Listado de la etiqueta: os_fillos_do_mar

Onte 1878: O regreso de Pedro Feijoo

Cronopios_23-06-2017

XG00264201Acompañei a Pedro Feijoo estes seráns pasados nas primeiras presentaciónsOs fillos do lume, a súa cuarta novela, na que afonda na historia da Guerra napoleónica de Galicia e desmonta os mitos acuñados en Vigo sobre o episodio bautizado como “A Reconquista”. Actos nos que conversamos sobre unha novela na que Feijoo recupera os personaxes de Simón Varela e Mariña Dafonta, protagonistas d´Os fillos do mar, coa intención de abordar o conflito entre absolutistas e progresistas aberto dende finais do século XVIII, esencial para entender tanto a orixe da fundación da cidade de Vigo como o devir da historia contemporánea de Galicia. Agarimado pola comunidade de lectoras, que aumenta con cada unha das súas entregas, Pedro Feijoo sorprende en cada intervención polo rigor e claridade do seu discurso histórico, froito dun moi concienciudo traballo de documentación, e polo seu entusiasmo reclamando unha nova historia para Galicia, que substitúa os mitos acuñados pola historiografía romántica.

A relevancia das localizacións no Vigo Vello, a intriga como motor dunha trama alicerzada sobre un caso de corrupción política e económica,os límites imprecisos entre a realidade e a ficción, as homenaxes á comunidade de lectoras por medio dos maqueos nalgúns personaxes ou a forma de entender o amor da parella protagonista son outros temas nos que os participantes nas conversas amosaron interese. Presentacións nas que, tamén, se fala da importancia para a narrativa galega actual de ampliar o perímetro do seu público, un feito no caso do novelista vigués que, como comprobamos en Ourense, A Coruña e Compostela, conta con lectoras en todo o país.

O Verne vigués de Ledicia

Dedidco o artigo da semana no Faro de Vigo a presentación de Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta de Ledicia Costas:

queizan_costas_16-09-2016No serán do pasado venres máis dun cento de persoas reunímonos no paseo das Avenidas, diante da estatua de Jules Verne de Molares, para participar na presentación de “Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta” (Xerais, 2016), novela pola que a viguesa Ledicia Costas obtivo o premio Lazarillo de Creación Literaria 2015, convocado pola OEPLI, sección española do IBBY (International Board on Books for Young People). Un premio de prestixio, convocado dende 1958, no que participan obras escritas nas diferentes linguas do estado, que consolida a traxectoria da escritora viguesa que no pasado ano recibiu o premio nacional de Literatura Infantil e Xuvenil.

Unha presentación literaria ao aire libre, na que gozamos da fragrancia da maruxía do outono, na que os presentadores, o historiador Antonio Giráldez Lomba, o xornalista Eduardo Rolland e a escritora María Xosé Queizán homenaxearon a Verne e lembraron a súa relación con Vigo, tanto polas súas visitas de 1878 e 1884, como por terlle dedicado o capítulo oitavo da segunda parte de “Vinte mil leguas baixo os mares” titulado “A baía de Vigo”, novela por entregas publicada entre o 20 de marzo de 1869 e 20 de xuño de 1870. Datas que demostran que Verne escribiu de Vigo antes de visitar a nosa ría, que na novela de Nemo pintou con “augas impregnadas de luz eléctrica”.

Ledicia Costas centra esta súa novela en desenlear o enigma da segunda estancia de Verne, a que comezou o 21 de maio de 1884, cando procurou refuxio na ría viguesa (para el “un verdadeiro fiordo”), tras sufrir á altura da Coruña, unha avaría na máquina de vapor do “Saint Michel III”, que sería reparada nos talleres de caldeirería de La Industriosa, que Antonio Sanjurjo Badía (o famoso “Habilidades”) tiña no Guixar. Serán as relacións do escritor bretón co industrial vigués (ambos os dous visionarios da navegación submariña) e co boticario Philipot (personaxe de ficción), que custodia un importante segredo no seu establecemento da rúa Misericordia, as que permitan artellar a Costas unha trepidante novela de aventuras localizada no Vigo de hai cento e trinta anos.

Nun fermoso e emocionante exercicio de amor á súa cidade, Ledicia reconstrúe nestas páxinas aquel Vigo primixenio e xa cosmopolita, cunha fiestra sempre aberta ao mundo, cando comezou a desenvolver a estrutra ósea, as arterias e os pulmóns da cidade metropolitana actual. Un Vigo que se estricaba fóra das murallas, desenvolvendo as primeiras edificacións pétreas do ensanche portuario e as instalacións industrias de conserveiras e talleres nos barrios do Areal. Dende a descrición das rúas de oficios e negocios (Sombreireiros, Cesteiros, Ferraría…), hoxe Casco Vello, pasando polas novas avenidas de Policarpo Sanz e do Ramal, até a illa sur de Cíes, onde chantaban as raíces de sororidade as mulleres planta, Ledicia Costas ofrece algunhas das mellores páxinas do Vigo literario, na estela de doutras obras extraordinarias como “Amor de tango” de María Xosé Queizán, “Os fillos do mar” de Pedro Feijoo ou “Cabalos e lobos” de Fran P. Lorenzo.

Constrúe así a escritora de Brea Muiñeira unha novela verniana que homenaxea a orixe verniana da nosa cidade, que asume os valores do nantés, adaílde no seu tempo, como Sanjurjo Badía, da tecnoloxía, da ciencia, da industria e do progreso. Unha ficción que, mesturando rigorosa documentación histórica con doses de fantasía e melisa, esculca no ADN industrial de Vigo, afastándose dos mitos do relato da historiografía romántica. Un paso decisivo para a consolidación dun Vigo literario que posúe na figura de Verne un dos mellores esteos para a súa proxección internacional, sobre todo, no espazo cultural das fisterras atlánticas. Verne continúa sendo un escritor actual, lido e traducido en todo o mundo, quizais por que no seu tempo soubo fusionar os mitos coa ciencia, a modernidade coa tradición, conducindo ao seu lectorado ao paradoxo de que o futuro está contido sempre no pasado e que a natureza prefigura o porvir dos seres humanos. Dúas notas vernianas que Costas recolle na súa novela máis viguesa.

Xaora, o novo mito literario creado por Ledicia Costas ofrece unha oportunidade extraordinaria para incorporar a Verne no imaxinario popular vigués. A proximidade do 150 aniversario da chegada do “Nautilus” do capitán Nemo á ría de Vigo (18 de febreiro de 1868), unha data de ficción na nosa historia, non pode ser desaproveitada. Insisto en que Vigo debe preparar un plan que reconcilie a cidade coa figura de Verne. Pódese aproveitar a ampliación da ponte de Rande para bautizala co seu nome, como ten proposto Ferrín. Pódese incluír ao bretón no noso rueiro e poñer o seu nome á futura biblioteca do estado, que agardemos se constrúa na Panificadora. Ledicia Costas acertou de cheo reivindicando o Verne vigués.

Onte 1747: Ledicia con Verne

Verne_02_16-09-2016

A presentación do serán de onte nas Avenidas, ao pé da estatuta de Jules Verne, da novela de Ledicia Costas gañadora do Premio Lazarillo 2015 será inesquecible, un soño cumprido. Máis dun cento de persoas xuntámonos para celebrar a publicación de Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta e para homenaxear a Vigo como cidade verniana, probablemente a segunda do mundo, despois de Nantes. Unhda cidade que, como sinalaron nas súas intervencións o historiador Antonio Giráldez Lomba e o xornalista Eduardo Rolland, foi visitada por Jules Verne en dúas ocasións (1878 e 1884) e cuxa ría protagoniza un capítulo memorable de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares, cando o Nautilus chega á porta da Atlántida, o 18 de febreiro de 1868, hai case cento cincuenta anos, unha efeméride para non esquecer. Unha cidade literaria e cosmopolita, visitada por Verne e por Marconi, evocada pola escritora María Xosé Queizán nun texto maxistral que rematou recoñecendo na escritora Ledicia Costas a cabezaleira da nova xeración literaria.

XG002567011Unha presentación ao aire libre, nun serán fresquiño de remate de verán, na que Ledicia Costas aproveitou para homenaxear ao mestre Agustín Fernández Paz lendo unha das anotacións máis memorables do seu blog, a partir da que xermolara esta historia protagonizada polo escritor bretón durante a súa segunda visita a Vigo. Unha novela coa que Ledicia homenaxea a cidade de Vigo, xusto ao seu inicio do seu alborexar industrial, e a toda unha xeración de mulleres que, a pesar das limitacións ás que estaban sometidas no seu tempo, posuían a afouteza e a detemrinación necesarias para conseguir aquilo que se propoñían. Unha novela verniana para unha cidade verniana, que asume os valores do xenio bretón, adaílde no seu tempo da tecnoloxía, da ciencia, da industria e do progreso. Unha presentación moi singular e entusiasta que aventuro será o inicio doutro itinerario literario vigués como os de Amor de Tango de María Xosé Queizán, Os fillos do mar de Pedro Feijoo ou Cabalos e lobos de Fran P. Lorenzo. Parabéns a Ledicia Costas e as vernianas viguesas.

Onte 1722: Serán literario no Festigal

Excelente serán literario no Festigal de onte, no que acompañamos a Manuel Rivas e Manuel Iglesias Turnes, que asinaron exemplares e a Ledicia Costas que presentou na Galería das Letras Jules Verne e o secreto das mulleres planta, a novela coa que gañou o Premio Lazarillo de literatura xuvenil 2015.

XG00256701Comezou a súa intervención Ledicia Costas encadrando esta súa obra no catálogo de novelas viguesas recentes como Cabalos e lobos de Fran P. Lorenzo ou Os fillos do mar de Pedro Feijoo, “que están conformando unha auténtica nova cartografía novelística da cidade de Vigo”. Explicou, despois, como xurdiu a novela, “que tivo moito que ver coa relación que a miña nai mantén coas plantas e cos meus recordos de infancia co mundo vexetal”. “MIña nai ten unha habilidade especial para coidar as súas plantas e a súa horta, algo que herdou do meu avó”. “Eu tiña moitas ganas de escribir unha novela portagonizada por mulleres con corpo de muller e alma de planta”. “Ademais, tiña interese en ficcionar a vida dun escritor. Escollín a Jules Verne xa que me pareceu incrible que visitase Vigo en dúas ocasións e que en 20.000 leguas baixo os mares se localizase na ría de Vigo antes de visitala”. “Un autor importante na miña infancia desque lin Miguel Strogoff, novela á que seguiron moitas outras”.

Ledicia Costas salientou a importancia que quixo tivese na novela a relación entre aciencia e a tecnoloxía, que concretou na amizade entre Jules Verne e Antonio Sanjurjo Badía, o empresario vigues propietario de La Industriosa. “Verne era un visionario, atento a todos os avances tecnolóxicos”. “Quixen que os datos históricos tivesen un peso relevante, de xeito que mesturados cos trama de ficción ofrecesen un texto sólido, demostrando que dende o local pode achegarse ao universal”. “Henning Mankel, que ambientou as súas novelas en Skania, unha rexión sueca que conta un millón douscentos mil habitantes, conseguiu que fose un espazo literario universal. Por que non imos conseguilo en Galicia”.

Onte 1472: Pedro Feijoo aposta pola comedia

XG00242501Pedro Feijoo volveu onte a Galicia para comezar o lanzamento de Morena, perigosa e románica. Publicada de forma simultánea en galego e castelán, nesta terceira novela, despois do éxito d’ Os fillos do mar e A memoria da chovia, Pedro arrisca introducindo un argumento a prol da comedia e do humor coa intención de dar outra resposta ás preguntas esenciais da súa narrativa: «Que é realmente a vida? Cales son as razóns que moven aos seres humanos a erguerse cada mañá?» Se nas novelas anteriores utilizara para respondelas algunhas convencións do xénero negro (sen recorrer nin a policías nin detectives) e da traxedia clásica (sen faltar nunca doses de humor e retranca), desta volta, sen perder as marcas da casa, aposta por seguir as leis da comedia, o xénero elegante por excelencia, con tradición máis teatral ca narrativa dende Aristófanes a Moliére, aínda que pouco frecuentado na literatura galega. Con este pinchacarneiro de xénero, Feijoo confírmase como auténtico narrador natural cun talento de moitos dobróns.

Morena, perigosa e románica é unha comedia de intriga ao xeito de road movie. que comeza nas rúas viguesas polas que deambulan os membros da Banda Perigo e remata en territorio catalán, despois dunha esperpéntica aventura, chea de malentendidos, esforzos e xeniais trasacordos. Como require as convencións do xénero escollido, os protagonistas, xente disparatada, representan unha parte dos vicios e malestares do noso tempo, ofrecendo, como facía Molière nas súas pezas, unha galería que sirve de espello da cobiza, da rebeldía, do medo, do desexo, a envexa e doutras expresións de condición tan humana. E como comedia de espírito clásico que é nesta Morena nun moi traballado argumento non faltan nin os roubos nin as estafas nin as persecucións nin as burlas nin os enganos nin as paparotas conformando o que autor bautiza como «comedia dantesca». Pedro Feijoo merece o noso recoñecemento por esta afouteza de ofrecer, como fixera o seu (e noso) admirado Eduardo Mendoza, dende os territorios da comedia novos vieiros para explicar a complexidade da condición humana.

Vigo le

No artigo da semana en Faro de Vigo, ao fío do ránking publicado por Amazon sobre as cidades máis lectoras, reflexiono sobre as posibilidades que ten Vigo de acadar o rango de cidade lectora.

Biblioteca_Xosé_Neira_Vilas,_VigoCon motivo da Feira do libro de Madrid, Amazon publicou o seu ránking das dez cidades máis lectoras. Unha clasificación que elabora o xigante estadounidense da distribución cultural relacionando a poboación das cidades de máis de cen mil habitantes coas súas vendas alí de libros, tanto impresos como electrónicos, entre os meses de marzo de 2014 e 2015. Por vez primeira, Vigo aparece neste taboleiro, ocupando a sexta posición, por debaixo de Alcobendas, Madrid, Granada, Valencia e Oviedo, e por riba de Palma de Mallorca, Santander, Salamanca e Logroño. Máis alá da fiabilidade que poida ter esta clasificación, elaborada a partir dos datos dos libros comprados “on line” polos clientes vigueses de Amazon, non podemos negar que constitúe unha nova sorprendente, mais tamén un magnífico aliciente do que tirar doses de autoestima nunha cidade que nas últimas décadas ocupou posicións precarias en cuestión de índices de lectura, de compra de libros, de número de librarías e dotación bibliotecaria. En todo caso, quedémonos coa hipótese de que Vigo é a cidade galega que máis le, ou polo menos a que máis libros compra ao primeiro distribuidor mundial de libros en internet.

Esta sexta posición no ránking de cidades lectoras é idéntica a que Vigo ocupa na clasificación das cidades editoras, despois de Madrid, Barcelona, Bilbao, Valencia e Sevilla, un dato que non se ten destacado como merece. Vigo é a cidade galega onde os editores privados publican máis libros. Dende finais dos anos corenta, cando Eugenio Barrientos creou a editorial Cíes e Galaxia se instalou en Reconquista 1, Vigo é a indiscutible capital editorial de Galicia. En Vigo teñen a súa sede Galaxia, Ir Indo e Xerais, como a tivo até hai uns anos Edicións A Nosa Terra, as editoriais xeralistas en lingua galega nas últimas tres décadas. En Vigo manteñen o seu pulo outras prestixiosas editoras de referencia: Nova Galicia Edicións, especializada en libros de arte, con importante actividade exportadora; Xerme Edicións, o selo editorial do grupo educativo SM en galego; Ideaspropias Editorial, cun catálogo no eido da formación, especializado en materiais didácticos e e-learnig; Editorial Trymar, cun catálogo formativo, que se extende aos clásicos da literatura universal; MSC Sport, a primeira editora de España en contidos de formación futbolística; Editorial Elvira, con atención preferente á edición literaria, singularmente poética; Ediciones Cardeñoso, enfocada sobre os temas locais… Un sector editorial vigués que achega un número significativo de empregos, tanto nos seus cadros de persoal como nos das empresas de servizos gráficos e impresión, e nos estudios de deseño.

Vigo é, ademais, cidade literaria, onde se localizan algunha das obras de ficción en galego máis populares. Os itinerarios literarios seguindo os pasos por Vigo dos protagonistas de novelas como Amor de tango de María Xosé Queizán, Os fillos do mar de Pedro Feijoo ou Ollos de auga de Domingo Villar xa forman parte da nosa memoria local. Como axiña se engadirán os doutras novelas máis recentes como Cabalos e lobos de Fran P. Lorenzo ou Tes ata as 10 de Francisco Castro, nas que Vigo, máis alá de localizacións en edificios e espazos urbanos das súas tramas, funciona como un excepcional coprotagonista.

Xaora, mesmo a pesar destas potencialidades e de contar cun alcalde como Abel Caballero, autor de catro novelas, Vigo soporta déficits no eido da lectura pública, sobre todo no que atinxe a súa precaria infraestrutura bibliotecaria. Vigo non conta aínda cunha rede de bibliotecas públicas municipais como tal, xa que polo momento foi incapaz de estender a outros barrios como Bouzas, Navia ou Teis, o programa iniciado coa Biblioteca Xosé Neira Vilas do Calvario. Como xa aborrece reiterar a incapacidade do concello para ofrecer un espazo dotacional onde construír a tantas veces prometida Biblioteca Pública do Estado, a trabe sobre a que organizar esa rede bibliotecaria metropolitana e virtual do século XXI. Como é imprescindible que, máis alá dalgunhas valiosas actividades promovidas pola Concellaría de Normalización Lingüística, como a Quedada Literaria das Bibliotecas Escolares en Castrelos ou os exitosos Paseos literarios, o concello de Vigo conte cun plan municipal de fomento da lectura, onde figuren todas as súas accións lectoras e de fomento da creación literaria e apoio ao sector do libro (premios, participación en feiras do libro, apoio a rede de librarías culturais e de proximidade, actividades didácticas, clubs de lectura para persoas maiores…). Vigo le e edita, mais precisa incorporar a lectura a axenda municipal para ser considerada como auténtica cidade lectora. O inicio dun novo mandato é unha oportunidade magnífica para intentalo.

Gran Vía 2

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a homenaxear a figura do arquitecto Francisco Castro Represas, autor do proxecto de Gran Vía número 2, o edificio literario vigués, espazo onde se desenvolven dúas novelas galegas recentes, Os fillos do mar de Pedro Feijoo e Cabalos e lobos de Fran P. Lorenzo.

11.a-Edificio AlboNos tan exitosos «Paseos polo Vigo literario», organizados pola Asociación de Escritores en Lingua Galega, e patrocinados pola concellaría de Normalización Lingüística do concello de Vigo, non debería faltar unha parada diante de Gran Vía 2 e Urzaiz 58, o bautizado popularmente como «edificio Albo», proxecto asinado polo arquitecto Francisco Castro Represas. Situado na intersección entre as dúas grandes vías viguesas, o edificio onde estivo instalada durante décadas a libraría e papelaría La Rápida foi transformado por dous narradores vigueses en espazo literario. Coroada por unha escultura copia da Vitoria de Samotracia, executada por Jesús Picón, esta emblemática construción xa é o noso primeiro edificio literario, onde no segundo andar vive Mariña, a protagonista da novela de Pedro Feijoo Os fillos do mar, e no oitavo a familia de Gloria Beckmann, cuxa historia desenvolve Fran P. Lorenzo en Cabalos e lobos. Un edificio construído entre 1942 e 1949, durante os máis dramáticos anos da fame e da represión da ditadura, mais no que grazas a estas novelas cen por cen viguesas se establece un vínculo entre a ficción e a realidade, unha confluencia entre un espazo privado e a súa dimensión histórica, facilitando así a fidelidade e coherencia do relato entre o cidadán e a cidade na que vive.

Xaora, Gran Vía 2 é, ademais, o edificio histórico vigués que amosa de forma máis clara o ocaso da utilización das formas modernas da arquitectura racionalista introducidas durante a Segunda República, das que Represas foi en Vigo destacado promotor, e o comezo da inclusión de elementos formais historicistas e rexionalistas que, en plena posguerra, eran reclamados como símbolos ideolóxicos do réxime franquista. Esa é a razón que esta formidable edificación de formigón armado de composición simétrica e forma angular utilizase cantaría fina procedente das canteiras do monte da Serra de Castrelos. Como tamén o é que o atraso na finalización das obras, pola falta de cemento e ferro, en pleno período autártico, contribuíse a ornamentar o edificio con elementos decorativos non previstos no proxecto inicial, como o pináculo e os frontóns partidos que enmarcan a escultura de Picón, que para Xosé Ramón Iglesias e Xaime Garrido, grandes estudosos da arquitectura viguesa do século XX, «maquillaban o aspecto racionalista primitivo, nun momento no que este este estilo estaba totalmente denostado nos círculos próximos ó novo réxime.»

Gran Vía 2 é apenas outra das obras destacadas de Castro Represas, o arquitecto que dende 1932, cando instalou o seu estudio na rúa Loriga, impulsou de forma máis decidida a modernización e renovación da arquitectura viguesa. Durante os anos republicanos de entusiasmo e os primeiros da posguerra de precariedade o arquitecto vigués desenvolveu un proxecto orixinal de arquitectura de espírito racionalista, na liña da vangarda que se desenvolvía en Europa, coa intención de dar resposta ás novas necesidades da sociedade industrial e dunha nova burquesía que emerxía nunha cidade moi dinámica e cosmopolita.

Hoxe paga moito a pena facer devagariño un paseo polo Vigo radicalmente moderno ao que tanto contribuíu Castro Represas cos seus proxectos durante esa década decisiva. Son da súa autoría edificios tan interesantes como o Ribas Barreras (1933), na intersección entre Marqués de Valladares e Colón, o primeiro de vivendas que incorpora elementos modernos como a cuberta plana e a horizontalidade compositiva; o edificio Sanchón (1935) en Policarpo Sanz, no que Castro mesturou a utilización comercial coas vivendas; a casa do cineasta Cesáreo González (1938) na praza de Portugal, un dos mellor conservados na actualidade, sen modificación da súa planta baixa; o edificio Crespo (1938), entre Cuba e Urzáiz, no que se introducen decoracións “art déco”; a ampliación da Fábrica de (conservas) Ribas (1938), a súa primeira edificación industrial, entre a rúa Ánimas e Beiramar; o Cubera (1939), o primeiro rañaceos de García Barbón; o edificio Barreras (1940), en Colón 4; dous edificios en chafrán en Bouzas (1940); os bloques de vivendas de Pernas na Finca El Carmen (1941) en Travesas ou o Club Náutico (1944), proxecto que asinou co que sería o seu socio Pedro Alonso Pérez, o primeiro edificio de Vigo construído sobre pilotes. Edificacións todas nas que o arquitecto vigués utilizou a linguaxe dun racionalismo heterodoxo en granito, cuxa presenza é moi difícil atopar noutras cidades.

O espírito moderno e racionalista de Gran Vía 2, coma as outras edificacións de Castro Represas deste período, forma parte do ADN da cidade de Vigo. Unha obra arquitectónica que merecería unha grande exposición retrospectiva coa intención de facela visible e poñela en valor.

Onte 1144: Os máis lidos

listado2

Soubemos onte da relación dos títulos máis lidos o pasado curso nos 209 clubes de lectura da rede de bibliotecas escolares de Galicia, unha valiosa información anual sobre as preferencias do noso lectorado mozo que contribúe a orientar o traballo de editores e mediadores. Chama a atención deste listado o peso dalgúns títulos publicados orixinalmente en galego como Cartas de inverno de Agustín Fernández Paz, Todos somos de Marcos Calveiro, O corazón de Xúpiter de Ledicia Costas, Os fillos do mar de Pedro Feijoo, Ámote Leo A. de Rosa Aneiros, Faneca brava de Manuel Portas, Poetízate de Fran Alonso ou Dragal de Elena Gallego, por citar algúns dos publicados por Xerais. Como tamén é de salientar o protagononismo da novela, o elevado número de títulos traducidos e, en xeral, a veteranía dunha boa parte deles, o que expresa a permanencia destas eleccións capaces de transformalos en «clásicos do noso tempo». Xaora, o que me pareceu máis característico é o seu carácter de libros de fronteira, inevitable no seu papel na formación do lectorado literario. Como lin hai uns días nun carteliño nunha libraría de Gales, nesta relación dos máis lidos aparecen libros para a mocidade amados polas persoas maiores, libros para maiores amados pola mocidade. Unha relación a ter en conta.

Onte 963: Pedro Feijoo en Bueu

presentacion-fillos

Ben interesante resultou o acto organizado en Bueu pola Librería Miranda na que Pedro Feijoo conversou con Salvador Rodríguez arredor das súas dúas novelas, O fillos do mar e A memoria da choiva. Tras a lembranza da figura de Manuel de la Fuente, avó de Pedro Feijoo, e a súa sección «Postales de Vigo» en Faro de Vigo, Salvador preguntoulle se era posible reconstruír a rota d’ Os fillos do mar de Bueu, tal coma xa se fixera coa Vigo. Feijoo confesou que a súa estreita relación con Bueu non era allea ao Aturuxo onde tocara moitas veces  nin a un amor grande que tivera no Morrazo. Contou as súas visitas á illa (de Ons), como se documentara sobre o Burato do Inferno, «onde existe unha auténtica catedral», ou como o personaxe de Iago Ray, tan decisivo na resolución da novela, tiña relación coa vila morracense. Feijoo contestou a numerosas cuestións relacionadas cos figura de Rosalía de Castro e o proceso de documentación tan minucioso realizado para A memoria da choiva. Recoñeceu que para el deste traballo documental emerxe a trama, nun diálogo permanente, emprendendo un camiño en paralelo. Un acto literario magnífico.

Onte 866: O san Clemente, o premio do lectorado novo

Acompañamos a Pedro Feijoo nos actos de entrega do premio San Clemente, convocado polo IES Rosalía de Castro de Santiago e outorgado por un xurado de lectores e lectoras de 2º de Bacharelato de cinco institutos galegos. O autor d’ Os fillos do mar, gañadora da modalidade de novela galega, compartiu louvores con Arturo Pérez Reverte, gañador da modalidade de novela castelá por El tango de la guarda vieja, e o grego Petros Márkaris, gañador da de novela internacional por Liquidación final. A presenza de Feijoo, Reverte e Márkaris convocou a máis de cincocentas persoas que expresaron a esperanza que para a sociedade galega supón contar cunha xeración de lectores e lectoras novos con criterio literario.

Os tres novelistas defenderon o papel do libro e da lectura na construción do futuro. Feijoo reclamou «o libro como arma do futuro para fuxir da cadea de montaxe en serie», advertindo que «un rapaz con libro na man é toda unha declaración de intencións». Pérez Reverte reivindicou o papel dos libros como analxésico ou como espada: «Cando chegue a de Troia, que chegará, só hai dúas formas de enfrontarse a esta batalla, coma guerreiros ou como escravos. Ler axuda a enfrontarse a Troia para continuar pelexando, é imprescindible coñecer o mundo para evitar ser escravos». Pola súa banda, Petros Márkaris insistiu en que «a cultura é esencial en momentos difíciles, a cultura non é só un pracer, un lecer, a cultura é unha medicina para facerse máis fortes, para que grupos e comunidades continúen resistindo». Acabou lembrando Márkaris unha frase de Bento Spinoza: «Todo o que é aprezado é tamén difícil e estraño».

Este Premio san Clemente, xa con dezanove anos de traxectoria ininterrompida, é un dos modelos máis fermosos de intervención dunha comunidade educativa no proxecto cultural colectivo. O protagonismo do alumnado dos cinco centros participantes no desenvolvemento do concurso e de toda a ceremonia de entrega (con intervencións literarias moi brillantes e traballadas), o entusiasmo do acto de sinatura cos autores, as actividades didácticas (dentro e fóra das aulas), o interese dos medios de comunicación constitúen un modelo educativo e de promoción da formación do lector literario. Este Premio san Clemente é unha fachenda para o ensino público galego. Beizóns para Ubaldo Rueda, o incansable director do centro, alma mater da iniciativa, e para todo o equipo docente e comunidade educativa do Instituto Rosalía.