Listado de la etiqueta: luces

Taxa turística

/en , , , , /por

Ao fío do anuncio da instalación dos elementos lumínicos de Nadal, dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a solicitar unha taxa turística que compense a turistificación natalina:

Antes de que se iniciase o mes de agosto, Abel Caballero montou o seu primeiro show do Nadal 2025. Ao pé da ollada de ferreiro do Sireno anunciou o comezo dos traballos de instalación da iluminación natalina que superando récords anteriores chegará aos doce millóns de luces leds e 7.000 motivos ornamentais en 460 rúas, estendendo os novos elementos luminosos a Vialia, Urzaiz e Bouzas. Recollido amplamente nos xornais, redes sociais e principais emisoras estatais de televisión, que salientaron o insólito do anuncio, tanto pola data escollida, cando o termómetro superaba os 31 graos, como pola intervención do rexedor que, sen desvelar a data do acendido, declaraba todo pachán que «marcaría o inicio do Nadal en todo o planeta». Nada que nos puidese sorprender, despois de máis dunha década de éxito empregando unha estratexia de comunicación baseada nunha consciente hipérbole natalicia personalizada na figura do propio alcalde, que enuncia un discurso de aboafé ensarillado de desafíos ao alcade de Nova York con cifras millonarias de visitantes, que neste Nadal 2025 estima superarán os 6,3 millóns e supoñerá un «retorno» económico de 800 millóns para o sector hoteleiro,  de restauración e compras.

Certo que nestes anuncios de estío coa intención de evitar conflitos, Caballero non detalle o impacto da instalación na contaminación luminosa nin o orzamento previsto para a iluminación decorativa, 2,37 millóns de euros, que parte dun contrato de catro anos adxudicado a Ximénez, a empresa que se ocupa das luces de Madrid, Málaga e Barcelona. Contrato principal, ao que se debe engadir, polo coñecido de 2024, arredor dun millón de euros para outros elementos decorativos, cabalgata de reis e outras actividades, sonorización e seguridade. O que se resume en que a achega municipal para o Nadal 2025 será de arredor de 3,3 millóns de euros, o que supón menos de 10 euros por habitante e apenas  o 1 % do orzamento anual do concello de Vigo (335 millóns euros). Xaora, o Nadal de Vigo é xa caso de estudo nas escolas de turismo na disciplina de Marketing de cidades, onde se recoñece que a orixinalidade da comunicación e o compromiso do alcalde para defendela, mesmo para soportar as polémicas que esta estratexia provoca, é capaz de crear unha atractiva oferta turística natalicia, até agora inexistente, como atopar unha fenda publicitaria para proxectar a imaxe de Vigo no difícil mercado do turismo global.

Estratexia que deu pé a aparición dun produto turístico, LUCES EN VIGO, que durante dous meses diríxese de forma preferente ao público familiar galego e do norte de Portugal, e en menor medida de Zamora e León, atraído polo atractivo da iluminación e da árbore xigante. Unha experiencia de visita vespertina de tres ou catro horas, tempo que dá apenas para atravesar Príncipe, fotografarse na Porta do Sol, tomar un viño no Vigo vello ou unha caña e un bocadillo no mercado da Alameda, xardín histórico sometido a un estrés innecesario, e no mellor dos casos montar na nora, no tren de nadal ou entrar na exposición de beléns. Visitantes chegados na súa maior parte en autobús e en automóbil que na procura de estacionamento saturan o tráfico da cidade toda. Días que se fan difíciles para a veciñanza do centro, que axiña imos mudando o noso mellor espírito natalicio por unha clara antipatía polo que sucede cada tarde nunha cidade ocupada polas atraccións do parque temático natalino e o seu balbordo, na que é moi difícil moverse e acceder ás vivendas e aparcamentos. Non é doado recoñecer que este sexa o noso lugar para vivir.

Nada moi distinto do que ao longo de todo o ano ven sufrindo a veciñanza doutras cidades do noso entorno, como Compostela, vítima do fenómeno da turistificación xacobea. Fenómeno que en ambas as dúas cidades levou a un crecemento de vertixe das vivendas de uso turístico (VUT), que en Vigo xa supoñen máis de once mil prazas de aloxamento, o dobre das hoteleiras, e o conseguinte encarecemento do alugueiro residencial, hoxe a prezos disparados. Fenómenos que aconsellan a aprobación dunha ordenanza que fixe as condicións que deben respectar as VUT, ademais da creación dunha taxa turística, como a anunciada polo alcalde Caballero, que respectando a normativa autonómica, deberán pagar tanto os visitantes rexistrados en hoteis e VUT como os cruceiristas, coa intención de mellorar o impacto sobre as infraestruturas e servizos comunitarios provocados polos visitantes. Unha taxa que en Vigo, cun millón de noitadas ao ano, podería recadar tres millóns de euros, cifra cativa, mais que contribuiría a preservar o patrimonio e reforzar os servizos ofrecidos aos visitantes como ao conxunto da cidadanía. Utilizada pola maior parte de destinos culturais europeos relevantes, esta taxa turística é unha marca de turismo responsable.

Luces de longo alcance

/en , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo á polémica sobre a instalación en Vigo da decoración e dun mercado de Nadal:

Pertenzo a esa parte da veciñanza viguesa que non comparte o entusiasmo da alcaldía pola celebración do Nadal convertendo o espazo público do centro nun parque temático. Unha desmesura de non sei cantos millóns de leds e da instalación de non se sabe cantas atraccións de feira que, máis alá das brincadeiras do primeiro edil nos estudios abusando do emprego de adxectivos en grao superlativo, afonda nunha coidada estratexia política de xentrificación do modelo urbano até facer case irrecoñecible Vigo á súa propia veciñanza.

Para relucir Vigo non precisa iluminar con milleiros de luces a Araucaria excelsa da Alameda, o indiscutible teito centenario do noso primeiro xardín urbano, chantada alí dende antes de 1880, e dende entón tinguida pola luz atlántica que acoitela a brétema sobre a ría. Como tampouco semella moi razoable instalar luces noutras árbores case centenarias da Praza de Compostela cargándoas co cableado e estresándoas coas tarefas de colocación e retirado.

Non é a mellor solución instalar un mercadiño de Nadal na Alameda coas súas estruturas, cables, pérgolas, altofalantes e case un cento de casetas de restauración, artesanía e vestiario sobre un espazo tan sensible como o deste xardín no que dende hai décadas medran até 45 especies arbóreas, algunhas delas protexidas, incluídas no catálogo de árbores singulares viguesas, como magnolias, castiñeiras de indias, teixos, nogueiras americanas, estripeiros, casuarinas, pradairos, entre outras. Como é tamén desafortunado que se modifique a atmosfera deste noso xardín botánico utilizando 27 canóns de neve artificial tres veces o día.

Tras a remodelación de 1925, na que foi derrubado o enreixado e o palco da música, concibiuse a Alameda como un filtro urbano natural que illase o rebumbio da cidade e o do porto. Artellouse así como asociación vexetal ornamental con cadansúa franxa de luz e sombra, coa súa cadencia de árbores en ringleira, estanques e parterres florais. Un deseño que amosa o claro interese botánico que hai máis dun século existía naquel Vigo portuario e cosmopolita capaz de transformar a alameda do ensanche de García Olloqui nun espazo interxeracional de calma, paseo demorado, encontro e conversa sosegada, onde ademais se podían escoitar os trilos de andoriñas e outras aves urbanas.

Aquel espírito xenuíno de xardín da Alameda quedou forxado nunha placa histórica de ferro, instalada no paseo central, na que aínda se pode ler: «Sendo estes xardíns propiedade de todos os cidadáns a todos eles interesa a súa conservación. Por isto os pon baixo o seu coidado e vixilancia. O Alcalde». Chamamento ao exercicio dun civismo que non perdeu vixencia ningunha e que debería ser asumido tamén polos responsables deste mercadiño para o que con certeza atoparíase unha localización máis idónea nas instalacións portuarias.

Xaora, como sinala Marcos Calveiro nas recomendabilísimas páxinas de Todos fomos (Xerais 2021), novela de intriga cen por cen viguesa, ambientada no esquecido barrio de Teis, a pesar de tantos millóns de luces e adornos de Nadal, Vigo continúa sendo «a xigantesca aldea caótica e desordenada que fóra sempre». Esa fronteira do alén (Ferrín dixo) «á que amamos polo seu caos e, por enriba de todo, pola súa luz; unha luz –nas palabras luminosas de Calveiro– que fai rexurdir a calquera das súas propias cinzas e reconstruírse día a día; unha luz fulcral que non se detecta en ningunha outra cidade».

Abofé que a escenografía efémera deste enorme decorado de Nadal, ademais do seu custe eléctrico e contaminación luminosa, non pode ocultar os problemas que Vigo arrastra dende hai décadas. Abonda ler as magníficas páxinas económicas de Faro de Vigo para saber que os sectores aínda básicos da economía viguesa, a automoción, as actividades portuarias e as de construción naval están ameazados; que o AVE non chegará na vindeira década nin por Cerdedo nin por Mondariz; que sacar adiante a Saída Sur ferroviaria requirirá moito esforzo colectivo ou que Peinador contará apenas coas liñas subvencionadas polo propio concello.

Neste contexto de dificultades, agravado polas incertezas dunha pandemia que non ten trazas de abandonarnos decontado, Vigo precisa con urxencia  prender outras luces, estas de longo alcance: as da memoria, as da protección do noso patrimonio natural, arquitectónico e cultural, as da planificación estratéxica e innovación, as do emprendemento, as da participación cidadá… Luces que permitirán deseñar o proxecto do que será o Vigo futuro, que aventuro como sucedeu até agora capaz, a pesar de todo, de volver a reconstruírse. E se queremos gozar de luces fermosas e de longo alcance todo o ano podemos gozar do espectáculo diario do solpor sobre as Cíes dende o Paseo de Afonso e outros miradoiros nosos.