Día Internacional das Bibliotecas Escolares

Mañá, cuarto luns de outubro, celébrase o Día Internacional da Biblioteca Escolar. Esta efeméride, iniciada en 1999 e convocada pola Asociación Internacional de Bibliotecarios Escolares (IASL), pretende sensibilizar á sociedade sobre a importancia da biblioteca escolar como recurso fundamental no proceso de ensino-aprendizaxe e impulsar a súa presenza na institución escolar.
Nesta pasada semana celebrouse o Iº Congreso nacional de Bibliotecas Escolares en Salamanca do que Antonio Tejero ofrece unha magnífica crónica. Quedei con dúas das afirmacións que el recolle sobre a definición da Biblioteca Escolar que ben poderían orientar a celebración da efeméride mañá:

  • Lugar central das aprendizaxes, centro de recursos para todas as áreas (Alejandro Tiana, Secretario Xeral do Ministerio de Educación).
  • Un centro educativo é un conxunto organizado de aulas entorno a unha biblioteca (Lourence H. Das).

O estado das Bibliotecas a debate

“Bibliotecas, Lectura e Edición” serán os tres eixos sobre os que xirará o IIIº Simposio “O libro e a Lectura” que organizará en Santiago a AGE, en colaboración co Consello da Cultura Galega, durante os días 16 e 17 de novembro.
O debate sobre a situación bibliotecaria, o fomento da lectura e os contidos das futuras leis do libro e de bibliotecas serán os temas centrais dun programa artellado arredor de catro conferencias e outras tantas mesas redondas.

Avance do programa
O xoves 16, na primeira sesión de mañá, abrirá o Simposio a intervención de Hilario Hernández, director da Biblioteca da Fundación GSR de Peñaranda de Bracamonte que analizará o estado actual das bibliotecas e do fomento da lectura en España.
A continuación, celebrarase unha mesa redonda sobre a situación bibliotecaria en Galicia, na que participarán Xosé Lois Navaza, Mariluz Corral e un representante da Consellaría de Cultura.
A sesión de tarde ocuparase das bibliotecas escolares e do fomento da lectura no sistema educativo non universitario. Abrirase coa conferencia de Pilar Pérez Esteve, asesora do Ministerio de Educación, á que seguirá a mesa redonda sobre as bibliotecas escolares na que participarán Cristina Novoa, Cristina Ameijeiras e Carme Loriga.
Abrirá a sesión da mañá do venres 17, a editora Rosa Serrano, presidenta da Asociación de Editores do País Valenciá, que abordará o papel dos editor no fomento da lectura. A continuación celebrarase unha mesa redonda sobre bibliotecas e Novas Tecnoloxías, na que participarán Ana Bande, Catuxa Seoane e unha persoa en representación do Proxecto Meiga.
O venres pola tarde, haberá un panel de experiencias de animación bibliotecaria no que participarán Isabel Blanco, Gabriel Beceiro e un representante da Biblioteca Nova 33. Poñerá ramo ao Simposio unha conferencia da escritora Rosa Aneiros sobre o papel da biblioteca. As persoas interesadas en participar no Simposio ou en recibir máis información deben dirixirse á Secretaría da AGE.

Etiquetas: ,

Entrevista a Antonio Basanta

Antonio Basanta, vicepresidente e director executivo da Fundación Germán Sánchez Ruipérez, propón nesta recente entrevista de El Correo, interesantes reflexións sobre a lectura e o seu decisivo papel na educación. Editor educativo de grande experiencia (con quen tiven a oportunidade de traballar durante algúns anos), Basanta é hoxe un dos mellores coñecedores do sistema de lectura pública en España. Recollo algunhas das súas opinións máis significativas sobre o papel decisivo das bibliotecas no fomento da lectura:

Bibliotecas
Una labor de promoción no cambia los hábitos milagrosamente, y tiene sentido si apoya una labor previa. Ésta debe basarse en la existencia de una buena red de bibliotecas escolares y otra de bibliotecas públicas. Si ambas redes existen, cualquier campaña puede tener éxito, porque luego las personas no tienen limitaciones de ningún tipo a la hora de encaminarse a la lectura. Pero muchas veces se hace al revés: se organiza una campaña sin que exista una oferta de calidad. En España necesitamos al menos 5.000 bibliotecas públicas y no podemos olvidar que el 80% de los centros educativos no tienen bibliotecas que merezcan ese nombre.

Televisión e lectura
Es cierto que tenemos índices de lectura muy bajos. Pero creo que también es negativo que nos acerquemos al mundo de los libros de una forma demasiado reverencial. Hace falta heterodoxia: no sabemos mostrar en televisión la lectura y el libro como un espectáculo. Sobra rigor y falta frescura.

Lectura multisoporte
Cuando hablo de leer me refiero también a otras formas de comunicación asociadas a los nuevos soportes. De las encuestas que hacemos, se desprende que los alumnos que usan el ordenador y ven la televisión son también los que leen. Es tan malo no leer como concentrarse en un solo tipo de lectura.

Vía Con valor.

Etiquetas: ,

Aventuras da Superbibliotecaria

Nestes días nos que estamos ultimando o programa do Simposio sobre “Bibliotecas, Lectura e Edición“, o que me permite falar con moitos bibliotecarios e bibliotecarias para convidalos a participar, non está mal botar unhas risas coas aventuras desta Superbibliotecaria.

Vía Ana Bande.

Etiquetas:

IIIº Simposio "O Libro e a Lectura"

Despois do éxito do pasado ano, estamos ultimando o programa do que será o IIIº Simposio “O Libro e a Lectura” (16 e 17 de novembro de 2006), organizado en Compostela pola AGE en colaboración con CEDRO e a sección de Literatura e Industrias da Edición do Consello da Cultura Galega.
O encontro de 2006, aberto a estudantes e todo tipo de profesionais relacionados co sector do libro e da edición, xirará arredor do lema “Bibliotecas, Lectura e Edición“. Están previstas varias conferencias e mesas redondas sobre a situación bibliotecaria e a lei do libro, a lectura no marco da Reforma Educativa, as bibliotecas escolares e a Reforma Educativa, Bibliotecas e Lectura, Bibliotecas e Novas Tecnoloxías, o canon bibliotecario e a presentación de diversas experiencias de animación bibliotecaria. Axiña anunciaremos o programa definitvo e o nome dos participantes.
Etiquetas: ,

Naceu o DILVE

O nacemento do DILVE (Distribuidor do Libro Español en Venda) é unha noticia esperanzadora. Esta é unha ferramenta informática, baseada en Internet e na tecnoloxía ONIX for Books, que permitirá intercambiar información bibliográfica (tanto comercial como promocional) entre todos os integrantes da cadea de valor da industria do libro (editores, libreiros, distribuidores, bibliotecarios, webs de lectura ou medios de comunicación…). Veremos como funciona. Semella unha oportunidade para visibilizar na rede o enorme catálogo vivo (325.000 títulos) imposible de poder atopar nas librarías.
Unha experiencia que se debería poder emular para o libro galego que conta con apenas nove mil referencias en catálogo. Un proxecto que podería acometer a AGE e a Federación de Libreiros de Galicia en colaboración coa Consellaría de Industria, Innovación e Comercio.

Etiquetas: , ,

Cartafol de gardalivros

Hoxe coñecín este moi interesante blog sobre biblioteconomía, documentación e bibliotecas en Galicia, nacido a inicios deste verán. A documentación que recolle é moi valiosa e a gran cantidade de enlaces sobre o eido bibliotecario galego imprescindible. Seguirémolo coa maior atención xa que o consideramos da familia temática e das preocupacións do noso. No hai dúbida de que a modiño vaise conformando unha pequena comunidade de blogs arredor do libro e da lectura en Galicia. Pulo para ela!
Etiquetas: ,

Sobre as bibliotecas

Bryant Park é outra illa de frescura no Midtown. Detrás da 42nd Stret Library, onde había unha interesante exposición sobre a edición francesa, ábrese un parque para o lecer e a lectura. Mesas, cadeiras e libros dispostos para a lectura e o manexo dos ordenadores (é todo un espazo wifi). O esforzo da impresionante rede de bibliotecas públicas novaiorquinas de abrirse á cidade e á cidadanía é moi salientable. Mesmo anuncian os seus fondos e as súas actividades nos seus escaparates. Unha experiencia que non debería ser moi díficil de emular aquí.
Chocoume, tamén, o esforzo das bibliotecas de promover a lectura empregando a imaxe de figuras populares. Velaí a Gates animando a ler.
Etiquetas:

Pulo para as bibliotecas galegas

A Consellaría de Cultura está decidida a proporcionar novo pulo ás bibliotecas. Unha noticia importante.
Etiquetas:

María Moliner aos bibliotecarios rurais

O meu amigo Valadés, sempre tan oportuno, remitiume onte por correo este texto de María Moliner dirixíndose en 1937 aos bibliotecarios rurais:

“Estas Instrucciones van especialmente dirigidas a ayudar en su tarea a los bibliotecarios provistos de poca experiencia y que tienen a su cargo bibliotecas pequeñas y recientes. Porque, si el éxito de una biblioteca depende en grandísima parte del bibliotecario, esto es tanto más verdad cuanto más corta es la historia o tradición de ese establecimiento. En una biblioteca de larga historia, el público ya experimentado, lejos de necesitar estímulos para leer, tiene sus exigencias, y el bibliotecario puede limitarse a satisfacerlas cumpliendo su obligación de una manera casi automática. Pero el encargado de una biblioteca que comienza a vivir ha de hacer una labor mucho más personal, poniendo su alma en ella. No será esto posible sin entusiasmo, y el entusiasmo no nace sino de la fe. El bibliotecario, para poner entusiasmo en su tarea, necesita creer en estas dos cosas: en la capacidad de mejoramiento espiritual de la gente a quien va a servir, y en la eficacia de su propia misión para contribuir a este mejoramiento.
No será buen bibliotecario el individuo que recibe invariablemente al forastero con palabras que tenemos grabadas en el cerebro, a fuerza de oírlas, los que con una misión cultural hemos visitado pueblos españoles: «Mire usted: en este pueblo son muy cerriles: usted hábleles de ir al baile, al fútbol o al cine, pero… ¡A la biblioteca…!».
No, amigos bibliotecarios, no. En vuestro pueblo la gente no es más cerril que en otros pueblos de España ni que en otros pueblos del mundo. Probad a hablarles de cultura y veréis cómo sus ojos se abren y sus cabezas se mueven en un gesto de asentimiento, y cómo invariablemente responden: ¡Eso, eso es lo que nos hace falta: cultura!
Ellos presienten, en efecto, que es cultura lo que necesitan, que sin ella no hay posibilidad de liberación efectiva, que sólo ella ha de dotarles de impulso suficiente para incorporarse a la marcha fatal del progreso humano sin riesgo de ser revolcados: sienten también que la cultura que a ellos les está negada es un privilegio más que confiere a ciertas gentes sin ninguna superioridad intrínseca sobre ellos, a veces con un valor moral nulo, una superioridad efectiva en estimación de la sociedad, en posición económica, etcétera. Y se revuelven contra esto que vagamente comprenden pidiendo, cultura, cultura… Pero, claro, si se les pregunta qué es concretamente lo que quieren decir con eso, no saben explicarlo. Y no saben tampoco que el camino de la cultura es áspero, sobre todo cuando para emprenderlo hay que romper con una tradición de abandono conservada por generaciones y generaciones.
Tú, bibliotecario, sí debes saberlo, y debes comprenderles y disculparles y ayudarles. No es extraño que una biblioteca recibida con gran entusiasmo quede al poco tiempo abandonada si se la confía a su propia suerte: no es extraño que el libro cogido con propósito de leerlo se caiga al poco rato de las manos y el lector lo abandone para ir a distraerse con la película a cuya trama su inteligencia se abandona sin esfuerzo. Todo esto ocurre; pero no ocurre sólo en tu pueblo, ni lo hacen sólo tus convecinos; ocurre en todas partes, y ahí radica precisamente tu misión: en conocer los recursos de tu biblioteca y las cualidades de tus lectores de modo que aciertes a poner en sus manos el libro cuya lectura les absorba hasta el punto de hacerles olvidarse de acudir a otra distracción.
La segunda cosa que necesita creer el bibliotecario es en la eficacia de su propia misión. Para valorarla, pensad tan sólo en lo que sería nuestra España si en todas las ciudades, en todos los pueblos, en las aldeas más humildes, hombres y mujeres dedicasen los ratos no ocupados por sus tareas vitales a leer, a asomarse al mundo material y al mundo inmenso del espíritu por esas ventanas maravillosas que son los libros. ¡Tantas son las consecuencias que se adivinan si una tal situación llegase a ser realidad, que no es posible ni empezar a enunciarlas…!
Pues bien: esta es la tarea que se ha impuesto y que está llevando a cabo el Ministerio de Instrucción Pública por medio de su Sección de Bibliotecas y en la que vosotros tenéis una parte esencialísima que realizar”.

(*) Prólogo de Instrucciones para el servicio de pequeñas bibliotecas. Valencia (España), 1937.

Etiquetas: