Oliveira dos cen anos

/en , , , , , , , , , , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao himno do Centenario do Celta de C. Tangana:

En apenas tres días «Oliveira Dos Cen Anos», o himno do Centenario do Celta superou o millón de reproducións en You Tube. Unha cifra elevadísima que enche de orgullo a todo un celtismo, curtido en cen anos de ledicias e padecementos diversos, mais que nunca perdeu o horizonte de pertencer a aquel club vigués potente, soñado no verán de 1923 polos seus fundadores como Manuel de Castro Handicap, Juan Baliño e José Bar, para representar a Galicia nas competicións de balompé. Un éxito indiscutible atribuíble ao talento e afouteza de Antón Álvarez Alfaro Pucho, tamén coñecido musicalmente como C. Tangana e El madrileño, o artista cento por cento celtista que asumiu todos os riscos creativos de ofrecer para o Centenario un tema distinto, anovador e con valor engadido, enraizado tanto na música tradicional galega coma na identidade deportiva do Celta de Vigo; en definitiva, crear un himno e un escudo que no futuro acompañasen á elástica celeste como símbolos da identidade do celtismo.

E abofé que C. Tangana conseguiu un resultado espectacular, sobre todo nunha peza audiovisual de beleza hipnótica, alicerzada sobre unha excelente suite musical e un emocionante texto poético. Expresións artísticas capaces todas as tres de resumir en apenas cinco minutos dúas palabras claves, Sempre Celta!, que expresan un sentimento compartido e defendido polos milleiros de celtistas espallados hoxe polo mundo, como aqueloutros que xa non están entre nós, uns e outros aos que Pucho dedica o vídeo. Texto, imaxe e música utilizadas para representar os compoñentes dunha gramática do fútbol celeste abrazada e recoñecida por cinco xeracións de seareiros, e por ventura cada vez de máis seareiras, do cadro resultante da fusión do Real Vigo Sporting Club e o Real Fortuna, despregada sobre as lameiras viguesas, primeiro no histórico templo de Coia, e dende o 30 de decembro de 1928 na catedral do Fragoso.

Acerta de cheo C. Tangana cando asumiu o encargo musical de Carlos Mouriño, tras unha retranqueira sobrada dirixida ao mundo do Twitter celeste, como se dunha investigación académica se tratase na que cómpre indagar e acudir ás fontes. Artista vencellado inequivocamente coa cultura popular, Antón mergullouse durante meses e de forma apaixonada no mundo da música tradicional galega acompañado por músicos excepcionais como Xosé Lois Romero, Xisco Feijoo e Quico Comesaña, co-autores do tema, por mestres da E-TRAD viguesa como Rodrigo Romaní, membros d´A Roda como Alfredo Dourado, ou de «Sime» Cantó Gavira de Keltoi!, tamén co-autor e unha das voces do himno, xunto as de Tropas de Breogán, a Coral Casablanca e as pandeireteiras As Lagharteiras. Con todos estes vimbios e co seu espírito de fusión Tangana ofrece unha proposta sinfónica coral na que destaca unha potente sonoridade popular, subliñada pola xenuína utilización do aturuxo. Un resultado musical que milleiros de voces poñerán a proba na súa próxima estrea en Balaídos, mais que en todo caso polo carácter da letra da canción como das tres partes da suite non é difícil prognosticar que será emocionante e moi compartida.

Como acerta tamén Tangana na escolla da localización das imaxes do vídeo no anfiteatro da ría, con comezo e remate nas illas de San Simón e San Antón e protagonismo da ponte de Rande como medula de brétemas que une e articula o espazo do Vigo metropolitano. Unha localización de beleza desbordada, subliñada polas imaxes aéreas e as vistas dende o alto de Trasmañó, con evidentes connotacións históricas (batalla e tesouro de Rande, lazareto, campo de concentración..), literarias (Jules Verne) e económicas (bateas e actividade pesqueira e portuaria). Espazos representativos do carácter do Celta como punto de encontro de todas as poboacións  e comunidades da Ría de Vigo, e por extensión de Vigo como cifra de todas as galicias posibles, feito que explica a presenza do celtismo en tantas outras comunidades galegas.

Con todo, o maior acerto da narrativa celeste de Tangana é o seu carácter inclusivo. Pucho sabe por experiencia familiar como oriúndo vigués que para ser celtista non é necesario ter nacido en Vigo, abonda con querer selo e asumir o risco do precario cociente entre ledicias e padecementos que isto supón, mais sabendo que dende entón cada semana non se pode vivir sen ela. Como emociona no relato de Pucho o profundo respecto á memoria do celtismo, representado nun verso que abraza, «cada vez que mires atrás, sempre hei estar aquí», expresando o carácter do celtismo como unha comunidade proxectado no tempo, por riba dos xestores ou dos xogadores que leven o escudo no seu peito. Velaí os valores dun relato integrador que lle fai moito ben ao club no seu centenario como á propia cidade metropolitana. Moitos parabéns, Puchiño, polo logro que compartes.

Salvámolo nós

/en , , , , , , , /por

Unha pancarta de Centolos celestes resumía o que foi o desenlace dramático desta tempada do Celta: «Salvámolo nós». E abofé que na noitiña do domingo foron 23.365 celtistas as protagonistas desta operación de rescate. Seareiros incansables que nunca perderon nin a fe nin a ilusión, participantes nos adestramentos en Mos, no apoteótico recibimento ás portas do estadio, mantendo o pulo constante en Balaídos até os seis minutos agónicos de tempo engadido. Foi o celtismo o que cargou a atmosfera dos azos e da forza precisos para, tras a fochanca anímica de seis partidos sen gañar, facelo diante do campión. Foi, ademais, unha vitoria moi sufrida na lameira do coliseo do Fragoso, que pasará ás páxinas da historia celeste por outra actuación estelar do canteirán Gabri Veiga, capaz (quizais no seu derradeiro partido como céltico antes de incorporarse á Premier League) con eses dous goles de mellorar unhas abraiantes estatísticas, once tantos e catro asistencias, mesmo a pesar de non ser dianteiro, que o acreditan como a mellor promesa da Liga 2022-2023.

Unha permanencia en boa medida acadada grazas a actitude e excelencia formativa da canteira, o máis valioso patrimonio do club, como amosou tamén o Celta B o sábado nun partido memorable co Eldense, no que mantivo intactas as súas aspiracións de ascenso a Segunda. Un compromiso coa camiseta celeste que manteñen os canteiráns máis veteranos, Mallo, Aspas e Kevin, que xogaron varios partidos lesionados nun xeneroso exercicio de afouteza, mais tamén os incorporados ao once inicial de forma máis ou menos habitual, Gabri Veiga, Iván Villar, Carlos Domínguez e Miguel Rodríguez, que asumiron con acerto e atrevemento responsabilidades nos partidos máis críticos. Como sería inxusto non recoñecer a achega dalgúns xogadores que despois de varios anos en Vigo tinguiron de celeste o seu corazón, expresando decote o seu compromiso con esta camiseta galega, como o incansable Fran Beltrán ou o teimoso Renato Tapia, que deron na lameira todo e máis para evitar un descenso que prognosticaban como inevitable as estatísticas da Intelixencia Artificial e algúns agoireiros dos medios deportivos da capital.

O partido co Barcelona, coa excepción dos goles de Gabri Veiga, non pasará a historia pola beleza do xogo de ambos os dous conxuntos. Foi un partido dramático para os celestes, vivido como tal tanto na lameira coma no banco e na bancada. Un encontro no que pasamos da ilusión inicial á vertixe do medo en apenas dez minutos, tras o gol anulado polo VAR aos visitantes, que controlaron a posesión de forma esmagadora durante todo o encontro. Medo a espertar á besta blaugrana, que levou a Carvalhal a xuntar as liñas, interrompido de súbito, no minuto 43, pola ledicia desbordada provocada polo primeiro gol de Gabri Veiga, que cruzou ao pao longo o centro de Seferovic. Medo que regresou tras o intermedio no que Xavi coa entrada de Gavi, despois de Dembele e Ansu, meteu máis madeira ao lume, que Carvalhal xestionou con orde e disciplina, até que volveu aparecer a lámpada máxica de Veiga, no minuto 65, desta volta cun centro en parábola que entrou despois de bater no segundo pao. Outro tremendo estoupido de entusiasmo que un cuarto de hora despois mudou en pánico tras a cabezada de Ansu Fati, que achegaba aos campións no marcador. E a partir de aí, co corazón encollido, pelexando a cara de can cada metro de lameira, e coa bancada afoutando o partido foi agonizando durante outro cuarto de hora interminable. O Celta estaba salvado.

Tempo haberá de debullar as razóns dunha tempada moi irregular, onde houbo tamén varios momentos de entusiasmo e medo, na etapa de cada un dos técnicos, mais na que se puxo en evidencia a fractura entre unha parte da bancada e a propiedade. Tras o alivio da permanencia na noite do domingo volveron as apupadas dos afeccionados e o retrouso «Mouriño, vaite xa». Como tamén é inocultable o enfado da maior parte da afección pola xestión deportiva de Luis Campos e a mediocridade das súas fichaxes (30 millóns de euros!), que coa excepción de Carles Pérez, semellaron máis operacións especulativas ca pezas dun modelo de club. Como tampouco se entenden outras medidas da propiedade relacionadas coa exclusión caprichosa de Denís Suárez, a marcha do capitán Hugo Mallo ou adiar a apertura de Marcador, bancada preciosa na que aventuramos grandes xornadas para o celtismo. Con todo, a maior lección desta estraña tempada é que o fútbol é da xente, o Celta é patrimonio inmaterial da súa afección, un valor que só cotiza nos milleiros de corazóns celestes espallados polo mundo.

Publicado en Faro de Vigo: 06/06/2023

Manuel de Castro, Handicap

/en , , , , , , , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a biografía de Manuel de Castro Handicap preparada por Adrián Iglesias:

Tras aquel libro pioneiro de Gerardo González Martín, Handicap creó el Celta (Ediciones Cardeñoso 2011), o galipedista pontevedrés Adrián Estévez Iglesias presentou a pasada semana Manuel de Castro, Handicap. Crónica dunha paixón (Galaxia 2023), a primeira biografía en galego de Handicap, o xornalista deportivo, primeiro adestrador da selección galega de fútbol e figura clave hai un século na fundación do Celta de Vigo. Primeiro título da colección «O noso deporte» da editorial Galaxia, o libro de Estévez ademais de investigar aspectos biográficos e familiares novidosos do xornalista nacido en 1885 no número 89 da viguesa estrada de Baiona (actual Pi e Margall), especialmente as súas viaxes por Europa con motivo dos xogos olímpicos de Antuerpen (1920) e París (1924), documenta outras cuestións relacionadas coas orixes do fútbol en Vigo, coa creación do Celta, a construción do estadio de Balaídos e o desenvolvemento do equipo até o seu ascenso a Primeira, coa pegada do deporte na cultura galega e no galeguismo ou sobre a prensa deportiva viguesa das catro primeiras décadas do século XX.

Adrián Estévez esculca nas orixes do fútbol vigués, vinculado a comezos do século XX aos «rapaces ben (coñecidos como “sportman”) de familias dedicadas á triloxía mar, industria e conserva» e ao fenómeno do domingo libre, declarado dende a lei de 1904, o que provocou a aparición dun público, as clases populares para as que «o deporte era un espectáculo recreativo que contemplar, mais nun principio aínda sen participar». Non esquece a orixe portuaria do fútbol na cidade nosa, cuxos primeiros partidos xogaron, a finais do século XIX, mariñeiros ingleses que recalaban no porto e traballadores do Cable Inglés. Como tamén que a sociedade Arte y Sport, creada en 1903 por alumnos da Escola de Artes e Oficios, mudou o seu nome polo de Vigo Foot-ball Club o 22 de maio de 1905 e adoptou como equipamento as cores identificativas da bandeira da provincia marítima de Vigo: camiseta con dúas franxas verticais branca e vermella e pantalón branco. Recupera Estévez ademais aquel primeiro campionato de Galicia celebrado no Malecón, nos recheos do peirao, no mes de agosto de 1905, no que ademais do organizador, o Vigo F.C., participaron outros catro equipos vigueses: Hispania, Marítimo, Murcia (formado por sarxentos do rexemento militar) e Fortuna, club que en xaneiro de 1908 comezaría a xogar en Bouzas.

Adrián Estevez reconstrúe a traxectoria xornalística de Handicap, dende a súa primeira publicación o 16 de febreiro de 1909, cando tiña apenas vinte e tres anos, unha crónica en Faro de Vigo entre o Exiles (primeiro club de fútbol fundado en Vigo por oficiais do Cable Inglés do que xa hai noticia en 1876) e o Vigo F.C., que dende o ano anterior xogaba en Coia, a primeira catedral do fútbol vigués, onde se reunían máis de sete mil espectadores, até a apertura o 30 de decembro de 1928 no val do Fragoso, a carón do río Lagares, de Balaídos, topónimo que significa lugar onde abondan as abeleiras. Crónicas futbolísticas nas que Handicap acuñará un estilo de seu, caracterizado polo emprego de anglicismos e adxectivacións esaxeradas e por unha estrutura do artigo iniciada pola introdución dos equipos, centrada despois na narración do xogo e rematada cunha conclusión, na que dende a súa viaxe a Antuerpen adoitaba falar da importancia do apoio do público no campo. Crónicas publicadas nas páxinas de Faro de Vigo, como as súas «Notas deportivas», durante trinta e cinco anos, mais tamén noutras cabeceiras viguesas como Letras y Deportes (1909), primeira publicación deportiva de Galicia; Machada (1914), revista humorística; Vida deportiva (1916); Sprint (1927), semanario deportivo vinculado ao decano, que competía con Sport, ligado con El Pueblo Gallego; Horizonte (1932) e Hoja de los lunes (1936), que chegaría a contar co seu propio suplemento deportivo, Imán (1942).

Adrián Estévez aborda o sentimento galeguista de Manuel de Castro, un home de dereitas que apoiou aos franquistas no 36, expresado tanto na súa colaboración efémera na revista Nós, onde apareceu, probablemente traducida, a crónica en galego da final da Copa do Rei (1922), como e sobre todo pola súa convicción, compartida con Pepe Bar e Juan Baliño Ledo, que a unión do Vigo Sporting e o Fortuna debía dar pé a un equipo forte que servise para representar a Galicia nos campionatos de España. Convicción que levou aos fundadores a escoller o nome do novo club, finalmente entre Breogán e Celta, e a engadir no escudo, a partir de 1928 e a proposta de Baliño, a cruz de Santiago, como emblema para representar a Galicia.

Recomendo vivamente esta excelente e ben documentada monografía sobre a figura de Manuel de Castro, que amplía a temática da bibliografía galega do centenario celeste.

Insuficiente

/en , , , , , , , /por

Despois dun partido no que mereceu os tres puntos, o Celta debe agardar outra xornada máis para confirmar a permanencia na primeira das tempadas do centenario. Con todo, foi un punto de ouro, logrado grazas a unha estricada prodixiosa de Iván Villar no derradeiro minuto dos seis de tempo engadido, respondendo a un xute de Joel Roca que se coaba coma un lóstrego. Un empate moi traballado diante do perigoso Girona de Míchel no que os de Carvalhal recuperaron os niveis de compromiso e concentración, o que resultou decisivo para rematar coa abafante xeira de inicios de partido co marcador en contra, orixe das últimas e continuadas derrotas e do baixón anímico dun cadro que semellaba perdidiño. Por ventura, foi a bancada de Balaídos (máis de 14.000 persoas), a que acudiu, como é adoito, ao rescate sostendo ao Celta durante cen emocionantes minutos nos que nalgúns momentos o ritmo dos latexos dos seareiros e seareiras ameazou a saúde dos seus corazóns. Un apoio incondicional nun partido decisivo que unha vez rematado volveu poñer en evidencia a profunda desconexión existente entre unha boa parte do celtismo e a propiedade, apupada de forma estrondosa a saída do estadio, onde apenas tres horas antes fora acollido o equipo con todos os agarimos.

O resultado do partido fixo evidente a severidade coa que Mateo Lahoz e o equipo VAR tratan aos menos poderosos coma o Celta, ordenando a repetición do lanzamento do penalti que nunha primeira instancia parou de forma extraordinaria o gardameta celeste, nunha noite memorable para el. O árbitro internacional con sona de dialogante, na súa derradeira actuación en Balaídos, aduciu que Unai Núñez pisou a área, apenas uns poucos centímetros dificilmente inapreciables, no momento do lanzamento de Stuani, desfacendo así o nobelo de entusiasmo da bancada provocado pola resposta do porteiro de Aldán. Un «penaltiño» nacido dun caneo comido por Javi Galán no recanto da área, nun deses erros non forzados aos que nos ten afeitos o lateral esquerdo celeste. Un agasallo que no minuto 59 desortellaba unha actuación excelente do estremeño, de cuxa biqueira naceu o gol celeste no 41’, tras unha presión e roubo, o que lle permitiu centrar sobre Carles Pérez, outra vez o mellor dos nosos, que coa axuda de Oriol Romeu bateu a meta de Gazzaniga. A cara e a cruz de Galán, un deses contrastes que fan do Celta, despois do parón de seleccións, un equipo inxenuo e fráxil capaz de estragar nun instante o talento e o compromiso compartido por case todos os seus membros.

Un partido no que o Celta volveu a activar a súa capacidade competitiva, no que tanto a ausencia de Beltrán como a do tocado Aspas (até os quince derradeiros minutos), xunto a novidosa incorporación na banda esquerda do canteirán Miguel Rodríguez, non foron óbice para amosar unha recuperación notable do xogo, tanto ofensivo como defensivo en ambas as dúas áreas. O profesor Carvalhal, curado en derrotas anteriores, na primeira media hora fixo fincapé en protexer a súa porta deixando o balón aos cataláns e intentando roubalo en duelos individuais, que nalgúns casos gañaron os celestes, sobre todo Galán e Tapia, facilitando entón as transicións en velocidade conducidas por Carles Pérez ou por Gabri Veiga, moito máis activo, comprometido e acertado que en xornadas anteriores. Estratexia que, a piques do remate da primeira sesión, deu os seus froitos co gol de Carles e que se intensificaría na segunda, tras o incidente do penalti repetido, cando Larsen nunha gran xogada puido asegurar a permanencia encarando o porteiro visitante. Oportunidade da que gozarían nos mellores minutos de xogo celeste, entre o 75 e 85, Cervi e Pérez, coincidindo coa entrada de Aspas, que nun exercicio de afouteza intentou acender a súa lámpada máxica. Míchel non se intimidou e cos cambios o Girona volveu apertar, mais entón atopou para a nosa fortuna as luvas de Villar, que salvaron o punto.

O Celta segue no lío e co piloto vermello de perigo aceso. Mais a recuperación do xogo, e sobre todo a indubidable activación anímica amosada diante do Girona, aventuran que ben na viaxe a Cádiz ou no peche co Barça con apenas outro punto pode asegurarse a permanencia. Será entón, con acougo e altura de miras, cando se poidan buscar responsabilidades dunha xestión da tempada a todas luces insuficiente e da necesaria renovación do modelo deportivo de Campos avalado por Chaves e Mouriño.

Publicado en Faro de Vigo 25-05-2023

No medio da lea

/en , , , , , /por

Desaparecido o efecto Carvalhal, que funcionou de marabilla durante seis semanas nas que obtivo 17 dos 39 puntos actuais, diante dun Valencia de Baraja moi necesitado, o Celta recuperou onte o triste estado inane do resto desta primeira tempada do centenario. Outro partido caótico, iniciado de forma lamentable, como xa sucedera co Vilarreal e co Xetafe, no que os celestes co taboleiro en contra desde moi cedo non foron capaces de xogar a nada fronte a un rival que se xogaba todo. Un espectáculo desacougante para unha bancada cada vez máis inevitablemente desconectada das baixas vibracións positivas emitidas polo equipo como afastada da cada vez máis explícita estratexia especulativa desenvolvida pola dirección deportiva de Luis Campos e pola propiedade do club. Unha situación hoxe xa grave, que pode chegar a ser dramática, se non puntúa nos dous partidos da vindeira semana fronte a Athletic e Girona, que obriga a asumir, tanto ao adestrador como aos responsables do club, que o Celta está no medio da lea do descenso e que os pilotos vermellos de perigo están accesos de forma ininterrompida.

O que vivimos en Balaídos 14.527 persoas, unha das mellores entradas da tempada, foi para os celtistas máis que preocupante. Hoxe por hoxe o Celta semella un equipo que non é capaz de gañar a ninguén. Desfeito fisicamente, tras o parón de seleccións perdeu aquela exitosa e ilusionante flexibilidade táctica que imprimía o profesor Carlos Carvalhal dende a banda. O que vimos onte, outra xornada máis, foi o estado alarmante de moi baixa forma das dúas figuras da casa, Aspas e Gabri, probablemente no nivel máis fraco das súas carreiras, tan insuficiente como o da gran maioría das fichaxes foráneas, desvalorizadas e alleas ao que expresa a camiseta celeste. Apenas outra evidencia do fracaso rotundo da estratexia de Campos e Mouriño de transformar ao Celta nunha franquía, un equipo ponte onde ninguén aspira a botar raíces, nin sequera as mellores promesas da canteira, como ben saben Denís Suárez ou Gabri Veiga ou Miguel Rodríguez. Un camiño case cego para o futuro da maioría delas, como vimos onte no once inicial, no que o adestrador preferiu apostar por xogadores fóra de posición fóra de forma a promesas do filial comprometidas.

Unha aposta que onte lle saíu furada ao bracarense, cando Franco Cervi, reconvertido a toda presa en lateral esquerdo, erra aos sete minutos de forma basta, condicionando o devir de todo o partido. Como saíu furada a súa preferencia por colocar no eixo da defensa a Renato Tapia, cando puido dar entrada a Carlos Domínguez, un central nato e formado, descolocando en máis dunha ocasión a Unai Núñez, como no lamentable erro que no minuto 87 permitiu o remate de Alberto Mari, por certo, unha promesa che pola que apostou Baraja, que valeu tres puntos que son ouro para o seu equipo. Fracaso da aliñación celeste, á que tampouco foi allea a pésima planificación deportiva dun cadro que apostou por tres laterais dereitos e só un esquerdo, sen contar coa posibilidade da súa ausencia por lesión ou sanción, como sucedeu onte con Galán.

O relato do partido foi semellante ao de fracasos anteriores: gol temperán por erro de concentración, dificultades para facer fronte ao bloque baixo do visitante e imprecisións continuas na saída do balón. Só a velocidade e a facilidade para o caneo de Carles Pérez romperon o debuxo previsible celeste, a pesar de que contase con escasa complicidade de asociación de Gabri, Aspas e Luca de la Torre, o que obrigou ao extremo catalán a ensaiar o xute en varias finalizacións, certo é con máis intención que perigo. Con todo, tras o intervalo, cando o Valencia, nos seus mellores minutos, tivo tres oportunidades claras, o inesperado gol de Seferovic de excelente cabezada a saque de recanto de Beltrán, abriu para o Celta unha xanela. Durante uns minutos, co taboleiro igualado e Aspas no banco por dor nas costas, o Celta foi polo partido. Mesmo o sempre irregular Óscar Rodríguez lanzou ao pao un saque de falta. Mais foi un espellismo, os de Carvalhal nin sequera foron capaces de defender un empate, tamén valioso, e faltando apenas tres minutos permitiron que os laranxas anotasen o segundo. E así quedou o Celta no medio dunha perigosa lea da que nunca se pode asegurar de como se sae. A verdade é que os celtistas sabemos que o noso equipo fainos gozar tanto do mel como sufrir da fel. Así quedamos onte.

Publicado en Faro de Vigo 15/05/2023

A cabezada de Aidoo

/en , , , , , /por

Despois de noventa minutos nos que estragou unha decena de ocasións claras, unha xenial cacholada de pandullada de Aidoo, case a rentes do chan, dirixida ao pao esquerdo, tras unha oportunísima recuperación no recanto de Javi Galán e un centro cinco estrelas de Cervi, deixou ao Celta ás portas da permanencia virtual na primeira das temporadas do centenario. Un resultado xusto nun partido gris, como xa viña sendo o xogo do equipo do profesor Carvalhal nas últimas semanas, tras o baixón (físico e emotivo) sufrido polo cadro desde o parón de seleccións. Unha vitoria que de súpeto, tras vinte minutos finais empurrando teimosamente aos celestes, devolveu o acougo aos case doce mil celtistas incansables reunidos entre semana no campo do Fragoso. Un alivio de primavera chegado case de milagre cando se intuía no algareo da bancada o drama e comezaban os teléfonos a botar fume coas consultas á táboa clasificatoria para botar as contas do descenso, un exercicio co que o cadro celeste pon a proba decote a lealdade dos seus seareiros.

Tras o pobre nivel competitivo amosado no Bernabeu, Carvalhal presentou moitas novidades, dende o regreso á titularidade de Aidoo, Hugo Mallo, Carles Pérez e Paciencia, á ausencia (para nós incomprensible) de Unai Núñez, un dos xogadores máis regulares e de mellor nivel nos últimos meses, probablemente xustificada para premiar a Tapia, empoleirado en Madrid pola súa excelente actuación como central. De saída, chamou a atención a vontade de agradar de Paciencia, que semellaba disposto a desbaratar dúbidas sobre a súa titularidade como bourel adiantado. Unha intención (que se foi desinchando) expresada no primeiro minuto de xogo tras unha parede con Aspas rematada cun xutazo do portuense preto do recanto da área pequena rexeitado polo gardameta Edgar Badía. Como tamén comezou con azos (mantidos ao longo de todo o partido) o capitán Mallo, que cabezou aos seis minutos un saque de recanto que o porteiro ilicitano devolveu moi apurado, como fixo, minutos despois, cun xute de falta afastado pero potente de Tapia.

No entanto, despois da arreada inicial do Celta, os visitantes estiráronse, procurando atoparlle ás costas á primeira liña viguesa. E así chegaron os primeiros sustos, como un remate de Netka que Galán sacou case debaixo dos paos. Decaído o pulo inicial, o nerviosismo calou nos celestes, que entregaron a posesión da pelota, permitindo que o pechacancelas os encerrase e Villar e Aidoo, xa entón o mellor dos nosos, tivesen que sacar apurados o balón da área. Nin Gabri Veiga (lento, desdebuxado e pouco participativo) nin Luca de la Torre (ausente e temeroso) nin Aspas (cada vez máis atrapallado e tímido no remate) tiveron o seu mellor día, o que resentiu un centro do campo onde apenas campaba o incansable Beltrán tapando furados aquí e acolá.

Como sucedera no primeiro, saíu o Celta no segundo acto con máis intensidade, sobre todo pola banda de Carles Pérez que, tras a ameaza dun amago de penalti do VAR, ben descartado polo árbitro, xutou pouco despois sobre o pao. Un globo que foi decaendo até que os de Beccacece, adestrador que aínda non coñece a vitoria cos ilicitanos, volveron recuperar a posesión e a poñer en serios apuros a Iván que rexeitou un libre directo de Gumbau moi enfiado. Panorama que comezou a mudar tras os trocos de Carvalhal, procurando variantes, sobre todo coa entrada como revulsivo de Cervi, e contado coa participación da bancada, que durante os vinte minutos decisivos finais sostivo a un equipo que teimaba nos seus ataques mais que se amosaba moi medroso no remate. Nun deses ires e vires, Aidoo non regresou a súa posición, como facía Alexanco nos momentos difíciles do Barça de Cruyff, converténdose así no recurso ofensivo que Carvalhal precisaba para por fin furar a meta de Badía.

Queda para os curiosos procurar as razóns da estraña doenza que afecta aos goleadores galegos formados na Madroa tras o último parón, tanto aos celestes Aspas e Veiga, como a Brais da Real, a Joselu do Espanyol ou a Borja do Betis. Unha doenza que no caso do Celta está agravada pola raquítica conta anotadora dos seus tres dianteiros centros, por ventura compensada na medianoite do mércores pola cabezada de Aidoo, que quizais pase a historia como a da salvación do Celta do centenario.

Publicado en Faro de Vigo: 28/04/2023

Soño roto

/en , , , , , /por

Na noite do pasado luns Javier Aguirre, o veterano adestrador do Mallorca, un dos mellores especialistas en xogar a non xogar, esa vella estratexia de pechar espazos e romper o ritmo do rival con continuas interrupcións e perdas de tempo, superou na pizarra táctica con claridade ao Carlos Carvalhal. Unha lección idéntica á que xa impartira na primeira volta, nunha noite de venres do mes de xaneiro no Estadi Mallorca Son Moix, partido rematado con idéntico resultado, un único gol a prol dos baleares, e un desenvolvemento na lameira viguesa moi semellante no que os celestes amosaron a súa falta de alternativas no actual cadro de xogadores (un mediocentro creativo) para atacar o antipático (como efectivo) sistema do adestrador mexicano de pechar con sete chaves o seu bloque baixo.

Unha derrota decepcionante para os celestes que esgota as súas (escasas) esperanzas para clasificarse na sétima posición ao tempo que os condena a procurar os seis puntos precisos para a permanencia no derradeiro tramo dun campionato irregular, pechando, ademais, o momento máis afortunado do período Carvalhal, sete partidos sen perder. Un paso atrás que a sabia bancada do Fragoso, curada en mil soños rotos, encaixou co seu respectuoso escepticismo.

E a verdade é que xa non saíu ben o Celta, como lle sucedeu tamén fronte Almería e Sevilla, onde xogou co marcador en contra, confuso dende os minutos iniciais na construción de xogo e lento na resolución dos duelos individuais. Un once inicial habitual, no que Carvalhal introduciu por vez primeira ao canteirán Miguel Rodríguez, o que foi recibido con entusiasmo pola bancada. Mágoa que o xove león de Redondela non tivese a noite soñada para semellante estrea, obrigado a defender e atacar nunha banda moi ampla onde sempre o incomodaron Maffeo e, sobre todo, Kang-In Lee, o mellor dos visitantes, unha auténtica tortura para Hugo Mallo, que acabou expulsado nos minutos de desconto.

Como tampouco foi a mellor noite para a maior parte dos compoñentes do cadro vigués, onde apenas destacaron a serenidade e afouteza nos minutos finais de Unai Núñez e a enerxía e cambio de ritmo que supuxo a entrada de Renato Tapia, autor dun excelente lanzamento á escuadra, no que debeu chegar o empate.  Secasí, cómpre recoñecelo, foi un partido mediocre, cando non insuficiente, no desempeño dalgúns dos nosos, como o do Pepiño Aidoo, moi apurado para suxeitar ao kosovar Muriqui, como o de Iago Aspas, atrapallado na condución e finalización do xogo, como o dun Gabri Veiga ausente, sen espazo para despregar a potencia das súas chegadas, ou como o de Luca de la Torre intranscendente, que non se atreveu en lance ningún a arriscar sequera algún pase ao espazo ou unha asociación con intencionalidade ofensiva.

Con todo, non foi a ausencia de compromiso a razón do frouxo partido dos celestes, se non máis ben a súa falta de recursos para atacar as dúas liñas do muro mallorquín, reducidos apenas aos centros de Galán que sempre atoparon a cabeza das torres visitantes. E se iso non abondase, nunha das contadas chegadas do Mallorca, tras lamentable perda de Aspas e erro consecutivo de portaría e metade da defensa, o balón quedou incomprensiblemente abandonado na área pequena, facilidade que non desperdiciou Amath para marcar e con 70 minutos por diante liquidar o partido. Nesta ocasión a lámpada de Carvalhal non funcionou e pesar de introducir no segundo acto toda a artillaría atacante dispoñible, incluídos Carles, Paciencia e Larsen, non atopou o xeito de entrar. Faltaban espazos, creatividade e xenialidade para dobregar a un rival que en momento ningún perdeu a súa disciplina táctica e a súa concentración. Carvalhal non atopou a prescrición necesaria para abrir as liñas dun dos equipos máis ásperos, incómodos e de xogo máis amarrado e competitivo dos que teñen pasado esta temporada por Balaídos.

Con esta derrota o Celta regresa a crúa realidade de loitar pola permanencia, o seu obxectivo, abandonando calquera outro soño. Con paciencia e recuperando a claridade e flexibilidade táctica non debe ter problemas para asegurala canto antes. Cómpre recuperar con realismo esa ilusión.

Publicado en Faro de Vigo 19/04/2023

Ansia insatisfeita

/en , , , , , /por

Non lle sentou todo o ben que debera o parón de dúas semanas ao Celta que non conseguiu máis que empatar cun Almería moi necesitado e sorprendentemente competitivo. Unha primeira parte na que foi a remolque, sobre todo tras dous erros de concentración defensiva clamorosos, e unha segunda na que dominou e dominou, mais coa pólvora mollada e escasa inspiración na puntería, caracterizaron un partido que deixa aos celestes a medias na táboa clasificatoria entre aqueles que loitan por escapar da queima do descenso e aqueloutros que procuran engancharse a derradeira esperanza europea, esa cobizada sétima praza da Conference League. Mais o Celta quedou a medias, tamén, e iso pode ser o máis decepcionante da tarde da Reconquista, no equilibrio entre a disciplina defensiva e a eficacia goleadora do seu xogo, virtudes que até agora caracterizaron a remontada encabezada no banco do Fragoso polo profesor Carvalhal.

Dende os primeiros minutos, o Celta amosouse inusualmente incómodo e impreciso na súa saída de balón, diante dun Almería que se presentou en Vigo con escasos complexos e cunha presión moi adiantada. Xa no minuto 2 de xogo os de Rubi avisaron a Iván Villar que non viñan de excursión a participar como espectadores na cerimonia do embarque do comandante Chalot na Laxe. E cinco minutos despois, Babic furou pola escuadra a portería viguesa cunha cabezada soberbia que calou a bancada viguesa. Un erro de marca nun balón lateral que había moitos meses non viamos en Balaídos. Co marcador a remolque, os de Carvalhal non se abaixaron e apenas transcorridos dous minutos Seferovic empurrou as redes unha asistencia precisa (e preciosa) de Gabri Veiga en carreira tras unha das súas galopadas vertixinosas pola banda dereita.

Co marcador igualado, o Celta tivo vinte minutos de dominio, nos que se amosou determinante a facilidade de Carles Pérez para superar as dúas liñas andaluzas. Mais como os centrais celestes non tiveron o seu mellor día, o primeiro duelo que perdeu Aidoo en moito tempo facilitou que Arnau volvese a adiantar aos almerienses no 32´. E co marcador outra vez a remolque, foi Carles quen aproveitou unha perda andaluza en segunda liña para igualalo, poucos minutos antes do descanso, cun xutazo en carreira dende a frontal.

Tras a continuación, o Celta saíu decidido a resolver o partido, mais por moito que o intentou ao longo de 53 minutos non o conseguiu. E iso que dispuxo de múltiples oportunidades, algunhas auténticos goles feitos nas biqueiras de Aspas (cun pao no tempo engadido), de Gabri (a porta practicamente baleira), de Carles (onte outra vez o mellor dos nosos), do incansable Beltrán (dende a frontal) ou de Larsen e Paciencia (que tamén no engadido guindou un remate doado á grada de Gol), os dous dianteiros que entraron sen éxito para refrescar a puntería que continuaba mollada tamén para eles. Diante de semellante avalancha e insistencia viguesa, os de Rubi non perderon a orde e procuraron con continúas (e antipáticas) interrupcións do xogo romper o ritmo da vertixe no que se movía o cadro celeste. E mesmo tiveron as súas oportunidades aproveitando algunha fraxilidade da defensa viguesa, que nalgún despexo brandiño estivo a piques de estragar aínda máis o resultado.

O Celta teimou na posibilidade da remontada, confiou nas súas posibilidades até o derradeiro minuto, nunca baixou os brazos, o que é moi encomiable, mais foi incapaz de acadar o terceiro gol. O partido celeste foi unha ansia insatisfeita, unha proba de que o éxito no fútbol non se consigue só coa vontade, sendo precisos tamén outros ingredientes como a oportunidade e a inspiración propia e dos rivais, aos que ademais non son alleas outras variables do azar, que onte non acreditaron os de Carvalhal en cantidade idéntica a de partidos anteriores.

Con todo, semellante empate tan esforzado e traballadiño no primeiro partido de primavera permite continuar con todas as esperanzas, a primeira delas a de obter os sete puntos (dúas vitorias e un empate) suficientes para asegurar a categoría na primeira das tempadas do centenario. Velaí o obxectivo irrenunciable para o cadro do profesor Carvalhal.

Publicado en Faro de Vigo: 03/04/2023

Reviravolta

/en , , , , , /por

Nun partido práctico e moi sobrio fronte a un excelente Rayo Vallecano o profesor Carvalhal consolidou a reviravolta que dende a súa chegada arelaba para o Celta, esa volta lixeira sobre si mesma tan característica da nosa muiñeira. E Carvalhal está conseguindo amodiño os resultados que na tempada do centenario reorientan ao seu equipo na táboa, cada vez máis afastado das posicións de descenso e un pouco máis próximas ás aspiracións europeas. Mais tamén unha reviravolta que recupera a fiabilidade competitiva dun equipo que acredita unha solidez defensiva envexable, capaz nos tres últimos partidos de manter a porta a cero, cunha capacidade goleadora e produtora de xogo atacante explosiva, cun balance de seis goles nos dous partidos máis recentes na casa. Números óptimos o do adestrador bracarense que comezan a tranquilizar a unha bancada que nos minutos finais do partido de onte, a pesar da súa contención, entoou a rianxeira e o miudiño, amosando unha ledicia que hai meses non se gozaba na terra das abeleiras.

E reviravolta foi tamén a que en dous minutos máxicos, o 50 e 51, cando máis apertaban a Iván Villar os de Iraola, deu o Celta a un partido até entón moi igualado, controlado en boa medida polos vallecanos que souberon suxeitar no medio campo a Gabri Veiga, o xogador que concita todas as olladas. Minutos de presión na área celeste cos que o Raio saíu con todo na continuación, dispoñendo de dúas claras ocasións, incluída unha de Raúl de Tomas ao pao co cérbero de Aldán vencido. Afogo do que o Celta saíu como mellor sabe con Carvalhal, abríndose polas bandas e correndo, desta volta cun rapidísimo Javi Galán que conduciu pola esquerda para enviar a pelota rasa á área onde Aspas a cruzou ao pao longo. Un gol de alta escola do merlín de Moaña, que até entón aparecera dunha forma algo imprecisa no encontro, quizais anoxado dende o minuto de inicio do partido por non ter finalizado na rede un balón mallado de Gabri Veiga, outro dos destacados celestes de onte. Mais cando na bancada se festexaba o golazo de Aspas, Seferovic conduciu outra galopada, esta vez pola dereita, disparando sobre o porteiro, que afastou a pelota con tan mala fortuna que chocou nun dos defensas levándoa as redes. Un segundo tanto que veu coa emoción da revisión devagariño do VAR, o que finalmente fixo estourar a bancada.

Como sucedera na primeira parte, os de Iraola co marcador en tan clara desvantaxe e con máis de media hora por diante, non perderon fe nas súas posibilidades. E así Raúl de Tomas volveu a probar a Iván, cada vez máis seguro, levando outro balón ao longueiro, o que non intimidou ao gardarredes celeste cada vez máis decidido, mesmo nos númerosos saques de recanto cos que os vallecanos procuraron furalo. Mais como xa sucedera diante do Valladolid, os de Carvalhal souberon xestionar con orde e con dedicación nas axudas o novo abafo, do que o Celta saíu no 85´cunha nova xenialidade de Aspas capaz de aproveitar un esvarón de Tejo e encarar velozmente a Dimitrievski cunha vaselina artística, outro golazo de moitos quilates do astro celeste, que con 11 tantos iguala a Joselu, tamén canteirán celeste como o bético Borja Iglesias, na cabeza dos goleadores que disputan o Zarra. E con semellante marcador, os de Carvalhal non perderon a concentración para manter a porta a cero, e mellorar o seu saldo xeral entre goles obtidos e encaixados. Un balance que puideron mellorar no 87’ tras unha excelente condución de Larsen que xutou sobre o pao longo onde non chegou por ben pouco Cervi, que como o noruegués se incorporara minutos antes para refrescar ao equipo.

Tras esta nova vitoria e unha actuación tan solvente de todas liñas, na que salientou a brillantez defensiva e a definición do merlín de Moaña, o Celta pode enxergar con maior tranquilidade o seu obxectivo principal de manter a categoría. Con todo, se mantén o nivel das recentes xornadas, sobre todo en Balaídos, nunha liga tan igualada podería aspirar a soñar. Mais coñecendo de onde vimos, iso non toca polo momento.

Faro de Vigo 12/03/2023

Historias do Celta

/en , , , , , , , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a recomendar 100 historias do Celta de Eduardo Rolland:

Ás portas da celebración do centenario, o xornalista Eduardo Rolland publicou 100 anos de Historia do Celta. Un século escrito con afouteza e corazón (Ardemar Edicións 2022), libro no que ofrece medio cento de textos que resumen o primeiro século de fútbol celeste. Historias que contribuíron a forxar a identidade e o carácter do club nacido en Vigo coa intención de constituír un equipo de dimensión galega, competitivo a escala internacional, nunha disciplina que os entusiastas traballadores da Eastern Telegraph Company practicaban de forma afeccionada dende facía case tres décadas. Unha tradición futbolística pioneira, vinculada á dimensión portuaria da cidade, consolidada a partir de 1895, ano no que os empregados do Cable Inglés fundaron o Exiles Cable Club, o primeiro club de fútbol vigués. Práctica deportiva que adquiriría índole profesional coa creación dos dous clubs que se fusionarían o 10 de agosto de 1923: o Fortuna (1908) do campo de Bouzas e o Real Vigo Sporting Club (1914) da chamada “catedral” de Coia, entidade que a súa vez xurdira da fusión do New Club Vigués (1906) e do Sporting Club (1911). Clubs vigueses que dende 1906 até 1923 monopolizaron os títulos do Campionato de Galicia, o único oficial até a creación da Liga en 1929.

Rolland ofrece unha historia literaria e singular, renunciando a proporcionar estatísticas e clasificacións, coa intención de salientar así as figuras celestes máis icónicas (xogadores, adestradores e directivos), os acontecementos deportivos principais (fosen vitorias como derrotas inesquecibles) e os momentos críticos ou tráxicos dun club, que uniu o seu devir ao da propia cidade da que foi (e continúa sendo) o seu primeiro emblema no mundo. Relatos para os que o autor escolle a lingua galega, o que merece beizón, tanto por tratarse dunha achega importante para o catálogo do libro en galego, como pola coherencia coa propia historia dun club nacido para representar ao seu país. Velaí a escolla de nome entre as propostas de Breogán e Celta, tras un concurso popular auspiciado, como o proceso de fusión, por Manuel de Castro “Handicap” dende as páxinas de Faro de Vigo. Velaí a escolla do equipamento, en principio o vermello e branco da bandeira viguesa, pouco tempo despois, xa en competición oficial, mudado polo azul celeste e calzón branco, como sinalou Juan Baliño Ledo, o secretario da mesa fundacional do club, «xa que desde o principio sempre se quixo que o Celta representase a Galicia».

Utilizando a prosa fluída e documentada, tinguida das pingas de retranca de obras anteriores, como Galicia en guerra (Xerais 2006) e Reconquista (Xerais 2009), Rolland ofrece nestas prosas celestes algúns retratos memorables. Velaí o do inglés Francis Cuggy, primeiro adestrador, escollido entre os trinta nomes propostos pola Federación Inglesa de Fútbol, que acadou en dúas tempadas o campionato galego. Como inesquecible é o do escocés que se fixo chamar Míster Cowan, cuxo verdadeiro nome era William Raeside, todo un impostor que non abandonada o seu rostro flegmático e a súa pipa, co que o Celta fixo unha boa tempada (1927-1928), rematada cunha xira por Arxentina e Uruguai. Como merece lectura atenta a participación nesta historia celeste de Laureano Álvarez Rodríguez, aquel telépata madridista de orixe galega que de forma “desinteresada” prometía levar ao Celta de novo a primeira división, o que para Derviche «a directiva sopesaba contratar, como o bruxo de Pereiró e un famoso curandeiro», na mesma temporada (1959-1960) na que iniciaría unha das décadas máis decepcionantes da súa historia en segunda división, cando as “circunstancias adversas” mandaban, como salientaba Ramón Allegue “o Tigre Padrón”, o mítico gardameta celeste, autor doutra interesantísima historia do Celta, desta volta en primeira persoa, publicada por entregas nas páxinas dominicais do decano.

Rolland relata as tres finais de copa perdidas in extremis, como lembra o escándalo de Jaburú e a traxedia de Quinocho, rescata con saudade a era da rianxeira, os ascensos da esperanza, algunhas das vitorias máis contundentes dos derbis ou retrata con agarimo algúns dos mitos celestes de sempre: o león Ruiz, Sansón, Pahíño, Nolete, Ademir, o capitán Manolo, Gudelj ou o Mago de Moaña, entre outros. Como non esquece a traxectoria na competición europea, dende a maldición da primeira eliminatoria co Aberdeen (1971), a participación en Champions hai dúas décadas, a épica semifinal de Old Tratford (2017), como o feito de que en 2000 o Celta gañase a Copa Intertoto, o único título europeo do fútbol galego.

Recomendo estes 100 anos de Historia do Celta, unha achega valiosa de Eduardo Rolland para a recuperación da memoria colectiva dun Celta centenario como para a historia da propia cidade de Vigo.