Novas tecnoloxías e humanidades

/en /por
Pechou o Simposio (grazas, Camilo, polo excelente seguimento informativo) a conferencia de Xavier Seoane, un dos nosos grandes poetas e ensaístas, sobre “As Novas Tecnoloxías, a lectura e as humanidades“. Intervención brillante e apaixonada en defensa das humanidades como eixo vertebrador da sociedade do coñecemento e da cultura. Entre as moitas notas que tirei, entresaco algunhas das que máis me interesaron:
  • A marxinación das Humanidades é un suicidio cultural.
  • O que se incrementou nesta época foi a confusión.
  • A cultura é un sacrificio, unha escaleira que cómpre subir con esforzo.
  • O profesorado actual le pouco.
  • Precisamos de novas formas de ritualización social da lectura.
  • As Humanidades son artes da linguaxe e de destreza hermenéutica.
  • Na lectura temos que poñer o noso combustible.
  • Precisamos de tres alfabetizaciósn básicas: a textual e verbal, a matemática e científica, e a dixital.
  • Neste tempo de globalización precisamos recuperar o espírito de Atenas, do Renacemento e da Ilustración.
  • Necesitamos un Plan de Lectura como unha política incesante.
  • Precisamos promover a creación de bibliotecas familiares, replantear o funcionamento das bibliotecas escolares e da rede de bibliotecas públicas, que deben estar abertas os domingos e constituírse en lugares de encontros e de dinamización cultural.
  • As librarías tamén son espazos de encontro cultural e democrático.
  • Frases publicitarias a empregar. ATRÉVETE A PENSAR. ATRÉVETE A SABER. ATRÉVETE A SER MAIS QUE A TER. ATRÉVETE A LER.

Da subvención á inversión

/en , , /por
Txetxu Barandiarán pronunciou unha conferencia que pretendía sacar as cores ao sector, baixo o título provocador de “O sector do libro da subvención á inversión” (pódese ler o PDF). Partindo da constatación de que os comportamentos evolucionan máis amodiño que as tecnoloxías, debullou o que entende por un cambio de paradigma: a cultura está hoxe por riba do soporte, convencido de que a década na que estamos será a do coñecemento e da cultura. Criticou a resposta do sector editorial fronte aos cambios producidos polas NN. TT., lenta e demonizadora, xa que quedou durmido á chegada de Internet.
Diante desta pasividade, Barandiarán propuxo dúas estratexias de acción: pasar da subvención á inversión (xa que as NN.TT. son un recurso básico, unha infraestrutura de transporte) e pasar da sobreprodución á produción de calidade (máis libros non son mellores libros: “a proliferación de títulos non é síntoma de maior diversidade, se non de falta de profesionalidade”; “o exceso leva á non elección”). Barandiarán apostou con radicalidade, e non lle falta razón, pola edición de libros de calidade, recordando a frase de Rosa Mora: “os moitos libros non nos deixan ver a literatura”.
Concluíu a súa intervención con estas conclusións:
1. A edición é un sector de contidos de valor, non de soporte.
2. O papel do editor é consolidar contidos, construír un catálogo con sentido.
3. Aposta polo multisoporte.
4. Procurar a eficiencia na cadea de valor virtual.
5. Realizar un traballo en rede, áxil e flexible.
6. Necesidade de que os editores se volvan definir. Pechouse un ciclo editorial en España.
Ideas e análises para tomar moitas notas, si señor.

Nova reunión da Mesa polo Libro

/en /por

A agardada nova reunión da Mesa polo Libro e a Lectura, que se realizou esta mañá, presidida pola Conselleira de Cultura e Deporte, non axudou a despexar todas as incógnitas que os axentes do sector do libro temos sobre a vacilante política do actual Goberno Galego sobre o libro galego e a promoción da lectura.
Tanto a Conselleira como o Director Xeral de Creación e Difusión Cultural expresaron con claridade o seu compromiso de converter o libro galego nun sector estratéxico, así como en promover os traballos necesarios para acadar un Pacto Galego polo Libro, suscrito tanto pola Administración Autonómica e os axentes do sector como polos sindicatos, medios de comunicación e pola propia sociedade. Obxectivos importantes que todos os membros da Mesa compartimos esperanzados, asumindo a corresponsabilidade que supón un acordo destas características.
Porén, foron máis confusas as propostas que os responsables da Consellaría de Cultura fixeron sobre a tramitación dos textos das leis do Libro e a Lectura, de Bibliotecas e do Plan de Lectura, aprobados por unanimidade polos membros da Mesa, que, por mor do novo contexto político, volverán ser reconsiderados nos vindeiros tres meses polas diferentes comisións de traballo, así como a ser consultados con outros sectores. Adiarase así, indubidablemente, o inicio do súa tramitación e discusión parlamentaria (que quedará para comezos de 2006) e a súa probable aprobación (previsiblemente, nunca antes dun ano); ralentización que os editores consideramos preocupante dada a difícil situación que vive o sector, máis crítica se cabe dende a ampliación da modalidade de préstamo promovida pola Presidencia do Goberno Galego.
Non foron, tampouco, moito máis concretas as propostas de actuación inmediata presentadas polo Director Xeral: a elaboración dun plano de formación para os axentes do libro (especialmente dos mediadores); o traballo para acadar un acordo cos medios de comunicación (fundamentalmente os de titularidade pública) para que se comprometan coa tarefa de proporcionar máis información e maior visibilidade para o libro galego; a creación dun instrumento virtual (un grande portal) para a promoción do libro, a literatura galega e a lectura; a elaboración dun calendario anual do libro e a lectura en Galicia; a realización de campañas de animación e a creación dunha estrutura permanente de coordinación dos axentes do sector para traballar en común. Medidas todas elas interesantes, necesarias (quen o dubida?) e recollidas xa na súa maior parte nos textos aprobados pola Mesa con anterioridade, para as que, sen embargo, non se presentaron compromisos nin de calendario nin de dotación orzamentaria. Botamos en falta, que non se expresasen compromisos dotacionais dirixidos a reducir os déficits alarmantes de lectura pública (sequera nos vindeiros orzamentos de 2006, dada a precariedade obxectiva de recursos dos que dispón a Consellaría no presente exercicio), que se deberían tratar de paliar nunha converxencia cos indicadores europeos e doutras comunidades autónomas.
Con respecto ao problema suscitado pola ampliación da modalidade de préstamo do libro de texto, a reunión da Mesa limitouse a devolver a cuestión á Mesa Técnica de Gratuidade e a comprometerse a estudala na comisión de traballo do libro como industria.
En definitiva, os responsables da Consellaría de Cultura e Deporte amosaron diante da Mesa polo Libro o seu interese e sensibilidade co conxunto do sector do libro (feito moi valioso que recoñecemos e agradecemos sinceramente), mais, sen embargo, non concretaron cáles van ser as súas prioridades de actuación para un sector cada vez máis desanimado.
Ademais de participar activamente nos traballos anunciados hoxe das tres comisións da Mesa polo Libro (se cabe, con maior convicción e entusiasmo ca na lexislatura anterior), os editores e os nosos compañeiros libreiros agardamos ser recibidos, coa maior premura, polo Presidente da Xunta para presentarlle a nosa visión do estado do sector. Así mesmo, esperamos volver ser convocados para participar -xunto cos responsables das Consellarías de Educación, Industria, Cultura e da Secretaría Xeral de Política Lingüística- nos traballos da Mesa Técnica de Gratuidade, onde cremos é posible atopar, con vontade de diálogo, un modelo de gratuidade que aumente a calidade da educación e, ao mesmo tempo, potencie a industria do libro e a lectura na nosa lingua.
Os editores galegos estamos, pois, nunha situación de “impasse” que non se pode prolongar sine die. O Goberno Galego no seu conxunto debe facer explícito o seu compromiso de apostar polo sector do libro galego. Reiteramos unha idea que cremos clave neste proceso: unha política integral para o libro galego non é un gasto, é un investimento en coñecemento, en cohesión e identidade para o conxunto da nosa sociedade.

Entrevista con Luis Bará

/en /por
Vieiros publica unha magnífica entrevista con Luis Bará, o Director Xeral de Creación e Promoción Cultural, arredor da declaración de 2006 como Ano da Memoria. Pode ter interese valorar as referencias que sobre esta mesma cuestión realiza, tamén hoxe, o ex-presidente.

Gaiás e Nunca Máis

/en /por

Moi atinada a proposta de Marcos Valcárcel na súa andoliña de hoxe.

2006, Ano da Memoria

/en /por

O equipo da Consellaría de Cultura vai concretando os seus ilusionantes proxectos. Hoxe anunciou a súa intención de converter o vindeiro 2006 en Ano da Memoria, así como de crear nas illas de San Simón un Centro para a Memoria. Sinxelamente, magnífico!!!
O 70 aniversario do inicio da Guerra Civil debe converterse nunha homenaxe as vítimas da represión e nun alicerce dunha auténtica cultura da memoria roubada. Beizóns para a determinación de Luís Bará e da conselleira Ánxela Bugallo por medidas tan oportunas.

  • Actualización (22-09-2005):Faro dá conta da visita realizada polos responsables da Consellaría e das súas declaracións. Considero importante, ademais do programa de actividades, o levantamento dun monumento ás vítimas.

50 anos de Merlín e familia

/en , /por

Parabéns á editorial Galaxia pola inauguración hoxe da exposición “50 anos de Merlín e familia“. Á tarde estaremos no Museo do Pobo acompañando en día tan importante aos nosos bos amigos.

Actualización (15:00): Magnífica reportaxe sobre a exposición de culturagalega.org.

Filias e fobias

/en /por
O artigo de hoxe de Ferrín é deses que vai dar moito para falar. Canto menos abre dous grandes debates: por unha banda, o da necesidade de que todos os políticos do novo Goberno Galego atendan as chamadas do mundo da creación cultural (que ten o dereito e a obriga de expresar a súa opinión, como xa o veu facendo nos difíciles tempos dos gobernos de Fraga); por outra, o da pertinencia para eles en contestar eses cuestionarios envelenados (aparentemente tan “intrascendentes”), que adoito aparecen nas páxinas a cores dos xornais (cónstame que, en concreto, estas “Filias e fobias” é unha das seccións máis seguidas do suplemento Visado).
Non teño dúbida ningunha de que a conselleira Ánxela Bugallo é unha persoa culta e sensible (as súas respostas ao cuestionario demóstrano e a súa recente intervención en Vigo ratificouno). Sen embargo, o certo é que nesta ocasión non acertou evitando inserir as súas preferencias no canon cultural galego. Entendo que o fixera, probablemente, para non ferir a ninguén e manter unha equidade institucional entre todos os creadores. Mais, velaí, que o resultado desta opción foi contraproducente e pouco acorde co papel de potenciadora da nosa industria cultural, que sabemos ela quere desenvolver con afouteza e creatividade.
Desde hai tempo comparto a necesidade de emular entre nós a campaña que Rogerio defende dende o seu blo: “Leiam jornais de referência em papel. Ouçam fado e hip-hop em CD. Apoiem a informação e a cultura portuguesa”. Sei que a nosa conselleira non ten problemas para encabezar, dentro do novo goberno, unha campaña semellante, que todos deberiamos tamén apoiar na sociedade: “Lean libros e revistas en galego. Escoiten música galega en cedé. Asistan as representacións do teatro galego. Apoien os produtos da industria cultural galega”. No éxito desta campaña dentro da sociedade galega está boa parte das responsabilidades que asumiu a Conselleira de Cultura e o seu magnífico equipo de colaboradores.

Mundo Celta

/en /por

Xavier Piñeiro envíame por correo un enlace con esta páxina sobre a cultura dos países celtas. Os datos sobre Galicia poderían estar máis actualizados e algúnhas referencias son un chisco tópicas, aínda que sempre é de agradecer que se nos inclúa nesta simpática comunidade da esperanza.

A importancia da creación cultural

/en /por
Recomendo vivamente este artigo moi certeiro de Fernán Vello onde se reitera o carácter estratéxico da creación cultural para o país.