No artigo da semana reflexiono sobre o futuro do Auditorio de Casa Mar. Hai algunha razón tan difícil de entender para que se produzan adoito enormes desfases orzamentarios na realización destas grandes obras públicas? Non entro, tras a demolición do emblemático edificio portuario, a valorar nin a pertinencia do proxecto de Portela nin a discutir a súa ubicación nin o seu impacto sobre o skyline da nosa abella da ribeira.
Unha feliz noticia é a reapertura, a partir do vindeiro luns, da Libraría Couceiro de Compostela nun edificio totalmente recuperado da praza de Cervantes. Continuar coa especialización no libro galego e portugués (hoxe máis de dezasete mil títulos no seu catálogo) e no libro antigo e de segunda oportunidade, apostar pola literatura infantil e xuvenil e polas guías, concibir a libraría como punto de encontro e promoción do libro e abrir un obradoiro de encadernación artística (concibindo o libro como o mellor agasallo) serán os sinais de identidade da Couceiro do século XXI. Longa e exitosa vida para esta benquerida libraría. Beizóns para Xesús, Pablo, María e o resto do seu equipo.
A retirada da circulación de El Jueves desta semana ordenada polo xuíz Del Olmo paréceme un atentado á liberdade de expresión co que retrocedemos trinta anos. A portada non é un exercicio de sutileza, mais ese, con certeza, que non é a razón desta retirada. Cara ónde imos?
Cando Enderezo descoñecido se publicou por primeira vez en 1938 causou gran sensación pola crueza coa que expoñía diante da opinión pública norteamericana o veleno do nazismo dende os seus inicios. Axiña obtivo vendas espectaculares e foi editada en Inglaterra e traducida a outras linguas, sendo considerada como unha obra perfecta. En 1939, a tradución holandesa desapareceu das librerías e, coincidindo coa ocupación nazi, a única presencia da novela en Europa foi na lista de libros prohibidos do Reichskommisar. A historia permaneceu descoñecida no continente durante sesenta anos máis, malia o impacto e o gran éxito que acadara nos Estados Unidos e Inglaterra. Trala súa reedición en 1995, para conmemorar o cincuenta aniversario da liberación dos campos de concentración, chegou ás mans de Henri Dougier, o editor francés de Autrement, quen decidiu publicala convencido da súa importancia para as vítimas do nazismo e para toda a comunidade europea. A partir de entón, a novela foi traducida ao italiano, hebreo, alemán, grego, noruegués, sueco, danés, portugués, español e catalán. En 2002 Xerais ofreceuna en edición galega, traducida por Emma Lázare Rodríguez, pasando inicialmente case desapercibida para a crítica galega (non estaba valorada daquela a tradución de obras contemporáneas?); porén, foi converténdose nun libro de culto, agotando devagariño unha edición de 1.500 exemplares. Hai un par de meses sacamos unha segunda edición e agora Mario Regueira faise eco desta reedición. O grupo vasco Tantakka Teatroa preparou unha montaxe en esucaro e castelán sobre o relato, que foi realizada tamén en catalán por Teatre Batrina de Reus e o Teatre Borrás de Barcelona
Escrita en forma epistolar pola norteamericana Kressman Taylor, Enderezo descoñecido conta a sorprendente historia de dous amigos e socios propietarios dunha galería de arte en California, Max Eisenstein, xudeu estadounidense, e Martin Schulse, alemán, que retorna ao seu país en 1932, coincidindo co ascenso do partido nazi. Esta obra, breve e intensa, representa un dos máis estarrecedores alegatos contra o nazismo, cuxo rostro perverso se nos fai patente ao longo da correspondencia entre os dous personaxes. Aclamada pola crítica de todo o mundo, foi considerada polo The New York Times Books Review como “a denuncia máis efectiva que se pode facer contra o nazismo en literatura de ficción. É a perfección mesma”.
Interesante esta entrevista a Camilo Franco, pregoeiro da Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia. Camilo atina de cheo cando fala do divorcio entre o teatro galego e o seu público, tanto por formar parte do “sistema cultural galego” (que padece a mesma doenza). Atina, outra volta, Camilo cando afirma que “o teatro galego esqueceu a súa relación coa taquilla”. Unha reflexión que non debemos obviar os editores, xa que no eido literario, o papel dos lectores e lectoras é tamén central.
Moi fermoso o relato de Rosa Aneiros, que forma parte desa vizosa devesa que Vieiros está ofrecendo este verán. Rosa está corrixindo as derradeiras probas do seu novo libro, Ao pé do abismo, que sacaremos en outubro e onde recolle boa parte da súa obra xornalística recente.
Xa o comentabamos hai duns días. O proxecto de diario dixital que promove Juan Varela vai contribuír a crear novos modelos de xornalismo na rede. A versión beta que se deu a coñecer onte en liñas xerais non decepciona. Gustáronme, sobre todo, a súa proposta de interactividade e a súa aposta polo código aberto; porén, boto en falta, unha aposta ou canto menos algún aceno por un plurilingüismo ibérico e cultural tan posible como politicamente necesario. Un medio a seguir con moita atención. Os nosos mellores desexos de éxito para Juan e o seu equipo.
Esta interesante curta de anticipación, promovida polo grupo Editis, propón unha reflexión sobre o que poderá ser o futuro do libro: posible ou probable? Inevitable, diría eu. Recoméndoa.
Ver a curtametraxe (10 minutos).
