Na procura da igualdade real

Hoxe, 8 de marzo, Día Internacional da Muller, dedico o artigo da semana que publico en Faro de Vigo á reflexionar sobre a situación do proceso de igualdade e a valorar a contribución decisiva do movemento feminista.

Aquí información sobre os actos que se celebrarán hoxe en Vigo.

Sobre os dereitos humanos

O meu amigo Celso López Pazos, presidente da Asemblea Republicana de Vigo, publica hoxe en Faro de Vigo un interesantísimo artigo sobre os dereitos humanos no Estado Vaticano. Recomendo a súa lectura vivamente.

Día Escolar da non violencia e pola Paz

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/UoR0cuRfnKA" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Moito agradezo o esforzo que Anxo e Gracia veñen facendo en recompilar materiais da rede sobre a efeméride de hoxe, o Día Escolar da non violencia e pola Paz, que proban a vitalidade da celebración e a calidade e eficacia do traballo didáctico realizado nas aulas e nas bibliotecas do país. Un percorrido por tanto traballos escolares que para min resultou moi emocionante e gratificante. Aconséllo moi vivamente.

Tamén merece a nosa mención o encontro virtual, organizado por Espazo Lectura, que con motivo da efémeride mantivo Agustín Fernández Paz cos lectores e lectoras dos seus Valados.

«Non dubidaría», reflexión na semana de educación pola paz

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/sUCq8avx4do" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Para Xesús R.Jares, sempre

Esta semana, con motivo da festa do 30 de xaneiro, as nosas escolas volverán encherse de globos pola paz. A celebración deste «Día Escolar da non violencia e pola Paz» remóntase en Galicia a 1984, ano no que comezaron as actividades de educación pola paz no Colexio Público García Barbón de Vigo. Unha iniciativa que prendeu como lume esperanzado na sociedade escolar galega. Os actos alegóricos como a solta de pombas ou globos no patio de cada centro; a confección de carteis; a elaboración de manifestos; as cadeas humanas na rúa do Príncipe; a realización de programas de radio foron algunhas das actividades que se desenvolvían nesta xornada reivindicativa e que agora son unha rutina que non falta en centro educativo ningún.

Daquelas primeiras celebracións dos oitenta xerminou o movemento galego de educadores pola paz, que dende entón celebra cada ano os seus encontros e promove investigacións, materiais didácticos e publicacións que desenvolven unha cultura para a paz e para a educación nos dereitos humanos. Fito sobranceiro do compromiso destes profesionais, organizados arredor do grupo de Educadores pola Paz de Nova Escola Galega, foi «Construír a Paz. Cultura para a paz», un proxecto interdisciplinar promovido polo inesquecible Xesús R. Jares, o infatigable motor e estudoso deste movemento, no que participaron máis de cento trinta persoas de todo o mundo, que se plasmou nun libro solidario do mesmo título, editado por Xerais, e nunha exposición de pintura, escultura, fotografía e ilustración que percorreu as cidades galegas. Aquel proxecto, colectivo e solidario –os beneficios tirados da venda do libro e das obras de arte empregáronse para apoiar un programa de educación para o desenvolvemento no Brasil–, contribuíu a irradiar dende Galicia unha mirada global sobre a paz, tratando de repensar esta idea en todas as esferas e ámbitos da acción humana.

A comezos desta segunda década do século XXI persiste a vulneración dos dereitos humanos en todos os continentes.  As dúas principais potencias do planeta continúan sen ratificar os dous principais tratados internacionais de dereitos humanos (Os Estados Unidos presididos polo Premio Nobel da Paz 2009 o «Pacto Internacional de Dereitos Económicos, Sociais e Culturais» e a China o «Pacto Internacional de Dereitos Civís e Políticos») asinados por ambos os dous nos anos noventa e que, porén, aínda como non ratificaron non están obrigados a cumprir as súas disposicións. Profundízanse os desequilibrios entre o Norte e o Sur do planeta (como demostra a recente crise humanitaria tras o terremoto de Haití). Institucionalízase a xenofobia e a aporofobia, a violencia apodérase de determinados entornos urbanos, rebrota a marxinación e a exclusión de amplos sectores da poboación. Constrúense muros que separan os seres humanos para protexer os privilexios dunha minoría. Continúa a violencia machista contra as mulleres e non cesan os conflitos bélicos como os de Afganistán e Irak e as guerras ocultas en case trinta puntos do planeta. Vivimos nun tempo, onde a nosa actitude cívica diante desta situación non pode ser nin a da resignación nin a da indiferencia. Un motivo de reflexión educativa para esta semana da paz que mañá comeza nos nosos centros.

A lingua é unha arma

Ben poderiamos difundir esta imaxe da nosa lingua pacifista, diante da semana da educación para a paz.

Beizóns ao xenial Xaquín Marín.

Grazas a Xavier Alcalá que rescatou esta peza memorable pubicada hai máis de trinta anos.

Muros do medo

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/s9UILicl6OA" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Ao fío da publicación de Valados, o máis recente libro de Agustín Fernández Paz, imos descubrindo máis pezas que denuncian estes valados  ou muros creados para separar e dividir a uns seres humanos doutros. Semella que esta peza, apenas cinco minutos e medio, está concibido para introducirnos nao extraordinario libro de Agustín [ben merece un comentario á parte]. Recomendo moi vivamente os dous.

E… ti es o que mira a ese traballador inmigrante coma un extranxeiro?

Recibido hoxe na caixa de correo entre os parabéns de Nadal.

Aminetu Haidar e o asento de Rosa Parks

Agustín Fernández Paz escribiu un fermosísimo artigo lembrando a proeza de Rosa Parks. Foi o 1 de decembro de 1955 cando Rosa Parks se negou a obedecer en Alabama a un condutor de autobús que lle dixo que cedese o seu asento a un pasaxeiro branco. Hoxe un fermoso artigo dos cineastas Paul Laverty e Ken Loach recorda o acto de dignidade individual daquela muller farta de ceder e ceder, que supuxo un punto de inflexión da comunidade afroamericana na súa loita contra a segregación racial, comparándoo coa folga de fame que vén desenvolvendo dende hai días Aminetu Haidar no aeroporto de Lanzarote. A situación de Aminetu pon en evidencia a vergonzosa situación de esquecemento na que España deixou ao pobo saharui e a prepotencia coa que manexa Marrocos o conflito. O único delito que cometeu Aminetu foi ao seu regreso dos Estados Unidos cubrir na tarxeta de embarque o apartado destinado ao estado ao que pertence coas palabras «Sahara Occidental» (o nome do seu país) en vez de «Marrocos» (o nome do estado que dende hai máis de trinta anos invade o seu país). Cansa de ceder e ceder escribiu apenas o nome da súa nación. Esta resistencia non violenta, amparada polo valor das palabras, é a razón pola que as autoridades marroquinas lle impiden entrar no seu propio país (ocupado). Aminetu, rebelde, é unha estranxeira na súa patria por ser fiel á dignidade das palabras. O Goberno español xa non pode permanecer máis tempo coma se fose un mero espectador da situación de opresión sobre o pobo do Sahara Occidental. Zapatero e Moratinos teñen a obriga moral de encabezar a mobilización da comunidade internacional para que de vez se cumpran as resolucións da ONU e de presionar sobre ao veciño marroquino para que as respecte. A afouteza e a dignidade de Aminetu, coma no seu día fixera Rosa Parks, quizais estea abrindo o proceso do Sahara Occidental cara a súa autodeterminación. A nosa apreta solidaria para ela e para os seus compañeiros e compañeiras.

Día Internacional para a Eliminación da Violencia contra a Muller

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/SndmKXvB4lk" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

De todos os vídeos e presentacións didácticas que ven publicando Trafegando ronseis (un dos meus preferidos do blogomillo) de loita contra violencia machista (máis dun centenar) escollo no día de hoxe esta peza, «Vive o muere», primeiro premio de «- es +», un proxecto que trata de concienciar aos adolescentes sobre esta cuestión.
A única posibilidade que vexo de superar a longo prazo esta lacra da violencia contra as mulleres é acometer un traballo educativo en profundidade que axude a desbotar os patróns machistas de relación entre os mozos e as mozas. Sei que non é doado, mais debemos intentalo con toda a convicción. Para iso quizais poden axudar efemérides como a que celebramos hoxe.