Onte 129: O Bacharelato do PP

Coñecín un interesante artigo de Magisterio Español no que se presenta o probable modelo de reforma do Bacharelato do goberno do Partido Popular. Semella que entre os dous modelos a debate (3+3 ou 4+3), Rajoy decantarase polo primeiro, máis económico e auspiciado pola Asociación de Catedráticos de Bacharelato (Ancaba), transformando o actual 4º de ESO no primeiro curso dun Bacharelato de dúas vías. Máis alá da análise demorada que require unha reforma tan importante, que probablemente supoñerá a ampliación do ensino concertado ao Bacharelato, chamáronme a atención tres anuncios. O primeiro: a clara ruptura do modelo de ensino comprensivo até os 16 anos, xa que a partir dos 15 se contemplaría a posibilidade de optar pola FP de grao Medio e no Bacharelato por unha vía xeral e por outra profesional. O segundo: a creación dun novo modelo de Formación Profesional de Grao Medio, tamén de tres anos, ao que se accedería dende o 3º de ESO. O terceiro: a creación dunha proba final ao remate do Bacharelato, que substituiría á Selectividade, coa intención de homologar a todos os centros e todas as Comunidades Autónomas. Semella que, tras a segregación do alumnado entre as vías xeral e profesional, o currículum do Bacharelato será máis homoxéneo e menos diversificado. Outra vez, impóñense os criterios dos sectores educativos máis conservadores: máis centralización e máis segregación.

Onte 128: Música en galego

Xa son moitas as persoas coas que amiguei nestes últimos sete anos grazas aos blogs, unha das cousas polas que estou máis agradecido de participar no blogomillo. Foi onte cando me atopei por vez primeira con Xosé das Patas, o promotor dese magnífico blog que é Música en Galego. Xosé púxome ao día dos seus proxectos para este espazo completísimo da música popular en galego, onde podemos escoitar dende as voces pioneiras até as propostas máis recentes. Falamos, tamén da súa Radio, na que emite de forma continuada música na nosa lingua. Xosé das Patas desenvolve un traballo galeguizador enorme, ao tempo que de forma desinteresada axuda a visibilizar todos os eidos da música en galego: libros, discos, vídeos, festivais, espazos na rede e calquera tipo doutras iniciativas. Un esforzo que merece todas as nosas beizóns. Recomendo vivamente seguir o seu blog e a súa radio.

Campo do Fragoso CXVI

VITORIA FRÍA
O partido da noitiña de onte demostrou que o fútbol é un estado de ánimo no que inflúe, entre outras circunstancias, a temperatura. O Celta saíu moi frío neste primeiro encontro do ano, tanto como o que sofrimos os sete mil e pico celtistas que acudimos a Balaídos. Os de Herrera, sometidos aos rigores da temperatura e a un exceso de confianza, perderon toda a primeira parte para facerlle algún dano a un pechacancelas que polo seu xogo de ataque e pola súa actitude nunca o pareceu. Durante este período, os de D’Alessandro asoballaron aos celestes e, sen dúbida, mereceron marcar. Xa no primeiro cuarto de hora, comezaron as dificultades para o Celta, incapaz de sacar a pelota xogada. Só un magnífico Álex –até agora, a estrela celeste da tempada– creaba un pouco sentido entre tanto barullo e un oportunísmo Oier retallaba o derradeiro pase catalán. Porén, os catro dianteiros de noso, colocados (incomprensiblemente) na mesma liña, eran incapaces de crear situacións de superioridade. Foron a excepción apenas dúas xogadas. No minuto 24, un saque de falta de Quique de Lucas dende a banda esquerda que o gardarredes tarraconí respondeu cunha fermosa pombiña. No 43 un remate de David Rodríguez a un pase vertical longo, quizais un chisco de máis, de Bermejo. Aí quedou toda a ansia atacante do Celta durante un período no que nunca lle colleu o entusiasmo ao xogo. Pola contra, o Nástic chegaba con asombrosa facilidade por mor da dificultade de Oubiña para ocupar todo o centro. Rodri perdoou cando Yoel, noutro deses seus erros que curtan a respiración á bancada, estaba batido. Pouco despois, Powell embarullouse diante do porteiro de Arbo. Xogada que se volveu a repetir na biqueira de Longás. Unha mágoa para os de D’Alessandro que tamén o intentaron dende lonxe cun cacheirón de Morán. Yoel semellaba accesible, máis imbatible para eles. Tras o descanso, o Celta saíu máis revolucionado pola entrada de Joán Tomás, que xerarquizou aos catro dianteiros celestes creando a posibilidade de paredes interiores e unha maior apertura polas bandas. Así chegou o formidable gol de cabeza de Roberto Lago, nunha acción de auténtica coraxe, tras unha excelente asistencia dende a banda dereita de Quique de Lucas. Aí semellaba ir a pique a lancha do Nástic. Tras o golazo, Orellana, moi confuso durante todo o encontro, debeu sentenzar nun deses lanzamentos tan precisos que poden bicar o poste a quince centímetros. Con tan tímido marcador por diante, os celestes non foron capaces de pechar o encontro. Pagárono durante os vinte minutos finais nos que sufriron moito, tanto como os seus seareiros. Só o acerto defensivo de Oier e Túñez (unha estraña parella de centrais, moi agresiva e dinámica, que está resultando boísima para a seguridade do equipo) e unha notable recuperación do xogo de Oubiña evitaron o empate dun Nástic que, a pesar das múltiples oportunidades, demostrou de novo ser incapaz de bater a Yoel. Jorge D’Alessandro desesperábase na banda, meu pobre! Para os celestes o mellor desta noite tan fría foron os tres puntos que permiten continuar en cabeza. O fútbol non só vai ser toque e beleza para a galería. Esta vitoria fría debe ser outro chanzo para o ascenso.

Onte 127: Tourilandia

Excelente primeiro programa de Tourilandia. Nalgúns momentos rin a cachón, sobre todo no derradeiro treito, durante a entrevista co profesor de fútbol David Vidal na que se matizaron as diferenzas entre os verbos ‘saber’ e ‘entender’, un auténtico combate retranqueiro. Memorable foi, tamén, a versión de “Ai si me opero”, explorando as fronteiras desta TVG sempre tan condescendiente co goberno Feijóo. Xosé A. Touriñán e todo seu equipo artísticos, onde destaca Federico Pérez, prometen moito. Este programa de humor pode contribuír a conectar, sobre todo en Internet, cun público mozo, decote afastado da programación da TVG. Ten unha enorme potencia galeguizadora. Ogallá contemos, por fin, co noso Cráckovia ou ¡Vaya semanita!. Polo que vimos onte, a Touriñán e ao seu equipo sóbralles talento para conseguilo. Recomendo estarmos atentos ao programa do vindeiro xoves. Que non vira o de onte, agardo que poida facelo na TVG á carta ou localizando as mellores pezas que se irán subindo ao youtube. As miñas beizóns. É.

Onte 126: O galeguismo, o nacionalismo político do século XXI

Gustoume a exploración do espazo dos matices que realiza o chamamento de 19 das alcaldías do BNG. Un exercicio de sutileza, afouteza e realismo politico moi de agradecer. Lonxe de calquera dogmatismo e sen renunciar tampouco a conquistar a hexemonía política por medio de desenvolvemento de proxectos de goberno, estas alcaldías do BNG propoñen unha importante redefinición ideolóxica ao identificar o galeguismo como «o nacionalismo político do século XXI». Para elas a incorporación do concepto de ‘cidadanía’ ao discurso nacionalista e a súa identificación co de ‘galeguidade’ permitiría deseñar de vez un proxecto político estratéxico presentado diante da sociedade galega coa intención de «acadar o goberno soberano do noso país e o recoñecemento de Galiza como nación dentro dun estado plurinacional». Fronte a calquera tentación conformista ou rutineira, con esta iniciativa estas alcaldías obrigan á dirección e á militancia do BNG a enfrontar unha conversa sen límites coa sociedade galega actual e as súas profundas mudanzas. Na asemblea nacional deste mes rivalizarán as diversas formas de desenvolvela. Eis un reto decisivo para o futuro do nacionalismo galego nesta segunda década doséculo XXI.

Onte 125: Nacín un luns

Teño escrito nalgunhas ocasións que nacín no Pirulí. O que non sabía, até onte, foi que aquel día despois da santa Lucía, patroa das costureiras, caera en luns. Averigüeino de forma fortuíta, grazas a un correo dun amigo que me recomendaba consultar “o periódico do día que naciches”. Enlaceino e din coa formidable edición dixital de La Vanguardia que, precisamente, aquela xornada non se publicou por ser luns. Foi inevitable repasar as noticias do día seguinte, un martes chuviñento de decembro de 1959, segundo a breve referencia meteorolóxica do tempo en  Galicia. A noticia principal de portada non era nada doutro xoves: “O infante Juan Carlos de Borbón recibiu o seu despacho na Academia General Militar”. Porén, para min debullar nas páxinas interiores foi un exercicio de maior interese. Na carteleira anunciábase a estrea de Los 10 mandamientos como “o maior acontecemento da historia do cine” e nunha das páxinas de deportes atopei a clasificación da 13ª xornada do Grupo Norte da Segunda División na que o Orense figuraba na segunda posición,  o Celta na terceira e o Coruña na quinta. Esta hemeroteca dixitalizada de La Vanguardia é un motor brutal de memoria que pode ofrecernos moitas outras sorpresas. Unha ferramenta moi recomendable.

Onte 124: Letra a letra

Comecei a semana cun agasallo inesperado. O meu mestre Antón Costa dedicoume un exemplar de Letra a letra, unha edición facsímil do libro que os alumnos de Simeón Omella, mestre da escola de Plasencia del Monte, compuxeron no curso 1934-1935 servíndose da imprenta escolar. Antón, prologuista desta obra publicada polo Museo Pedagógico de Aragón en edición moi coidada, foi quen deu conta da súa existencia cando en 2010 publicou dúas das súas páxinas no seu libro D’ Abord les enfants. Freinet y la educación en España (1926-1975). Composto letra a letra por escolares de nove anos, o libro foi conservado dende a primavera de 1939 na casa de Elise e Celestin Freinet en Saint Paul de Vence para pasar logo, co resto do fondo Freinet, aos Archives Departamentales des Alpes Maritimes de Niza. Estas máis de cen páxinas deste libro de vida inclúen textos libres (contos, experiencias de campo, excursións, correspondencia con outros escolas europeas, debuxos…) daqueles rapaces dunha escola republicana aragonesa que dirixidos polo mestre Orellana utilizaban as técnicas da escola moderna de Freinet. Letra a letra é un libro documento excepcional que amosa a anticipación e actualidade das técnicas da Escola Moderna. Admirable pulsión de vida e de traballo pedagóxico nun libro de fasquía ben xeitosa que sei entusiasmará aos mestres e mestras galegas vencellados ao proxecto da escola popular galega.

Onte 123: Vigo, innovar ou esmorecer?

Entre os textos da edición dominical de Faro de Vigo destacaba este magnífico artigo de Antón Costas, o catedrático de Política Económica da Universidade de Barcelona, vicepresidente do Cercle d’ Economía e unha das personalidades máis achegadas a Pascual Maragall, cando foi president da Generalitat. Este egrexio veciño de Matamá propón que se Vigo quere evitar esmorecer de xeito imparable polos efectos da crise sobre os seus sectores industriais punteiros, a automoción e o naval, debe reinventar os seus vieiros como cidade, nun proceso radical de innovación. Resumindo moito un artigo, cuxa lectura reflexiva recomendo, cinco son para Costas as condicións que este tránsito cara a innovación debería respectar en Vigo: 1ª Reter e atraer á xente nova, que son as persoas con maior capacidade innovdora; 2ª Ofrecerlles vivendas asequibles; 3ª Acuñar o «viguismo» como marca; 4ª Promover a cooperación entre os innovadores e 5ª Contar cun «goberno local intelixente» capaz de implicar a toda a cidadanía nesta estratexia. Temo que, polo momento, haberá que agardar un tempiño para poñer en práctica tan interesante estratexia, na que se xoga o futuro da cidade. Hoxe o forno non está, aínda, para eses bolos.

Onte 122: A Caixa á La Caixa

No día que lembrabamos a Castelao, tras a tregua do Nadal, volvemos á crúa realidade dun país que vive unha situación de auténtica emerxencia. Leo no blog de Félix Soria un ruxerruxe sobre o interese de CaixaBank, o Banco creado por La Caixa, por adquirir Novagalicia Banco (NGB). Cando o proceso de capitalización de Castellanos é apenas unha quimera ou unha entelequia publicitaria de Feijóo, a adquisición do que foi a caixa galega por outro banco é un feito inevitable, máis aínda tras o anuncio de Rajoy dunha segunda onda de fusións bancarias previstas para o primeiro semestre de 2012. No marco político actual, fracasado o proxecto de fusión da caixa galega, absorbido o Pastor polo Popular, quizais non sexa a peor das opcións económicas e culturais para Galicia que un 40% do seu mercado financeiro sexa adquirido polos cataláns de La Caixa.

Onte 121: A despedida de Isaac

Estivemos nas exequias de Isaac, que se desenvolveron cun protocolo estritamente civil como correspondía ás conviccións laicas do finado, a pesar de que botei en falta nalgún dos momentos a presenza da bandeira republicana, unha das insignias da súa vida. Entre os varios centos de persoas que asistimos ao enterro foi moi gabado que os responsables do concello de Santiago, ademais de montar unha garda de honra no velorio, escollesen para Isaac un espazo de terra a carón do seu compañeiro Antón Fraguas, do poeta Aurelio Aguirre e do escritor Ramón María del Valle Inclán. Á entrada de Boisaca quedará para sempre un recanto da nosa memoria nacional, merecente de ser visitado por xeracións. Dous grandes amigos de vida foron os que alí, en nome do pobo galego, expresaron a derradeira laudatio. Entre outras moitas virtudes, Xosé Neira Vilas gabou «o escepticismo esperanzado de Isaac», unha actitude que axuda a enxergar o futuro. Pola súa banda o profesor Xesús Alonso Montero lembrou que «marcha o patrón de Galicia», un auténtico xigante que sempre reinvestíu as plusvalías de Sargadelos noutras empresas culturais ao servizo de Galicia. Ese espírito filantrópico, ese liderado construído sobre o traballo arreo, esa vontade de resistencia até o derradeiro salaio son outras das herdanzas que nos deixa Isaac, con que nos solidarizamos.