OQO Editora

Tras o coloquio cos escritores, soubemos do nacemento de OQO editora. Tres rapazas entregaron tarxetas desta nova editora de literatura infantil, con sede en Pontevedra. O novo proxecto, animado por Eva Mejuto (a quen onte botabamos en falta na Feira, ela chegou hoxe), pretende ter listo os seus catro primeiros libros dentro dun mes e medio. O logo da editora e as súas palabras fundacionais son atractivas:
A nada non é espazo baleiro, senón medio de creaciòn de vida. O noso espazo, cheo de ar, está impregnado de sementes, na realidade e na imaxinaciòn. Calquera burato suxire a existencia dunha voz, mais hai unha trampa máis evocadora ca un simple burato redondo: pozo sen fondo ou cráter de volcán, ollo, boca, sol…

Kalandraka

A única editora galega con estand propio é Kalandraka. As tres persoas, que están na feira, da editora de álbums infantís non paran. Kalandraka Editora S.L., a matriz pontevedresa, diversificouse en apenas cinco anos, conformando unha rede de edición en varias linguas e de exportación a diversos mercados; desa necesidade naceron: “Kalandraka Ediciones Andalucía“, “Kalandraka Editora Portugal” e a propia empresa de comercialización e distribución da rede. A calidade e orixinalidade do seus álbums revolucionou o mercado, sendo reconhecida de xeito unánime polo sector. Parabéns para Ballesteros e cía.

La lingua delle farfalle

Un dos escaparates da libraría Feltrinelli está dedicado ao lanzamento de La lingua delle farfalle, o libro no que se antologan contos de Rivas procedentes de Que me queres, amor?, Un millón de vacas e Ela, maldita alma. Contei 20 exemplares no escaparate. Nunca antes vira no país noso unha atención promocional deste tipo para a literatura galega. Na lapela do libro, Manolo é presentado como “a figura máis internacional da literatura galega”.
Estou sorprendido da expectativa que hai sobre a nosa narrativa para mozos (“young fiction”, chámana os axentes). Creo que hai interese real por traducir varios dos nosos títulos. Hoxe foi un moi bo día. As opcións concretaranse pouco despois da feira. Hai esperanzas.
Escapamos da Fiera e ruamos o centro con Marilar e Agustín. Eles deberán intervir no coloquio de manhá co resto dos autores que trae convidados o Ministerio de Cultura. Véxoos contentos. Como non estalo nunha cidade con este rueiro tan sensato: Via Luchino Visconti (nacido aquí en Bologna), Parque Stalingrado, Aeroporto Giulielmo Marconi, Piazza Galileo?…
Acabei cos dous paquetes que trouxen. Tres días. En canto remate de postear fumarei (debo saír fóra do hotel) o derradeiro da xornada.

Manteis

Fixen algunhas xestións e contactos. Foi interesante a entrevista con Sinéad Mac Aodha do servizo Ireland Literature Exchange (unha institución semellante o que pretendemos sexa o noso futuro Instituto Rosalía de Castro). Axuda a pagar a tradución das obras de autores irlandeses e mesmo, unha vez editada, á promociòn.
Sobre as dimensións da Feira. Medrou, indubidablemente, e a pesar da redución da presenza dos editores europeos (sobre todo espanhois e franceses). A forza emerxente, que provoca o crecemento da Feira, son os países asiáticos (Corea e Xapón pretenden facerse un oco en Europa cos seus produtos para a infancia).
O serán convida a visitar a cidade. Aquí en todos os cafés as mesas das terrazas están cubertas por manteis. Un detalle de bo gusto e de autoestima. Mais de cafés e xelados falaremos logo.

New Horizons award

A de Bologna son dúas feiras do libro: a dos editores e a dos ilustradores. A segunda ten as formas das peregrinaxes. No hall central hai unha enorme parede cuberta de debuxos e tarxetas de contacto de artistas novos que chegan cos seus cartafoles cheos coa esperanza de poder atopar un editor. Non é doado facerse un oco entre tanto rebumbio.
Interesoume a exposición de ilustradores. O mellor: o espazo dedicado a Max Velthuis, o holandés que morreu o pasado ano (Xerais publicou dúas series de catro títulos dos seus traballos para primeiros lectores). A simplicidade do xesto gráfico e o clasicismo da técnica (mestura de gouches e lapis) non perden un ápice de modernidade. Bonito e orixinal traballo è, tamén, o dunha ilustradora coreana, Hee-Na-Baek, que mestura fotografìa, colaxe e trazo, e o dunha xaponesa, Yusuke Yoneza, que fai unha caras cuns ollos que lembran aos que facìa Dìaz Pardo.
O de Espanha como país convidado é un pequeno (ou grande) fracaso. O salientable: a arquitectura efìmera da exposiciòn de ilustradores (sò un artista galego). A ministra Carme Calvo suspendeu a súa presenza na inauguración, por mor de atender asuntos máis importantes; algún dos responsables do Ministerio falaba en “petit comité” que preferira non perderse a Feira de Abril. Sexa coma for, Calvo demostrou no primeiro ano do seu mandato que non é unha persoa de letras; ela prefire cousas máis aparentes. Viva o espectáculo!
O estand de Galicia é bo. Amplo, ordenado e bastante vistoso. As pezas de Xan López Domìnguez son o máis gabado polos visitantes. O cadro galego estaba hoxe formado por media ducia de membros da AGE, dous escritores (convidados polo ministerio) e dous funcionarios da Consellaría. Non había, como ven sendo tradicional xa nos últimos anos, ningunha presenza institucional.
Manhá tratarei de ver os libros premiados. Chámame a curiosidade o “New Horizons Winner”, titulado Ubucuti bw´imbeba n´inzo vu, de John Kilada, de editions Bakame de Kigali, Rwanda.

Bologna na brétema

As cinco e media recólleme un taxi na casa. O fulano ten ganas de palique. Confésame que leva conducindo dende as catro da tarde. Pregúntolle ónde naceu. “En Cali, pero llevo ya cinco anos en Galicia”. En Colombia deixou unha noiva, moi bonita, aínda que a moi “desgrazada” meteuse na droga (“ahora se inyecta, es una bomba”). O taxista regresa dun servizo para un ionqui que quería pillar nos apartamentos de Teis. Cobroulle quince euros “para nada”, xa que a xitana mandouno a tomar polo cu (“como dicen ustedes”) e non quixo venderlle (“pensé que me pegaba, cuando lo dejé en la Porta do Sol”). Cóntame que no seu país traballou como condutor de autobús e de trailer, mais cando chegou a Espanha non lle reconheceron os seus carnés (“aquí todo es papeleo, papeleo”, insiste con moita graza). Currou dous anos na construción, mais non lle gusta. O seu é ser chofer. Está contento con esta quenda de tarde (“haré un poco de plata y saco lo suficiente para los carnés de camión”. Cando lle pago, comprobo que o pobre cae co sono (“a las seis entrego, tenga buen viaje”). Nunca trece minutos de parolada de madrugada déronme para saber tanto.
No aeroporto comezo o primeiro orixinal. Non consigo concentrarme. Distráeme a conversa dos tres marinheiros que estàn ao meu carón. As súas historias de campanhas petroleiras lévanme a orella. Cada vez que collo un avión convénzome de que esta é a xente de máis mundo e máis viaxada coa que contamos no paìs.
Trabalho catro horas en Madrid e falo unha chea de veces polo celular.
Problemas. Cada vez é máis difícil fumar. En todo o día apenas dez ou doce pitillos. Mesmo, tres horas sen apagar. O meu maior éxito nos seis últimos meses. Acabarei sendo partidario desas prohibicións?
Bologna recíbenos triste baixo a brétema e cunha temperatura inusualmente baixa. Ceo o clásico antipasto do hotel (probeinos melhores) e no sofá repaso cansado La Reppublica (dentro de todo o edificio é vietato fumare). Indubidablemente sobre a cuestión do cónclave aquí están moito mellor informados ca nós: o maior problema que ten Tettamanzi (un dos favoritos italianos) para ser elixido é ser pequeno e gordecho. Os cardenais queren un papa atlético. Velaí o verdadeiro culto ao corpo.
Desculpas pola ortografìa, o teclado italiano non reconhece os nosos tiles, nin existe a letra do Cervantes.

Nas terras de Merlín


Loureiro e Merlín

A vella cidade de Merlín recibiunos onte cun fiíño de brétema. Participamos na cerimonia da presentación da novela de Loureiro e do irmanamento coa cidade guindastre. A reivindicación das Terras de Escandoi desta terceira Bretaña e a presenza virtual do Chanceler, do meigo Merlín e dos membros de Toxos e Froles transformaron o acto nunha páxina máis desta novela alucinante onde se mesturan o mundo e o trasmundo sen solución de continuidade. Marchamos para o partido tan conmovidos coma asustados.

Saudades do Río


Rio de Janeiro

A visita de M. tróuxonos as saudades todas da familia nosa do Río e do Cabo Frío. Falamos e falamos do estado da esperanza, do desfile dos blocos da Portela, dos libros e discos que compartimos ou das palabras e da memoria da avoa… M. marchou para alá entusiasmado coa edición galega da novela de Nélida e cargado coas últimas novidades. Soñamos coa presenza algún ano da literatura nosa na Festa Literaria Internacional de Paratí. Valoramos a posibilidade de promover unha Semana da Cultura Galega no territorio paulistano.

No Teucro

Día de viaxes e xuntanzas. Primeiro fun a Teucro onde nos reunimos con Luís, o concelleiro de cultura máis salado e futurista que coñezo. O proxecto de organizar un grande Salón do Libro e da Industria Cultural ao remate do ano (o noso modelo é o de Durango) parece factible. No xantar, moi saboroso, pasámolo de medo rexoubando. Mágoa!, ter que arrear co café ás presas para Compostela e participar na que, cría sería, a derradeira xuntanza da Comisión do Libro. Afortunadamente, aprobamos o borrador da lei, mais a xuntanza quedou un chisco deslucida. Lamento non estar máis fino no debate cando un dos participantes acusou aos editores de vivir durante vinte anos das subvencións. Unha afirmación prexuizosa e inxusta que, por riba, non obedece á realidade. Acordamos traballar sobre un borrador do Plan de Lectura e manexar nova documentación, pouco coñecida entre nós, para intentar, así, rematar o documento no mes vindeiro.

Terra. Lingua. Cultura

No Teucro Luis agasallounos cuns novos cedés e Miguel coas novas conversas con Beiras. Xa teño ganas de debullalo. É un xénero que me presta e, por riba, o libro preséntase con moito interese e un depoimento do protagonista.

No coche viñen remoendo a idea de promover unha entidade transversal parecida ao Ómnium catalán. Terra. Lingua. Cultura. Tres eixos para o traballo cívico que precisamos. Debemos promover un novo tipo de asociacionismo cultural. Non abrirlle as portas nin a desolación nin ao desánimo, insistir, non desistir, penso cando chego á nosa cidade revolcada.