Sei que os moitos seguidores de Diego Ameixeiras agradecerán coñecer a noticia de que hoxe chegaron do prelo os primeiros exemplares d’ O cidadán do mes, a súa segunda novela. Horacio Dopico, o detective máis canalla da literatura galega, desta volta enleouse cun caso onde nin a dobre moral nin a corrupción son patrimonio exclusivo da clase política.
Estará nos andeis das librarías a vindeira semana.
Esta noite presentamos os Contos de familia de Xesteira. Creo que este é un dos libros de relatos máis interesantes que publicamos nos últimos tempos. Son once historias, ambientadas na Redondela dos anos da fame, escritas cos caracteres da tipografía da memoria construída no seo de cada familia.
Un libro que reivindica, dende a foto de cuberta, o espazo íntimo e acolledor daquelas cociñas doutrora, un lugar sagrado onde ocorrían cousas tan marabillosas como asistir ao milagre de sacar do forno un queique ou un ollomol con patacas ou participar dun tango ou dunha habanera mentres se fregaba a louza na pía ou se recollía a mesa.
Xesteira, un narrador tan hábil como económico nos recursos que utiliza, reconstrúe argumentos moi coñecidos entre os seus, empregando recortes de moitas pezas, de pequenos detalles da vida cotiá das nosas casas humildes, de cousas fantásticas e doutras demasiado reais, de medos descoñecidos ou coñecidos de máis. E faino coa intención de dignificar a eses protagonistas anónimos da xeración das nosas nais, a quen tanto lle debemos.
Moito temos falamos nos últimos tempos da necesidade de recuperar a memoria histórica. Este libro de ficción, emocionante e emotivo, non fai outra cousas que colaborar neste proceso, transformando os recordos individuais do cotián (esa substancia ou saudade emotiva presente en todas as páxinas do libro) en memoria colectiva e vivificada. Un libro, aparentemente sen grandes pretensións, que, porén, aborda toda a complexidade da condición humana en tempos difíciles. Agardo que non pase desapercibido.
Viaxamos á cidade da brétema para presentar as Kalendas de Xosé Lois García. O acto, que repetimos ao día seguinte en Chantada, tivo grande altura literaria, sobre todo, pola intervención moi meditada de Xosé Manuel Eiré, quen cualificou o libro “como un proxecto poético absolutamente inusitado, froito dun traballo hercúleo que acaba posuíndo ao lector”. “Poesía océano, esixente e esixida”, foron outras das valoracións de Eiré para este libro nacido da convención formal de manuscribir un poema diario nunha axenda cubana dedicada a José Marti. Almanaque ou axenda poética, xornal lírico, enorme poema que narra a existencia ao longo do ano 2003 do noso maior poeta emigrante, Kalendas é unha proposta que pola súa orixinalidade e dimensión merece non pasar desapercibida.
Na magnífica presentación de onte anotei nas miñas brétemas (eses cadernos que sempre me acompañan) estas frases para a reflexión:
Esta tarde presentaremos Rúa Carbón, a última novela de Marilar Aleixandre. Grazas á iniciativa de Vieiros pódese descargar un capítulo en PDF.
Creo que a moitas persoas adultas vailles sorprender atopar nunha colección, teoricamente, xuvenil un texto que aborda a complexa procura das identidades individuais e colectivas, tendo como teón de fondo o conflito político vasco e o terrorismo de ETA. Esta novela paréceme tan valente como sólida. Na vindeira primavera será editada en castelán. Recoméndoa vivamente.
Dáme Razón un lóstrobo de sombra
pra eu ver a casa dos oprobios os lugares
cóncavos nos que o meu tempo fosforeceu
Fomos ao estudio que Xosé Luis de Dios ten en Fronteira a recoller o traballo que preparou para a edición ilustrada do lapis do carpinteiro. Despois dun par de horas de conversa gozosa e intelixente, viñemos chimpando de ledicia pola autoestrada con medio cento de debuxos e tintas no cartafol. De Dios é un pintor de estirpe disidente, deses escasos lectores empedernidos de poesía e ensaio, un auténtico artista e intelectual na súa madurez. Confesounos que intenta agora visitar os vieiros e camiños plásticos que percorreu noutrora, como unha nova viaxe polas paisaxes da alma.
