Máis sobre as presentacións de "Home sen nome"

Agradecémoslle moito a Fernando Garrido a crónica e o vídeo sobre a presentación diante de trinta bloggers da edición española de Home sen nome (xa está dende onte nas librarías). O acto tivo unha repercusión enorme na blogosfera española, o que supón unha grande orgullo para nós. Entre as moitas crónicas publicadas (ata agora cóntanse dezasete) recomendo visitar algunhas das que me pareceron máis valiosas:

A aparición desta última novela de Suso (a edición catalana de Bromera xa está dispoñible, tamén, cunha portada preciosa) amosa a necesidade de que os editores renovemos as nosas formas de promoción e de procura de visibilidade. Agora, non está de máis, desvelar que a primeira presentación da novela realizámola hai máis dun mes de forma privada e discreta nun xantar de autor con vinte libreiros galegos.

Xa tiñamos a idea de organizar un encontro de blogueiros galegos con Suso (como propón Vieiros) no mes de xuño ou unha conversa en liña, ou ambas as dúas cousas. Algúen se apunta?

Home sen nome: presentación en Compostela

Magnífica foi a primeira das presentacións de Home sen nome. Encarna Otero, nunha intervención moi emocionante e poderosa na que analizou os momentos máis significativos da obra, agradeceu ao autor que esta novela estivese dedicada ás irmáns Fandiño e que contribúa a “reconciliarnos coa Compostela humillada e represaliada, coa Compostela esquecida, recuperando os nomes, a vida e a dignidade daqueles perdedores, que non vencidos”.
Suso de Toro expresou que para el este libro é “a hora da verdade, de poñer a proba a literatura, de comprobar a capacidade que ten unha literatura social de reformular un estado de conciencia que ten moito que ver co pasado”. “Sempre defendín a dignidade da escrita literaria, de quen conta historias, como oficio. Mais tamén creo que é un camiño de coñecemento, que procura ver a realidade cos ollos abertos, comprender o mundo e a vida. Sempre defendín o coñecemento a través da dor, o saber tráxico. Para min a literatura é alegría verdadeira cando nace da asunción da dor e a morte. A literatura é un instrumento de curación, pode aliviarnos de moitas feridas”.
Con respecto á cuestión da memoria, Suso de Toro expresou con rotundidade o deber que as xeracións actuais teñen de facerse adultas, de averiguar e vivir en liberdade. Asumir, como fixeron os alemáns, que cómpre estar alerta para non repetir as cousas terribles que fixeron os nosos antepasados. Nunca máis o que fixeron de cruel os nosos pais e os nosos avós”.
O autor definiu a novela como metafísica (porque “intento escribir sobre o sentido último da vida”, relixiosa “na medida que propón unha viaxe aos infernos, ao pasado, ao país dos mortos”. “Non sei se chamarlle novela a obra. Aquí non hai a voz do narrador. Aquí hai xente que fala. Ten historia persoal e colectiva, ten lenda e mito, emprega materiais de teatro e de guión cinematográfico.” Rematou expresando o seu desexo de que este libro “fose lido como un novo don Xoán que devora mortes, agardo o veredito dos lectores, que me poñan nota”.

Hoxe continuaremos as presentacións en Vigo e mañá na Coruña.

Quedamos moi agradecidos pola crónica do acto que hoxe publicou Couselo.

Carrilanos en Verín

A presentación de onte foi moi emocionante. Trescentas persoas acudiron a un acto onde se falou moito e onde se cantaron os romances e coplas da vía. Carrilanos é un libro e un DVD, os dous soportes preparados por Rafael Cid, que recupera a memoria viva dos homes da vía, esas quince mil persoas que durante trinta anos traballaron nas obras do treito do ferrocarril entre Puebla de Sanabria e Ourense, a obra de enxeñaría máis importante da Galicia do seu tempo. A presentación demostroume, outra vez máis, o papel do libro na recuperación da memoria, xa que unha vez impresa transfórmase en construción cultural colectiva.
Os milleiros de pulmóns feridos polo mal da vía (a silicose), o papel da Pasionaria Blanca (tamén chamada a “Desenterramortos”), afolga de Ourense do trinta e dous ou a morte do enxeñeiro Fernández-España foron recordados nun acto, onde a señora Lola de Pedroso e o seu home Herminio (ambos os dous na foto, durante o acto) vivificaron o romance de “Pepe de Veiga de Nostre” e as “Coplas do 20 de maio”. A axuda de Xosé Lois Foxo, de Merche de Leilía e de Eloi Domínguez (concelleiro do BNG de Verín) foron vitais para que o acto acadase unha grande brillantez.
Os carrilanos supervivientes e os seus familiares e veciños marcharon felices sabendo que a súa epopea quedou gardada para sempre nas páxinas dun libro e nas imaxes dun magnífico documental. Rafael Cid, o teimoso argalleiro da recuperación do carrilanismo, ten razóns abondas para estar satisfeito.

O mundo de Camilo

Os de Galicia confidencial publican hoxe unha crónica da presentación do pasado martes. Continuaremos o mes de abril en Vigo e na Coruña e, máis tarde, no mes de maio en Ourense e Pontevedra. A intervención e o libro de Camilo son unha chamada á responsabilidade do nacionalismo na construción do autogoberno con optimismo e esperanza.

Kalendas

Viaxamos á cidade da brétema para presentar as Kalendas de Xosé Lois García. O acto, que repetimos ao día seguinte en Chantada, tivo grande altura literaria, sobre todo, pola intervención moi meditada de Xosé Manuel Eiré, quen cualificou o libro “como un proxecto poético absolutamente inusitado, froito dun traballo hercúleo que acaba posuíndo ao lector”. “Poesía océano, esixente e esixida”, foron outras das valoracións de Eiré para este libro nacido da convención formal de manuscribir un poema diario nunha axenda cubana dedicada a José Marti. Almanaque ou axenda poética, xornal lírico, enorme poema que narra a existencia ao longo do ano 2003 do noso maior poeta emigrante, Kalendas é unha proposta que pola súa orixinalidade e dimensión merece non pasar desapercibida.

Historia da primeira edición de "Con pólvora e magnolias"

A presentación da edición ilustrada de Con pólvora e magnolias (o público ateigou coqueto salón de Caixa Galicia) serviu para que Ferrín desvelase nunha intervención preciosa algúns pequenos segredos da primeira edición, aparecida baixo o selo do Grupo de Comunicación Poética Rompente.

Ferrín confesou que o libro nacera dalgunha maneira en Compostela en 1976. Pretendeu reunir nun libro poemas, na súa maior parte, publicados en revistas de fóra de Galicia, xa que daquela non existía un grupo de lectores e críticos atentos á edición poética. Ocupouse do “book design” Luís Mariño e da edición Carlos Delgado, imprimíndose o libro en Gráficas Minerva de Santiago. Coa idea de reducir os custes ao máximo utilizouse papel alba (dos de envolver) e unha tinta de cor lila que pretendía reforza o carácter de edición underground precisa nun tempo de ruptura estética e política.
A edición, sufragada polo autor, foi incorporada ao selo Rompente (movemento bautizado con este nome por Bernardino Graña), constituíndo o primeiro libro independente que saíu en Galicia sen consulta previa “voluntaria” (trámite ao que estaban obrigados os editores, que non posuían número de rexistro –todos os galegos, coa excepción de Val de Lemos de Manuel María– e todas as publicacións autoeditadas).
O momento máis emocionante da presentación produciuse cando a actriz Mónica Camaño leu unha escolma de poemas do libro, entre os que destacou a súa interpretación de “Estas como caída” e “Reclamo a liberdade pro meu pobo”. Un acto que verdadeiramente pagou a pena.

Espazo de diálogo e memoria

Na magnífica presentación de onte anotei nas miñas brétemas (eses cadernos que sempre me acompañan) estas frases para a reflexión:

  • A literatura é un espazo de diálogo. (María do Cebreiro)
  • É importante contar cunha novela galega sobre o conflito vasco. (María do Cebreiro)
  • O coñecemento é o que nos fai libres. (Marilar Aleixandre)
  • A memoria está en preservar os nomes e os datos. (Marilar Aleixandre)

Silgar

Onte ao mediodía presentamos o libro de Alvarellos na praia de Silgar. Foi a primeira vez que organizamos un acto literario nun areal, con boa parte dos asistentes preparados para darse un baño.
Aproveitamos para dar un paseo (a 35º) por esta cidade galega de vacacións. Comprobei que é unha mágoa a destrución sistemática e concienzuda da paisaxe natural de beiramar para converter esta vila mariñeira nun parque temático formigonado por onde pululan milleiros de veraneantes; con todo, aínda é o concello español que posúe maior número de bandeiras azuis.
Xaime Corral, o libreiro de Nós, despois da presentación, convidounos a xantar e logo levounos a Padriñán, onde o seu amigo M. creou hai dous anos a partir dunha pequena explotación familiar a Adega Eidos. Esta bodega pareceume un proxecto empresarial precioso. Tecnoloxía de última xeración (laboratorio, barricas e proceso de produción totalmente informatizado), arquitectura integrada na paisaxe, deseño atractivo e moderno dos produtos. Magníficos!!!
Nun mesmo día e nun mesmo concello, comprobamos que hai dous xeitos moi diferentes de entender cál debe ser o noso futuro: o da Galicia emprendedora, innovadora e respectuosa coa tradición, que procura aumentar o valor polo traballo; e o da Galicia colmatada e sumisa, que aspira a aumentar o valor polo negocio inmobiliario. Eu aposto polo modelo substentable dos Eidos.