Conto de Nadal

DOBRE FRACTURA
–Non te movas, Moncho, xa escoitaches que a doutora quere que esteas quietiño. Agora descansa, logo virán buscarte para faceres outra proba.
–Esta perna doe, Carme. Queres que asubíe? ou prefires que che cante unha panxoliña? Viches o rídiculo que estou con este camisón? Se parezo un fantasma… Ráñame un pouquiño nas costas, cariño, que non aguanto este comechón. Si, así, así, un pouquiño máis abaixo, muller.
–Xa está, home. Non sexas mixiricas, máis me doeu a min cando din a luz á Xiana, despois de pasar cinco horas dilatando. E, por riba, soíña que ti ías camiño de non sei ónde.
–Da Pobra de Trives, que non é a fin do mundo. Sabes que, en canto chamou a túa irmá ao almacén, volvín mangado. Díxomo dona Eduvixes cando cheguei ao seu comercio, carguei de novo as maletas e tira millas para o Pirulí.
–Si, cando chegaches a cesárea estaba rematada.
–E a nosa Xiana parecía unha monequiña, feitiña de todo. Era tan bonita que me daba medo collela no colo. Isto doe de raios!
–A enfermeira xa che puxo un calmante no goteiro. Veña, Moncho, a quen se lle conte! Hoxe estás escaralladiño, non cho nego, pero saíches doutras peores, meu home.
–E os nenos? Con quen deixaches os rapaces?
–A nena está coas curmás. Levounas miña irmá pequena aos cines novos da Fenosa. Daniel quedou na miña casa. Mira que cando chamaron ao móbil estabamos alí. Fun levar outra caixa de lagostinos, que me encargara mercar mamá nos frigoríficos do Berbés. Hoxe, a pobre, ten case vinte persoas a cear.
–Que farturenta é esa muller! Nena, ráñame outra vez. Ben, ben… E que pon Maruja esta noite?
–E que vai poñer? Non coñeces a túa sogra? Unhas vieiras, uns lagostinos, o bacallao con coliflor e, logo, leite frito e os perotes. Tes cada pregunta, Moncho!
–Si, rula, coñezo a Maruja. E para acabar sidra El gaiteiro, licor de guindas e a fonte de lambonadas. Isto doe. Pero que mala sorte temos, Carme. Todo ten que me pasar! Se xa estaba chegando. Sabes que saín de casa cediño, para evitar a conxestión de Puxeiros. Visitei a dúas clientas no Barco, tomei un taco, e, hala!, outra vez, carreteeera. Volvín zumbándolle, pero con xeito, que sabes que non me gustar pasar de cento e pico. Non parei nada. Só me desviei uns quilómetros en Muruás para mercar a bica fresquiña que tanto lle gusta a Maruja e unha chilindrada para o noso pequeno. A que hora chamei? Se xa ía pasar o túnel de Fontefría. Canto quedaba? Nin media hora? É certo que chovía seguido. E que? Se chove, imos parar? Pois, entón, estabamos aviados os que vivimos na estrada. E vai, e me ten que pasar precisamente a min, e, por riba, no día de hoxe.
–Acouga, Moncho. Esquece o que pasou. Que importa o día que sexa hoxe? Ves como traballan as médicas e as enfermeiras? O que importa é que non che pasou nada grave, o demais son paxaradas.
–A quen avisaches?
–Non avisei a ninguén. Cando chamaron do Meixueiro, saín pitando nun taxi. No Seminario deixeille a Lola un recado na caixa de voz. Que querías que fixese?
–Nada, muller, nada. E non avisaches polo menos a Manolo?
–Teus cuñados chegaban ás nove. Eles ocúpanse de todo. Tranquilo, home! Teu irmán xa llo conta a teu pai. Eles están a douscentos quilómetros. Qué queres que fagan?
–E que non mo explico, Carme. Viña escoitando o debate dos nenos de Gemma Nierga. Non mo perdo nunca porque hai un pequeno de Santiago, debe ser da idade da nosa, que é unha marabilla falando. E baixando apareceu aquel bichiño ou o que carallo fose no medio do meu carril. Quixen evitalo cun volantazo e, xa ves, como quedei.
–E dálle, Moncho. Hai cousas que suceden e punto. Non lle deas máis voltas, home, que así non vas a ningures. Non movas tanto o brazo que vas sacar o goteiro.
–Carme, esta perna doe de carallo. Mira que cando aquela parella me sacou do coche, xúroche que nin a sentía. Logo non sei cánto tempo estiven deitado na beiravía. Só recordo que chovía, chovía e que aqueles rapaces me taparon cos seus chaquetóns. Dende alí aínda puiden ver que o Laguna quedou co morro desfeito. O air-bag e o cinto salváronme a vida! E o coche case de paquete!
–Qué importa agora o coche? Non pagas unha millonada polo seguro a todo risco? Que o leve o demo!
–Carme, acojoneime cando chegaron os jichiños da ambulancia. Eu non tiña nin un rastro de sangue pero me trataron con tanto mimo que xa parecía que quedara inútil de todo. Non terei algo de columna?
–Non penses parvadas. Acouga, Monchiño! Non escoitaches o que che dixo a doutora? Cren que só tes unha dobre fractura nesa perna. Iso pasa. Van facerche unha resoancia e logo sobes a planta.
–Só unha dobre fractura? Vaia…! Carmiña, dáme un bico.
–Dorme, Moncho. Quérote. Dorme un cachiño, corazón. Vou chamar a mamá. Se as vieiras lle quedan frías, non van saber a nada.

Agasallo

Txetxu envíame este agasallo que moito agradezo. A verdade é que unha das cousas máis bonitas deste ano foi poder coñecer grazas a rede de blos a xente tan intelixente e agarimosa coma el.

A recepción das conversas

Estou satisfeito coa recepción positiva que tiveron no Cartafol os dous recentes libros de conversas con Ferrín e Suso de Toro. Seguirei atentamente a serie de posteos que iniciou Martin Pawley sobre as conversas con Ferrín, de quen, por certo, xa temos dende hoxe o novo poemario fóra do prelo.

Os futuros da industria editorial

Txetxu ven publicando estes días no seu blog un interesante seguimento do que foi o simposio da pasada semana. Poden atoparse moitas cousas interesantes, como, por exemplo, a desmitificadora intervención de José Manuel Lara. Apunto algunhas das ideas anotadas que poden ser máis chamativas:
  • Os premios non están para descubrir novos autores, se non para permitir que se fale máis dos libros.
  • Hai máis premios en España que libros excelentes que se publican nun ano.
  • Os editores editamos por olfacto, mais o malo é que estamos sempre constipados.

Monográfico no Diario Cultural

Hoxe entre as 15.00 e as 16:00 horas o Diario Cultural da Radio Galega dedicará un monográfico á figura e á obra literaria de María Victoria Fernández.

Unha lección sobre o futuro da edición galega?

Aprezo a Moisés a pesar de que hoxe bota por fóra. Inxenuamente pensei que seguía con curiosidade a información que vimos dando nestas brétemas. Xa mo dicía miña nai: es un inxenuo, meu fillo! Sempre agradecín que Moisés e o seu equipo fachendeasen de desinhibición no exercicio do seu traballo crítico (sen entrar a valorar nin a calidade dos seus textos nin a equidade dos seus xuízos); porén, paréceme totalmente inoportuna a arroutada do primeiro parágrafo do artigo que publica hoxe para celebrar a iniciativa de Edicións da Rotonda:

Nin sequera unha mención na web dos editores galegos, uns editores demasiado concentrados nas súas pretensións de que as institucións públicas lles baleiren os almacéns dos excedentes rexeitados polo público, demasiado compracidos coa compaixón allea, e tamén propia, que esperta esa perenne situación de crise que atravesa o sector, como para poñerse a discorrer en novas liñas de negocio ou buscar unha formulación global para solucionar o problema.

Palabras, sen dúbida, moi ferintes para o colectivo de editores galegos que desde o traballo rigoroso e honesto procuramos atopar novos camiños para o noso sector. Mágoa que Moisés non confrontase as súas iniciativas e propostas coas doutros editores e participantes nos debates que se produciron no Simposio e que continuaron na rede. Nun ambiente de respecto e confrontación sincera de posicións algo quedou moi claro: todos desbotamos sen excepción calquera posición vitimista ou compracente sobre o noso oficio e o noso futuro. Desta volta, Moisés errou o tiro, ben que o sinto.

Volveu Xesús Alonso Montero

Hoxe ao mediodía recibín na editorial a visita do meu benquerido profesor. Regresou onte de Lúa de Avellaneda, onde durante a semana pasada, como comentamos no Simposio cando preguntaron por el, estivo dando varias conferencias, entre elas, unha no mítico café da Avenida de Mayo.
De todos é coñecida a miña querenza por don Xesús, personalidade humana e cultural na que recoñezo a súa teimosía e coherencia na defensa das súas conviccións e o seu impagable e incansable labor erudito e bibliómano. Tróuxome de Buenos Aires dous agasallos que gardarei nos andeis preferentes da miña biblioteca.
Un exemplar d’ O que cómpre saber da lingua galega, título da súa autoría, publicado pola bonaerense editorial Alborada, en 1969, dedicado a Méndez Ferrín e “prá terra, hoxe auga, de Castrelo do Miño”. A edición é preciosa, realizada ao coidado de Arturo Cuadrado (o galego, primeiro editor de Cortázar) e con cuberta de Luís Seoane; mais os contidos, tampouco perderon interese. Utilísimo pareceume o capítulo “Estatística da produción literaria galega entre 1938-1968”, que nos serve hoxe para reconstruír a historia da nosa edición, fóra e dentro do país, durante a Ditadura, comparándoa coa catalana e vasca.
Un exemplar d’ A Gaita a falare (Lembranzas e maldicións) de Ramón Rey Baltar con prólogo de Eduardo Dieste. Unha auténtica alfaia da poesía galega do exilio, editado en Buenos Aires en 1939 pola Central Galega de Axuda ao Fronte Popular Hespañol (sección da Federación de Sociedades Galegas da República Arxentina), ilustrado con imaxes de Castelao, Seoane, Colmeiro. Poemas costumistas mestúranse con outros vibrantes na dor da traxedia tan recente. Impresionantes son textos como “Carta a un vello compañeiro de navalla”, “Mater dolorosa” ou “¡Antes mortos que escravos!”). Leremos a Rey Balter de vagariño, como merece.

Despois do Simposio

Estamos satisfeitos do resultado do Simposio, sobre todo, polo debate que está creando na propia rede. Adianto unha relación de enlaces de amigos e amigas que o comentan estes días:

  1. Rogerio (obrigado, tamén polas fotos).
  2. Txetxu.
  3. Millán.
  4. Catuxa.
  5. Folerpa.
  6. Ian.
  7. Pawley.
  8. Jaureguizar.
  9. Juan.
  10. Peke.
  11. Manolo Gago.
  12. Náufrago.
  13. Camilo.
  14. Juan Varela.
  15. Rodrigo.
  16. Máis alá.

Beizóns para todos!

Simposium sobre o libro e as novas tecnoloxías

Mañá comezará o Simposium sobre “O libro e as novas tecnoloxías” coas agardadas conferencias de Millán, Badiá e Barandiarán, e os debates sobre o futuro da edición e a snovas tecnoloxías e sobre a edición en lingua galega e as súas aplicacións educativas.
Neste momento contamos case con cen inscritos, o que semella espertou moito interese.

Galicia país convidado na Primavera dos Libros 2006

Unha importantísima noticia para a proxección internacional do libro e da edición galega: seremos país convidado na sexta Primavera dos libros, un evento que organiza a Liga Brasileira de Editoras (Libre), que agrupa a 107 pequenas e medianas editoras brasileiras. Trátase dunha feira destinada tanto a profesionais como aberta ao público (con presenza multitudinaria), que se celebra alternativamente un ano no Río e outra en Sao Paulo. Sempre crin que “Brasil somos nós”, agora confírmase, tamén, para o eido das edicións. Parabéns para Miguel Anxo Fernán Vello, o presidente da AGE, quen asinou o histórico compromiso. Non cabe dúbida que algo está mudando, e para ben, no mundo editorial galego.