Listado de la etiqueta: celta_de_vigo

O carné de Emiliano

Teño a fortuna de conservar un dos primeiros carnés do Celta do meu pai. Datado en decembro de 1950, corresponde ao socio número 1.572, co asento número 90 da fila 8 da Grada de Río. Daquela Emiliano Bragado traballaba de dependente de comercio na camisaría Calvo da rúa do Príncipe. Pola numeración, estimo que entón xa se trataba dun socio veterano, cunha antigüidade canto menos de cinco ou seis anos, polo tanto seareiro xa dun dos mellores celtas da historia centenaria, a dos chamados «diaños celestes» ou «campións de afouteza», un equipo de fábula, que perdeu a primeira final de Copa (1947-1948) e permaneceu catorce tempadas continuadas en Primeira, dende 1945 a 1959 (proeza aínda non superada), integrado por algúns dos mellores xogadores da historia celeste como foron Simón, Pahiño (o dianteiro lector de Dotoievski), Yayo, Roig, Muñoz ou Aretio, entre outras figuras.

Téñolle dado moitas voltas a este carné do Celta de papá, que estimo pagaba unha cota mensual de arredor das vinte pesetas, o que nun soldo de dependente de vinte e tres anos supoñía un pico. Secasí, o carné amosa que dende hai canto menos setenta e cinco anos a familia nosa mantén, tempada a tempada, varios asentos na Grada de Río da catedral do Fragoso. Unha fidelidade familiar que se mantivo na década de 1960 co Celta en Segunda División, cando meu irmán Eduardo e mais eu, uns picariños comezabamos a acudir con papá ao estadio, como na de 1970 cando ascendemos a Primeira e co Celta ye-ye xogamos despois a primeira eliminatoria da UEFA co escocés Aberdeen, tamén a primeira e efémera participación dun equipo galego en competición europea (1971).

Presenza en Balaídos que mantivemos nos períodos do elevador, dúas décadas de mudanzas nas que se encadearon ascensos e descensos, coincidindo co final da ditadura, a reforma política, o comezo da autonomía, os gobernos municipais de Manuel Soto e a dolorosa reconversión industrial, anos tamén da nosa adolescencia, mocidade universitaria e entusiasmo creativo dos anos da Movida. Anos nos que os domingos de Balaídos convertéronse no primeiro foro vigués, e o estadio no termómetro emocional dunha cidade en permanente mudanza. Un espazo deportivo onde as voltas ao campo daquel Toniño ou do Cordobés coincidían coa presenza de bandas e dos gaiteiros ou na lameira de Siniestro Total para celebrar un ascenso, ou os xogadores celestes portando con fachenda a bandeira galega reclamando a plena autonomía para Galicia e atención ás reivindicacións dos obreiros vigueses do naval.

Sete décadas despois acho neste carné de Emiliano que o celtismo foi unha das herdanzas familiares, como a da lectura diaria de Faro de Vigo, imprescindible antes de comezar a xornada, que máis marcaron (e aínda marcan) a miña vida. Celtismo que vai moito máis alá da atención por seguir os ires e vires deportivos do club centenario, as vitorias e as derrotas que trazaron un palmarés discreto de trofeos en competición oficial, mais riquísimo e moi emotivo e valioso para a súa afección. O celtismo é unha forma de instalarse no mundo indemne á desesperanza, de enfrontarse a vida cun escepticismo optimista que axuda a enfrontarse con afouteza ás maiores dificultades e a gozar con prudencia do entusiasmo efémero das ledicias e logros. Actitude e valores semellantes aos doutras afeccións de clubs de fútbol humildes do mundo, que por riba dos criterios mercantís do odioso fútbol moderno e da súa industria deportiva, acreditamos na cultura do fair play dos creadores deste xogo de pelota, que tan axiña chegou a Vigo polo mar, como tantas outras actividades nosas. Celtismo que, inevitablemente, referenciamos coa presenza e coas perdas nas bancadas de Balaídos en cada unha das etapas das nosas vidas, dende os anos de infancia aos actuais nos que iniciamos o retiro, razón pola que tamén é memoria compartida por varias xeracións viguesas.

No caso da familia nosa, asocio os primeiros partidos no estadio co tranvía que tomabamos en Pi e Margall (entón General Aranda), diante da casa, fose na liña 1, que chegaba a Pereiró procedente da Estación, fose na 8, que remataba en Travesas, o que obrigaba a camiñar pola Florida, entón unha zona de chalés e leiras. Máis tarde entendería como a rede tranviaria, desaparecida polos excesos de Portanet en 1968, contribuíu dende 1914 ao desenvolvemento de Vigo como cidade metropolitana, policéntrica, e ao Celta como a súa indiscutible icona compartida. Como lembro, xa ao comezo dos setenta, irmos na furgoneta dous cabalos, despois no Dyane, con moita anticipación para estacionar na nova avenida de Zona Franca, convertida en circuíto do Gran Premio de Motociclismo de Vigo, no que chegou a participar Ángel Nieto. Nunca foi doado aparcar na proximidade de Balaídos, problema que trataron de mitigar os primeiros vitrasas ourugas, os «especiales», a verdade que sempre de forma insatisfactoria, como corresponde a tradición da concesionaria.

Outra lembranza celtista de infancia tivo a súa cerna no moito que me gustaba acompañar a papá ás oficinas do club da rúa Reconquista para pagar a cota mensual ou algún dos suplementos dos chamados «encontros do club», un par deles por campionato, que case sempre coincidían coa visita do Madrid ou co derbi co Coruña. Mentres agardabamos a nosa quenda, entretíñame fisgando nas fotos enmarcadas na parede, como tamén facía na taberna de Armando de Falperra. Entre aquelas imaxes sempre reparaba nas das viaxes dos futbolistas, nas que decote aparecía o primeiro autobús propio do club, un Ford-Hércules, o popular «Lanzallamas», que chegou despezado en 1953 en barco, procedente da Habana, sufragado pola colonia galega da capital cubana; vehículo que conduciría até que foi retirado da circulación en 1968 Guillermo Cameselle. Como gustaba daquela foto dos xogadores traxados e con chapeus panamá ao pé do avión co que cruzarían o Atlántico na xira americana de 1952, continuando a tradición da primeira por Arxentina e Uruguai no verán de 1928 no transatlántico Werra. Celestes que sempre foron recibidos con agarimo pola diáspora galega, que identificou nas súas cores e valores o celme máis xenuíno da alma galega. Identidade que por ventura nunca se perdeu, anovada nas 120 peñas celtistas que compoñen a actual familia celtista espallada polo planeta.

Meu tío Suso, como tamén o meu avó Suso Beleiro, eran socios de Grada de Gol, o que moito animaba ás polémicas familiares sobre onde se sentaba en Balaídos o mellor celtismo. Controversia que dirimiu para sempre a «Foliada do Celta» do grupo A Roda, durante moitos anos himno oficioso, que sinala un comportamento diferenciado para cada unha das gradas do estadio, asignándonos aos de Grada de Río a responsabilidade de armar o lío e da tirada de almohadillas, práctica desaparecida para apupar a arbitraxe ou criticar ao adestrador. Lembro ao meu admirado tío Suso, administrativo da factoría de Barreras, como defensor afervoado dos xogadores da canteira e seguidor das ligas e da Copa de Vigo do fútbol modesto vigués, que xogaban equipos hoxe centenarios, como o Deportivo Coia, o Santa Mariña, Rápido de Pereiró, Silva, Casablanca, Peñasco, e moitos outros, produtores do humus futbolístico vigués xerminal e merecedores do ser rescatados do esquecemento, sen o que non existiría o Celta centenario que celebramos.

Publicado no suplemento 100 RCCelta de Faro de Vigo: 20/08/2023

Trofeo orfos do mar

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a lembrar episodios da historia celeste comprometidos coa súa contorna:

Na visita ao Museo do Mar de Galicia de Alcabre, un dos museos vigueses con recendo máis intenso a salitre, que axudan a gozar da memoria do Vigo portuario, aconsello reparar en dous magníficos trofeos deportivos alí depositados: un dos «Teresa Herrera» do Deportivo da Coruña e o «Huérfanos del Mar» do Celta de Vigo. Dúas valiosas pezas de ourivaría galega do século XX de estilos moi distintos, a primeira tallada pola coruñesa xoiaría Malde da rúa Real da Coruña, seguindo a tradición da pratería compostelana; a segunda deseñada polos esmaltadores vigueses da familia Hernández, que dende 1926 abriron obradoiro na rúa do Príncipe, acuñando un estilo de ourivaría art déco e unha técnica única. Dúas xoias deportivas daqueles primeiros torneos amigables de fútbol de verán comezados na segunda metade da década de 1940, que nos seus brillos agochaban unha historia de días difíciles.

A peza viguesa corresponde ao «Trofeo Huérfanos del Mar» que o 19 de xuño de 1949 xogaron en Balaídos o Celta e o Benfica en beneficio do Orfanato Nacional Virgen del Carmen de Panxón. Unha copa que sobre un pé entallado de ondas e un fuste de escenas portuarias, no balón esmaltado e sostido entre dúas sereas represéntase a manobra de recollida do aparello. Unha imaxe coa que os ourives vigueses homenaxeaban a afouteza dos mariñeiros, nuns meses onde aínda estaba moi fresca a traxedia do Tito, un pesqueiro vigués dedicado á sardiña, que naufragou o 27 de decembro de 1948 e no que trinta e cinco dos seus mariñeiros resistiron durante dous días sobre o illote Boeiro, situado no extremo occidental da illa meridional de Cíes. Un relato do seu rescate por parte da tripulación do Limideiro,  reconstruído por Francisco Díaz Guerrero, o noso admirado primeiro cronista portuario de Faro de Vigo, nas páxinas do seu libro Naufraxios no mar de Vigo (Xerais, 2002), que tivera o tráxico prólogo da desaparición de dous tripulantes, o patrón de pesca Joaquín Blanco Rodal, que deixou viúva e cinco fillos de idades comprendidas entre os sete e os dezaoito anos, e o mariñeiro Francisco Barreiro Ruibal, solteiro.

O trofeo vigués tamén ten unha historia deportiva interesante. O Celta capitaneado por Yayo gañou por 2 goles a 1 a aquel temible Benfica de Francisco Ferreira, capitán do equipo e da selección lusa, e do que formaba parte Rogerio, considerado un dos mellores extremos esquerdos de Europa. Un partido no que segundo as crónicas os campións portugueses puxeron o xogo e a técnica e os celestes a rapidez e a cobiza. Unha actitude dos galegos que lles permitiu adiantarse na primeira media hora de xogo cun gol de Aretio e xa na segunda parte, tras o empate do lisboeta Coroña, que unha sensacional cabezada de Martín, tras un amago na área pequena de Hermidita, permitise deixar tan valioso trofeo para sempre en Balaídos. Con todo, o que hoxe é máis chocante daquel amigable benéfico, precedido por un encontro dunha selección de xogadores de fútbol modesto vigués con outra de compoñentes da Armada, é que o Celta saíse reforzado con tres xogadores do Deportivo da Coruña, que completara un gran tempada como segundo clasificado da Primeira división, o dianteiro arxentino Franco, o magnífico medio volante Martín, autor do gol decisivo e de quen os cronistas vigueses criticaron o seu abuso do caneo, e o poderoso central Ponte, que xunto co celeste Cabiño conformaron, até a súa saída lesionado, unha liña defensiva infranqueable para os lusos. Unha colaboración intergalega que ben merece ser recoñecida, o que non impedía a rivalidade nos derbis daquela moi igualados.

Estas historias miúdas agochadas no trofeo dos orfos do mar de 1949 amosan que en plena ditadura franquista o Celta de Vigo mantiña un compromiso coa súa contorna que ía máis alá da anécdota, o que por ventura se mantivo dende entón. Serva como exemplo que na recente exposición que a Deputación Provincial de Pontevedra trouxo á praza da farola (a viguesa praza de Galicia) sobre o Cincuentenario da Casa de Rosalía, chamaba moito a atención a reprodución da noticia que Faro de Vigo publicou o 24 de marzo de 1971 anunciando a doazón do Celta ao Patronato Rosalía de Castro dunha peseta por cada espectador asistente ao partido co Real Madrid, que finalmente supuxo unha achega nada desprezable de 35.000 pesetas. Como forma parte da historia deste compromiso o chamamento (en galego) co que os xogadores animaron a participar a afección na histórica manifestación viguesa da mañá do 4 de decembro de 1977 na que se reclamou Autonomía para Galicia, que pola tarde subliñaron saíndo ao campo alzando unha gran bandeira galega confeccionada nunha fábrica de pantalóns. Episodios que a pesar do maldito fútbol moderno non deben ser esquecidos pola afección celeste nin polos actuais propietarios e xestores do Real Club Celta SAD.

Celta de Vigo

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao anuncio de Carlos Mouriño sobre a marcha de Vigo do Celta:

2014090609145429382Non me gustou que esta tempada fose suprimido o sintagma “de Vigo” do logotipo do Celta. Atribuíno a criterios de economía tipográfica e de uso nas redes sociais. Porén, recoñezo que mudei de opinión despois da ameaza de Carlos Mouriño anunciando a todo bombo a marcha de Vigo da sociedade da que é propietario maioritario. O sintagma “de Vigo” resúltalle incómodo aos donos do Real Club Celta de Vigo S.A.D., razón social constituída hai 25 anos polas achegas de pequenos accionistas.

Bautizado en 1923 como Club Celta, o sintagma “de Vigo” foille engadido en 1940. Dende entón, o nome Celta de Vigo é a expresión da identificación da cidade co seu primeiro equipo, representante do carácter cosmopolita dunha cidade en estrépito, aberta ao seu entorno e disposta a liderar o proxecto galego. Abonda botar unha ollada á historia para comprobar a importancia que o Celta tivo (e ten) para a cidade, sexa como símbolo de inclusividade (“son do Celta xa que son de Vigo”) ou de visibilidade alén de Rande (“o Celta é o equipo de Vigo”).

Razóns que avalaron os esforzos que o concello fixo ao longo de décadas para axudar ao club nas súas horas baixas; adquirindo Balaídos en 1946 e afrontando as súas reformas sucesivas, sempre custosas. Un trato de privilexio mantido despois de 1992, tras a transformación do club en S.A.D. e continuado polo alcalde Abel Caballero que asinou en 2009 con Carlos Mouriño un convenio para uso exclusivo e gratuíto até 2034 do estadio de Balaídos, do campo de Barreiro e do complexo da Madroa.

En semellante contexto, só é posible entender que o anuncio da marcha de Vigo está motivado pola decepción do propietario do Celta por non poder mercar Balaídos ao prezo que fixou (unha ganga, un imposible); unha adquisición que incrementaría o valor das súas accións e facilitaría a venda da sociedade nas condicións máis favorables. Despois de seis meses de reviravoltas sobre o futuro do estadio, a estratexia de Mouriño volve teimosa ao seu punto de inicio, condicionada polas ofertas de compra de investidores foráneos. De nada serviron os esforzos dos grupos municipais, que apostaron por fixar un canon para unha cesión exclusiva de Balaídos para usos deportivos e comerciais por 50 anos, unha oferta pola que devecería calquera empresa viguesa que necesitase utilizar un espazo público.

Carlos Mouriño só manexa unha opción, a da compra do estadio, consciente de que un Balaídos reformado por unha millonada, mais non utilizado polo Celta, constituíría un esperpento escandaloso, insoportable para os responsables municipais. Desa convicción nace a súa ameaza que divide a un celtismo desconcertado e greta a fráxil unidade de criterio dos grupos municipais. Un órdago con consecuencias, que dinamita a identificación da cidade co Celta e décadas de colaboración do concello co club.

Tras anuncio tan inoportuno, nunha semana decisiva de competición europea, o futuro de Mouriño no Celta parece cada vez máis incerto. Comprendemos que o seu malestar non é alleo á incapacidade do concello de ofrecerlle unha solución para instalar unha cidade deportiva. Como intuimos que non lle chistou a fórmula utilizada pola alcaldía na xestación do proxecto do novo Balaídos, comezado pola participación do club na construción da nova grada de Tribuna Baixa, cando nin se coñecía o proxecto de obra nin a fórmula do financiamento nin a contía do que achegarían ás diversas administracións participantes na reforma. Mágoa que non se debatese con tempo e amplitude o proxecto do Balaídos que precisamos.

Xaora, a alternativa da marcha de Vigo ten escaso percorrido para o Celta. A pesar do entusiasmo da alcaldesa de Mos, disposta a meterlle ao rexedor vigués un gol, non existe concello ningún na área metropolitana cuxo plan xeral en vigor contemple a posibilidade de construír un estadio e un centro comercial. Tramitalo custaría o seu tempo e requeriría superar moitas dificultades. Como non habería que minusvalorar a gravidade da ferida que esta fuxida abriría no corpo social do club, sobre todo neses centos de pequenos accionistas e empresas viguesas que na operación acordeón realizada no período concursal (2009) perderon o 80% do seu valor, o que axudou á sociedade a saír dun foxo ameazante, mais que tamén facilitou o incremento da participación de quen hoxe funciona como o seu dono. Por non falar do carácter disuasorio do desprazamento fóra do centro para moitos afeccionados.

O Celta debe continuar en Vigo e o novo Balaídos debe ser a súa lameira. Nese marco aínda hai espazo e tempo para atopar unha saída negociada entre o concello e a sociedade anónima deportiva, respectuosa cos dereitos da cidadanía e cos intereses do club. Outras opcións poden ser apenas o canto do cisne de quen as expresa.

Guardar

Guardar

Guardar