Cine – Páxina 8 – Brétemas

Onte 1598: «Nahid»

1 de Marzo de 2016/en Autores, Cine, Críticas, Feminismo, Onte/por bretemas

Ser muller na actual sociedade iraniana, na que pervive todo o poder do patriarcado, é unha tarefa heroica para Nahid, a protagonista da película homónima, a ópera prima da directora Ida Panahanded. A liorta pola custodia dun fillo de dez anos, tras un difícil divorcio dun yonqui, e a relación cun home que casa con ela nun matrimonio interino obrigan a Nahid a procurar o seu destino, moitas veces de forma contraditoria. Un fío narrativo que permite á directora iraniana construír un drama neorrealista contundente, capaz de retratar dende o cotián unha sociedade opresiva, onde as mudanzas (sobre todo as das tecnoloxías da comunicación) son moito máis aparentes ca reais. O acertado manexo da elipse (nas escenas violentas) e a precisión do encadre, nas travesías do río ou nas conversas dos protagonistas na praia a beira do Caspio son logros desta película discreta, que deixa moi escasas fendas para a esperanza.

Onte 1596: «Carol»

28 de Febreiro de 2016/en Autores, Cine, Críticas, Feminismo, Onte/por bretemas

Carol de Todd Haynes é unha adaptación magnífica da novela homónima (O prezo do sal) que Patricia Highsmith publicara en 1952, unha historia dun amor prohibido de dúas mulleres, coa intención de denunciar, en pleno período anticomunista e puritano, a persecución que sofrían as lesbianas e gays. Utilizando até os límites do verosímil as convencións do melodrama, esta película de narración perfecta e elegancia engaiolante, ofrece as dúas actrices protagonistas, Cate Blanchett e Rooney Mara, a posibilidade de escintilar na pantalla como auténticas estrelas daqueles melodramas clásicos dos 50 de Douglas Sirk, a quen Haynes tanto gusta homenaxear. O tratamento da luz e da cor, a composición pictórica de cada plano, a mudanza do punto de vista, o coidado da música e do vestiario, os diálogos de olladas e textos orais combínanse con precisión nesta narración tan perfecta como conmovedora. Carol é unha película política de beleza austera. Merece ser recoñecida.

Onte 1583: «Spotlight»

15 de Febreiro de 2016/en Cine, Críticas, Xornalismo/por bretemas

Spotlight, a película con seis nominacións nos Oscar de Thomas McCarthy, é unha lección de xornalismo necesario. Baseada en feitos reais, reconstrúe o proceso que levou a Spotlight, un equipo de investigación de catro xornalistas de The Boston Globe, a desvelar en 2002 os casos de pederastia de varios centos de sacerdotes da Igrexa Católica e a trama de silencio institucional que os agochou durante décadas. Spotlight procura non só dar conta dos feitos, senón e sobre todo explicar o funcionamento desta trama corrupta na institución eclesial. Aí reside o esencial, a razón de ser do xornalismo ao servizo dos lectores e lectoras, na procura da verdade, a auténtica materia prima e razón de ser do periodismo independente. Un guión brillante, sinxelo, directo, conduce aos xornalistas a indagar nos documentos e a contar coas voces das vítimas, cuxas feridas continúan aínda abertas. Spotlight exalta a reportaxe como o xénero matriz sobre o que construír un xornalismo que conta e importa. Aí un dos valores dunha película interesante.

Onte 1578: «Youth» («A mocidade»)

10 de Febreiro de 2016/en Autores, Cine, Críticas, Filosofía, Vídeos/por bretemas

Youth (La giovinezza), a última xenialidade de Paolo Sorrentino, é unha película perturbadora onde o peso das emocións e a corrente de beleza de imaxes memorables esvae un argumento apenas funcional, Como sucedera xa n’ A grande beleza, a densidade e a grandilocuencia visual, sonora e textual facilita a abordaxe de temas esenciais, dende unha reflexión filosófica, como os valores da mocidade e da vellez (quizais, o principal), mais tamén da lembranza e do esquecemento, do éxito e da decadencia, da saúde e da doenza… Unha película na que o sublime nunca abandona a pantalla, sexa polas interpretacións marabillosas de Michel Caine, Harvey Keitel e Rachel Weist, sexa polas frases (moitas veces aforismos) que utilizan nas súas conversas, ou polos constantes cambios de planos ou variación de medlodías musicais. Sorrentino móvese n’ A mocidade no territorio que só transitan clásicos contemporáneos para dar conta da desolación do século XXI. Memorable!

Onte 1575: O Goya de Coira

7 de Febreiro de 2016/en Autores, Cine, Onte, Premios/por bretemas

O Goya para Jorge Coira como mellor montaxe polo seu traballo en El desconocido é un premio valioso para esta película producida por Vaca films, a primeira dirixida por Dani de la Torre, que tamén recibiu un segundo polo mellor son. Xaora, é un recoñecemento para o traballo de Jorge Coira, un soñador do cine galego durante as dúas últimas décadas, fose como guionista, director ou actor. Sabemos que o talento de Coira estivo detrás de moitos proxectos do audiovisual galego, razón pola que este premio ven como anel para recoñecelo, Secomasí, este Goya permitiu, ademais, que na súa voz se visibilizase na cerimonia que en Galicia existe xente «intentando facer cine e contar historias». Ben sei da parafernalia destes premios, mais non podemos negar que axudan a pór o foco sobre traballos e persoas tan discretas e teimosas como o cineasta chairego. Coira e todo o equipo de El desconocido merecen todos os nosos parabéns.

Onte 1567: «Mia madre»

30 de Xaneiro de 2016/en Autores, Cine, Críticas, Novidades, Onte, Vídeos/por bretemas

Nanni Moretti lembra o pasamento da súa nai en Mia madre, outro filme interesante sobre a perda e o proceso de duelo. Encarnado no personaxe da magnífica Margherita Buy, unha directora de cinema comprometido, Moretti esculca no territorio difícil da identidade familiar, mais tamén dos medos contemporáneos (tan agochados) e do peso dos afectos nos momentos máis fráxiles da vida dos seres queridos, aqueles que obrigan a cuestionarnos quen fomos e que somos. O contrapunto irónico que coa directora establece o actor italo-americano (John Turturro), protagonista da rodaxe da súa película, alixeira a emotividade do relato, ademais de facer unha sátira da actual industria cinematográfica. Xaora, a clave da proposta do director italiano está no deseño do personaxe da nai doente, unha profesora de latín que deixou fonda pegada no seu alumnado, mais a quen os seus fillos (tremendo papel o do irmán de Margherita, interpretado por Moretti) descubren nos seus días derradeiros.

Onte 1555: «45 years»

9 de Xaneiro de 2016/en Cine, Críticas, Onte, Vídeos/por bretemas

Para o meu abraio, en 45 years Charlotte Rampling conserva aquela ollada triste de Il Portiere di notte que a converteu nun dos mitos eróticos da miña xeración. Nunha interpretación marabillosa, no film de Andrew Haig, Rampling cóntao todo cos seus ollares, que expresan as fases dun proceso de desencanto e destrozo interior dunha muller que tras catro décadas e media de «feliz matrimonio» comprende nunha semana que o amor foi derramado polo tempo e o peso das lembranzas. Baixo a aparencia da crónica dunha parella no abrente da vellez e a súa fraxilidade, que xa sofre o personaxe masculino, Haig narra con sutileza o esgazamento das súas identidades. A austeridade visual, a utilización da elipse, os diálogos esenciais, a atmosfera húmida e ventosa de Norfolk salientan a dúbida da protagonista: «pagou a pena compartir a vida enteira cunha persoa á que se descoñece?» A derradeira escena, bailando Smoke Gets in Your Eyes, expresa a ollada da desolación. Inesquecible tristeza de Charlotte.

Onte 1545: «Sufragistas»

29 de Decembro de 2015/en Autores, Cine, Feminismo, Historia, Onte, Política, Vídeos/por bretemas

Gustoume Sufragistas, o film de Sarah Gavron sobre a conquista do voto feminino no Reino Unido hai un século. Cine político que reivindica tanto a dignidade das mulleres como afirma a necesidade de pelexar, mesmo até poder perdelo todo, se queremos conquistar os dereitos civís. A excelente reconstrución histórica, tanto no guión como na ambientación, axuda a facer crible o papel de Maud, a protagonista interpretada por Carey Mulligan, unha nai traballadora que toma conciencia e asume todos os riscos de enfrontarse á sociedade patriarcal, representada polos membros da policía, o xefe abusador e o seu propio e medroso marido. Sufragistas aborda un conflito politico, o da conquista dos dereitos da muller, que non afecta só a media humanidade, mais faino dende o eido privado, asumindo que só transformando ese espazo é posible enxergar outro futuro. As emocionantes imaxes históricas finais expresan a actualidade dunha película que aventuro se converterá nun clásico didáctico. Moi recomendable.

Onte 1532: «The lobster»

14 de Decembro de 2015/en Cine, Críticas, Onte/por bretemas

Decepcionoume de The lobster, a película do grego Yorgos Lanthimos que fora premiada polo xurado en Cannes. Non é moi doado comprender como un arrinque argumental tan xenial e brillante pode estragarse na segunda hora cando se produce unha mudanza de espazo e a trama se volve tediosa até pór a proba a paciencia do espectador. Ambientada nun espazo e tempo distópicos, esta película de ciencia ficción relata a peripecia duns solitarios recluídos nun extraño hotel coa intención de atopar parella antes de corenta e cinco días, so pena de ser transformados no seu animal preferido. A brillantez argumental desta proposta inicial de humor negro e de realidade esaxerada esvara cara o territorio excéntrico da fraga onde os solitarios perseguidos montan a súa propia resistencia. As interpretacións de Colin Farrel, o protagonista disposto a transformarse en lagosta, e de Rachel Weist, a súa amante, salvan un filme raro no que tras a súa grimosa escena final non sabemos se o amor e a soidade caen ou non derrotados.

Onte 1527: Cineuropa e Curtocircuíto

9 de Decembro de 2015/en Cidades, Cine, Eventos, Onte, Premios/por bretemas

Non debería pasar desapercibido o feito de que este ano fosen recoñecidos os dous festivais de Compostela: Cineuropa co Premio da Crítica Galicia 2015 de Iniciativas Culturais e Curtocircuíto co Premio do Público de Culturgal 2015. Dous premios honoríficos que salientan a importancia de senllas iniciativas de difusión e promoción do cine independente converténdoo nun eixo dunha proposta cultural de interese para a cidadanía, dende unha perspectiva local e global.

Tanto Cineuropa coma Curtocircuíto, ademais da excelencia e actualidade da súa programación, foron capaces de crear coa súa continuidade teimuda no tempo unha nova tradición. Como tamén ambos os dous festivais ampliaron as súas actividades a varios espazos da cidade e pretenderon a integración de públicos diversos arredor de propostas atractivas para audiencias de idades e intereses tamén diversos. As actividades arredor do cine funcionan como facilitadores dun xeito novo de facer unha cidade inclusiva. Xaora, o feito de recoñecer en Galicia (por fin!) as iniciativas cinematográficas constitúe un valor engadido para os propios premios e as entidades que os outorgan. Foi en Compostela un ano de cine. Abeizoamos aos directores e equipos técnicos de Cineuropa e Curtocircuíto, como ao concello de Compostela polo esforzo que supón mantelos e potencialos.