Onte 1649: O orgullo de Sergio Álvarez

Escoitar a Sergio Álvarez, o gardarredes do Celta, expresar no programa En xogo o seu orgullo de falar galego é unha beizón. Sergio faino con absoluta naturalidade, sabendo que non é algo extraordinario, asumindo a lingua galega apenas como o seu vehiculo de comunicación cotián, desfacendo asi tantos prexuízos pailáns sobre o uso do noso idioma pola mocidade. No seu día xa abeizoamos ao «Gato de Catoira» polas súas preferencias lectoras nas que situou nada máis e nada menos que Resistencia de Rosa Aneiros como un dos seus libros preferidos. Sergio Álvarez merece os nosos parabéns pola súa actitude e coidado no uso e defensa da lingua galega.

Poema de hoxe 112: «A agulla» de Branca Novoneyra

Os círculos concéntricos
hipnotizados polo son da agulla platino
cantan soños sen nome.

Branca Novoneyra, Dentro do labirinto (Espiral Maior, 2009)

Onte 1648: Medra a lectura en catalán

img_dduch_20150925-184536_imagenes_lv_propias_dduch_20150925-1-1-kAnB-U401191397449ZSH-992x558@LaVanguardia-WebLeo en La Vanguardia que nos catro últimos anos o catalán gañou un 5,2 puntos como lingua de lectura habitual entre os lectores e lectoras de libros. Unha porcentaxe que indica que a poboación lectora habitual en catalá maior de 14 anos é do 26,4 %, ou noutros termos que un de cada catro lectores en Catalunya ten o catalán como a súa lingua de instalación e preferencia lectora. Do mesmo xeito, en Catalunya incrementaríase tamén no mesmo período a porcentaxe de lectores e lectoras até o 66,3 %, por riba da media española, aínda que sen chegar á europea do 68 %. Xaora, máis alá destas cifras esperanzadoras, aínda o é moito máis que o conseller de Cultura Santi Vila anuncie o compromiso dunha «harmonización e unha rexeneración» dos diferentes tipos de axudas do sector do libro e da lectura, que pasaría polo incremento das axudas á tradución, polo apoio ás bibliotecas e por un plan de estímulo de librarías. Para tomar boa nota en Galicia, que con cifras lectores moito peores, continúa coa política de duros recortes en cultura.

Poema de hoxe 111: «Templo» de Manuel Xosé Neira

Abril
entre a chuvia como de frauta
de lustrosos caxigueiros, no eixido

Manuel Xosé Neira,Templo (Galaxia, 2001)

Poema de hoxe 110: «A rotura das paisaxes» de Xesús Constela

O fotógrafo
non
aturou
tanto silencio

Xesús Constela, A rotura das paisaxes (Xerais, 2016)

Onte 1647: Trinta anos da Mesa

Estado_da_Normalizacion_1986A Mesa pola Normalización Lingüística publicaba onte o cartel de Xaquín Marín das xornadas que sobre o “Estado actual da Normalización Lingüística” se celebraron do 18 ao 20 de abril de 1986, convocadas pola AELG, ASPG, AGAL e Federación de Asociacións Culturais. Encontros a raíz do que se constituiría este colectivo cidadán en defensa da lingua galega, hoxe a asociación cultural con máis persoas asociadas en Galicia. Tres décadas decisivas para o futuro do idioma, tanto polo seu proceso de institucionalización, con fitos históricos como o consenso forxado arredor do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega de 2004, como polo retroceso da súa utilización como lingua vehicular das novas xeracións. Pasos adiante e atrás que requiren de acordos amplos e medidas audaces, como hai trinta anos, cando se creou a Mesa e se aprobou o primeiro Modelo de Normalización Lingüística para o Ensino, que promovemos dende Nova Escola Galega. Beizóns á Mesa pola Normalización pola súa teimosa insistencia na defensa e fomento da lingua galega.

Campo do Fragoso CLXXVIII

europa-tiroCELTA XENEROSO

Os empates recentes co Deportivo e co Betis en Balaídos demostran que acadar o quinto posto non vai ser un camiño de rosas para o Celta de Berizzo. A exhibición celeste de xenerosidade e voracidade atacante en ambos os dous partidos, nalgúns momentos transformada en precipitación e ansiedade diante da portaría rival, noutros en desorde e inferioridade defensiva na propia, non abondou para gañar a dous equipos que tamén precisaban puntuar. Cómpre recoñecer que en ambas as dúas noitiñas o Celta careceu das doses de equilibrio e acougo nos momentos decisivos coas que acadou a clara vitoria do Molinón.

Diante do Betis aos de Berizzo abondáronlles cinco minutos para abrir todo o seu catálogo de xogo ofensivo. Foi o tempo que tardou John Guidetti en enviar unha taconazo de moitos quilates ao pao, tras unha parede anterior dentro da área de Nolito e Planas que centrou tras percorrer toda a banda. O Celta arriscaba presionando con intensidade e moitos efectivos na liña de dous terzos, situando moi adiantados aos dous laterais, o que facilitaba as recuperacións no territorio bético. Así chegaron outras dúas ocasións para o noso internacional sueco, en centros de Beauvue e Planas, que chegaba con moita facilidade á liña de fondo.

Xaora, a partir do cuarto de hora inicial, o Betis espertou devagariño, aproveitando instantes de confusión do centro do campo galego, onde frouxeaba Wass (lesionado no nocello dende o inicio) e o poeta Orellana non collera aínda o seu punto de caneo. Así chegou o gol bético, tras unha internada na área do antipático (e perigoso) Rubén Castro, a quen os celestes non souberon defender coa contundencia que un xogador das súas características require. Montoya aproveitou un rexeite frouxo de Cabral e dende a liña de fondo da área pequena enviou o pase da morte para que N’Diaye marcase. Unha xogada moi mal defendida que case derrubou aos nosos. O Celta sen o control da bóla sufriu durante os vinte minutos que restaron até a reanudación. O veterano Joaquín puido liquidar o partido nunha xogada individual na que enviou o balón ao pao longo, imitando a acción preferida de Nolito. Con todo, o Celta tamén tivo a súa oportunidade de ouro nunha galopada de Beauvue, antes de caer gravemente lesionado, que centrou en carreira para que Nolito cabezase dende o punto de penalti. Mágoa que Orellana a porta baleira non aproveitase o rexeite no chan do afortunado gardarredes andaluz.

Coa entrada na lameira de Aspas e Marcelo Díaz, que substituíron a Wass e Beauvue lesionados, o Celta desenvolveu unha heroica estratexia de asedio, asumindo os riscos de deixar espazos baleiros polas bandas, sobre todo na cobertura dos numerosos saques de recanto. Foron corenta e cinco minutos emocionantes onde o gol axexou ambas as dúas portarías. Os béticos tiveron grandes ocasións. Case no inicio, Rubén Castro puido sentenciar o marcador nunha longa carreira en solitario finalizada cunha vaselina que quedou longa só uns centímetros. Pouco despois, o noso porteiro evitou in extremis un precioso gol olímpico dun Joaquín inspiradísimo. Como Cabral defendeu na mesma liña de gol un remate de Rubén Castro, cando o porteiro céltico xa estaba superado. Outro tanto sucedeu na outra área, onde baixo a batuta de Marcelo Díaz as chegadas celestes eran continuas. Coa mellor xogada de Nolito chegou o gol anulado (inxustamente) a Guidetti, o que aumentou a frustración da bancada cunha arbitraxe ruín que facilitou as continuas interrupcións do xogo provocadas polos visitantes. A entrada nos minutos finais de Tucu Hernández achegou decontado a dose de claridade que até entón faltara nos celestes. O seu gol magnífico, froito dun soberbio pexegazo ao pao corpo, tras un servizo maxistral de Jonny, fixo xustiza ao esforzo xeneroso dos nosos.

Onte 1646: Gala do Libro Galego

Gala_do_Libro_Galego

Esta fin de semana déronse a coñecer as obras finalistas dos Premios Gala do Libro Galego 2016 convocados conxuntamente, por vez primeira, pola Asoiación de Escritores en Lingua Galega (AELG), a Asociación Galega de Editores (AGE) e a Federación de Librarías de Galicia. Ademais da lóxica satisfacción que supón para o cadro de Xerais contar con 11 obras finalistas, en case todas as cetegorías, esta Gala do Libro está chamada a abrir unha nova etapa de colaboración entre os membros do sector do libro galego. Rematar cos gremialismos e compartir unha acción potente de visibilización do libro literario galego e do asociacionismo no sector son obxectivos da Gala que celebraremos no teatro Principal de Compostela o serán do 14 de maio. Unha iniciativa novidosa que merece recoñecemento e apoio. Beizóns ás responsables das tres asociacións que, despois de varios anos de conversas, convocan a Gala.

Poema de hoxe 109: «Foi Don Fagundo un dia convidar» de Afonso Eanes do Cotón

Foi Don Fagundo un dia convidar
dous cavaleiros pera seu jantar,
e foi con eles sa vaca encetar,
e a vaca morreu-xe logu’euton
e Don Fagundo quer-s’ ora matar
porque matou sa vaca o cajon

Afonso Eanes do Coton, «Foi Don Fagundo un dia convidar» (cantiga de escarnio)

 

Onte 1645: «O volframio en Varilongo», memorable presentación en Santa Comba

XG00255701Non podemos definir máis que como emocionante e memorable o sucedido onte no Salón Multiusos de Santa Comba durante a presentación do libro de Carmen Banco Ramos O volframio en Varilongo. Contei até 246 as persoas que seguiron as intervencións da autora e do profesor Alonso Montero sobre unha obra que reconstrúe de forma detallada e minuciosa, empregando as ferramentas da investigación social, a memoria de dúas décadas da máis importante mina de volframio da Terra de Xallas. Un acto no que o presidente da Academia Galega salientou a importancia estratéxica deste ouro negro que convertiu durante uns poucos anos a algunhas comarcas galegas en novas Californias. Un libro que a autora arraizou na súa memoria familiar e no que agradeceu as testemuñas orais de vinte e tres informantes, a partir das que se reconstruíu un relato, onde se utilizaron tamén as fontes documentais dispoñibles. O momento máis emocionante do serán produciuse durante a intervención de tres mulleres que interpretaron as trece «Cantareas de Varilongo» recuperadas no libro. Inesquecible e valioso.