Onte 691: Gran presentación de Mercedes Queixas

Na segunda xornada da Feira do Libro da Coruña, encantoume a presentación que Mercedes Queixas fixo da biografía de Celso Emilio Ferreiro que escribiu Ramón Nicolás. Unha lectura e relectura interesantísima, que nos descubriu novidades neste libro multipremiado que levamos presentado xa en numerosas ocasións ao longo do último ano.

Comezou Queixas salientando que «no edificio do sistema literario galego, onde xa podemos falar dunha certa normalización, o cuarto dedicado ás biografías medra máis lentamente.» «Un xénero de investigación ao que me sinto vinculada e polo que cómpre apostar, xa que é indispensable para a construción literaria e para a construción do propio país.» Definiu Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro como «unha obra de gran envergadura e grande intensidade que amplifica a figura humana, literaria e política de Celso Emilio.» «Esta é a crónica dunha vitoria gañada aos silencios que de maneira intermitente semella ter acompañado a CEF. Un mundo de sombras onde se ten iluminado e onde se lle ten colocado no seu xusto lugar.»

Salientou Mercedes Queixas o paralelismo existente entre o Celso Emilio Ferreiro biógrafo de Curros Enríquez e o de Ramón Nicolás como biógrafo do poeta de Celanova. Lembrou o concepto que Celso Emilio manexou cando fixo a súa biografía de Curros, que se repite agora na de Ramón Nicolás: «un relato vivo, para nada unha cronoloxía plúmbea.» Identificou tamén paralelismo sobre as fontes utilizadas por ambos os dous biógrafos: «testemuñas de coetáneos do poeta, cartas, revistas e xornais, algunhas notas biográficas inéditas e, sobre todo, a colaboración do fillo do poeta.» Para Queixas o traballo de Ramón Nicolás, utilizando estas fontes, permitiu aquelar «unha obra magna, tanto pola extensión coma polo contido, sometendo a unha revisión global a figura de Celso Emilio por dúas vías, a das relacións epistolares, nun volume que ten unha enorme documentación, así como das múltiples conversas con persoas moi diversas que conviviron ou mantiveron relación amical con CEF. Así foi posible desvelar sombras e silencios. Celso Emilio Ferreiro é outro tras a lectura desta biografía. Unha persoa grande do seu tempo. Un referente en vida, mais tamén buscado por xente moza. Un libro que axuda a coñecer os círculos concéntricos que tivo a seu arredor, dende figuras como Otero, Del Riego, Piñeiro…, conformando así unha grande galería.» Rematou Mercedes Queixas parabenizando ao autor tamén polo feito de ter «inserido nun relato de corte ensaístico fermosísimas narracións», o que para ela constitúe «outro mérito máis da biografía», xa que «acrecenta a dimensión humana de CEF.»