Listado de la etiqueta: lamas_carvajal

Un futuro para o Barrio do Cura

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a reclamar un futuro para o Barrio do Cura:

Paso case todos os días por diante da casa onde nacín, no número 39 da rúa Pi e Margall, un edificio de baixo, un andar e bufarda, onde viviamos de alugueiro tres familias numerosas gozando dun patio co seu pombeiro onde enraizou un xasmín. A casa centenaria, moi característica das construídas na primeira estrada de Baiona, na proximidade do cemiterio de Picacho, aquel que con moita retranca gabara Valentín Lamas Carvajal por contar «con porta cara o mar», hai quince anos foi derrubada, reconstruída con catro andares e conservada só a fachada orixinal. E cada día non podo evitar que o aroma da memoria, ese almacén poderoso e inconsciente que nos acompaña, active a lembranza do pulo daquel barrio de xente humilde que viviamos a carón do Paseo de Alfonso e da fonte da Falperra, amparados pola torre da Panificadora e a maruxía do Berbés, a dous pasos do Vigo Vello. Un barrio hoxe arruinado, desaparecido, degradado, irrecoñecible para os que fomos os seus veciños e veciñas durante décadas.

Apenas quedan rastros nas poucas fachadas conservadas dun barrio con moita vida do noso señor. Contaba con dous fornos, o mítico do «Barrio do Cura» (conservado agora como marca da mellor tradición panadeira viguesa) e o da Oliva, a carón da igrexa evanxelista, e unha confeitaría e dozaría clásica, a de Ramos, aínda aberta. Unha veciñanza que se subministraba en catro tendas de ultramariños con libreta: a de Ramón, a de Julia, «La aldea» e a de Adelina, a única que continúa hoxe, ademais da carnicería de Concha, protagonista dun acontecemento tan tráxico como inesquecible. Un barrio que tiña varias tabernas de toda a vida, apenas liñas na memoria: «La Cosechera», «El Barajero», «Bar Madrid» e a coñecida de Armando, na calexa das Angustias (aínda por fortuna conservada), sempre a rebentar polo seu condado e polos callos. Un barrio que mantiña a drogaría de don Cayetano, o obradoiro do zapateiro, a ferraxaría industrial dos Sanmartín, a fontanería, a moblaría, a farmacia, mais tamén contaba coa funeraria de Fábregas (que metía moito medo), cunha imprenta, cunha xastrería, coa tenda de Televisores Iglesias, coa libraría Almoneda dos Álvarez Blázquez, o que sería a sede de Edicións Castrelos, con varios salóns de peiteado e barbarías, e co Estanco (quiosco tamén) de Maruja, ao pé da calexa do Barrio do Cura, tan decisivo na nosa formación como lectores, onde tamén se collían puntos para as medias e se cambiaban as novelas de Marcial Lafuente Estefanía e Corín Tellado.

O noso barrio mudara moito coa urbanización a comezos dos setenta do chalé dos Redentoristas, que daba ao Campo do Gas, tamén construído cando se abriu Torrecedeira. Probablemente nese momento foi cando comezou o devalo daquela edificación aberta centenaria, e a mudanza da súa veciñanza, sendo substituída pola pechada actual, que a converteu nunha rúa escura sen o encanto doutrora. Proceso agravado hai unha década cando comezou o traslado do asilo ás instalacións de Alcabre e a compra dalgunhas «casas afectadas» na rúa Llorente pola actuación anunciada por Karpin no Barrio do Cura. Dende entón o barrio, coa ocupación dos edificios do asilo por persoas sen casa que alí procuraron acubillo, como por transeúntes ocasionais (nun claro efecto chamada) ou persoas con adicións e dificultades, comezou a degradarse de forma imparable, ao que non foi alleo que sucedese outro tanto na rúa Falperra, ao fío da actuación prevista sine die na Panificadora. Espazos arruinados ambos os dous que, ao pé do anovado Vigo Vello, se converteron no rostro agochado da exclusión e da marxinación existente na cidade; mais tamén noutra mostra do fracaso de proxectos urbanísticos até agora inviables fose polo elevado investimento público que requirían, polas dificultades financeiras dos seus propietarios, pola complexidade da súa figura urbanística, tras a anulación do Plan Xeral, ou do seu proxecto arquitectónico.

Unha degradación a do Barrio do Cura e da Falperra á que urxe poñer remedio. Máis aínda cando esta é unha actuación indispensable para poder ampliar a superficie do miradoiro do Paseo de Alfonso, así como de establecer unha saída de Torrecedeira ao Casco Vello a través da rúa Poboadores. Unha solución que pasaría tanto polo desbloqueo do proxecto deseñado por Alfonso Penela, valorado en cen millóns de euros, o que non semella doado pola dificultade de contar cun novo Plan Xeral de forma inmediata, como por acometer por parte as administracións competentes actuacións integrais no eido das políticas sociais, de vivenda e de seguridade cidadá que atendan ás necesidades das persoas alí instaladas, como levan demandando diversos colectivos cidadáns de apoio. O futuro do Barrio do Cura pasa por non pechar os ollos a esta ruína actual que tanto nos doe.