Segundo aniversario

Hoxe estas brétemas chegan ao seu segundo aniversario. Despois de dous intensos anos traballando no blog manteño un renovado entusiasmo nas posibilidades deste medio para compartir coñecemento, información, lecturas e múltiples curiosidades. A todos os que participan neste espazo, sexa como lectores anónimos ou comentaristas, o meu maior agradecemento. Entre as 590 anotacións publicadas neste último ano escollín esta ducia (unha por cada mes) como as miñas preferidas:

  • Xaneiro: Edición pública (unha miña vella teima para racionalizar a actividade editorial das administracións).
  • Febreiro: 23-F (o relato da miña experiencia daquela noite de hai vinte e cinco anos).
  • Marzo: Lembranza de don Antón Patiño (a necrolóxica en homenaxe a este libreiro irrepetible).
  • Abril: Orgullo celeste (a crónica do triunfo no derbi da primavera).
  • Maio: Coda (a miña reflexión tras o rebumbio político no que me vin inmerso).
  • Xuño: Os libros arden mal (o meu primeiro paratexto sobre a agardada novela de Rivas).
  • Xullo: Cultura e liberdade (sobre a responsabilidade no fomento da lectura que temos os editores e outros profesionais do mundo do libro).
  • Agosto: JFK (a primeira crónica da viaxe a NY).
  • Setembro: A lectura: eixo do novo modelo comunicacional (unha das miñas achegas ao Primeiro Encontro de Blogs e Libros celebrado en Madrid).
  • Outubro: Gústame A Coruña (tras o novo conflito sobre “L”).
  • Novembro: Panificadora (evocación dun edificio emblemático da nosa arqueoloxía industrial).
  • Decembro: Home se nome (o primeiro vídeo que subín ao you tube).

As cinco anotacións máis comentadas do ano foron:

Este ano foi, tamén, o da introdución dalgunhas pequenas melloras no blog. Primeiro foron as etiquetas de Technorati, logo a da subida dos vídeos, máis tarde a instalación dun contador, e, tras o cambio á nova versión de blogger, a introdución de marcadores temáticos. Son consciente da necesidade de continuar con outras melloras que permitan ou favorezan as formas de compartir o contido, mais o tempo do que dispoño é limitado. Ademais de bloguear hai que ler, traballar e vivir.

Etiquetas: ,

MMS 2007

O da morea de MMS de Aninovo dos amigos e amigas é un dos sinais máis acaídos deste tempo. Transcribo algúns dos máis recentes:

  • Que os tempos novos que estreamos esta noite traigan utopía, revolución e amores. E que, de non traeren, poidamos estrear tod@s outros tempos mellores.
  • As veces parecía que o 2006 ía acabar connosco… Pero, chegamos! Tema 2007: imos por ti.
  • Estos nubarrones no nos impedirán disfrutar del sol, amanece que no es poco. Urte berri on.
  • Xa é 2:D:-)7 o noso, que os trasnos rían, por que si, ou … p.
AGARDO QUE O 2007 VEÑA PREÑADO PARA TODOS DE SAÚDE, ALEGRÍA, AMOR E DUNHA MOREA DE LIBROS LIBRES PARA GOZALO.
QUE A ESTRELA DA PAZ E DOS AFECTOS SEXA A QUE NOS GUÍE

La Favorita de Príncipe

Os vigueses queremos a rúa do Príncipe por que é a nosa rúa do paseo. Na miña casa, ao pé do Barrio do Cura, identificabámola coa propia cidade. “Imos pasear a Vigo”, diciamos cando baixabamos ao Príncipe. Cando neno devecía por correr diante dos escaparates das longas galerías de La Norma e Tobaris. Pasmaba diante da Papelería La Española. Gostaba entrar nas Galerías Durán, para ver as chilindradas de entroido da Libraría Barrientos e, de paso, botaba un ollo ao expositor do pintor Sanluís, no que lembro tamén tre visto algunha muller semiespida. Pasaba moi a modiño diante das Colonias, unha docería onde nunca entrabamos, e que tiña os escaparates cheos de botellas, para min, moi raras e de pratiños con piñóns, améndoas e outras galdrumadas. Non podía faltar no noso paseo entrar no escaparate de Moya, a xoguetería onde vendían os primeiros “scalestriks” que nunca tiven, nin parar diante do Sport, nin subir as escadas de Galerías Alfredo Romero, onde se mercaban os traxes de primeira comuñón, nin na xastrería Esmar, nin en Zapatos Chavalín, onde sabía que agasallaban os nenos coas pelotas gorila.
Onde si entrabamos moitas veces era en La Favorita no número 46. Sempre foi a miña tenda preferida no Príncipe. Todos os veráns iamos mercar aqueles “campings” azuis co piso de goma Pirelli, ou as “bambas” para facer ximnasia e xogar ao fútbol. Chistábame entrar pola porta da zapataría, pola rúa de Velázquez Moreno, para así poder axexar na ventá da perruquería de Allú, un dos maiores celtistas que coñecín de pequeno. Facía por demorarme nos escaparates e nas vitrinas exteriores, sempre rotuladas a man. Admiraba as vitrinas e os mostradores interiores da mercería, onde expoñían boinas Elósegui, enormes bragas de algodón, medias de cristal, ou os grosos carpíns para os mariñeiros. Engaiolábanme os armariños de bandexas dos carretes de fío de todas as cores de Fabra y Coats. Observaba os centos de caixiñas, perfectamente identificadas, de onde as dependentas, vestidas coa súa bata azul, sacaban botóns, puntillas, fitas, gomas, corchetes, pedraría ou os fíos de perlé de Áncora que mercaba a miña avoa para ganchillar os panos que logo inzaban a casa enteira. La Favorita sempre chea de mulleres bulindo na cola, diante dos mostradores de madeira, unha e outra vez fregada e refregada.
La Favorita era, naturalmente, para min, a de Don Juan. Un señor pequenote, vestido adoito cunha elegante cazadora de napa e agochado tras os seus lentes diminutas na súa pequena oficina acristalada. Don Juan e Tito, o seu socio, mantiveron La Favorita como un clásico da rúa do Príncipe ata hai apenas uns anos. Foron fieis ao espírito fundacional dun establecemento que fundado polos seu pais, chegados de Cataliña, perviviu durante case un século nun dos lugares máis emblemáticos da cidade.
Hoxe na rúa do Príncipe xa non hai fotógrafos de rúa, nin vendedores de parisién, nin libraría ningunha. Apenas unhas cantas xoeirías das de toda a vida, como a de Rainiero Fernández, o grande fotógrafo afeccionado, e un par de zapatarías resisten o empuxe da nova economía global, que no terreo do comercio impoñen as franquicias e tendas das grandes cadeas. De todo aquilo quédanos a memoria da infancia e as fotografías que o noso amigo Manolo Vicente, sempre tan previsor, fixo uns días antes que pechara para sempre La Favorita de Príncipe.
(Unha primeira versión deste texto inaugurou a miña sección “Campo de Granada” de Faro de Vigo, o 22 de agosto de 1999. Publícoo, de novo, lixeiramente actualizado, xa que como pediu unha boa amiga, saudosa dos nosos anos yeyés.)

Etiquetas: ,

Brétemas temáticas

A nova versión de blogger permitiume ir organizando as anotacións do blog de dous anos. O traballo non está rematado, mais creo que xa se pode ir navegando polos marcadores temáticos máis recentes (situados no blogr roller e ordenados alfabeticamente) e descubrir algunha interesante que puido ir quedando esquecida. Facendo o traballo comprobei, outra vez máis, o valor que o blog ten como arquivo dixital. Tentarei ir afinando todo o que poida a clasificación.

Cos meus mellores desexos nesta noite saudosa para os lectores e lectoras sempre tan xenerosos comigo. Con todos os abrazos.

1000

Estas brétemas acadan co este post o seu número 1000, unha cifra inimaxinable cando hai case dous anos iniciabamos este vieiro de publicación na rede. Os máis de tres mil comentarios que as enriqueceron –contradicindo, polemizando ou rectificando ao autor con absoluta liberdade e grande xenerosidade– e os lectores e lectoras silenciosos que sei as seguen son o mellor aliciente para continuar a súa publicación.

Os temas
Cando comecei apenas albiscaba as posibilidades comunicacionais dos blogs e só tiña claro que a miña voz ía estar centrada arredor do meu traballo profesional como editor en lingua galega. A literatura, os debates arredor da edición, a defensa da cultura do libro (por riba dos seus soportes) e dos seus diversos profesionais foron e seguen sendo os temas máis recorrentes deste espazo virtual. No entanto, sen caer no ton melancólico dunha bitácora intimista (son demasiado pudoroso para facelo), as brétemas foron abrindose a outros eidos máis persoais: dende explicitar a miña devoción futbolística celeste (posición tan politicamente localista como incorrecta nun nacionalista), desvelar o meu interese polos temas gastronómicos e artísticos (especialmente a música) ou expresar a miña clara vontade de opinión política.
Comprendín axiña que outra das utilidades do blog é a súa capacidade de arquivo, razón pola que comecei a enlazar os artigos que publico cada domingo, dende hai oito anos, no Faro de Vigo, sobre actualidade social, política e cultural e carácter local, polo que sen pretendelo, as brétemas asumiron a cidade de Vigo e a problemática do espazo urbano como outro dos seus eixos transversais.
Con todo, e a pesar desta dispersión temática (algunhas veces descontralada), foi e segue sendo a lectura, ou a mobilización ou insubmisión lectora que propoño insistentemente, o centro da preocupación e da poética do blog.

As razóns
A primeira é fundamental razón deste blog é informar para compartir e conversar, o que me obriga a ofrecer información de primeira man da que dispoño (coa prudencia profesional que isto require), ensaiar argumentos e contrastalos cos comentarios dos lectores e, sobre todo, identificar tendencias e explorar novos vieiros. Concibido así, o blog é para min hoxe unha fonte de construción de coñecemento e aprendizaxe compartida esencial.

A textualidade
A esta altura os blogs son a manifestación da xeralización ou democratización da nova textualidade electrónica ou nas palabras de Juan Varela identidades de dominio público. Como usuario levaba preparando centos de textos para publicar na rede dende 1997, mais nunca percibira todas as posibilidades desta textualidade ata que comecei a manexar a interface blog.
Teño insistido en que non me interesa tanto o soporte en si mesmo (non son un fanático da informática nin usuario avanzado dos últimos berridos tecnolóxicos), como a textualidade dixital, que supón unha nova literacidade, esta nova forma de ler e de escribir en base as posibilidades que proporciona a hipertextualidade e a multimodalidade.
Por riba das historias que conten cada un dos blogs, sexan os intimistas ou os especializados, todos empregan esta nova textualidade. Aí reside, para min, o irreversible dun fenómeno efímero (os blogs de hoxe en día desparecerán antes cos libros analóxicos, sendo substituídos por outro soporte que hoxe aínda descoñecemos) que xa está modificando a información e a creación literaria impresa en base a palabras.
Esta nova literacidade está permanentemente sendo revisada por mor de que as novas posibilidades técnicas do soporte son novas posibilidades creativas. Os nosos blogs xa non son como hai un ano debido a que incorporaron novas utilidades, que foron transformando a súa escrita e a súa lectura: a aparición do You Tube ou do chuza provocaron unha revolución silenciosa no blogomillo tan importante como a que supuxo hai un par de ano a utilización do formato PDF para a edición impresa.
Lembrando ao meu querido Paulo Freire, “a lectura é unha práctica social e cultural inserida sempre nunha comunidade e tempos concretos“. Nese contexto, creo que podemos entender o apaixonante proceso no que estamos participando.

Prácticas nas que creo
Enriquecer o texto con enlaces significativos que permitan a intertextualidade e a hipertextualidade.
–Concibir o enlace, cando sexa oportuno, como unha metáfora visual, sonora e visual.
Metabloguear (ou tecer a rede laboriosamente) é contribuír a conformar as comunidades transversais nas que nos imos adscribindo. A repetición sinala interese na medida que cada autor imprime a súa pegada e enriquece o contido.
Etiquetar o contido para facilitar as buscas semánticas. O etiquetato permite o arquivo (non esquezamos que na rede, a pesar da súa inmediatez, publicamos sempre para o futuro).
Sindicar os contidos para facilitar a lectura.

Sobre o nome de Brétemas
Moitas veces téñenme preguntado polas razóns de escoller este alcuño. A primeira e fundamental foi recuperar o nome da miña primeira militancia política universitaria (hai agora trinta anos) e da que non saín moi ben parado; a segunda por homenaxear a un personaxe de No ventre do silencio; e a terceira porque sempre gustei do espazo do
neboeiro
como incitación para albiscar o perfil do horizonte.

Etiquetas: ,

JFK

Despois de oito horas de voo, aterramos en JFK. Nin sequera as grandes bandeiras e os retratos do presidente nos mostradores chegaron a sorprendernos; nin tampouco as longas colas para completar os trámites de entrada, pegadas dixitais e fotografías incluídas. O que sinceramente non agardabamos é que o funcionario de inmigración, despois de esculcar devagariño no seu ordenador, me indicase que debía acompañalo a unha pequena oficina. Alí, sen mediar palabra ningunha, estiven agardando durante dez minutos, mentres outro funcionario escrutaba no meu pasaporte e tecleaba longamente no ordenador. De súpeto, decidiuno selar: “Admited, 08-09-06”. Abríronse así as portas do paraíso.
Agardábanos un taxista dominicano que nos conduciu á mecha polas autoestradas de Queens descubríndonos Manhattan pola ponte Roosevelt. Tivemos a sensación de volver a unha cidade coñecida na que nunca estivéramos.
Á noitiña, moi doce a calor novaiorquina, procuramos a mítica rúa 42, situada apenas a cinco mazás do noso hoteliño. O reflexo dos edificios sobre os rañaceos de cristal duplicaba a luz dun solpor moi acolledor.

Etiquetas:

Pregón da Feira do Libro

Varios amigos e amigas pedíronme que subise á rede o texto do pregón que lin o pasado venres na apertura da Feira do Libro de Vigo. Dende hoxe pode descargarse o PDF aquí.
Etiquetas:

Milladoiro en Trasalba

No artigo da semana, con motivo da concesión do Premio Trasalba 2006 a Milladoiro, publico unha síntese da laudatio. Aquí pódese escoitar o tema que estrearán hoxe, incluído nun cedé publicado xunto a unha fotobiografía editada por Galaxia.

Actualización (21.00): O acto, resultou dun grande interese, tanto pola intervención do profesor Alonso Montero sobre a correspondencia entre Otero e Castelao, como, e moi especialmente, polo discurso de agradecemento que pronunciou Antón Seoane no nome de Milladoiro. Quedeime con dúas das súas afirmacións: “Milladoiro pertence ao consorcio da esperanza” e “…xa é hora que Galicia esperte tras tantos anos de hipersono”. Esta determinación contra a diletancia e contra calquera tipo de conformismo encheunos de optimismo.

Etiquetas: ,