Beizóns, Xurxo!

Tras catro anos de traballo entusiasta á fronte da subdirección de programas, Xurxo Souto saíu da Radio Galega coa elegancia arroutada e idéntica paixón coa que realizou o seu primeiro saúdo en antena. Atrás queda o seu pulo e esforzo por modernizar e achegar a radio pública en galego (esa “rareza” no dial que debemos defender como primeiro patrimonio galego da comunicación) á mocidade e aos públicos urbanos. Eis o seu traballo monumental de apoio á música popular galega que, en boa medida debido a súa convicción nas súas posibilidades, vive o mellor momento da súa historia. Eis o seu apoio a iniciativas felices como a reinvención do teatro na radio. Eis as leccións diarias de radio fetén en Aberto por Reformas ou cada sábado ao mediodía en Mil ribeiras (para min un programa memorable, tanto dende o punto de vista  literario como musical). Eis o acerto de poñer en marcha o Extrarradio, o grande programa de Belén Regueira (hoxe por hoxe a primeira comuncadora do país). Eis o apoio proporcionado pola RG ás máis diversas iniciativas das industrias culturais… Todo o sector cultural galego (editores, escritores, músicos, actores… )  está en débeda con Xurxo Souto. Ben sería amosarlle o noso agradecemento nunha velada bonita. Beizóns, Xurxo, o noso ghaiteiro!

Afeccionadas celestes reclaman á volta de Notario

Tras a frustración do serán do sábado, o debate en Vigo sobre o futuro do Celta bota chispas. Hoxe recibín unha carta na caixa do correo, enviada por unhas moi veteranas seareiras. Reclaman a volta á portaría de Notario como medida salvadora. O ton da escrita é realmente dramático, expresando o seu auténtico sufrimento e impotencia para poder reconducir a situación. Eusebio Sacristán  saberá entender a reclamación destas afeccionadas?

Transcribo o texto polo  valor documental que posúe para escribir unha futura  historia heroica da afección celeste. Así vivimos aquí o perigo do descenso.

Manuel Bregado, me tomo el atrevimiento de escribirle este correo porque lo veo expreso en el Faro y siempre le leo. Somos amantes del Celta desde tiempos… lejanos; nuestro padre fue uno de los fundadores. Ahora estamos sufriendo y no comprendemos la actitud del entrenador. Es una cosa bien rara que el portero Notario que llegó a apodarse “San Notario” esté en el banquillo y lleve tiempo jugando éste que nunca mantiene la portería a cero.
El motivo de ésta es para animarle a que hablen con Sacristán y consigan  que vuelva a ponerlo, (será la única forma de, por lo menos, empatar en Alicante). No sé si los cronistas deportivos ya le han hablado del tema; me extraña que no lo hicieran. Tenemos oído que lo “desterró” por unos comentarios que hizo contra la táctica del entrenador; ¿es cierto?.
Si es así, hay que decirle a éste, que lo 1º es el Celta, y a estas alturas lo importante es garantizar la portería, aunque uno tenga que rectificar y “dar su brazo a torcer” por el bien último. En este caso no se pierde autoridad. ¿No está de acuerdo?. Me encantaría que lo tenga en cuenta y ya desde aquí le damos las gracias si consigue el cambio. Estamos, a veces, en el campo. Pero no nos atrevemos a ir el domingo próximo si está éste en la portería. Se sufre demasiado.
Un abrazo de [xxxxxx] y cinco más

«O galego é útil», manifesto

Un grupo de galegos, asentados a maior parte deles en Londres, promove o manifesto «O galego é útil» coa intención de desmentir, dende a súa experiencia no extranxeiro, o mito de que «o galego non vale para nada» ou «serve só dentro de Galicia». Reproducimos o texto dun manifesto moi interesante:

Todos os idiomas valen e para moito.
A nós, o galego foinos útil e segue séndonos útil nas nosas vidas e aventuras polo mundo adiante:
1. O galego facilitounos a aprendizaxe doutros idiomas: fíxonos máis sinxela a comprensión oral e escrita doutras linguas, axudounos a identificar e pronunciar noutros idiomas sons que non existen en castelán e facilitounos a aprendizaxe de novas estruturas gramaticais.
2. A capacidade de falar galego fixo posible que nos comunicáramos con cidadáns de Portugal e Brasil (entre outras nacións posibles, que xuntas suman unha poboación de arredor de 200 millóns de persoas).
3. No estranxeiro, o feito de falar galego e polo tanto comprender o portugués deunos unha vantaxe competitiva frente a outros traballadores, xa que a nivel internacional o coñecemento de idiomas sempre é un bonus, sexa a industria que sexa.
Por estas tres razóns prácticas, concluímos, sen ningún tipo de dúbida, que o galego tamén é útil fóra de Galicia. Que non che quenten a cabeza dicindo que non.
Londres, 1 de abril de 2009
Queres asinar o manifesto? Entón envíanos unha mensaxe indicando o teu nome e se podes engade tamén a túa testemuña.

Paréceme moi oportuno abrir novos vieiros, coma o deste manifesto, para a defensa da utilidade do idioma. Este é un dos camiños para desmontar moitos dos prexuízos que abafan hoxe o futuro da lingua. Beizóns para Inma Gil e Xesús Magariños, promotores do manifesto.

Ler fainos máis grandes

O noso amigo o editor Joan Carles Girbés é o autor de Guia práctica para fer fills lectors, unha guía concibida para o fomento dos hábitos lectores dentro da familia, da que en Cataluña se levan repartidos xa oitocentos mil exemplares. Bravo, Joan Carles!
Un libro onde aparecen, ademais, eses DEZ CONSELLOS INFALIBLES PARA QUE OS NENOS E AS NENAS ODIEN OS LIBROS:

1.- Cando empecen a ler en voz alta, interrómpeos constantemente para marcar os seus erros
A ti tamén se che sacarían as ganas de seguir lendo.
2.- Obrígaos a ler
Nada máis eficiente que un simple monosílabo, le! para conseguir o efecto contrario.

3.- Menospreza os seus gustos e non respectes o seu criterio
Que é mellor, que lean o que lles gusta ou que non lean?
4.- Imponlles lecturas
Esa novela que tanto che gustou á súa idade non ten por que ser do seu agrado.
5.- Pídelles que che fagan un resumo
Non deixes que asocien os libros cos deberes.

6.- Controla todo o que len
Interesarse non significa examinalos e interrogalos.

7.- Lémbralles os beneficios de ler
Dille: os nenos que len sacan mellores notas, coma o teu amigo. Así o rapaz ou a rapaza perderá as ganas de ler e collerá manía ao amigo.

8.- Relaciona os libros só cos deberes
Un libro non debe ser só un instrumento para aprender cousas.
9.- Castígaos sen tele por non ler
En ver de converter a tele no noso aliado, preguntándolle, por exemplo, cantos filmes infantís baséanse en libros?
10.- Esíxelles lecturas non axeitadas.
Non por se bo e correcto, un libro debe ser axeitado á súa idade ou ao seu estado madurativo.

(Tradución galega: Trafegando ronseis; castelá: ediciona)

Esta iniciativa modesta de popularización do hábito da lectura no seo da familia, con motivo do Nadal, ben podería ser emulada en Galicia. A relación entre custo e rendabilidade social e cultural é óptima. Beizóns para Joan Carles!

Galeusca

Hoxe asinei o texto que a Federación de Escritores Galeusca publica como necesaria resposta ao “Manifesto de Savater” (o filósofo hoxe recunca nun artigo en El País no seu vitimismo, moi irado pola posición contraria do PSOE e o presidente de Zapatero ao seu texto). O texto dos escritores cataláns, vascos e galegos manexa argumentos potentes e ben podería servir de base para constituír unha plataforma cívica a prol do plurilingüismo en todas as comunidades. españolas. Especialmente interesantes parécenme estes dous parágrafos:

“4. O galego, éuscaro e catalán tamén son linguas oficiais nos seus territorios, que é o mesmo que dicir que son as linguas propias de aproximadamente o 40% da poboación do estado español. Estes códigos lingüísticos diferentes do castelán, lexítimos e nos que se recoñece o percorrido e expresividade dun pobo e dunha cultura, son instrumentos de comunicación igualmente “democrática”, ferramentas de relación interpersoal útiles e necesarias para a sociedade que as sustenta.”
[…]
“9. As políticas lingüísticas aplicadas ao ámbito educativo nas chamadas comunidades bilingües teñen como obxectivo conseguiren que o alumnado acade unha boa competencia nas dúas linguas oficiais, independentemente de cal sexa a súa lingua familiar. Para acadar ese obxectivo, é preciso desenvolver planificacións lingüísticas que garantan a consecución dese obxectivo e que pasan, necesariamente, pola utilización vehicular maioritaria da lingua máis desfavorecida socialmente. E isto, en vez de ir contra a liberdade lingüística, é, precisamente, unha actuación imprescindible para garantir esa liberdade lingüística.”

O texto pode apoiarse dirixindo un correo electrónico á secretaría da AELG: oficina@aelg.org

A intelixencia de Barreras

Os lectores e lectoras destas brétemas saben da miña admiración polo proxecto empresarial de Barreras, o estaleiro vigués que está montando buques futuristas na nosa Beiramar. Hoxe debemos volver a abenzoar aos responsables de Barreras polo seu decidido apoio á nosa lingua, nun momento especialmente difícil no que unha parte da clase empresarial viguesa amosa en privado intencións de deitarse nos brazos castelanófonos (nos vindeiros días, segundo as informacións das que dispoño, pode producirse un pronunciamento involucionista público). Barreras adoptando progresivamente o galego como a súa lingua vehicular (na documentación interna, na rotulación, nas relacións laborais como co entorno dos seus proveedores) recunca na súa aposta por estratexias futuristas e de innovación: neste caso pola tecnoloxía punta que simbolicamente atesoura a nosa lingua. A intelixencia empresarial de Francisco González Viñas, o presidente do esteleiro, unindo á innovación coa causa da lingua é a mellor inxección de entusiasmo que recibimos estes días. Beizóns para el e para os traballadoras da factoría.

Salvemos o Celta!

Esta paréceme unha iniciativa oportuna. Velaí dous parágrafos do manifesto apoiado por celtistas de todas as condicións:

“O Celta é máis que unha Sociedade Anónima Deportiva. É algo máis que un nome, é un sentimento en algo que para algúns tan só é un deporte de masas, pero que a nós, celtistas, levanos a sentir dende as maiores ledicias ás máis profundas depresións. Algo que non se pode explicar con verbas.
Por iso as novas acerca da súa posible desaparición amosan unha profunda preocupación por algo que naceu alá no ano 1923. Facemos o chamamento por nós, os siareiros actuais. Polos nosos pais e avós que nos levaron por primeira vez a Balaídos. Polos fundadores, por Manuel De Castro “Handicap”. Polos nosos fillos, que herdarán o noso sentimento. O Celta non pode desaparecer, non se pode borrar as ilusións, esforzos de tanta xente ó longo de tantos anos.”

Pode asinarse aquí.

Blogues polas lingua

Adherímonos á rede de Blogues pola lingua e ao contido do seu manifesto. Neste momento xa hai máis de oitenta adhesións. Animo a tecer esta rede de traballo compartido en defensa da lingua de todos e todas.