A Cova das Vacas Mortas

Con respecto á novela de Jaureguizar, A Cova das Vacas Mortas, gañadora do Premio Fundación Caixa Galicia o texto íntegro elaborado polo xurado foi:

Xoel é un mozo de Negueira de Muñiz que vive coa súa nai, de orixe alemá, nunha comuna na aldea de Foxo, lugar que tivera que ser abandonado polos seus habitantes debido á construción do encoro de Salime. Farto da vida que leva soña con poder marchar de alí e embarcar nun petroleiro. A vida de Xoel cambia o día en que o seu avó, viúvo e enfermo de alzheimer, chega a Foxo dende Berlín para reencontrarse coa filla. Entre a equipaxe, trae unha maleta chea de fitas de cine e mais unha cámara super 8. O vello cóntalle que foi colaborador da polémica e xenial directora de cine alemá Leni Riefenstahl, acusada de simpatizar co réxime nazi. Neses días Xoel coñece tamén a Iria, filla dun dos antigos propietarios das casas de Foxo, os cales comezaron a reclamar as súas vivendas ocupadas cando se construíu unha pista que fixo accesible o lugar. Entre eles nacerá unha historia de amor enfrontado. Iria, defende o dereito dos antigos propietarios de Foxo a recuperaren as súas propiedades e ademais representa a crítica ao nazismo e a calquera tipo de colaboración con ese réxime, mesmo a que mantiña o avó de Xoel ao axudar na filmación de escenas nazis.

O xurado considerou merecente deste galardón a A Cova das Vacas Mortas, en primeiro lugar pola súa riqueza temática e pola capacidade de construción dun protagonista adolescente que afronta con valentía os problemas derivados do contorno en que lle tocou vivir. Ademais, destaca a lectura áxil da novela, grazas aos abundantes e ben construídos diálogos e a unha lograda ambientación espacial que, sen exceso de descricións, consegue transportarnos afectivamente ao lugar onde se desenvolven os acontecementos. Unha novela atractiva, interesante, que utiliza elementos fantásticos e de misterio sen deixar de ser crible, cun final intenso, que nun momento en que semella que a trama está resolta abre unha nova incógnita que convida á reflexión.

As primeiras declaracións do autor sobre a obra foron:

“Xoel, o protagonista da novela, deberá enfrontarse coa crueza da vida, a fascinación do amor e, nomeadamente, coas consecuencias de comprometerse participando ou sendo espectador cando agroma a barbarie colectiva. A cova das vacas mortas é unha novela sobre a asunción de responsabilidades, propias e colectivas”.

Guía bibliotecas escolares Infantil e Primaria

Pode consultarse xa na rede a guía para a selección de fondos documentais nas bibliotecas escolares de Infantil e Primaria. A selección foi realizada por un grupo de traballo, o Grupo Guía, con representación de GALIX (Asociación Galega do Libro Infantil e Xuvenil), AGABEL (Asociación Galega polas Bibliotecas Escolares e a Lectura), Biblioteca Nova33, Federación de Libreiros de Galicia e Asociación Galega de Editores, coa coordinación da Asesoría de Bibliotecas Escolares.

Á hora de decidir os materiais que aparecen nesta guía tivéronse en conta criterios de calidade, idoneidade e diversidade. A guía recolle:
  • Dous centos de imprescindibles: unha selección de títulos, en galego e castelán, publicados con anterioridade ao 2002 (aínda que consten edicións actualizadas)
  • Xoves promesas: unha escolla de títulos que destacan pola súa calidade e idoneidade para os lectores a quen van dirixidos, entre os publicados dende xaneiro de 2002 ata xuño de 2005.
  • Promesas con estrela: relación de títulos de referencia polos premios que acadaron (2002-2005)
  • Materiais informativos: selección de títulos de carácter informativo axeitados a estas idades.
  • Outros soportes: materiais presentados en soporte magnético ou electrónico e distinto formato (DVD, vídeo, audio, multimedia), de carácter informativo ou lúdico, publicados a partir de xaneiro de 2002 e seleccionados en función do seu interese para seren empregados no contexto escolar.
  • Enderezos electrónicos de interese para o profesorado e para o alumnado, de contido informativo e lúdico.
  • Recursos para a selección: editoriais galegas con coleccións destinadas ao público infantil, enderezos electrónicos, revistas especializadas, bibliografía e outros recursos a disposición do profesorado para afondar nas súas buscas de materiais.
Moi recomendable como ferramenta na selección dos materiais informativos e literarios que poidan adquirirse e na organización das propias bibliotecas.


Etiquetas:

Entrevista a Agustín Fernández Paz

Rabudo fíxolle unha interesante entrevista a Agustín Fernández Paz, quen acaba de publicar Corredores de sombra, un thriller moral de lectura engaiolante. Agustín ofrece aos lectores, seguramente, a súa novela máis traballada e conseguida, con moitos niveis de lectura, momentos de gran tensión e unha proposta de reflexión complexa. A indagación sobre a orixe dun crime leva á xove protagonista a esculcar no seu pasado familiar, determinado polos acontecementos da represión nos días do Alzamento, e a modificar, dende entón, o seu xeito de encarar a vida. Esta novela memorable, que recomendo vivamente, semella pechar a súa triloxía da memoria, formada ademais por “As sombras do faro“, Noite de voraces sombras.
Corredores de sombras será axiña publicada en castelán, formando parte , con outras tres novelas, da BIBLIOTECA AGUSTÍN FERNÁNDEZ PAZ. Todo un orgullo para a nosa literatura.

Etiquetas: Narrativa, Galicia, Xerais

O destino dos libros está escrito nas estrelas

Vía alcameh coñezo a mensaxe e o cartel do Día Internacional do Libro Infantil 2006. O texto é do escritor eslovaco Ján Uličiansky e o cartel do ilustrador da mesma nacionalidade Peter Čisárik. Recollo un anaco dun texto moi recomendable:

Os livros são realmente como estrelas num céu nocturno. Há tantos, não podem ser contados e frequentemente estão tão longe de nós que não ousamos procurá-los. Mas imaginem só como ficaria escuro se um dia todos os livros, esses cometas no nosso universo cerebral, partissem e cessassem de fornecer essa energia ilimitada da imaginação e do conhecimento humanos…
Valha-nos Deus!
Vocês dizem que as crianças não podem compreender uma ficção científica como esta?! Muito bem, eu viajarei para a terra e permitir-me-ei recordar os livros da minha própria infância. De qualquer maneira, isto é o que me veio à mente quando eu estava a olhar para a Ursa Maior, a constelação a que nós, Eslovacos, chamamos «Grande Carroça», porque os meus livros mais preciosos me chegaram numa carroça… Isto é, não chegaram inicialmente a mim, mas à minha mãe. Foi durante a guerra.

Sería interesante que esta mensaxe fose difundida canto antes tamén en Galicia para celebrar a efeméride do 2 de abril coa visibilidade que merece o noso libro infantil e xuvenil. Os libros son coma estrelas nun ceo nocturno.

A saúde da nosa LIX

O diagnóstico do estado da nosa LIX realizado polo profesor da USC Neira Cruz merece a nosa atención. Nunha primeira lectura pareceume arriscada a súa afirmación de que o sector vive un momento de estancamento “cómodo e aburrido” xustificado pola baixa da facturación do sector nun punto. Enunciado que me deixou perplexo na medida que os datos dispoñíbeis, ofrecidos polos estudos máis recentes da Federación de Gremios de Editores (os de referencia para todo o sector), amosan no caso galego un crecemento espectacular nos dous últimos anos, pasando a facturación dos 2,07 millóns de euros en 2003 aos 3,33 millóns en 2004 (de 2005 non existen datos oficiais, xa que as editoriais aínda non os proporcionamos); outrosí, poderiamos dicir do número de exemplares fabricados que pasa dos 537.000 en 2003 a 685.000 en 2004, crecemento que se produce, tamén, no número de títulos que sobe dos 330 (2003) aos 370 (2004) e mesmo na tirada media 1.625 exemplares por título (2003) por 1.852 (2004). Entendo, pois, canto menos debullando estes datos, que non é o cuantitativo hoxe o maior problema do sector.
Porén, concordo amplamente co profesor Neira Cruz na súa valoración cualitativa da saúde da nosa LIX, onde o dinamismo creativo que supón a aparición de novos axentes editoriais coexiste cunha abrumadora primacía da ficción (cunha ampla e consolidada nómina de autores e autoras consolidada) sobre a poesía e teatro, xéneros aínda insuficientemente presentes na nosa oferta editorial infantil e xuvenil. Na miña opinión, merecería atención realizar en novos estudos unha valoración da evolución do álbum e do libros de cómic (subxéneros que se veñen desenvolvendo na última década con grande orixinalidade e calidade na nosa edición), así como a dos libros de non ficción, onde, semella que, consultando as coleccións editadas en Galicia, existen tamén importantes carencias.
Sen dúbida que a edición infantil e xuvenil é un dos eidos máis destacados do sector editorial galego, mais para ela non couben nin o conformismo nin a compracencia, xa que hai retos dabondo por acometer polo conxunto do sector (editores, autores e mediadores): o incremento da proxección internacional das nosas obras (autores/as e ilustradores/as), a mellora da dotación das bibliotecas escolares, conseguir a visibilidade dos libros e a promoción da lectura nos medios de comunicación (a TVG anuncia a posta en marcha dun programa diario, Planeta fantasía, destinado a presentar un libro para os primeiros lectores) ou a formación dos mediadores. Benvidos sexan os estudos que axuden a perfilar este futuro esperanzador.

Poetízate

A antoloxía que preparou Fran Alonso está tendo unha recepción moi boa. Feito que os editores sempre agradecemos. Temos moita fe nesta proposta de promoción da poesía entre os lectores e lectoras adolescentes, sen adovíos nin didactistas nin infantilizantes. Poetízate!

Novidades de Tambre

Hoxe coñecín as catro novidades que preparou Ignacio Chao para as coleccións Catavento e Ala Delta de Edicións Tambre. Teñen unha pinta excelente: Sari, soñador de mares de Marcos S. Calveiro, Piratas polo Miño de Xosé Miranda, A noite dos pesadelos de Antonio Reigosa e Zoa e Azor de An Alfaya. Lereinos con moito interese. Parabéns para autores, ilustradores e para Nacho, un editor culto que está imprimindo un selo de gran calidade a estas dúas series xa veteranas na nosa LIX.

Peche do VIIº Salón

Hoxe asistín ao peche do VIIº Salón do libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra, onde se fixo unha homenaxe á desaparecida María Victoria Moreno. É un feito indiscutible que esta salón, organizado polo concello, pola ASPG e pola asociación Máislibros, xa está absolutamente consolidado. Gustáronme moito as exposicións e as instalacións, sobre todo a de traballos escolares e a titulada Plantado libros, unha mostra de ilustradores galegos preparada por AGPI.
Os organizadores, un equipo de profesores numeroso e ben cohesionado, non ocultaban a súa satisfacción. Ben a merecen, o seu traballo énchenos a todos de orgullo.
O cartel é de Patricia Castelao, unha marabilla, como todos os traballos que prepara!

An Alfaya, premio Lazarillo 2005

Magnífica noticia: a nosa amiga An Alfaya resultou gañadora do Premio Lazarillo 2005 por A sombra descalza, novela xuvenil ambientada na Guerra Civil. Este premio, o máis antigo da literatura infantil e xuvenil en España, no que compiten orixinais inéditos de todas as linguas oficiais, dáselle moi ben aos nosos autores e autoras. Ata agora, obtivérano Agustín Fernández Paz (1990), Marilar Aleixandre (1999), Gloria Sánchez (2000), Ana María Fernández (2001) e Xosé Antonio Neira Cruz (2004). Parabéns entusiastas para An!!!

Novo Premio de literatura Xuvenil

Desde hai uns cantos días están colgadas na rede as bases dos nosos premios para 2006. As novidades desta convocatoria son a creación dun novo premio de literatura xuvenil e a conversión do Merlín en premio de literatura infantil. O prazo de admisión de orixinais remata o 7 de abril, estando previsto que o fallo se realice o 10 de xuño de 2006.