"Poeta na cadea"

/en /por
Baixo o título “Poeta na cadea” atopei esta noticia. Recomendo ler o texto completo e non quedar só co titular e a fotografía (o que facemos adoito). Podería incorrerse nun erro lamentable.

Cabana académico

/en , /por
Desta foi e a Academia nomeou por abrumadora maioría numerario a Darío Xohán Cabana. Recoñécese así a súa tarefa como construtor e forxador de lingua. Darío leva traballado arreo neste labor fundamental, sexa nas súas traducións, fose coma poeta de formas clásicas, como narrador de escrita de diamante ou preparando milleiros de encrucillados de noso.
É innegable que a Academia se renovou moito nos últimos anos. Con todo, aínda botamos en falta maior dinamismo e intervención na problemática cultural (fóra do protocolario do Día das Letras Galegas e dalgúns escasos pronunciamentos sobre o estado da lingua), sen esquecer, a incorporación de voces máis novas (ten algún académico menos de cincuenta anos?) e mesmo de ámbitos non estritamente filolóxicos ou literarios. Parabéns para Darío e pulo para o seu labor.

Poeta, republicano, exiliado, comunista

/en /por


Lorenzo Varela, no medio, xunto a dous compañeiros das Milicias Republicanas

Onte presentamos no Marco os dous libros de Carlos L. Bernárdez sobre Lorenzo Varela. Magníficas foron as intervencións de Manuel Forcadela, o profesor Xesús Alonso Montero e o autor.
XAM fixo unha contundente denuncia da campaña que os sectores conservadores (desde a propia Xunta e a súa presidencia, ou mesmo desde posicións nacionalistas ou galeguistas) están facendo contra a figura do poeta de Monterroso, menosprezándoo como “poeta menor de escasa obra galega” e ocultando o seu carácter de republicano, exiliado e militante comunista (substituídos os tres termos polo eufemismo de “poeta emigrante”).
Comparto as opinións de XAM (un dos poucos defensores, xunto con Isaac, de Varela naqueles días xélidos da súa volta do desterro): lendo os seus versos de non hai posibilidade de ocultamento, o seu foi un exercicio de conciencia e de dignidade, onde a sombra permanente da guerra e a imposibilidade de vivir na terra configúranse como a república da nostalxia e do silencio. Este ano o Día das Letras Galegas merece o apoio máis entusiasta e comprometido dos que cremos na posibilidade de rachar o muro de silencio do exilio e levarlle aos seus protagonistas cestos cheos de pombas e mazás.

Volve Suso de Toro

/en , , /por


Grupo Revisión Deseño para Xerais

Estou satisfeito porque hoxe enviamos felizmente o novo libro de Suso de Toro ao prelo. Unha obra que recolle medio cento de artigos que naceron dun acto cívico do autor, dun sentido do deber e da civilidade que ten ver coa ética e só dun xeito oculto e subterráneo coa estética. Forma parte, con Nunca máis Galiza á intemperie e Españois todos, dunha triloxía inesperada na que narra e interpreta dende a súa subxectividade un ciclo histórico extraordinario, un tempo agónico que aínda vivimos. Tres libros nacidos da conmoción que supuxo a actuación do goberno de José María Aznar no asunto do Prestige e escritos dende a historia persoal, a memoria do país de noso, a memoria española compartida e as profundas conviccións democráticas e federalistas do autor.
Un libro que propón a través do diálogo outra idea política de España e de Galicia. Unha ferramenta para abrir un tempo novo para unha sociedade como a galega que quere ser aberta e plural, decididamente libre.
Será publicado simultaneamente en galego, castelán e catalán e será presentado con motivo do día do libro. Confeso que estou moi ilusionado con esta saída. Agardemos pola resposta dos lectores.

Volven os bravús

/en , /por
Jaureguizar anuncia que onte rematou unha novela. Parabéns!!! Ese mesmo día, Xurxo entregounos un expléndido libro de relatos (Tres trebóns) que publicaremos a finais desta primavera. Volverán, pois, decontado dous dos narradores con maior pulo daquela chamada “xeración bravú”, reclutada por X.C.C. Cando nos chegará o orixinal prometido por C.F. ?

A culpa foi de R.C.O.

/en /por
Os seguidores da polémica de Jaureguizar teñen hoxe no Faro das Culturas (mágoa que non apareza na rede este suplemento monolingüe, que fai un seguemento puntual da nosa produción editorial) magnífica entrevista co protagonista. “Creo que nun país tan pequeno é tan imposible ser tan coñecido como Antonio Gala, como ser tan descoñecido como Salinger”, afirma o autor de Dedre. Non lle falta razón.

Calígrafo

/en , /por

Lázaro Enríquez

Despois de moitos meses, visito a Lázaro, o calígrafo, deseñador gráfico e ilustrador a quen tanto admiro. Este mestre galego-cubano foi quen mellor nos ensinou na editorial que a caligrafía é a danza da pluma e a escolla tipográfica é o primeiro labor do editor. Os seus caligramas son metáforas xestuais, onde o texto do poeta e o grafismo do calígrafo conforman unha escultura de tinta plana. Falamos das saudades do Malecón, do seu querido Ángel, das miserias da nosa cidade revolcada ou do último premio que hoxe lle anunciaron desde Xapón. Ultimamos o espazo para un signo, esa afirmación do xe que preparamos para o noso aniversario. En Galicia hai moita xente valiosa coma el que debido á elegancia da súa discreción apenas se coñece.

O escritor guitarrista

/en , /por
Volvín de Torre ben satisfeito. O acto con Landero foi bo. A súa conversa contaxia as ganas de lelo. Creo que afán é a palabra que mellor define a este novelista vocacional, que move constantemente as súas mans de guitarrista para apoiar o seu discurso apaixonado. Entre a morea de ideas luminosas que expresou sobre a ficción anotei unhas cantas no caderno:

  • O maior perigo do escritor é deixar de sentir, deixar de asombrarse;
  • O segredo da vida é vivir e soñar. Vivimos de día e de noite soñamos, que non é outra cousa que narrar, transformar en relato a experiencia vivida;
  • O escritor é alguén que observa, que mira arredor, que ten un xeito especial de mirar. E ese xeito é o que chamamos estilo, e cadaquén intenta procurar o seu;
  • O escritor debe lembrar cada día que vive nun país afastado;
  • A memoria é o almacén onde debe acudir o escritor: ninguén debe ser esquecido, ninguén debería morrer nunca de todo e para sempre; o escritor debe participar na escrita da Enciclopedia do Xénero Humano, un volume onde aparecesen non só os notables, senón todas e cada unha das persoas que pasan polo mundo;
  • A miña biblioteca da infancia foron os libros orais do meu pobo campesiño;
  • A ruptura da cadea de transmisión da cultura campesiña é unha traxedia cultural maior ca o incendio da Biblioteca de Alejandría;
  • O narrador ten que vivir lentamente e escribir sobre o concreto, aquilo sobre o que somos inimitables;
  • A arte toda nace da inamizade coa vida, dese desacougo, desa insatisfacción;
  • A unidade básica da novela está nas esceas;
  • O ritmo da novela conséguese entrelazando as esceas e mantendo o compás;
  • Cando a emoción funciona na novela, funciona toda;
  • Iso que chaman inspiración do escritor non é outra cousa que a visita da intuición en momentos de fulgor;

Landero forma parte desa derradeira xeración de narradores que aínda recibiron directamente o legado da memoria humilde dos seus maiores, escoitando a súa voz ancestral, e, ao mesmo tempo, se incorporaron ás transformacións provocadas pola cultura urbana. Son –en Galicia hai boas mostras, tamén– “fillos dun século en miniatura”. Beizóns para este escritor arraiano de narración perdurable e lúcida. Pagou a pena escoitalo. recomendo vivamente lelo a quen non o fixese.

Inédito de Noriega Varela

/en /por


Inédito de Noriega Varela.

Maribel Abraira envíame a reprodución dun poema que hai máis de sesenta anos Antonio Noriega Varela escribiu con motivo do pasamento dunha mestra familiar súa. Non coñecía a caligrafía do mindoniense poeta da montaña. Ben bonitos son os dous primeiros versos. Quedan xa gardados para sempre nesta memoria electrónica.
Resultados
Produciume máis alegría o resultado portugués có do noso referendo. O primeiro abre portas para a esperanza (sobe ese simpático bloco), o segundo amosa a febleza real entre nós do proxecto de construción europea e a incapacidade de saír da marxe por parte do nacionalismo político galego.

O chófer escritor

/en , /por


Lino Novás

Tiñamos só noticias confusas deste chófer escritor, nacido nas Grañas do Sor (as mesmas terras do bandido Casanova), considerado un narrador de culto en Cuba e un precursor do realismo máxico. Foi autor das primeiras traducións ao castelán de Faulkner, Hemingway ou Huxley. A recente publicación en Tusquets dun seu libro de relatos e unha exposición en Ortigueira redescubriunos a existencia doutro importante escritor da nosa cultura do exilio e da emigración. A súa biografía semella apaixonante e novelesca e o seu currículum literario impresionante.
Teño curiosidade por ler os tres artigos que escribiu sobre Galicia, cando, enviado pola revista gráfica Orbe, volveu en agosto de 1931: “Hombres de mar y mujeres de orilla. Instantáneas gallegas”, “Por la aldea de Galiza” e “Por las aldeas de Galiza, las escuelas”. Agardo que mos envíe dentro duns días unha profesora da Universidade da Habana interesada en que sexan publicados en Galicia.
Fuco escribe hoxe outro post xenial, de lectura e relecturas moi recomendables. Ian debulla deliciosamente as intencións dun artigo de fondo de quen aspira a converterse no berlusconi galaico. Nalló ofrece unha crónica magnífica, como todos os seus post. Un non dá lido de vagar todo o que vai agromando na nosa comunidade blogueira.