Os chíos de Jaureguizar axudáronme a entender que o martinazo de onte tivo un claro compoñente emocional. Manolo Martínez, que xa agardou en dúas ocasións esta oportunidade de uparse como presidente da Deputación de Lugo, despois de batallar con Cacharro, non comprendeu que a súa imputación por malversación de fondos públicos o eliminaba como candidato. Aí residiu o seu erro garrafal. A decepción, a soberbia, o resentimento, a ambición, a xenreira, mesmo a vinganza contra a súa propia sombra, levárono a morrer (politicamente) matando. Xaora, tamén hai outro factor, que ten a súa orixe na incapacidade da dirección do PSOE de entender a situación política actual. Pretender impoñer a un candidato imputado, como fixo Besteiro durante semanas, para mudalo in extemis a noite anterior da votación, é un erro tremendo, mais cando non se conta cun liderado forte que evite as saídas persoais, como a do alcalde de Becerreá.

Neste contexto de fracaso e febleza, é imprescindible establecer un marco de negociación política entre os responsables do PSdeG-PSOE e BNG no que coa maior transparencia e claridade se fixen tanto programas como criterios de actuación política nas deputacións. Só así poderán evitar que suceda en Pontevedra e na Coruña outras catástrofes coma a lucense. No entanto, tampouco pode descartarse como hipótese que tras o martinazo de Lugo poidamos asistir a un exercicio de transfuguismo premeditado, que a curto prazo impediría o éxito da moción de censura, como saida máis lóxica para esta farsa. A esta altura, é prematuro aventurar se estamos ao comezo ou o remate doutro episodio valleinclanesco na política galega.