A menina ponteareana de Velázquez

/en , /por
Cando volvades polo Prado reparade no cadro de Velázquez con outros ollos tratando de indentificar á menina ponteareana. Isto si que é erudición galeguista!
Etiquetas:

Menchu no CGAC

/en , /por
Mañá abre a exposición de Menchu Lamas no CGAC, a que promete ser unha das máis importantes exposicións da tempada. Sempre tiven unha grande querenza e admiración polo traballo desta pintora de trazo rotundo e apaixonado. Gosto da depuración á que ven sometendo as súas características iconas, tanto pola intensidade no tratamento da cor coma pola súa capacidade de enmarcalas nun universo de plurisignificados. Haberá que falar devagariño desta antolóxica do seu traballo da última década.
Etiquetas: , ,

Os oitentas de Virxilio

/en , , /por

Xa me tarda en poder visitar a exposición antolóxica de Virxilio, inaugurada esta tarde en Compostela. O xenio do Cumial é un dos meus pintores preferidos, sexa polas formas sinuosas das súas mulleres campesiñas e emigrantes, for polas súas paisaxes elementais ou pola potente caligrafía que inmortalizou nas capitulares da Enciclopedia Gallega.

Estes douscentos cadros é unha retrospectiva ben importante. Alí acudiremos.

Metáforas visuais

/en /por
Chema Madoz é un dos fotógrafos máis interesantes que coñezo para manexar a sutileza da composición. As súas metáforas visuais, á altura das de Joan Brossa, son auténticamente xeniais. Metidos de cheo na polémica sobre unha foto de cuberta non está de máis dar unha volta pola súa colección.

Urbanitas

/en , , , /por
No artigo da semana recomendo a exposición Urbanitas que se inaugurou o venres pasado en Marco. É importante que o museo recoñeza o traballo destes artistas novos que, nalgún caso, xa admirabamos polo seu traballo na rede.
Sobre a exposición hai unha magnífica reportaxe en culturagalega, incluíndo un completo backstage fotográfico sobre a montaxe e produción dalgunha das obras.
Paga a pena coñecer tanto as obras na rede como vivilas no museo.
A foto é de Xosé Manuel Lens.

Diáspora

/en , /por


Maruja Mallo, Muller con cabra

Recomendo a visita á exposición Diáspora do Marco.

Cuspindo a barlovento

/en /por


Cuspindo a barlovento

Onte á noite asistimos á inauguración da exposición de Manuel Sendón no Museo do Mar. O traballo xa se expusera en Compostela, visitara varias cidades europeas, fora editado, e faltaba dalo a coñecer na cidade do fotógrafo. A espera mereceu a pena. Os formatos dun metro por un metro locen o seu. A sutileza de Sendón, transformando a emoción daqueles días en pezas inmorredoiras, volveu abraiarnos.
A novidade da serie Peixes, ao xeito de emblemas do mar salgado, foi outra sorpresa. Retratounos coma se fosen xefes de estados, reivindicando a natureza mariña fronte a industrialización das granxas que están inzando a Costa da Morte. Ademais das fotografías, a exposición presenta as ferramentas creadas e utilizadas na loita contra o chapapote. Recomendo visitala para revivir o espírito de Nunca Máis. Non ven nada mal nestes momentos de tanta confusión.

Caligrafía

/en , , /por
Creo o que o fío que mellor une o meu traballo anterior como profesor de educación infantil e o actual de editor é o meu interese pola caligrafía. Esa devoción polas letras e as súas formas, polo surco do lapis e da pluma, ese marcar un trazo aparente sobre a nada (sexa a pizarra, a libreta, o folio en branco ou a mesma auga), ese deixar ennobelarse nas lazadas é un pracer no que non deixo de insistir cada día. Moitas veces téñenme dito que a miña escritura é a de mestre, o que constitúe unha gabanza que moito agradezo.
Desa devoción pola caligrafía (transformada no mundo da edición en tipografía) naceu o proxecto do libro X. espazo para un signo, que hai dous nos propuxo o calígrafo Lázaro Enríquez, a maior autoridade que coñezo nese terreo. Unha obra, coa que pretendemos conmemorar o vinte e cinco aniversario da editorial, que propicia un diálogo entre as variacións gráficas e pictóricas do X (o grafema e fonema diferencial da nosa lingua), creadas por Lázaro, e os textos escritos expresamente para o libro por unha ducia dos nosos poetas. O resultado deste diálogo é sorprendentemente fermoso, quizais porque a palabra dos poetas acada diferentes lecturas cando renace do trazo do calígrafo.

A caligrafía debe traballar o ar e entregarse ao vento. Solto e sentido. Sentíndose solto… É o xesto do corazón escrito. Lázaro Enríquez.

Jalisia

/en /por



Xurxo Lobato, Galicia canibal, Chantada 1995

Onte domingo convidáronos á Domus para que intervísemos no acto de aniversario dos Sumilleres. Unha cerimonia entrañable, na que se entregaron as placas dos viños distinguidos do 2004 e na que se recoñeceu como o mellor labor xornalístico do pasado ano na promoción do viño galego o realizado polo fotógrafo de Monelos. O acto protocolario ben, o xantar mellor (o porquiño caramelizado e o follado de plátano, soberbios).
O traballo de Lobato, a pesar de ser moi coñecido, está pouco estudado entre nós. A súa Jalisia, a súa Galicia caníbal (quizais as súas series máis persoais e queridas) expresan unha Galicia de ficción, a cabalo da tatuaxe dun tempo histórico, que morre, e dun futuro de plástico e pvc. que emerxe. A súa mirada sobre esa encrucillada dun tempo mestizo produce unhas instantáneas sorprendentes, chamadas a converterse en testemuñas da aceleración histórica que vivimos na Galicia de entre séculos. Paga a pena visitar o libro que lle dedica PhotoBolsillo na Biblioteca de Fotógrafos Españoles (editado por La Fábrica). Por certo, esta magnífica colección merecería ser emulada en Galicia (a relación calidade/prezo é excelente, sen dúbida grazas á esponsorización de Caja Madrid).
Proxectos para o novo ano
Hoxe longa reunión de case dez horas coa totalidade do equipo de edición e promoción. Repasamos as vendas do pasado ano de todas as coleccións e debatemos sobre os novos proxectos. Como sempre sucede nestas ocasións, enfrontarse coa realidade dalgúns fracasos doe, e soñar os novos libros, entusiasma. Estou contento. Creo que saimos mellor ca entramos. Comeza de novo a vertixe.
Os culturetas nacionalistas
Comentamos o artigo da pobriña Luisa. Mágoa que o xornal que lle paga non lle abra un blo cos seus pareceres. Tería visitas abondo.

Cartaces de Andrade

/en , /por
Onte, antes de presentar en Rubalcaba o libro de Siro, parei en Andrade para falar con Tito Ríos sobre o libro que lle pretendemos editar. Tito é un personaxe sorprendente. Cantante de habaneras, boleros e rancheiras (actuou con frecuencia no programa de Gayoso), posúe no seu estudio, froito de cincuenta anos de profesión, milleiros de negativos, o arquivo máis valioso da historia recente da vila de Fonte. Xentes populares, festas, paisaxes, monumentos… amoréanse neses humildes cartaces, que recollen unha crónica visual fiel dunha vila que esvarou no tempo.
Ríos en Andrade, Cal en Coca, Caamaño na Pedra de Abalar (e tantos outros que non coñecemos) forman parte desa longa nómina de fotógrafos de vila (a maior parte case anónimos) que foron construíndo a crónica máis fiel do tempo que vivimos. Nomes que, quizais non soen tanto como os de Virxilio ou Suárez, Ferrer, Pacheco ou Magar, mais, tamén imprescindibles para acometer o proxecto (outro por desenvolver) de reconstruír a nosa memoria fotográfica nacional do século XX.
A catalogación destes arquivos, a súa museificación pública e a popularización dos seus fondos, por medio de exposicións e publicacións, constitúe unha tarefa pendente da nosa política de patrimonio. Angueira que, por riba semella exitosa, xa que decote estas actividades son moi ben acollidas polo público local. Transformar o recordo individual en memoría colectiva é unha construción social que non pode resultarnos allea.