Onte 1493: «Truman»

/en , , , /por

Truman-984199420-mainAdemais dunha xenialidade interpretativa de Ricardo Darín e Javier Cámara, Truman é unha película sobre como dúas persoas amigas ensaian enfrontarse á adversidade e á morte. A presenza dun can, Truman, como vínculo e como compañeiro, é unha imaxe fermosa dese achegamento tecido por Cesc Gay para expresar as incertezas que provoca a despedida e a morte anunciada. Sabemos como dicirlle adeus á vida? Sabemos como acompañar aos nosos seres queridos nese transo? A pesar de que o guión faise por momentos previsible, o recital interpretativo e o talento de ambos actores fan a película conmovedora e lixeira. Truman avala entre a comedia de sabores agredóces e a traxedia contida. Demostra, como sinalaba hai días Pedro Feijoo, que a comedia tamén sirve para expresar a dor e a dúbida diante da fin da vida.

Onte 1475: O Taxi de Panahi

/en , , , , /por

Taxi_Teher_n-777627015-largeAsombra que unha película tan modesta como Taxi. Teherán de Jafar Panahi poida ter un resultado tan fascinante. Ao premiado director iraní, a quen o seu goberno nega a saída do país e a posibilidade de facer películas, abóndalle unha cámara colocada dentro dun taxi para filmar un falso documental no que representa parte da vida cotián dunha cidade luminosa e amordazada. O taxi conducido polo propio director transfórmase en espazo público onde diversas persoas falan sen ataduras. Taxi é unha película minimalista nos medios, construída sobre un guión livián, onde é difícil distinguir entre o ficticio e o real. Xaora, é moi poderosa na súa intencionalidade política, xa que se denuncia de forma sutil a represión do réxime, a falta de liberdade de expresión, a censura, a pena de morte ou a situación das mulleres. Panahi demostra que o imprescindible para facer unha película é contar cunha cámara e con talento e enxeño para filmala. A el sóbralle.

Onte 1470: «A praia dos afogados»

/en , , , , , /por

caratula_grande1422Como sucedera coa estrea d’ A Esmorga foi onte unha beizón acudir aos Norte para ver nunha sala chea A praia dos afogados en versión orixinal en galego. A pesar de ser unha película sen apenas elipses nin omisións con respecto á novela homónima de Domingo Villar, conquistounos como golosina visual viguesa. A aparición na pantalla de espazos queridos, como o porto de Panxón e as dunas de Gaifar, tiraron do noso interese por esta narración policial con pingueiras etnográficas. Chamoume a atención o esforzo de Gerardo Herrero por facer presente a lingua galega, coa intención de arraizar a historia, aínda que isto facilitase a visualización do prexuízo da falsa amabilidade lingüística. Tamén é moi destacada a magnífica interpretación dos secundarios galegos, como Luis Zahera, Celia Freijeiro e Celso Parada. A pesar de que non é unha película das «memorables», é unha fachenda contar cunha adaptación desta factura tan digna dunha obra literaria galega.

Onte 1451: «B» de Bárcenas

/en , , , , , , /por

posterB-copia-212x300B é a dramatización da declaración literal de Luis Barcenas diante do xuíz Ruf da Audiencia Nacional o 15 de xullo de 2013. Unha adaptación cinematográfica da obra teatral Ruz-Bárcenas de Jordi Casanovas, situada na fronteira entre o documental e a ficción. Película política, con inequívoca vocación de intervención, B desvela o financiamento ilegal do Partido Popular, dende os mecanismos de control da súa caixa B até os sobres en negro que recibían mensualmente os seus dirixentes. A interpretación extraordinaria de Pedro Casablanc no papel do tesoureiro mantén o interese dramático do interrogatorio até chegar a removernos na butaca pola indignación provocada polo relatado. Grazas ao cine podemos saber o que se nos agocha, entender en que consiste a corrupción e como funcionan os seus mecanismos. A distribución tan limitada da película, apenas 16 copias, demostra a incomodidade da película coa que debuta David Ilundain para os actuais responsables do PP.

Onte 1442: «Unha segunda oportunidade»

/en , , , , , /por

Una_segunda_oportunidad-251557392-largeVolvimos aos Norte con outra dinamarquesa: Unha segunda oportunidade da Susanne Bier. De novo enfrontámonos a dilemas morais sobre valores básicos como os que arroupan a paternidade e maternidade «desexada» ou a fraxilidade de persoas dunha peza, como Andreas, o policía interpretado de forma moi convicente polo famoso Nicolaj Coster-Waldau, o Jamie Lannister de Xogo de tronos. A solidez dun guión, que utiliza os recursos do thriller policial, mantén o interese dunha historia truculenta de bebés mortos e desaparecidos que me lembrou á  abordada por Dolores Redondo na súa triloxía do Baztán. Mágoa do remate, innecesariamente azucrado, co que quizais a directora pretende expresar unha mensaxe de esperanza e resarcir ao espectador despois de case unha hora e media de sufrimento, onde se suceden malleiras, violacións e outras noxentas barbaridades machistas. Poucas veces queda tan claro que as cousas no eido do privado non son sempre como aparentan. Unha película desmitificadora.

Onte 1435: «Corazón silencioso»

/en , , , , /por

Coraz_n_silencioso-585086344-largeO dereito a unha morte digna, a cuestión da eutanasia, é un tema que foi abordado en películas como Mar adentro (2004) de Amenabar ou Amour (2012) de Haneke, Corazón silencioso, o drama do dinamarqués Bille August, volve sobre este dilema moral no que finalmente prevalece a firmeza da decisión individual sobre a dor que provoca esta elección no entorno familiar. Empregando unha estrutura teatral pouco orixinal, a reunión de oito persoas dunha familia para celebrar a despedida da avoa que padece unha doenza incurable, August expresa a vulnerabilidade duns seres humanos obrigados a enfrontarse a horas decisivas (aí a presenza inexorable dos reloxos). A sobriedade das interpretacións femininas salva un filme que, a pesar de todo, constitúe unha exaltación esperanzosa das vidas compartidas. A tenrura da derradeira escena é dificilmente esquecible nunha película que, a pesar do interese dalgúns diálogos e o humor dalgunha escena, esvara polos vieiros dun sentimentalismo nórdico.

Onte 1428: «Lilting»

/en , , , , , , /por

Lilting-227169320-largeO director británico de orixe camboiana Hong Khaou ofrece en Lilting unha peza maxistral sobre a perda e a superación do duelo. Dúas persoas de culturas e idades dintintas, unha emigrante chinesa internada nunha residencia de maiores e o mozo británico do seu único fillo falecido nun accidente, afrontan a dor tremenda da perda do seu ser máis querido. A mediación dunha intérrpete, implicada na ruptura da incomunicación até os seus propios límites, facilitará rachar coas barreiras idiomáticas, mais tamén coas xeracionais e culturais. Lilting é unha película moi fermosa sobre a dignidade, a decencia, a honestidade nese esforzo por mitigar a dor no entorno dos seres queridos, valores que semellan en desuso na actual sociedade urbana europea. O recital intepretativo de Ben Whishaw é memorable. Como tamén o é a exaltación das linguas (o mandarín e o inglés) e o valor comunicativo dos silencios e das olladas. Lilting é do máis conmovedor e sensible que teño visto nos últimos meses nos queridos Multicines Norte.

Onte 1421: A derradeira de Resnais

/en , , , , , /por

Non saímos decepcionados de Aimer, boire et chanter, a derradeira película de Alain Resnais. Un film lixeiro, no que aos 91 anos homenaxea ao teatro para volver sobre os seus temas esenciais, o amor e a morte. Ademais do entretido enredo de tres parellas maiores e o seu misterioso amigo, abraia a interpretación xenial dos seis actores dunha película de rexistro teatral. A ausencia de localizacións (apenas unhas paisaxes dos dales de Yorkshire), a utilización da ilustración e de decorados de tea e cartón, coma se dun espazo escénico se tratase, imprimen á película unha arriscada fasquía visual. Xaora, o emprego dunha potente elipse narrativa é o máis destacado deste relato no que nunca chegaremos a ver na pantalla ao seu protagonista. Esta despedida de Resnais non é unha obra mestra nin sequera unha película destacada, mais será lembrada pola súa aposta pola teatralización. O teatro no cine ou o cine teatralizado é a estratexia coa que o bretón afonda nas orixes do cinema, a arte á que serviu.

Onte 1377: «Hablar»

/en , , , /por

Hablar-989404294-largePareceume que o máis interesante de Hablar, a película de Joaquín Oristrell, é a proeza de manter un plano secuencia durante oitenta minutos ao longo de 400 metros das rúas do barrio madrileño de Lavapiés. Tamén é valiosa a construción do guión sobre o que se ensarillan as vinte historias, máis ou menos representativas deste tempo actual de precariedade e crise económica en España. Mágoa que con algunha excepción, como as intervencións do personaxe de Nur Levi ou dos minutos finais no teatro, os diálogos non teñan a brillantez que se agarda nunha película que pretende denunciar a incomunicación, a perversión da linguaxe e reivindicar o valor da comunicación e o peso da palabra na resolución dos conflitos. O acerto do emprego do plano secuencia, algo semellante ao da voz en primeira persoa nas narracións escritas, salva a verosimilitude da película, aínda que lle faltan as doses de emoción e afouteza necesarias para retratar esta crise interminable.

Onte 1368: «La profesora de parvulario»

/en , , , , , /por

La_profesora_de_parvulario-174860048-mainAgradecimos a recomendación de Martin Pawley e fomos á estrea nos Norte de La profesora de parvulario, a película en hebreo de Nadav Lapid. Efectivamente, trátase dun deses filmes da categoría dos «imprescindibles». As temáticas educativa e literaria son eixos dunha obra de natureza lírica alicerzada de forma moi concienciuda sobre a ambigüidade do valor das palabras e sobre a fraxilidade dunha educadora abraiada pola inexplicable potencia creadora, tan prematura coma xenial, do seu alumno poeta de apenas cinco anos. Nesta narración detallada e demorada até os límites dos límites é doado identificar que no Tel Aviv que se divirte entre os abouxadores sons das caixas de ritmos non é posible atender a sutileza da palabra poética, nin sequera as persoas que acuden aos obradoiros de escritura. Unha metáfora tamén do escaso espazo que queda hoxe para a poesía, como para outras belas artes.

Xaora, o que máis me engaiolou do filme de Lapid foi a precisión coa que se presenta o funcionamento da escola infantil israelita, a anos luz da connotación de parvulario, ao que alude o tan desafortunado título escollido pola distribuidora española. Nesta escola israelita, coma sucede no Pelouro en Caldelas de Tui, a actividade céntrase no xogo (dentro e fóra da aula), na importancia da narración oral, na dramatización, na música ou na hora da sesta, momentos nos que a profesora titular e a súa auxiliar acompañan, propoñen e se implican emocionalmente cos picariños e picariñas da súa asemblea. Non hai rastro no filme de Lapid de actividades académicas nin doutro espazo específico para a profesora que non sexa o de recibir a cada un dos seus ao pé da porta, coma sucede nunha das escenas finais, de memorable tristeza, ou naqueloutra marabiullosa da tormenta, utilizada para sentir a ollada do gato sobre o espazo de recreo. Inevitablemente, lembrei Ça commence aujourd’hui, a gran película social de Bertrand Tavernier, que constitúe unha reclamación do papel esencial da educación infantil como primeiro factor de igualdade. Recomendo La profesora de parvulario pola seu carácter antidogmático e a súa capacidade para sorprender e interrogar. Prestoume.