Despois de catro días moi intensos no Cultur.gal 2008, cómpre facer unha recapitulación. Adianto que considero esta segunda feira celebrada na Coruña como un éxito, tanto polo aumento considerable de público con respecto á edición anterior como pola diversidade dos sectores das industriais culturais presentes (sexan os que venden produtos ou servizos). Este proxecto estratéxico da industria cultural en lingua galega de contar cunha cita anual de referencia para visibilizar a súa presenza na sociedade de noso consolídase con claridade. Un éxito colectivo do que todos nos debemos sentir orgullosos e que demostra que temos un pobo lector, unha industria cultural emerxente con vontade de selo, un país orgulloso dos creadores na lingua propia. Hai futuro, moito.
Entre as cuestións máis positivas deste Cultur.gal 2008, ademais do aumento moi considerable de público xeral, debemos salientar o crecemento da presenza de público profesional de sectores como o teatro e a xestión cultural (que se incoporaron nesta edición), a mellora da convocatoria publicitaria e a diversidade e interese do programa de actividades para todos os públicos (foron varios centos as actividades que se desenvolveron) e o compromiso coa feira da Radio Galega que oa longo da fin de semana emitiu en directo moitos dos seus programas. Cultur.gal 2008 transformouse nesta segunda edición nunha feira de feiras, onde xunto ao peso decisivo do libro galego (o noso sector da industria cultural, a pesar das súas cifras humildes, máis consolidado e estable), comezan a emerxer outros sectores, como o da distribución de espectáculos (tanto musicais, teatrais como de animación) e a xestión cultural.
Entre as cuestións a mellorar, que tamén houbo algunhas insuficiencias, a da comunicación interna da organización co público e cos expositores pareceume a máis salientable. Coa excepción do groso programa de actividades, non existiu un sistema de información en liña que orientase ao público sobre o moito que podía atopar (tanto no que se refire aos produtos, como a todas as actividades). Pareceume significativa, tamén, a escasa presenza de pantallas nos estans dos editores de libros (unha mostra significativa do noso atraso no eido da cultural dixital), como a imposibilidade para o público de escoitar ou visionar os discos nos dos produtores de música e audiovisual. A ausencia das artes visuais tamén foi outra carencia (podería estudarse a posibilidade incorporar a futuras edicións, quizais como un módulo específico, a feira do proxecto-edición), como todo o referido á cultura de internet e das súas redes sociais. Salientable, maogoadamente, foi o escaso compromiso da TVG co evento que só achegou o espectáculo da Xabaxira e gravou o concerto do Music.gal (botamos en falta un set da TVG onde se gravasen entrevistas con escritores, músicos ou actores, como é adoito noutros eventos; carencia suplida polo esforzo extraordinario realizado pola AELG que no seu espazo Falemos de libros emitiu en directo por internet máis de corenta destas pezas). Carencias que, en todo caso, poderían subsanarse doadamente en futuras convocatorias.
De cara ao futuro dun Cultur.gal, que non teño dúbida medrará cada ano, haberá que tomar dúas decisións importantes: decidir a súa ubicación definitiva (ben na Coruña ou itinerando polo resto das cidades do país) e consolidar o seu sistema de xestión (sexa organizado directamente pola Consellaría de Cultura e Deporte, como nesta edición, ou por medio dunha fundación pública, con participación das administracións e dos sectores da industria). Dúas cuestións que merecen unha reflexión devagar que faremos en futuras anotacións. No entanto, o éxito dos Cultur.gal do futuro dependerá da corresponsabilidade e compromiso dos sectores e das empresas neste proxecto en man común. Hoxe, como responsable de Xerais, reiteramos o noso compromiso con Cultur.gal e abenzoamos o esforzo do equipo organizador, dirixido por Nel Vidal e Roberto Pérez Pardo, e aos responsables políticos do evento, o director xeral Luís Bará e a concelleira coruñesa María Xosé Bravo, que estiveron admirablemente a pé de obra servindo á cidadanía durante estas intensas xornadas. Beizóns para todos eles.