Entrevista a Ramón Caride

/en , , , , , /por
Un dos formatos máis atractivos da presentación literaria é a entrevista co autor. Esta foi a fórmula que utilizamos hoxe na Casa do Libro de Vigo para o acto de promoción do volume de poemas de Ramón Caride. O escritor Francisco Castro e o poeta de Cea conversaron animadamente arredor d’ As mascaras de Cronos. Recollín na libreta algúns fragmentos da conversa.
–FC (Francisco Castro): Este libro comeza cunha cita de Novoneyra: “O futuro é un lugar desde o que ollar para hoxe”. Este é o porqué deste libro?
–RC (Ramón Caride): Este libro para min supón un ciclo que termina. Creo que na miña obra hai un ciclo que vai de 1992 a 2002, xa que os textos que escribín durante este período teñen moitas recorrencias entre eles. Eu escribo poesía en períodos curtos e intensos. Cada libro de poemas é froito dun fogonazo. Alterno na escrita a poesía e a narrativa.

–FC: Falemos das temáticas. En libros como “Xeografías de sal” daslle gran importancia ao erotismo. Ata que punto valoras a carnalidade e a paixón como temática poética?
–RC: O amor é sencial na poesía. Xa sinalaba Monterroso que os temas da poesía son o amor, a morte e as moscas. En “Xeografías de sal”, un poemario construído como as caixas chinesas, unhas partes dentro doutras, foi un desafío introducir nun dos libros, “Erótica alfabética”, o vocabulario erótico. Creo que a literatura galega foi moi púdica, con escasa presenza do erotismo, mesmo na utilización de palabras como “foder” (na miña aldea nunca se dixo “follar”). Interesoume acometer ese desafío. Mais en “Xeografía de sal” están outros temas deste ciclo. Ademais do erotismo, esta moi presente a desaparición do mundo rural (no libro a “Quentura do sangue”), a da cidade na globalidade e a poesía social (no titulado “Vitimario”). O libro é a xeografía do pracer e do sufrimento humano. Este é o cerne de todo o volume, todos os temas están en “Xeografía de sal”.

–FC: Cando lía o volume crin estar escoitando os ecos de Celso Emilio Ferreiro, tanto na poesía social como na amorosa. A última cita do libro é, precisamente de Celso. Son estes os ecos da túa obra poética?
–RC: Tiven a sorte de coñecer personalmente a Celso Emilio Ferreiro e comprobar que era un home cunha presenza excepcional. Grazas a Longa noite de pedra de Celso Emilio, Remuíño de sombras de Neiras Vilas (os dous publicados por Edicións Castrelos) e A esmorga de Blanco Amor quizais sexa escritor en lingua galega. Eles abriron moitas portas temáticas e técnicas. Celso Emilio dominaba tanto os rexistros populares e os cultos. Eduardo Blanco Amor e Celso Emilio estaban en contacto coa vangarda de cada momento. Recibir todo isto en galego abriume portas.

–FC: Para rematar, quixera que reflexionases sobre a cita que recolles de Alberto Caeiro referida a que “ser poeta é unha maneira de estar sozinho”.
–RC: A miña infancia foi nunha aldea, un microcosmos no que todo había, regulado polo ciclo invariable que marcaban as estacións. Un mundo que, como recrda Buñuel nas súas memorias, desapareceu de repente. A memoria é creativa é trata de crear aí unha Arcadia. Como o libro é plural, podes atopar un poema que defenda iso e outro o contrario. Hai unha ambivalencia, vivimos na contradición.

O venres 26, ás oito da tarde, presentarase o libro nas Bodegas Martín Codax de Cambados. Un acto poético musical (con seguridade moi concurrido) que pechará este ciclo de presentacións.

Etiquetas:

As máscaras de Cronos

/en , , , , /por

O xoves e o venres desta semana continuaremos coas presentacións do último libro de Ramón Caride, As máscaras de Cronos (poemas (1994-2005). O volume recolle a obra poética do autor dende o ano 1994 e inclúe os libros xa publicados Cerne das labaredas (Espiral Maior, 1994); Flor no deserto (Premio Cidade de Ourense 1994), Xeografías do sal (accésit González Garcés da Deputación da Coruña, 1998) e Diacrónica (inédito, 2002), ademais dalgúns poemas inéditos en libro, publicados en diversas revistas nos tres últimos anos. Palabra rotunda e segura, belixerante e de combate nalgunhas ocasións; poesía amatoria, telúrica ou existencial noutras. Poesía, como sinalou Manuel María, “semellante ao orballo que ao caer, manseliñamente sobre nós, dá a impresión que non molla pero, cando nos decatamos, estamos humedecidos deica os ósos”. O xoves da pasada semana realizamos a presentación en Ourense, acto do que dou conta por extenso Marcos Valcárcel.

Etiquetas:

Camilo Franco ("Parella perfecta")

/en , , , , /por

Na presentación, Camilo interpretou unha escolma dos seus microrrelatos. Eis a lectura de “Parella Perfecta”.

Eran a parella perfecta. El non tiña cabeza, ela tiña conta corrente e os dous querían fuxir.

Mercaron o coche máis grande do concesionario, subiron, abrocharon o cinto e mantiveron as costas correctamente repousadas contra os asentos. Foron perdendo os puntos da razón en cada unha das curvas ata que a morte os acabou de casar na quinta das seis voltas de campá con que percorreron o terraplén.

Etiquetas: Camilo_Franco

Vidas exemplares no Bar Plaza

/en , , , , /por
Magnífica foi onte a presentación de Vidas exemplares de Uxía Casal no centenario Bar Plaza de Ribeira. Numerosísimos amigos e amigas ateigaron o Ateneo Valle Inclán que con este acto iniciaba a súas actividades. Coñecín a Paleón e Tucho (entusiasmados os dous pola novela de Ameixeiras) e parolei un bo pedazo con Santi Páramo e Aida (dous compañeiros da facultade cos que non me atopaba dende hai vinte e cinco anos; vaia recorte da ediciónde compostelana de La Voz de Galicia de febreiro de 1981, de onte a hoxe!) e co ex-deputado Santos Oujo, entre moitos outros. Outra volta volvín apreciar o interese que as presentacións de libros poden ter para animar á lectura e tecer comunidade.

Na súa intervención Uxía Casal sinalou que nestes relatos pretendeu partir de situacións cotiáns para explorar a crueldade do mundo e propoñer a fantasía como unha realidade paralela. Suxerir e desacougar ao lector, creando atmosferas envolventes cun final inesperado, que revolcase ao relato, foron outras das súas pretensións. Uxía defendeu unha prosa inzada de musicalidade artellada sobre a economía de medios e a precisión lingüística (rememorando a cita de Patricia Highsmith: “todo o que sexa superfluo nun texto, sobra”). A pesar do ballón e do estado calamitoso da Vía do Barbanza volvemos para Sal máis contentos cun cuco.

Vidas exemplares, a presentación.

/en , , , /por
O martes 5, as 20:00 horas presentaremos Vidas exemplares de Uxía Casal no Bar Plaza de Ribeira. Estades convidados, xente do Barbanza.

Etiquetas: ,

A materia de Xabier Paz

/en , , , /por

Hoxe presentamos Materia de Lucrecio, o poemario máis recente de Xabier Paz. Creo que este poemario materialista sorprenderá xa que fose de a mantenta de calquera asombro íntimo para propoñer ao lector unha indagación sobre o sentido da vida no cosmos e no universo. Tanto pola súa temática, como pola súa expresión prosaica e a súa intención explícita de abordar a literatura (a poesía neste caso) como unha forma de coñecemento é un poemario moi pouco ao uso no actual panorama da poesía galega. Lucrecio, o poeta romano autor de rerum natura, pretendía afondar na natureza das cousas, representando o cosmos como un conxunto fortuíto de átomos que se moven no baleiro; el foi o primeiro materialista (“Se existen deuses, estes no interveñen nos asuntos dos mortais” deixou escrito), Eis sobre esa materia de Lucrecio, Xavier Paz ofrece un poemario que nos ensina e nos interroga como a Teoría das Cordas.

Na súa intervención Vitor Vaqueiro cualificou o libro como “un esforzo extraordinario, meritorio, extraordinariamente positivo”. Considerouno como “poesía materialista, didáctica, no sentido máis noble do termo”. Engadiu que “partindo de nocións abstractas, complexas, fainos reparar na existencia da conciencia, nesa inmesa traxectoria que vai do quark ao quásar“. Rematou sinalando que lle parecía moi interesante que ademais presentase os temas da morte e da eternidade da materia. “Un libro extremadamente lúcido e preciso”.

Xabier Paz comezou a súa intervención sinalando que entende o coñecemento como a base da hominización, “o coñecemento é o que nos construíu”. Sinalou que quixo facer unha homenaxe Lucrecio, discípulo de Epicuro, por que combatiu os medos á morte e ao futuro. “O meu proxecto foi intentar explicarme a min mesmo o sentido da vida. Creo que a vida é un efecto ventureiro do acontecer da materia”. Empregando a teoría da termodinámica e o concepto de entropía, reflexionou sobre as consecuencias de que na vida todo tende ao arrefecemento (unha das palabras claves do libro): “do que se trata na vida é de manter a orde, de aumentar a complexidade”. Continuou explicando que considera a creación artística como unha forma de aumentar o coñecemento, de aumentar a conciencia de nós mesmos e do mundo. “A arte debe engadir algo a esa tendencia á desorde”. Rematou a súa intervención, antes de ler unha escolma dos seus poemas, afirmando que “o progreso só se pode dar a través do coñecemento”.

O tesouro da lagoa de Reid 'Is

/en , , , /por

O pasado venres comezamos as presentacións dos Premios Xerais 2006. Fomos a Noia a acompañar a Agustín Agra, autor d’ O tesouro da Lagoa de Reid ‘Is, a novela gañadora do Premio Merlín 2006.
A presentación, organizada coa colaboración de Barbantia (unha asociación cultural inquedísima da que realizaremos un comentario do seu traballo en vindeiros días), constituíu un éxito rotundo de público. O libro foi glosado con moito pulo por Ramón Carredano, gañador da edición anterior e noiés, tamén, como Agra, que sinalou moi acertadamente o carácter fantástico e os moitos logros literarios do relato.
A intervención do autor tivo moita miga, tanto cando desvelou as razóns e o nome das persoas que o levaron a comezar a escrita hai uns anos, como cando expresou (coincidindo co que adiantara Carredano) a súa opinión de que a actual literatura infantil galega precisa de menos didactismo e menos “contidos transversais”. Os nosos lectores novos precisan “un pouco máis de sangue e de substancia ao xeito dos relatos clásicos que limos nós de pequenos” indicou cando rematou a súa fermosa intervención.
A obra gañadora do Merlín deste ano asume sen complexos esta perspectiva, xa que se trata dunha novela, moi ben traballada literariamente, que supón a volta do fantástico e da natureza para a nosa LIX. A oralidade encarnada na figura dun avó; os perigos e misterios dunha cidade asolagada; cofres repletos de ouro, alfaias e outras marabillas; feroces urcos sedentos de sangue que custodian o grandioso pazo do rei son algúns dos elementos temáticos dun relato de estrutura clásica escrito sobre a tea dun imaxinario popular e mítico, con influenzas da materia de Bretaña.
Agustín Agra, gañador do Pedrón de Ouro de hai dous anos e primeiro accésit do mesmo premio o pasado ano (textos que serán publicados nos vindeiros meses) estréase, pois, cunha obra de percorrido. Un novo autor que promete moito.

Etiquetas: ,

Pepa A Loba: a presentación

/en , , /por

Onte comezamos a tempada das presentacións coas de Pepa A Loba, a última novela de Carlos G. Reigosa (ilustrada por Miguelanxo Prado) e coa do primeiro título da nova serie de “Estudos Literarios”. Ademais do autor, interviron no acto a profesora Dolores Vilavedra e Ramón Villares, actual presidente do Consello de Cultura Galega.
Dolores Vilavedra, que comezou lembrando que a historia de Pepa A Loba é de todos, expresou o seu convecemento que nesta novela de personaxe, o autor quedara enamorado da súa creación, na medida que Pepa aseñórase de toda a novela, a pesar do indubidable interese ficcional dos personaxes secundarios. “Esta novela, como xa sucedera co Bandido Casanova, serve para explicar o fenómeno do bandoleirismo galego. Ten unha compoñente ficcional e outra sociohistórica”. Con respecto ao volume de ensaios, coordinado por Ángel Basanta, considerouno “un modelo de crítica rigorosa, mais asequible”; amosando a súa satisfacción por coincidir co crítico da Pastoriza na consideración de Intramundi como a mellor novela de Reigosa.
Pola súa banda, Ramón Villares realizou unha intervención na que quixo diferenciar os elementos literarios e histórico da novela. Dende o primeiro, considerouna como “doada de ler, rápida de execución, eficaz. Unha obra cómoda para o lector, que vai o grao, sen digresións. Marabillosa para gozar nunha tarde de inverno”. Dende o segundo, entendeu que a novela ten base histórica, mais non se atén a historia, lembrando o carácter lendario, doutra muller do mesmo tempo, María da Fonte, que promoveu en Braga a revolta de máis de trescentos campesiños. “O primeiro atractivo do libro é que trata dunha muller”, o que permite, sen o autor, seguramente, pretendelo, entender como se vai forxando algo tan complexo como é un mito desta clase. Rematou expresando a súa admiración polo carácter transgresor e heterodoxo do personaxe, que transita por toda esta historia de amor.

Outras informacións sobre a presentación:
–La Voz de Galicia.
–El Correo Gallego.
–Vieiros.
–Lg3.
– EFE.

Primeira lectura

/en , /por
A primeira lectura na Coruña do libro de Rivas resultou magnífica. Marcos Meléndez, acompañado de Gastón Rodríguez, interpretou de forma memorable “Chessman“, o tango do condenado a morte que bordaba Luís Terranova. Tras a lectura por parte de Manolo de catro fragmentos da novela, a harmonía melancólica do serrucho do mestre Viascón pechou un serán emocionante. Volvimos para Vigo entusiasmados.
Foto de Xurxo Lobato
Etiquetas: