Campo do Fragoso CXXIX

/en , , , /por

O NOSO DERBI IGUALADO

O noso derbi máis galego-portugués da historia –até nove xogadores galegos e cinco lusos saltaron á lameira do Fragoso durante o encontro– resultou tamén un dos máis igualados e emocionantes dos que lembramos. O empate non foi un mal resultado para un Celta que estivo moi por baixo das nosas expectativas; aínda que, probablemente, este resultado foi un chisco decepcionante para un Deportivo que xogou moito mellor do que o veu facendo dende o comezo da liga. Con todo, polo visto no terreo, o empate resultou xusto e acorde cos méritos e deméritos de ambos os dous equipos.

A saída electrizante de Iago Aspas aventuraba unha noite de gloria. Na segunda vez que contactou coa pelota xerou o gol celeste. Foi unha internada pola esquerda na que a nosa figuriña superou ao seu marcador e disparou axustado ao pao dereito, obrigando a Aranzubía a despexalo con moitas dificultades, de xeito que o balón quedou morto para que Mario Bermejo, oportunísimo, o envíase doadamente ás redes. Tras o gol, o Celta creceuse. Cabral puido marcar cinco minutos despois, mentres que Iago coa súa mobilidade toleaba á defensa visitante. Foron os seus mellores minutos de xogo. Co balón no seu poder sentíase seguro, chegaba con certa facilidade a área deportivista e intentaba recuperar a pelota moi arriba, grazas á intensidade de Bermejo, Iago e Krohn-Dehli. Porén, o Deportivo foise estricando amodiño e conseguiu o empate á media hora de xogo grazas a unha xenialidade de Valerón que deliñou un xenial pase interior para que Juan Domínguez batese a Varas. A partir dese momento comezou a deriva celeste, que baixou a intensidade da súa presión e foi cedendo ao Coruña o control do partido. Valerón gañáballe a Borja na súa particular competencia, mentres que a veteranía cutre de Marchena pretendía quecer un partido, até entón de luva branca, descentrando a Aspas que até entón intimidaba aos visitantes con cada unha das súas intervencións.

Na reanudación foi clave o erro gravísimo do central Cabral que recibíu senllas tarxetas amarelas nos cinco primeiros minutos de xogo. Amoestacións, quizais rigorosa a primeira, mais que deixaron aos celestes en clara inferioridade. Oltra viu aquí a súa oportunidade e adiantou ao seu equipo de xeito que non deu tregua aos vigueses até o remate. Un minuto despois da expulsión, Pizzi, o mellor dos dianteiros coruñeses, lanzou un falta lateral de forma maxistral, de xeito que Varas salvou o tremendo cacheirón in extremis, na súa mellor intervención. Aí salvou o Celta o partido. Os visitantes insistiron na súa posesión, mentres que aos nosos abondoulles con defenderse con orde e serenidade, tratando de aproveitar un par de contrataques, especialmente un moi ben levado polo lateral Hugo Mallo, outro dos máis destacados do serán, que Iago non foi capaz de definir por centímetros. O troco inxustificado da figura de Moaña polo coreano Park, explicable apenas por razóns extradeportivas ou publicitarias, amosou que Herrera xa se conformaba cun empatiño.

Este noso derbi, lonxe das urxencias dramáticas da pasada tempada, foi moito máis sensato, temperado e agarimoso ca noutras edicións, tanto dentro como fóra da lameira, coa excepción dalgúns excesos verbais rotineiros de parte da bancada celeste, que deberían ser superados de vez. O feito de que no Celta xogasen sete xogadores galegos encheunos de fachenda.

A foto destacada é de Jesús de Arcos (Faro de Vigo)

Campo do Fragoso CXXVIII

/en , , , , /por

FÚTBOL DE SALÓN

Balaídos é un dos estadios nos que gusta o fútbol de alta escola, valórase a beleza e esforzo do xogo combinativo, que non é outra cousa que unha das manifestacións das artes aplicadas ao deporte. Tras a década gloriosa do Celta europeo de Mostovoi, Karpín e compañía ese xogo da serpe quedou prendido na memoria colectiva da afección celeste cun nome: “fútbol de salón”. Un sintagma coreado pola bancada agradecendo ao seu equipo o esforzo por saír do xogo mediocre do cacheirón a seguir e a defensa meduliana propio dalgúns equipos de primeira división. Na noitiña do venres a bancada de Balaídos cantouno con moito entusiasmo en varias oportunidades, agradecida polo excelente xogo deste Celta de Paco Herrera, inequivocamente galego (o partido comezou con sete canteiráns), un equipo amante de agarimar o coiro e conducilo pola lameira sempre con intención e vontade de estilo.

Neste treito inicial da tempada, o xogo do Celta foi dunha calidade moi superior ao que refliten os seus resultados, apenas tres vitorias por catro derrotas pola mínima. O de Herrera é dos escasos equipos que sacan sempre o balón xogado ao pé, estratexia paciente iniciada decote polo propio porteiro, á que non se renuncia nin sequera cando os rivais apretan ofensivamente con maior insistencia. Así foi fronte a un Sevilla moi ben armado, que tapaba coma un ourizo todos os espazos de transición entre liñas. Mais o Celta soubo insistir. Un Sergio madurísimo iniciaba unha e outra vez a rolda de xogo sobre os seus defensas, mentres que un Oubiña formidable, colocado con liberdade diante deles catro, orientaba, corrixía e repartía o xogo nesa batalla indispensable para non perder o control do centro. Álex López, ao que lle está costando máis traballo do agardado adaptarse á intensidade da primeira, participaba con desigual desempeño nunha estratexia que procuraba atopar as superioridades que permitisen a Park ou a Aspas despregar os seus alustros eléctricos en espazos próximos á área andaluza. Un traballo que deu o seu primeiro froito, transcorrido o primeiro cuarto de hora, cando o de Moaña recibíu un excelente balón longo de Mallo, superou ao seu marcador e xutou moi cruzado para que Palop envíase fóra con moitas dificultades. Pouco despois, foi o coreano Park, máis desdebuxado que o día do seu debut fulgurante, o que desaproveitou un contragolpe tras outro dos agobios aos que o Sevilla someteu á área celeste durante unha primeira parte bastante igualada.

Tras a reanudación, a convicción combinatoria celeste non mudou. Porén, foi a entrada de Mario Bermejo, que substituíu a Park, a que facilitou a recuperación de balóns no medio campo sevillista e a maior participación no xogo da parella de interiores, Krohn Dehli e Augusto Fernández, para min as dúas mellores fichaxes da tempada. Coa participación decisiva de ambos os dous volveu a tecerse unha vitoria facilitada pola fortuna que supuxo para os nosos o penalti transformado con mestría por Iago no minuto 15 e polo paradón incrible e memorable co que Sergio respondeu a un cabezazo tremendo do internacional Negredo. A pesar de que pode parecer paradóxico foi nesa media hora final de partido, cando máis empurraba o Sevilla na procura do empate, o período no que máis lucíu o fútbol de salón celeste. Coa forza dun marteló pilón, o danés e o arxentino, dous xogadores diesel que traballan coa mesma disciplina en defensa que en ataque, adonáronse de cadansúa banda até desgonzar aos marcadores sevillanos. Cando faltaban apenas catro minutos, Augusto Fernández batallou na banda dereita co seu marcador un balón, deses que parecen intranscendentes, e conseguiu centrar de marabilla para que Quique de Lucas na área pequena peitease con elegancia sobre o fondo das redes. Un gol ben bonito que pechaba outro partido no que brillou o xogo celeste.

Este Celta moito ilusiona polo seu compromiso cun patrón de xogo combinativo e fútbol académico. Un vieiro arriscado para un equipo humilde coma o noso, que non posúe figuras reclutadas a golpe de talonario. Porén, a convicción pode mover montañas.

Campo do Fragoso CXXVII

/en , , , /por

PASE PERFECTO

Miguel Torrecilla e Paco Herrera, responsables técnicos das fichaxes celestes, deben estar moi satisfeitos. Cinco dos novos xogadores que se incorporaron esta tempada contribuíron de forma decisiva a sacar adiante unha merecida vitoria fronte a un incómodo Getafe. A verdade é que este Celta das cinco primeiras xornadas, a pesar das súas tres derrotas pola mínima, froito quizais dunha certa inmadurez competitiva en Primeira, ilusiona pola calidade do seu xogo académico e ordenado. Este é un Celta moi xeitoso. Contando coa seguridade de Varas na portaría e a veteranía de Cabral no centro da defensa, é evidente que o equipo solidificou a súa estrutura; melloría á que tampouco é allea a recuperación física case completa do capitán Borja Oubiña, que partido a partido demostra que non perdeu a mestría da colocación e a capacidade de dirección do equipo sobre a lameira. Como é moi valioso o equilibrio de ataque-defensa achegado por Mario Bermejo, un auténtico atlante que traballa a eito, unhas veces como dique e outras como dardo. Mellora tamén, a acadada por Iago Aspas, a quen se lle ve cunha aparencia máis fibrosa e un comportamento máis acougado, mesmo diante dun árbitro tan estreliña e voluble como Teixeira Vitienes, sen perder a súa afouteza brutal para castigar aos defensas rivais, como sucedeu onte co veterano Alexis que rematou o partido desquiciado, mesmo expulsado tras darlle unha labazada a Hugo Mallo. Non obstante, superadas as comprensibles saudades da bancada de Orellana, semella que os tres novos dianteiros son os que poderían marcar as maiores diferenzas, tanto a maxia e o traballo do danés Krohn-Delhi, que onte fabricou os dous goles, como o talento diesel de Augusto Fernández e a incrible fame de gol amosada por Park Chu-Young, ambos os dous autores dos tantos da vitoria.

O Celta desenvolveu unha primeira parte excelente na que só lle faltou marcar, a pesar de estragar cinco goles deses feitos. Aos dous minutos Iago xa fixo unha xogada extraordinaria, na que con senllos caneos sentou por vez primeira a Alexis, para xutar logo moi axustado á base do pau. O Celta continuou procurando unha saída do balón limpa, combinando con paciencia, buscando situacións de superioridade, como a que no minuto once atopou na banda dereita, outra vez Aspas, finalizada cun soberbio punteirolo do de Moaña que bateu no poste. Cantamos gol. Non perdeu o Celta o seu espírito de ataque, sobre todo grazas as recuperacións de Bermejo que se transformaron en galopadas de Aspas, un auténtico pesadelo para a defensa madrileña, e ás aparicións descontinuas preto da área de Krohn-Delhi e Augusto Fernández. Pola súa banda, o Getafe apretaba só de cando en vez, buscándolle as costas a Túñez, mais nunca conseguiu unha oportunidade clara.

O partido animouse tras a reanudación, sobre todo cando o Celta conseguiu o seu primeiro tanto. Tras unha gran contra de Krohn-Delhi, na que soubo cruzar o balón no momento exacto para que Augusto cun preciso pexegazo inaugurase o marcador. O do danés foi un modelo de pase perfecto. Mágoa que un minuto despois, empatase Barreda, tras unha xogada anterior na que Varas fixo o mellor paradón do serán. Co partido empatado, desta volta Paco Herrera si que moveu axiña o seu banco. Cando faltaban apenas vinte minutos fixo debutar a Park en Balaídos e un minuto despois o coreano adiantaba ao Celta cun remate de semixeonllo, tras outro pase perfecto do xenial Krohn-Delhi. O do asiático foi de chegar e encher e o do danés unha demostración de abraiante calidade técnica dun xogador capaz tamén de ofrecer durante os noventa minutos os maiores sacrificios e disciplina defensiva.

Mentres a bancada expresaba a súa predilección polo fútbol de salón, un clásico en Balaídos, os minutos finais foron dun certo agobio para os nosos. Daquela apareceu o protagonismo de Teixeira Vitienes que arruinou os minutos do desconto coa expulsión de Paco Herrera e un incomprensible recital de vedetismo arbitral. Este Celta xeitosiño dá motivos sobrados para a esperanza.

Fito, alma da Roda

/en , , , , , , , , /por

No artigo de Faro de Vigo lembro a figura de Fito Domínguez, alma da Roda, falecido esta semana:

Fomos moitas as persoas que choramos por Adolfo Domínguez Otero, a quen todos coñeciamos por Fito, o fundador, cantor e alma do grupo A Roda. O seu pasamento, como o da súa compañeira Filo Dourado, apenas unhas semanas antes, constitúen senllas perdas desoladoras para a música galega. Galicia enteira, mais sobre todo o Vigo metropolitano e a afección celtista, non vai esquecer a quen foi a voz varuda e rexa que mellor expresou o entusiasmo de compartirmos a vida e a ledicia de formar parte da comunidade galega.

Sei que o tempo recoñecerá o labor xigante que Fito fixo a prol da recuperación da canción do folclore galego dende a creación do grupo A Roda en 1976. Unha epifanía que como contou o sábado Ferrín na columna de “No fondo dos espellos” se produciu na taberna da Viuda, hoxe desaparecida, situada na Travesía da Aurora, a carón da taberna de Eligio. Aí naceu o nome do grupo, desa roda que arredor do mostrador circular daquela tasca, formaban os amigos de Fito e Luís Vaamonde cando para se divertir cantaban con enxebreza cancións populares galegas mentres compartían unhas chiquitas. Aí no repertorio desas cancións de taberna xermolou o espírito do grupo, ese celme inequivocamente popular, obreiro, vigués e galeguista que A Roda, e Fito Domínguez moi en particular, representaron con afouteza e enorme dignidade ao longo de toda a súa traxectoria musical.

Mais o fenómeno popular que, logo, supuxo A Roda debeuse, ademais, á intuición de Gustavo Ramudo e Xerardo Rodríguez, daquela responsables da serie Xeira de Discos Movieplay de Madrid, que souberon da existencia do grupo tabernario por Suso Vaamonde (irmán de Luís) coincidindo coa gravación do seu inesquecible “Nin rosmar un laído”, o 28 de outubro de 1977 no Teatro Cine Veiga de Moaña. Pouco tempo despois Movieplay publicaría o primeiro elepé do grupo, no que incluíron trece cancións, presentadas como adaptacións de temas populares. Un disco que se abría e pechaba con “O andar miudiño”, e no que estaban tamén pezas inesquecibles como “Pousa, pousa”, “Lévame”, “A filla”, “A cantiga de Betanzos” ou “O gato” (composición que se debe a Manuel da Ponte). O éxito popular daquela gravación foi tremendo naquel tempo de entusiasmo e de axitación política, coincindo coa Transición, falándose de que chegaron a vender máis de sesenta mil exemplares. A Roda, ademais, obtivo o Premio da Crítica Galicia, na súa primeira edición, recoñecéndoselle “o traballo de recuperación do folclore”, galardón que compartiron co disco alboral de Milladoiro, aquela primeira formación de Antón Seoane, Rodrigo Romaní e Xosé V. Ferreirós, “polo seu labor na música popular”.

Éxitos que repetiron co segundo elepé, “Falemos galego”, publicado en 1979, que abriron con “Foliada do Celta”, unha canción que uníu para sempre á Roda co equipo celeste, converténdose co paso do tempo no segundo himno celtista. Colaboración co club galego que levaría en 1999 a publicar un disco no que gravaron o himno do Celta, unha versión da rianxeira e a participar nas diversas celebracións do ascenso, a última o pasado 3 de xuño. Outrosí sucedeu con “Falemos galego”, a canción que pechaba e titulaba este segundo disco, onde o grupo exaltaba o noso idioma e afirmaba o seu uso na rúa e na escola, nun momento decisivo do seu proceso de oficialización, anterior á aprobación do Estatuto de Autonomía e da Lei de Normalización Lingüística. Compromiso coa lingua que A Roda mantivo de xeito inquebrantable ao longo da súa historia e da que os seus membros deron testemuña en cada un dos seus centos de concertos por toda a xeografía galega e nas súas viaxes a distintos países europeos e americanos, onde foron recibidos con enorme entusiasmo polas comunidades galegas emigradas.

Fito Domínguez foi o único dos fundadores do grupo que se mantivo ao longo destes 36 anos de traballo, no que gravaron quince discos e no que desenvolveron un repertorio popular, que en moitos casos contribuíron a rescatar do esquecemento. Lonxe da súa orixe amadora, ao longo da súa prolífica andaina, A Roda realizou un traballo musical moi valioso e concienzudo, sobre todo no que atinxe á recuperación e adaptación de foliadas, alalás, panxoliñas e outras cantigas de festa e traballo, pezas do patrimonio inmaterial que hoxe recoñecemos como populares grazas as súas magníficas versións.

Varias xeracións de galegos non somos quen somos, non sentimos como sentimos, non expresamos a nosa ledicia como o facemos sen as cancións que naceron na roda da Viuda, sen eses himnos saudosos que nos unen, identifican ou emocionan até bagoar. Estas cancións permanecerán na nosa memoria como engramas imposibles de esvaecer. Fito Domínguez, como os seus amigos do corazón, os irmáns Suso e Luís Vaamonde, foron, son e serán a voz de todos nós. Beizóns!

 

Onte 361: Un ghichiño dos grandes

/en , , , , , , , /por

Impactoume o pasamento de Fito Domínguez, a voz e alma de A Roda. O tempo recoñecerá o labor de xigante que fixo pola recuperación da música popular galega e por alicerzar o futuro da lingua galega, que defendeu como patrimonio de todos por riba de muros e valados. Non somos quen somos, non sentimos como sentimos sen as súas cancións, sen eses himnos saudosos que nos unen, identifican ou emocionan até bagoar. Fito representa o Vigo xenuíno e popular, obreiro e fachendoso da nosa galeguidade. Celtista de corazón aberto, xeneroso até o lirismo, non esqueceremos a súa Foliada do ascenso. A súa voz, as súas cancións permanecerán na nosa memoria como engramas imposibles de esvaecer. Fito, como o seu amigo Suso Vaamonde, foi, é e será a voz de todos nós. Lembrámolo con gratitude e saudade. Foi un ghichiño dos grandes.

Campo do Fragoso CXXVI

/en , , , /por

SABOR AGRIDOCE

No regreso a Primeira gustoume o Celta, a pesar dese resultado tan ruín e decepcionante que supón encaixar un gol cando faltaban apenas seis minutos para o tempo de desconto. Con todo, o marcador foi xusto xa que este Málaga de Champions de Pellegrini procurou con maior convicción a vitoria que o Celta de Herrera que, debemos recoñecer, no treito final deu un paso atrás e non arriscou abondo conformándose co empate. Tras esta primeira derrota, a bancada celeste quedou con sabor agridoce nos beizos, o Celta ten valiosas potencialidades e algunhas eivas e fraquezas moi preocupantes. Non hai dúbida que posúe a solidez estrutural e a capacidade técnica propia dun equipo grande e competitivo, ao que non vai ser tan doado dobregar. Como tamén os celestes evidenciaron sobre a lameira unhas enormes carencias no remate, nun serán moi desgraciado para os seus dianteiros, sobre todo para Quique De Lucas, onde a pelota non quixo entrar na portaría que defendeu de marabilla e cun chisco de potra Willy Caballero.

O entusiasmo incansable dunha bancada feliz por este anceiado regreso sostivo ao Celta durante un partido moi igualado e intenso, onde os malagueños tiveron máis o control da pelota e os celestes utilizaron para nivelalo a velocidade do seu contragolpe. Comezaron os dez primeiros minutos cun excelente xogo de toque do Celta, case de claqué, conducido por Borja Oubiña e impulsado polos cambios de orientación de Álex López (un xogador que cremos estoupará esta tempada como unha auténtica figura) que procuraban a capacidade eléctrica de caneo e a mobilidade de Iago Aspas. Así naceron dúas oportunidades de certa entidade que prometían un Celta atrevido. Porén, a pesar de non perder o seu debuxo táctico, os nosos foron cedendo a pelota a un rival que xa puido marcar no minuto 12 cando Joaquín lanzou rasa e ben colocada unha falta que Javi Varas parou en dous tempos. O primeiro aviso de que os visitantes só se conformarían cos tres puntos. Foi tamén Joaquín quen sete minutos despois aproveitou unha paxarada de Bustos (a quen vimos un pouco xusto para a categoría) para fabricar un gol feito, estragado polo seu compañeiro Isco. Tras eses momentos de serios apuros para os nosos, o partido entrou na súa fase máis fermosa e emocionante. O Celta apostou por ampliar o terreo a base de pases longos. Foi primeiro Roberto Lago quen achegou un centro en parábola ao que non chegou por centímetros Quique De Lucas. Despois foi un saque de recanto moi ben ensaiado entre Aspas e Hugo Mallo o que provocou un remate de Túñez que debeu entrar. Con todo, a chave do partido para o Celta estivo no minuto 38, nese tremendo cacheiron de Álex que parou de forma milagreira Willy, tras un xogada de fantasía dun Aspas que pelexou con afouteza contra as dúas vigas andaluzas que lle asignaron. Remataba así un excelente primeiro tempo.

De Lucas debeu marcar no primeiro minuto do segundo, cando o defensa lle aguantou outra galopada sen facerlle penalti. Pouco tempo despois, tras unha combinación, dirixida outra vez pola luva de Álex, o extremo catalán puido marcar, mais o porteiro debeu tocar a pelota coas unllas para desviar a pelota ao poste. Coma sucedera na primeira parte, o Málaga comezou a opacar con paciencia o fulgor celeste e comezou a ter as súas oportunidades. Pellegrini utilizou axiña os seus tres trocos que mudaron o panorama. No minuto trinta os visitantes enviaron un cacheirón ao longueiro e no trinta e nove, cando Herrera se aturullaba na banda para facer os seus trocos, o camerunés Fabrice Olinga, un rapaciño de apenas 16 anos que acaba de entrar no campo, cunha bicicleta atopou por vez primeira as costas á nosa parella de centrais, Cabral e Túñez, que até entón construíran un muro infranqueable. Aínda así, o Celta puido empatar o encontro nos minutos de desconto, cando Cabral rematou ao longueiro no derradeiro minuto. En definitiva, mal resultado e mellor xogo, un balance entre o lusco e fusco, como pode ser a tempada deste Celta de primeira.

Onte 345: #EstamosdeVolta

/en , , , , /por

Foi unha marabilla participar do entusiasmo co que a bancada celeste asumiu o regreso a Primeira. A pesar do resultado tan ruín e da decepción de enviar ao longueiro un balón no derradeiro minuto, o xogo do Celta foi moi esperanzador. #EstamosdeVolta e comezamos as rotinas da liga e do novo curso escolar. Tempus fugit.

Onte 294: Na Biblioteca Pública da Coruña

/en , , , , , , /por

Nas últimas semanas presentamos en dúas ocasións libros nas Bibliotecas Públicas. Onte foi As rapazas de Xan de Manuel Inglesias Turnes na Biblioteca Pública da Coruña Miguel González Garcés, onde se vive unha intensa actividade de fomento da lectura. Chamoume moito a atención a exposición de libros e catelaría con motivo do ascenso do Deportivo, que entendín como un xeito de manter o diálogo permanente da biblioteca coas preocupacións  e emocións da súa sociedade de lectores. Non puiden evitar fotografar os anuncios dos derbis («partidos da amizade») entre Coruña e Celta de 1960, excursións organizadas pola Peña Poucos per bos en auto-pullman de plástico que saía ás seis da mañá e regresaba, tras o partido, ás oito da tarde. Poucos espazos son máis axeitados, xunto ao da libraría cultural, para socializar e visibilizar as nosas novidades literarias. A Biblioteca Pública é o punto de encontro de todos os públicos lectores. Apostamos por colaborar coa s bibliotecas públicas.

Novo vídeo de Karpinha

/en , , , , /por


Karpinha volve recoller toda a emoción do celtismo na xornada do ascenso. A vindeira tempada, xa en primeira, máis.

«De primeira»

/en , , , , /por

«De primeira» é o título da reportaxe que o programa Reporteiros da TVG dedicou ao ascenso do Deportivo e do Celta. Recolleron algunha das miñas opinións celestes. Debe quedar no arquivo.