Medios – Páxina 2

Onte 1111: Todos controlados

9 de Outubro de 2014/en Goberno Rajoy, Medios, Onte, Política, Xornalismo/por bretemas

Todos os xornais publicados en Madrid están controlados polo Goberno. Tras o cese de Pedrojota e o refinanciamento da débeda de Prisa, con mudanza de director de El País incluída, xa non hai perigos para o PP. Soraya Sáenz de Santamaría ocúpase da supervisión dos medios para que non se descontrolen no ano electoral. As tres consignas que comunica a vicepresidenta son coñecidas: a recuperación económica é un feito; España é o país que máis medra en Europa; e o Goberno fai un gran esforzo para mellorar as condicións de vida dos españois. Os recortes e penurias para evitar o rescate quedaron atrás. A enquisa superoptimista para o PSOE publicada por El País na fin de semana forma parte da estratexia, compartida por Cebrián e Saénz de Santamaría, de mobilizar ao electorado conservador, un elefante que necesita como revulsivo dun pequeno electroshock. A crise do Ébola podería complicar moito esta estratexia, mais xa vimos onte como se foi reorientando cara a identificar a responsabilidade da propia vítima no seu contaxio. Todos controlados.

Onte 1074: Vigo Dixital

2 de Setembro de 2014/en Internet, Lingua, Medios, Onte, Vigo, Xornalismo/por bretemas

Sempre é unha boa nova a aparición dun novo medio de comunicación, e moito máis se é en galego. Desta volta saudamos a publicación de Vigo Dixital, un medio electrónico que se publica baixo o soporte da plataforma de creación de contidos Opennemas, desenvolta polo empresa Openhost radicada en Amoeiro. No seu primeiro editorial, Vigo Dixital expresou a vontade de ser «instrumento para a comunicación popular ao servizo da veciñanza» viguesa. Un medio en internet que se comprometeu coa información rigorosa, veraz e plural, co emprego da lingua galega, así como reivindicou entender «sermos vigueses e viguesas como o noso xeito de sermos galegos e galegas en Vigo». Agradezo aos seus responsables, membros da asociación sen ánimo de lucro ALÉN – Iniciativa para a Comunicación Popular, cuxos nomes descoñezo e que non identifiquei en ningures, a entrevista telefónica que me fixeron sobre as políticas culturais e lingüísticas en Vigo. Os meus mellores desexos para o futuro deste novo medio que agardemos se consolide no entorno da profesionalización, pluralidade e independencia informativa tan necesaria na cidade de Vigo (e na súa área metropolitana), como nos medios en lingua galega.

Onte 997: «El jueves»

6 de Xuño de 2014/en Humor, Medios, Onte, Política, Transición/por bretemas

El jueves, tras décadas arriscando nas marxes dos kioscos, é a primeira vítima da renuncia de El-Rei. A súa propiedade, o grupo RBA, decidiu destruír a tirada semanal de 60.000 exemplares, nos que aparecían en portada El-Rei e o Príncipe, ademais de deixar as brincadeiras sobre a abdicación nas páxinas interiores. Unha decisión editorial que provocou na tarde de onte a deserción dunha parte dos seus colaboradores máis veteranos por considerala un xeito de censura previa que contradí o espírito rebelde desta publicación satírica. Sen dúbida que os editores (e a Casa Real) erran se pretenden desnaturalizar unha publicación que fixo do sarcasmo e da acedume das súas portadas o seu principal sinal de identidade. Xaora, a decisión é tamén ineficaz para os seus promotores, xa que a mudanza da portada orixinal achegoulle maior visibilidade na rede. Con todo, lamento que El jueves poida quedar como unha publicación satírica do reinado de Juan Carlos. Mágoa!

Onte 962: María Soliña, icona da crise

2 de Maio de 2014/en Autores, Cultura, Gastronomía, Medios, Música, Narrativa, Novidades, Onte, Presentacións, Xerais/por bretemas

Foi un gran acerto que na presentación do novo GCTendencias (moitos parabéns e azos) no Abastos 2.0 se presentasen unha nova cervexa artesá das adegas Menduíña, María Soliña, e a última novela de Pemón Bouzas, A voz do vento, na que se afonda no personaxe histórico de María Soliño, un dos mitos galegos universalizado nun poema de Longa noite de pedra.

Gustei dese diálogo entre a cultura gastronómica e a literaria, desta volta vencellada por un personaxe que representa a loita pola dignidade da muller, de todas as mulleres, nun tempo de fanatismo relixioso e profunda crise moral. Ese foi o marco da moi fermosa intervención na que Pemón Bouzas presentou a figura de María Soliño no marco histórico e social da crise que en Cangas, até entón a vila máis puxante da ría, provocou a invasión turca de 1617. «Aquela sociedade que comerciaba cos arrieiros de Castela e cuxo galeóns comunicaban decote con Porto, viu como a cobiza, os abusos de poder e o fanatismo arrasaban co seu espírito emprendedor». Non e moi difícil traer á actualidade aquela catástrofe e proceso de profunda mudanza social, relatada nas páxinas d’ A voz do vento, e relacionala coas corruptelas e outras barbaridades morais que se veñen producindo ao fío da crise de devaluación interna e dos seus abusos.

Quen lle ía dicir ao bo de Celso Emilio Ferreiro que aquela María Soliña que cantou hai cincuenta anos sería a icona de dignidade de persoas preferentistas, desafiuzadas e milleiros de desempregadas e empobrecidas por esta crise do século XXI?

Onte 949: Retrovisor

19 de Abril de 2014/en Medios, Onte, Persoal, Xerais/por bretemas

Josito Pereiro e Iago Martínez pedíronme unha ducia de fotos para o «Retrovisor», sen dúbida, coa intención de sacarme en pantalón curto, como é adoito nesta sección da revista Luzes. Onte chegaron a casa os exemplares do número 5 onde aparecen publicadas en catro páxinas as fotografías que lles enviei, a carón das miñas notas caligrafadas, nas que dou conta de nomes e lugares de cada unha delas. Sabía que era imposible resumir cincuenta anos (coma vinte, o mesmo ten) dunha vida nunhas cantas fotos do arquivo familiar, xa que tanto o fío do relato como o peso de cada unha das secuencias require outro formato. No entanto, neste «Retrovisor» identifico o papel marcante das miñas familias, tanto na que nacín como a que formei coa miña compañeira, así como a fortuna que supuxo poder participar dende hai vinte e catro anos no proxecto profesional de Xerais. En todo caso, debo expresar desculpas a todas as persoas queridas ás que acompaño nas fotos por desvelar a súa privacidade, así como a gratitude aos responsables de Luzes por convidarme a ollar polo meu retrovisor, o da memoria familiar e persoal.

Onte 944: «Luzes» no taxi

14 de Abril de 2014/en Lectura, Medios, Onte, Persoal, Vigo, Xornalismo/por bretemas

Subo nun taxi e atopo na bolsa do asento varios numeros da revista Luzes a disposición do viaxeiro. Marabilla! O taxi como espazo para a lectura sosegada entre o rebumbio da cidade revolcada. Eis unha fórmula inédita de fomento da lectura e de xanela para a visibilidade do xornalismo impreso de calidade. Cando vou pagar a carreira solicito ao condutor permiso para tirar unha foto, ao tempo que abeizoalo entusiasmado pola súa iniciativa. Quedei pampo cando me asegurou que o seu non era un caso único, que os exemplares de Luzes estaban rulando noutros taxis vigueses. Asegureille cun aceno cómplice que os suscritores axiña contariamos co exemplar do mes de abril. Abofé que esta cidade sempre depara sorpresas e ledicias inagardadas.

Onte 939: Respectar a nosa elección

9 de Abril de 2014/en Iniciativas, Lingua, Medios, Onte, Vídeos, Xornalismo/por bretemas

Dentro da magnífica campaña «Como cho digo», publicouse onte unha peza na que expreso a miña convicción de que os medios de comunicación deben respectar a opción daquelas persoas que declaramos en galego. O feito da transcrición das nosas palabras na lingua na que foron expresadas, ademais de respectar o noso dereito a utilizar o galego, debería supoñer unha maior fidelidade informativa.

Onte 882: Para que serve un xornal?

13 de Febreiro de 2014/en Axentes_literarios, Medios, Onte, Presentacións, Xerais, Xornalismo/por bretemas

Como xa sucedera en Vigo, onte na presentación de Sete Caveiras en Cangas debateuse sobre o papel do xornalismo e o compromiso dos xornalistas na sociedade actual. Elena Gallego volveu sobre a reivindicación do xornalismo que fai na súa novela, tanto polo feito de estar protagonizada por unha xornalista coma polo valor esencial que se lle concede ás hemerotecas. Cando chegou o momento das preguntas foi o veterano xornalista Eugenio Eiroa, responsable de Morrazo Tribuna, quen volveu sobre o tema ao fío da polémica entre os traballadores e os accionistas de Liberation. Máis alá das mudanzas do soporte e das dificultades do actual proceso de hibridación, semella que a cerna deste debate está en saber se é posible un xornalismo independente, profesional e libre cando a propiedade da maior parte dos medios está de facto en mans de bancos, fondos de investimento ou os medios dependen dos poderes públicos pola vía da publicidade institucional ou das axudas directas que reciben. Até agora crimos que un xornal servía, en primeiro lugar, para ofrecer ao seu lectorado unha información veraz e unha opinión plural e razoada. Poderase formular esta pretensión no futuro? Para que serve un xornal no marco do ruido de redes informativas e sociais? Un debate que paga a pena seguir na rolda de presentacións desta interesantísma Sete Caveiras.

Onte 880: Grial 200

11 de Febreiro de 2014/en Cultura, Efemérides, Lingua, Medios, Onte, Recurso_didáctico/por bretemas

A revista Grial editada por Galaxia chega ao número 200. Unha proeza colectiva froito da insistencia da editorial durante 50 anos, ao que non foron alleas as angueiras dos seus directores ao longo dese período, até 1989 Paco del Riego e Ramón Piñeiro, Carlos Casares até o seu falecemento en 2002, e Víctor Freixanes e Henrique Monteagudo na última década. Grial mantivo contra vento e marea, cuns e con outros, o seu espíirto galeguista, universalista e cosmopolita, enraizado nunha tradición euroeísta, coa intención de contribuír ao diálogo da cultura galega cos retos do seu tempo. Superado o número 200, Grial afronta os retos complexos da edición cultural contemporánea, a inevitable mudanza do seu paradigma comunicaional. Parabéns para os seus promotores e os maiores azos na difícil travesía!

Onte 849: A miña lectura de «Luzes» 2

11 de Xaneiro de 2014/en Cultura, Medios, Onte, Política, Xornalismo/por bretemas

Aproveitei boa parte da tarde de onte devorando o segundo número da revista Luzes. Tres excelentes reportaxes e dúas entrevistas políticas potentes alicerzan esta entrega que gaña en profundidade e interese con respecto á presentada no pasado Culturgal. Gostei moito do tratamento que Luzes está dando á reportaxe, o seu xénero estrela, probablemente tamén o máis xenuíno do xornalismo inconformista que precisamos. É conmovedor o relato de Débora Campos da afouteza teimosa de Darío Rivas, coma excelentes polos seu rigor son os de Pablo López sobre o complexo conflito de Porto Cabral e o de Diana Mandiá sobre a vida infame dos roms nos arrabaldes de Marsella. Gostei moito tamén dos sete estralos sobre a lei de patada na boca de Marga Tojo (un texto sintético, didáctico e contundente) coma das conversas de Xosé Manuel Pereiro con Carlos Martínez-Buján sobre a sentenza do Prestige e de Iago Martínez con Amador Fernández-Savater, textos capaces todos os tres de deitar luz sobre eidos opacados na axenda pública actual. Nas páxinas de «República» interesoume o retrato que Carolina Díaz fixo de Lola Díaz-Baliño, a pintora esquecida, ampliando así a nosa ollada sobre o contemporáneo. Balance entusiasta dun segundo número que supera con moito as miñas mellores expectativas. Como editor un chisco maniático que son suxiro que os deseñadores de tan elegante e coidado produto gráfico estuden para o vindeiro número subir medio corpo a tipografía, sobre todo dos pés de fotos (aínda que non lle viría tampouco mal ao corpo todo do texto), presentado para lectores e lectoras que non padecen as incomodidades da presbicia. Sinto fachenda de formar parte dun país onde se edita unha revista coma Luzes, na que intúo que o mellor aínda está por chegar.