Xurxo Souto o 18 de outubro na Quintana

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/2NI6FeDZCBY" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Xabier DoCampo recibirá o sábado unha homenaxe en Vilalba

Organizado polo club de lectura da Asociación Xermolos e pola Irmandade Manuel María, o vindeiro sábado, 24 de outubro, terá lugar no Muíño do Rañego de Vilalba, baixo a denominación de “Nun lugar dos soños”, unha homenaxe ao escritor Xabier DoCampo. Os actos comezarán ás 12:00 do mediodía cunha mesa redonda na que participarán Fina Casalderrey, Xosé Cobas, María Xesús Fernández, Agustín Fernández Paz, Antía Otero, Mercedes Queixas e David Otero. A continuación, terá lugar a colocación do cuarto hectómetro literario no Paseo dos Soños. Os actos rematarán cun xantar de irmandade no restaurante A Nova Ruta de Vilalba (para apuntarse chamar ao teléfono 646413890). Esta é unha merecidísima homenaxe que permitirá a tantos e tantos amigos, lectores ou cidadáns amosar a gratitude e afecto polo grande mestre chairego.

A nosa historia facémola nós

Arquivamos estes documentos dunha xornada histórica. Hoxe milleiros e milleiros de persoas (moitas) construímos un dique cívico para amparar a lingua de todos e todas. Como salientou Xurxo Souto na súa intervención «a nosa historia facémola nós». Manter o actual estatuto xurídico para a nosa lingua e promover a restauración da súa cadea no eido familiar son dous exercicios de corresponsabilidade ao que estamos sen excepción todos e todas convocados. O futuro da lingua depende de nós.

Noticia emitida pola TVG ao mediodía.

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/lVaE7Q40IJk" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

«A deleiba da lingua»

No artigo da semana, con motivo da manifestación de hoxe, recollo a liña argumental de Amin Maalouf sobre a diversidade cultural e lingüística como eixos dunha nova civilidade.

Amin Maalouf acaba de publicar A deleiba do mundo (Xerais 2009), un ensaio apocalíptico e ao tempo esperanzado no que identifica as razóns polas que neste inicio do novo milenio as nosas civilizacións emorecen e, ao tempo, propón as vías que puidesen evitar a regresión anunciada. O escritor franco-libanés –galardonado este ano pola Xunta de Galicia co Premio Compostela que recoñece o labor a prol da unidade europea e da preservación do seu patrimonio cultural– enuncia con toda a claridade o dilema que debe resolver a aventura humana ao longo deste século: “seguir pola vía das civilizacións enfrontadas, que se imitan e se uniformizan, ou crear unha soa civilización humana, pero que se desprega a través dunha infinita diversidade”. Para seguir a primeira, abonda con irnos á valga preguiceiramente, como facemos hoxe seguindo o modelo da homoxeinización cultural empobrecedora. Elixir a segunda vía precisa dun arreguizo, dun compromiso con dous principios, intanxibles e inseparables para Maalouf, “a universalidade dos valores esenciais e a diversidade das expresións culturais”.

Esta concepción de Maalouf supón volver pensar o mundo dende a primacía da cultura e, sobre todo, dende a identidade cultural de cada comunidade, que ten como compoñente insubstituíble a súa lingua. As súas palabras son a este teor inequívocas: “respectar unha cultura é animar o ensino da lingua que a leva, é favorecer o coñecemento da súa literatura, das súas expresións teatrais, cinematográficas, musicais, pictóricas, artesanais, culinarias, etc.” Para Maalouf é posible unha humanidade consciente do seu destino común, reunida arredor dos mesmos valores esenciais, pero (e volvemos roubarlle as súas palabras) “seguindo a desenvolver, máis que nunca, as expresións culturais máis diversas, as máis abundantes, preservando todas as súas linguas, as súas tradicións artísticas, as súas técnicas, a súa sensibilidade, a súa memoria, o seu saber.”

Esta preocupación pola primacía da cultura e a conservación da diversidade lingüística xa se concretara o pasado ano no estudo “Un reto proveitoso. Como a multiplicidade de linguas pode contribuír á consolidación de Europa” (dende entón Informe Maalouf) que dez intelectuais encabezados por el presentaron á Comisión Europea. “Se Europa ten sentido é porque pobos libres decidiron vivir xuntos e agardan que as súas linguas e as súas culturas se expandan en vez de reducirse ou desaparecer” é a idea trabe sobre a que se propón un novo modelo de plurilingüismo europeo. Para contrarrestar unha tendencia aparentemente imparable de utilización dunha única lingua europea, o Informe Maalouf propón que xunto á aprendizaxe da “lingua materna ou identitaria” e da “lingua de comunicación internacional”, cada un dos europeos opte ademais por unha “lingua persoal adoptiva” para ser aprendida con paixón e permitir o acceso a outra cultura. Unha vez máis, Maalouf aposta polo plurilingüismo e pola diversidade cultural como o mellor investimento para a convivencia e, neste caso, para o proceso de construción europea.

Este modelo maaloufiano de linguas que suman e enriquecen a cada un dos individuos e ao acervo común das comunidades ás que pertencen foi tamén o que impregnou as políticas lingüísticas levadas en Galicia durante as tres últimas décadas. Políticas prudentes de converxencia e integración que pretenden conseguir idéntica competencia nas dúas linguas cooficiais para que logo cada cidadán escolla nos diferentes ámbitos a que sexa da súa preferencia. Sobre este modelo forxáronse os acordos da Lei de Normalización Lingüística de 1983 e o Plan Xeral de Normalización Lingüística de 2004, as dúas pezas senlleiras que recollen os consensos forxados por todas as forzas políticas e sectores sociais arredor do uso e da aprendizaxe das linguas que falamos os galegos.

Fronte a este modelo consensuado de integración e de aposta pola diversidade lingüística (que no caso noso non pode ser máis que de decidida promoción da lingua galega en todos e cada un dos ámbitos da vida social, xa que sofre un perigo real de desaparición motivado por un proceso acelerado de substitución lingüística) abriuse camiño en Galicia un modelo negacionista de monolingüismo en castelán (presentado baixo a falsa aparencia de “bilingüe”) que contando co apoio do Goberno Galego e do seu presidente pretende dinamitar sen contemplación ningunha todos os consensos acadados sobre o uso e a aprendizaxe das linguas en Galicia. Algo verdadeiramente inaudito e irresponsable.

Hoxe en Compostela, milleiros de cidadáns galegos camiñaremos para reclamar que non se dinamite a esperanza dun pobo milenario que ten na súa lingua e na súa cultura a súa mellor contribución á aventura da humanidade.

IXº Premio de relato curto «Os Viadutos»

Hoxe participamos na entrega da IXª edición do premio de relato curto «os Viadutos», organizado pola concellaría de Xuventude do concello de Redondela e destinado a narradores e narradoras entre dezaoito e trinta e cinco anos.

O relato gañador  (1.200 euros) foi «A partida» de Saúl Rivas González, estudante lucense que remata Filoloxía Galega en Santiago e que obtivera recentemente o terceiro premio do concurso de relato convocado polo concello de Ames.

O segundo premio (600 euros) foi para «Cando foi a última vez que sentín fame de verdade?» de Andrea Maceiras Lafuente de Cambre, licenciada en Filoloxía Hispánica e actualmente estudante de Filoloxía galega en Coruña.

O accesit (sen dotación económica)  correpondeu a «Adagio, main non moltto» de María Xosé Castelo Letón de Culleredo, funcionaria do concello da Pobra do Caramiñal que xa obtivera o premio Galicia en Euskadi 2009.

As obras gañadoras serán publicadas polo concello de Redondela nun volume que aparacerá o vindeiro mes de novembro.

A señora Laurel

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/7gA2ydHHU7E" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Plena actualidade. Morris e Manuel Rivas, 1986 (que noviños!)

Todos e todas a Compostela co futuro da lingua nosa!

Con todo o noso entusiasmo e maior esperanza estaremos o vindeiro domingo en Compostela para defender o futuro da lingua nosa. Non é este o momento de debater os matices sobre como foi organizada a convocatoria nin tampouco as diferenzas partidarias arredor do proceso de normalización do idioma; hoxe cómpre a maior unidade e xenerosidade para construír un novo dique cívico que preserve os consensos arredor da lingua acadados nas dúas últimas tres décadas. Os contidos da actual Lei de Normalización de 1983 e do Plan Xeral de Normalización de 2004 deben ser as posicións irrenunciables que eviten o retroceso que pretenden introducir os sectores galegófobos.

Non teño dúbida de que o resultado da manifestación do domingo pode ser decisivo para obrigar ao goberno de Feijóo a reorientar a súa política de deconstrución lingüística.

O domingo en Compostela, todos e todas co futuro da lingua nosa!

Ramiro Fonte, o libro dos amigos

O vindeiro sábado, 17 de outubro, ás 12:00 da mañá, no Auditorio do Museo do Mar de Galicia, en Alcabre, homenaxearemos a Ramiro Fonte, con motivo do primeiro ano do seu pasamento. No acto presentaranse tres libros, as edicións dos seus  poemarios derradeiros, Reversos e Xardín do pasatempo, e Ramiro Fonte, o libro dos amigos, unha obra colectiva na que rendemos tributo á memoria humana e literaria de Ramiro.

Campo do Fragoso LXXXII

ESTE CELTA NON VAI

Pepe Murcia e a súa panda de veteráns viaxaron a Vigo coa intención moi clara de impedir que este renqueante Celta de Eusebio confirmase unha certa recuperación diante dos seus seareiros. E abofé que debeu saír satisfeito abondo con este empate que funde ao Celta nas posicións de descenso. Tras a súa marcha forzada de Vigo a pasada tempada, esta debeu ser a súa secreta vinganza. Máis alá da trasnadas de Murcia e do comportamento pouco deportivo de Notario, outro xogador que semella quedou ferido do seu paso polo Celta, é innegable que, a pesar de ter a fortuna de fronte en Huelva e de amosar clara superioridade no encontro de copa en Girona, este Celtiña de Eusebio non vai, non arrinca, quedou atoado nesta primeira cuarta parte do campionato e presenta uns números penosos, seis puntos de vinte e un, que agoiran as maiores dificultades para manter a categoría. E, por suposto, nin soñar con posibilidade ningunha de ascenso nin con outras lerias marqueteiras propias do Celtómetro de inicio de tempada. O partido fronte ao Albacete demostrou que o equipo noso ten moi boa vontade e moi boas maneiras e ao mesmo tempo enormes carencias técnicas. Como é adoito en Balaídos, os manchegos deixaron a primeira parte para que o Celta ensaiase os seus ataques de pizarra. Abondoulles amontoar xogadores no medio do campo para ateazar as liñas de pase de Trashorras sobre Iago Aspas, os nosos dous mellores xogadores diante, mentres Joselu vagaba amedoñado diante duns centrais que lle gañaban unha e outra vez a posición. En toda unha primeira parte aborrecible houbo apenas dúas ocasións para cada equipo: un centro bonito de Aspas que non atopou rematador (aí a nosa maior carencia) e un disparo ben colocado de Trashorras foron as únicas xogadas con perigo nosas; un remate de cabeza á cruceta á saída dun saque de recanto e un formidable golpe franco de Antonio López (que vimos dentro) as dúas máis claras dos visitantes. Tras o descanso, o Celta buscou a súa sorte no segundo minuto nunha falta lateral que deliñou Trashorras para que Joselu cabecease ao poste e o seu rexeite fose moi ben aproveitado por Iago Aspas, sempre espelido e oportuno. Tras o entusiasmo do gol, Joselu puido sentenciar o encontro nun remate que vimos dentro. Aí, no minuto cincuenta, acabou toda a intensidade celeste. A partir de entón os de Murcia procuraron o empate, desenvolvendo un xogo moi áspero e contundente que o árbitro non soubo ou non quixo conter. No minuto vinte, Falcón parou un penalti moi discutible a Salva Ballesta e, dous minutos depois, despexou un cacheiron formidable e saíu oportunísimo nun saque de recanto. Un auténtico heroe, o noso porteiro. Porén, os nosos medios non foron capaces de deter a carreira de Merino que faltando un cuarto de hora arruinou a que debería ser a nosa primeira vitoria na casa. A saída de Aaron nos minutos finais, substituíndo a un desafortunado Joselu, animou un chisquiño á bancada, mais xa non había nin tempos nin azos de ir a polo encontro. O empate foi un resultado xusto. A este Celta moito máis non se lle pode pedir.

«Herta Müller, Nobel en Galego»

No artigo da semana volvo sobre a concesión do premio Nobel de Literatura 2009 á escritora alemá Herta Müller. Recomendo esta longa e excelente entrevista coa autora suaba, realizada en 2008 en México, que axuda moito a coñecer o seu posicionamento político e peripecia biográfica.