Non estiveron moi finos os asesores de El-Rei nin na posta en escena nin nos contidos da súa mensaxe de nadal deste ano. A elección da sala do trono do Palacio Real expresa unha ostentosa grandilocuencia do monarca que, coa intención de distanciarse do estilo campechano do pai, faino tamén da cidadanía. Como a teimosa insistencia na unidade de España e «a grandeza da historia que nos une» amosa a súa incapacidade para entender a complexidade do proceso soberanista en marcha en Catalunya e en Euskadi. Xaora, probablemente, foron os seus silencios sobre a corrrupción e sobre a situación de precariedade e desigualdade na que vive unha parte da sociedade española o maior erro do discurso. Os chamamentos ao diálogo, as súas referencias a lacra da violencia machista ou a súa despedida nas linguas oficiais non puideron agochar un discurso escasamente social e no que faltou vontade rexeneradora. A de El-Rei Felipe VI pareceume unha mensaxe descafeinada, moi pegada ao discurso conformista enunciado tantas veces por un Rajoy en horas baixas.