Cuestión de visibilidade

Luzes volve hoxe co debate sobre a visibilidade da nosa literatura no exterior. Sen chegar á asumir na súa totalidade a contundente afirmación de Méndez Ferrín (“o escritor galego é rigorosamente invisible no exterior“), para min é un feito dificilmente refutable de que a nosa literatura é practicamente invisible nos países europeos (incluído en Portugal, con algunha excepción) e de que en España se deita unha mirada moi prexuizosa (xeralmente paternalista) sobre ela. En varias ocasións teño participado, fóra de Galicia, en diversos encontros literarios ou de editores e ter percibido ser considerado coma unha simpático e voluntarioso extraterrestre que vive a expensas das “copiosas subvencións” da Xunta. Non é doado desmontar estes prexuízos (que mesmo existen en Galicia), razón pola que entendo debemos traballar arreo (e moi conxuntados) no difícil proceso de presentar unha creación literariamente ambiciosa e un sector editorial con clara vontade de profesionalización (que se defende o mellor que pode nas estreitas marxes dun mercado interior moi reducido). Hai experiencias, xa suficientes, para afirmar que hai autores e autoras galegos que comezan a ser recoñecidos polo seu talento; como tamén de editoras que co seu tesón, creatividade e ben facer profesional abren portelos a un incipiente mercado exterior. Hoxe, precisamos de mecanismos e plataformas colectivas que faciliten a proxección da nosa luz, iso que eu veño denominado “estratexia de país”. Nunca estivemos en mellores condicións para conseguilo. Non deberiamos estragar esta magnífica oportunidade.

Etiquetas:

As axudas á tradución

O aumento previsto das axudas de tradución é unha boa noticia, mais parece claro que o importe previsto é aínda insuficiente para dar resposta ao pulo do noso sector editorial e para promover efectivamente a internacionalización da nosa literatura. A información de hoxe no Pais-Galicia é moi aclaratoria. Cos datos na man a precariedade do noso subsector da tradución é evidente, sobre todo debido a que o sesenta por cento dos textos traducidos (datos de 2005) proceden do castelán, sendo a maior parte deles libros de texto e de literatura infantil e xuvenil. Con axudas cativas, coa presenza meramente publicitaria en máis feiras internacionais ou cun espazo na rede en inglés non se vai conseguir invertir esta tendencia. Precisamos unha extratexia de pais compartida por autores, editores e pola propia administración, algo que, mágoa!, aínda non cuallou. Ademais, dentro dunha nova política de Lectura (esa que se reflectirá cando sexa aprobado o Plan de Lectura de Galicia), o impulso da importación e exportación de textos será un dos eixos principais de actuación. A Consellaría de Cultura debería asumir estas ideas con maior determinación. Para cando a creación dunha Oficina de Promoción da literatura galega no mundo?

Etiquetas:

Día internacional da tradución


O xoves, 27 de setembro, celébrase en Santiago unha xornada de reflexión con motivo do Día internacional da tradución (30 de setembro, san Xerome), ao tempo que unha homenaxe a Fernando Pérez Barreiro Nolla.

Edicion e tradución en Galicia (2005)

Os datos incluídos nesta presentación serán os que utilizarei mañá na miña intervención no Curso de Tradución Editorial da Universidade de Vigo sobre o panorama da edición e da tradución no sector editorial galego. Sinto que non se poidan ler coa claridade tipográfica que a min me gustaría.

"Terrorista", unha literatura atrevida

Agradécense moito críticas como as que Mar Pichel publica en Galicia hoxe sobre Terrorista, a novela que traducimos de John Updike. Sempre crin que a novela é importante e a tradución de Lara Domínguez para o galego excelente. Agardo que comece a ir desvelándose devagariño entre o público que procura textos de altura.

Etiquetas:

Enderezo descoñecido

Cando Enderezo descoñecido se publicou por primeira vez en 1938 causou gran sensación pola crueza coa que expoñía diante da opinión pública norteamericana o veleno do nazismo dende os seus inicios. Axiña obtivo vendas espectaculares e foi editada en Inglaterra e traducida a outras linguas, sendo considerada como unha obra perfecta. En 1939, a tradución holandesa desapareceu das librerías e, coincidindo coa ocupación nazi, a única presencia da novela en Europa foi na lista de libros prohibidos do Reichskommisar. A historia permaneceu descoñecida no continente durante sesenta anos máis, malia o impacto e o gran éxito que acadara nos Estados Unidos e Inglaterra. Trala súa reedición en 1995, para conmemorar o cincuenta aniversario da liberación dos campos de concentración, chegou ás mans de Henri Dougier, o editor francés de Autrement, quen decidiu publicala convencido da súa importancia para as vítimas do nazismo e para toda a comunidade europea. A partir de entón, a novela foi traducida ao italiano, hebreo, alemán, grego, noruegués, sueco, danés, portugués, español e catalán. En 2002 Xerais ofreceuna en edición galega, traducida por Emma Lázare Rodríguez, pasando inicialmente case desapercibida para a crítica galega (non estaba valorada daquela a tradución de obras contemporáneas?); porén, foi converténdose nun libro de culto, agotando devagariño unha edición de 1.500 exemplares. Hai un par de meses sacamos unha segunda edición e agora Mario Regueira faise eco desta reedición. O grupo vasco Tantakka Teatroa preparou unha montaxe en esucaro e castelán sobre o relato, que foi realizada tamén en catalán por Teatre Batrina de Reus e o Teatre Borrás de Barcelona
Escrita en forma epistolar pola norteamericana Kressman Taylor, Enderezo descoñecido conta a sorprendente historia de dous amigos e socios propietarios dunha galería de arte en California, Max Eisenstein, xudeu estadounidense, e Martin Schulse, alemán, que retorna ao seu país en 1932, coincidindo co ascenso do partido nazi. Esta obra, breve e intensa, representa un dos máis estarrecedores alegatos contra o nazismo, cuxo rostro perverso se nos fai patente ao longo da correspondencia entre os dous personaxes. Aclamada pola crítica de todo o mundo, foi considerada polo The New York Times Books Review como “a denuncia máis efectiva que se pode facer contra o nazismo en literatura de ficción. É a perfección mesma”.

Etiquetas:

Entrevista a John Updike

Aínda que se obvia (como é costume) as edicións de Terrorista en galego e catalán, El Pais semanal publica esta longa e interesantísima entrevista a John Updike. Tamén é de salientar sobre a polémica novela esta información aparecida en El Periodico de Catalunya. A novela en galego xa está dispoñible nas librarías.

Etiquetas: John_Updike

Updike, o adianto de "Terrorista"

Terrorista, a primeira obra en galego de John Updike, é a historia de Ahmad Ashmawy Mulloy, un mozo de dezaoito anos que vive en New Prospect, unha antiga vila industrial do estado de Nova Jersey. Fillo de nai irlandesa-americana e de pai exipcio, que os abandona cando non tiña mais que tres anos, Ahmad non soubo nunca atopar o seu lugar na sociedade na que vive. Furioso coa súa nai, por non ter conseguido manter unida a familia, adopta aos once anos a fe do pai, o islam, refuxiándose na influencia do xeque Rashid, o imán da mesquita da Rúa West Main. A pesar de contar cun grande potencial para os estudos, como lle recorda Jack Levy, o orientador do seu instituto, un xudeo renegado e infeliz que o aconsella ingresar na Universidade, decide obter o carné de condutor de camións para comezar a traballar de transportista, como lle recomenda o imán. É así como lle chega a proposta clave da súa vida: facer estourar un camión cargado con catro toneladas de dinamita nun dos principais tuneis de Nova York. Para Ahmad esta é unha misión elevada que o afastaría da superficialidade e o materialismo da cultura norteamericana que aborrece, un acto suicida que lle permitiría dar a vida por Alá.
John Updike (Shillington, Pensylvania, 1932), autor de máis de vinte novelas, é un dos escritores máis relevantes da narrativa norteamericana contemporánea. Crítico literario do The New Yorker dende 1957, obtivo os máis importantes premios literarios: o Pulitzer, o American Book Award, o National Book Award, o National Book Critics Circle Award, o Rosenthal Award e a Howells Medal. Terrorista (Xerais 2007) é a súa primeira obra traducida para o galego por Lara Domínguez Araújo e ilustrada na súa portada por Fran Herbello Hermelo. Aquí pode baixarse en PDF as primeiras páxinas da novela, que estará nas librarías na primeira quincena de xuño, coincidindo coa aparición das versións en castelán e catalán.

Etiquetas: John_Updike

Updike, por vez primeira en galego

Na vindeira semana recibiremos os primeiros exemplares de Terrorista, a primeira novela de John Updike traducida ao galego, que aparecerá nas librarías ao mesmo tempo ca edición de Tusquets e Bromera. El Cultural (que como é adoito non anuncia as edición galega e catalana) publica esta interesante entrevista co moi respectado autor estadounidense. A tradución galega de Terrorista debeuse a Lara Domínguez Araújo e a portada ao fotógrafo Fran Herbello. Mañá publicaremos na web da editorial un adianto do primeiro capítulo.

Etiquetas: John_Updike

As literatas

Mario Regueira publica en Cartafol dúas interesantes críticas sobre A voda e Ancho mar de argazo, as máis recentes entregas da colección “As literatas”. Agradécense.