onte 1791: Festival Agrogay da Ulloa, premio do público Culturgal 2016

5 de Decembro de 2016/en Culturgal, Onte, Premios/por bretemas

Recupero a intervención que lin onte na entrega do Premio do Público do Culturgal 2016 ao Festival Agrogay da Ulloa. Parabéns e gratitude para eles, como para Numax e GCiencia, candidaturas participantes neste premio que pretende contribuír a visibilizar iniciativas culturais destacadas que se desenvolven no país.

Benvidas e benvidos a este acto que ten un significado moi especial dentro da programación de Culturgal 2016. Hai catro anos creamos un premio que pretendimos constituíse unha plataforma de visibilización para as iniciativas culturais máis destacadas existentes en Galicia, fose pola súa singularidade, polo seu calado, polo seu seguimento, pola súa traxectoria…

En 2016 propuxemos ás asociacións integrantes de Culturgal que as propostas xirasen arredor do lema desta edición da feira: «Cultura, Comunidade, Futuro». Un leiv motiv que nos conduce ao que podemos facer por nós mesmos se traballamos en rede, se innovamos, se construímos horizontes. As asociacións aplaudiron que as propostas deste 2016 fose novas «pero sobradamente preparadas», é dicir, un proxecto de recente creación pero xa cun forte prestixio, seguimento e singularidade. E certamente as tres propostas cumprían esas premisas: NUMAX, o cinema e laborarorio gráfico cooperativo, radicado en Santiago; Gciencia, o portal da ciencia galega e o Festival Agrogay da Ulloa, que foi finalmente a candidatura gañadora nunha competición en liña e popular que contou cunha altísima participación.

«Para entrar tes que saír» e «Entra por onde saíches». Eses son os lemas que se podían ler na entrada de acceso da segunda e terceira edición, respectivamente, do Festival Agrogay da Ulloa, que se celebra no mes de agosto en Cumbraos, no concello lugués de Monterroso. Dar maior visibilidade e reivindicar a diversidade afectiva, sexual e vital no rural, dinamizar e axitar culturalmente a comarca, así como organizarse para dignificar e recuperar a vida nas aldeas a través do respecto ás tradicións e do impulso de lazos cooperativos son algúns dos obxectivos centrais desta iniciativa, que xa atrae a público de fóra de Galicia.

O Colectivo Agrogay da Ulloa ten como principal obxectivo visibilizar a diversidade tanto social como natural. Ademais, aposta por mostrar e defender outros principios como a sostibilidade, o respecto ao patrimonio material e inmaterial, e o ecofeminismo. O festival celébrase nos terreos da Granxa Maruxa, en Cumbraos, detrás da cal está a urbanita reconvertida en granxeira, Marta Álvarez Quintero, unha das organizadoras do festival xunto, entre outras persoas, a Braulio Vilariño e o músico Davide Salvado, todas elas pertencentes á Asociación Agrogays da Ulloa. Hoxe contamos coa presenza de Braulio e Marta.

O termo «agrogay» tal como o entenden na Ulloa propón tamén outro modelo gay fronte ao imperante nas urbes, asociado nalgunhas ocasións á vida en guetos ou ao consumismo. Música ao vivo, teatro (na edición 2016 contaron coa compañía Chévere), feira de artesanía, cine ou obradoiros son algunas das actividades que forman parte do programa deste festival autosustentado e sen ánimo de lucro, que non recibe axudas institucionais e no que o público debe abonar unha entrada para financiar os gastos do evento. A organización facilita a mobilidade en autobús entre os diferentes espazos do festival (granxa, concello e área natural de A Peneda). E aínda que pareza unha obviedade, na organización reseñan que «non fai falla ser gay para vir e gozar do Festival Agrogay, nin tampouco vivir na aldea. Simplemente estar dacordo cos valores que defendemos».

Para Culturgal é un pracer outorgar hoxe o Premio do Público 2016 ao Festival Agrogay da Ulloa. Agradecidos por prestarse a este xogo e agradecidos porque para nós este premio é unha ferramenta tamén para comunicar, para enriquecer o proxecto Culturgal, para difundir e difundirnos. Grazas!

Onte 1718: Compartir Culturgal 2016

7 de Xullo de 2016/en Cultura, Culturgal, Eventos, Onte/por bretemas

Na Casa da Luz da praza da Verdura anunciamos onte a celebración de Culturgal 2016 os días 2, 3 e 4 de decembro no Pazo da Cultura de Pontevedra e presentamos o cartel preparado por NUMAX baixo o lema “Cultura, Comunidade, Futuro”. Novena edición de Culturgal, na que os organizadores pretendemos profundizar no modelo transversal de corresponsabilidade entre cinco sectores da industria cultural, catro administracións e diversos públicos. Unha edición que coincidindo co centenario da celebración das Irmandades da Fala pretende que “compartir” sexa o verbo que en Culturgal exprese o espírito de Irmandade: compartir para facer cultura dende os diversos ámbitos da creación e das artes, compartir para construír comunidade e ampliar públicos (profesional, especializado, familiar), compartir para enxergar futuro. Culturgal 2016, pois, está en marcha, coa metade dos espazos de exposición xa vendidos, coa convocatoria de proposta de actividades aberta até o 2 de outubro, e coa exposición “Arte e natureza” en produción.

Onte 1629: Activismo literario de Xerais

1 de Abril de 2016/en Autores, Edición, Literatura infantil e xuvenil, Narrativa, Novidades, Onte, Poesía, Premios, Presentacións, Xerais/por bretemas

Foi onte outra intensa xornada de activismo literario de Xerais, no que durante o serán se desenvolveron tres presentacións simultáneas doutras tantas novidades recentes da editorial. Na Numax de Compostela, Fran Alonso e Alba Cid acompañaron a Ismael Ramos na presentación do libro de poemas Os fillos da fame, premio Johán Carballeira do concello de Bueu. No salón de plenos do concello de Ribeira presentamos a obra xuvenil A cacería de Amadeo Cobas, gañadora do premio de novela cidade centenaria, ao tempo que asinabamos co alcalde a continuidade da nosa colaboración neste certame de narrativa curta. Xa case na noitiña na Cafetaría Vilariño de Ponte Carreira o incansable Manuel Iglesias Turnes presentaba Que non te aten, contando coas intervencións de Pilar Sampedro e Cándido Iglesias e coa colaboración da Libraría Pedreira. Activismo que continuaremos esta fin de semana con novas convocatorias literarias. No serán de hoxe na Biblioteca González Garcés da Coruña cunha nova presentación de Que non te aten, que pechará a actuación dos Cantareiros do Naval. O sábado á tarde Xurxo Souto prresentará na Biblioteca de Muxía o seu espectáculo “Oceano para terrícolas”, baseado nos seus Contos do mar de Irlanda. Ao mesmo tempo no Liceo de Noia Amadeo Cobas presentará A cacería da man do escritor Ramón Carredano, acto co que a editorial celebra o día Internacional do Libro Infantil e Xuvenil.

Comezaremos os actos da vindeira semana o martes na Fundación Luís Seoane da Coruña, onde o alcalde Xulio Ferreiro participará na presentación d’ A Galicia urbana. En Pontevedra acompañaremos na primeira feira do libro deste 2016 a Alberto Fortes, Ramón Caride, Álex Alonso e Anxo Angueira que presentarán as súas novidades, actos que coincidirán coas presentacións da novela de Amadeo Cobas en Vigo e Santiago. Pecharemos a semana o venres na Casa do Libro de Vigo coa agardada estrea de Esmeraldina, a pequena defunta con Ledicia Costas e Víctor Rivas, protagonistas destacados tamén do Salon do Libro Infantil de Pontevedra. E o sábado ao mediodía presentaremos no concello de Fornelos de Montes a edición de Ramón Nicolás de Non debían medrar, coa que celebramos o centenario do nacemento de Manuel Lueiro Rei e a entrega do premio de poesía que leva o seu nome.

O esforzo de Xerais procura visibilizar as nosas novidades en espazos e localidades diversas, procurando chegar a novos públicos. Nun momento de hibridación e de incerteza, cando desapareceron practicamente as políticas públicas de lectura e de apoio ao libro editado en galego, o futuro do noso sector está tamén na nosa capacidade para activar o interese dos lectores e lectoras e ampliar o perímetro do seu abrazo. Nesa angueira seguimos.

Onte 1386: Presume de Culturgal

15 de Xullo de 2015/en Culturgal, Eventos, Iniciativas, Onte/por bretemas

O Culturgal 2015, que se celebrará do 4 ao 6 de decembro no Pazo da Cultura de Pontevedra, xa está en marcha. Na presentación desta nova edición da nosa Feira das Industrias Culturais demos a coñecer o estado de contratación dos espazos e a apertura da convocatoria de actividades (até o 30 de setembro), asi como algunhas das novidades previstas. A Palabra, en todas as súas expresións (escrita, falada, declamada, cantada, a palabra nos libros, na música, no cine, a palabra no debate, na internet, na formación…) será a marca desta oitava edición de Culturgal, na que continuaremos procurando a corresponsabilidade dos diversos públicos e o incremento dos estándares de calidade e seguridade das actividades e servizos. O lema escollido, «Presume de Culturgal», como cartel deseñado por Numax, centrado sobre unhas mans que agariman, simbolizan o entusiasmo e orgullo colectivo pola feira pontevedresa. Seguimos.

Listado de la etiqueta: numax