Magasins

Esta tarde estiven durante dúas horas nun hipermercado francés. Curado das incomodidades de acudir a un espazo comercial ateigado de xente, foi este un exercicio moi útil para enfrontarse coa crúa realidade social e cultural na que vivimos. Non atopei nin un só letreiro, reclamo nin etiqueta na nosa lingua, nin sequera nos escasísimos produtos galegos á venda (empanada, bica gallega, quesos de tetilla, tintos gallegos…), cualificados como “regionales”. Iso si, os altofalantes emitían, de cando en vez, patéticos reclamos para atopar aos pais dunha neniña perdida, nun español agalegado fonetica e sintacticamente que non melloraría o novo embaixador vaticano.
A sección de libros –presidida por un impresionante expositor do novo Harry Potter (“Oferta: 5% de desconto”, unha falsidade, xa que estes descontos son os que autoriza a Lei do libro para as vendas ao contado)– reduce a oferta editorial a unha lamentable enxurrada de produtos editoriais presumiblemente de “boa saída” (confesións de Mila Ximénez e outras marabillas do xénero de libro clines). Outrosí sucedía coa música (grande lanzamento de Manu Tenorio) ou coa rancia sección de DVDs da serie B.
O máis chamativo que atopei foi unha oferta de Tulipán (500 gramos) a 1,75 € coa que agasallaban un minidicionario de inglés. Foi a primeira vez que vin na miña vida un libro retractilado exposto nunha cámara refrigerada. Unha auténtica xenialidade do responsable de mercadotecnia para alixeirar almacén.
Nunca fun partidario de demonizar a ninguén, mais non podo evitar o noxo que me producen estes xigantes franceses da distribución. Os nosos responsables políticos deberían ser conscientes que cada vez que lles conceden unha autorización de apertura están autorizando, tamén, estas prácticas tan escasamente normalizadoras e respectuosas coa nosa identidade e coa formación dos nosos cidadáns.
Sendo rigorosos, tamén, hai que dicir que outras cadeas (neste caso con máis dificultades para poder conseguir unha licencia en Vigo ou na Coruña) teñen un comportamento digno coa nosa lingua e coa distribución dos nosos produtos. Queixámonos amargamente de que os mozos non falan galego, cando o futuro da política lingüística tamén se libra neste difícil terreo do urbanismo e do comercio.

Outro dato clave: 15%

Completando o post de onte, convén saber que o libro galego supuxo en 2004 só o 15% das vendas do libro realizadas en Galicia (22 millóns de euros de 144).
Noutras palabras de cada vinte persoas que entran nunha libraría só tres mercan un libro galego.
Mercamos poucos libros e aínda menos na lingua nosa. Queirámolo ou non, creámolo ou non (xa que hai comentaristas que semellan dubidalo), esta é a dimensión real do mercado do libro galego.
Non o esquezamos: 15% e 47 € son as nosas actuais medidas.

O dato: 47 €

Ten moita razón Náufrago lamentando o escaso consumo de produtos culturais da poboación galega. Os datos presentados polo Ministerio de Cultura son contundentes: no ano 2004 cada galego gastou en cultura unha media de 160 €, moi lonxe da media estatal de 224 €. Un índice que nos sitúa nos tres últimos lugares entre as Comunidades Autónomas, superando só a Castela-León e Extremadura.

Os editores galegos xa botáramos esta conta no referente ao consumo de libros é o resultado é moi semellante. En 2004 cada galego gastou en libros unha media de 47 € (inclúense os libros de texto con só dous cursos de préstamo), mentres que a media española foi de 65 €; cifras que volven a colocar a Galicia entre as tres comunidades que menos gastan en libros por habitante. Outro dato a ter moi en conta é que o total das vendas de libros (a prezo de libraría) supuxo en Galicia 144 millóns de euros, un 5% das totais do Estado, cifra moi inferior á da nosa poboación (6,6%) ou a porcentaxe da achega do noso PIB (5,8%) ao do Estado. Se a estes 144 millóns lle quitamos os 40 que se gastan en libros de texto, quedamos cunha facturación de pouco máis de 100 millóns de euros para todo o mercado do libro non escolar. Noutras palabras, os galegos gastamos moitos menos en libros do que nos correspondería por poboación e por capacidade adquisitiva.
Dificilmente poderemos desenvolver un sector de edición competitivo e unha rede de librarías de cultura tupida e de calidade en Galicia cun mercado interior do libro tan perezoso (a pesar de contar con lingua propia) e raquítico. Ampliar este mercado, a base de lectores e lectoras, semella a prioridade da nosa política cultural. Sen apostar por cocer máis pan da cultura, o demais será seguir botando foguetes para a galería. Ou non?

Un libro por galego

Hoxe varios medios fanse eco dos datos do noso informe sobre a situación da edición en galego.

Actualización: 09-08: Galicia hoxe desprega máis información, recollendo a información que presentamos na roda de prensa do pasado 12 de xullo. Quedamos tan pampos como agradecidos.