Suso Peña

/en , /por



Cleopatra, Suso Peña


Jaureguizar todas as mañás xa é un vicio. Hoxe, grazas a esa dependencia, souben do pasamento do comiqueiro ribadense Suso Peña. Apenas engadir ao seu magnífico post que ilustrou tamén a autores galegos. Velaí o seu Celso Emilio para nenos, que preparou hai anos Antonio. Como xa sucedeu noutras ocasións, semella que só coa morte, coñecemos a existencia dalgúns dos nosos creadores pioneiros.
Coma un buxo
Á primeira hora da mañá visitei a don Paco no seu despacho. Atopeino coma un buxo. Inusualmente falador, contoume unha anécdota moi pavera de Uxío e a primeira edición que Galaxia fixera d´Os vellos de Castelao. Paco, aos noventa e pico, segue rexo, lúcido e reivindicativo. O espazo dispoñible na Penzol xa non chega para ubicar as súas vinte e pico mil referencias. Pódese entender que o maior arquivo impreso sobre Galicia conte con escasísimas axudas do goberno autónomo?
Novo Estatuto Galego
O artigo de onte saíu publicado tamén en xornal. Aceptei colaborar con eles.

Pepe e Anisia

/en /por


Originally uploaded by bretemas.
Mañá

Onte atopeime en Teucro con Miguel para traballar sobre o desembarco do libro galego con motivo do Sant Jordi. Deseñamos os criterios do programa. É unha oportunidade que este ano non podemos perder.

Mediodía

A homenaxe a Pepe e Anisia foi emocionante. Gustáronme, sobre todo, as palabras de Susana (vaia texto máis medido e literariamente fermoso) e as de Luis Bará, o capitán intrépido tanto deste Salón como da concellaría. No remate, cantaron Mini e Mero (seguen sendo referentes para o profesorado da escola das pombas) e aquilo foi bagoar. Anisia agasallouos coa rosa branca do Marti da idade de ouro.

Pepe e Anisia, como editores e promotores de Follas Novas, apostaron hai xa corenta anos pola internacionalización do libro galego, proxecto que agora aos editores de hoxe nos parece tan imprescindible. Anisia (a creadora do proxecto Zunzun) e Pepe (o noso Balbino de Gres) son dous exemplos morais de resistencia e loita contra o conformismo.

Tarde

Convídanme a participar como xurado do desfile de comparsas. Varias conclusións: primeira, o pixama de Tonecho é o disfraz preferido deste ano; segunda, hai no noso entroido urbano dúas orientacións que se impoñen claramente: a transformación do rostro enxebre do país en algarada choqueira e as saudades dos desfiles brasileiros. Sen dúbida, aposto pola segunda porque son admirador dos blocos azuis e brancos da Portela, a escola de samba do barrio da Madureira (onde naceu Ronaldo) e que inspirou as cancións do Paulinho da Viola . Mañá gustaría participar no bloco popular (pouco que ver cos desfiles no sambódromo) que vai defender as súas oito ideas para cambiar o mundo. Como sei que non poderei facelo, consólome escoitando no itunes o choro de Teresa Cristina.

Felos

/en /por



Felos de Maceda

Onte nova presentación dos libros de Moncho (acordeime, por suposto, de Cesare, a quen lle debo en Big-Maceda a idea destas brétemas). O Castelo (un hoteliño moi cuco) encheuse a reventar. Nestas terras de Joao da Nova, Babarrro, Santiago Prol ou Francisco Carballo (entre outros escritores da Serra de San Mamede) saen estes días os felos, unha máscara xenuína, aínda que quizais non tan coñecida como as das terras de peliqueiros, cigarróns ou pantallas.
Tomando un café en Lambetadas (visita inescusable) coñecín as famosas pezas do oleiro de Tioira e souben máis sobre as andanzas destes felos. Para os macedanos as súas máscaras (semellantes na indumentaria á dos peliqueiros) son o vestixio máis antigo do entroido rural ourensán (sempre que non se que esquecesen os meus queridos troteiros). Non desfilan polas rúas, senón que corren en grupos, incansables polas aldeas da serra, en Tioira, Vilardecás, Santirso e Castro de Escuadro, animados pola mestura de viño con ovos que beben. Longa vida para os felos!!!

Galeano

/en /por

Memoria

A memoria que máis me interesa, a que máis me move, é a que opera como catapulta, non a que te fixa unha áncora a unha identidade que se pode gardar nunha vitrina e pechar con chave. Creo na memoria como continuidade da vida. Non a memoria morta que nos convida a contemplar unha bolboreta cravada na parede.
Esperanza
A esperanza é unha cousa que se conquista cada día con moita dificultade e que cada día cae e se ergue cando está viva de verdade. Como todos nós, que tropezamos, caemos, dubidamos, dámonos contra a parede, fracasamos, morremos e volvemos a nacer.
Magnífico este libro de entrevistas do fillo do noso querido Luis. Os pensadores da esquerda mundial analizan o estado do planeta dende unha perspectiva emancipadora. Libro moi recomendable.

Instituto Rosalía de Castro

/en /por
Nótase que o Cervantes está dirixido por un galego. É boa a noticia de que promoverá a cultura galega no exterior. Con todo, creo que é imprescindible a creación dun instituto propio (podería chamarse “Rosalía de Castro”, como propuxemos na lei do libro) que promova a lingua e a literatura galegas en todo o mundo. Precisamos unha estratexia de país, compartida por autores e editores e apoiada con convicción polos poderes públicos galegos, para dar a coñecer fóra o noso acervo literario, tanto ó histórico como o contemporáneo. Só así poderemos conseguir traducións e valoración do conxunto da nosa literatura. Se o Cervantes axuda na tarefa, benvido sexa, tamén.

Lectubarómetro 2004

/en /por



Óscar Villán, Can de palleiro, 2004

Recibo da Federación os documentos do Barómetro sobre a Lectura 2004, do que tiña noticia a semana pasada. Merecen ser estudados con vagar, xa que por vez primeira reflitense datos sobre os comportamentos lectores en galego. Atopo datos para anotar.
  • Galicia posúe unha media de lectores lixeiramente inferior á media do Estado.
  • Un 33,4 % dos lectores galegos manifesta ler habitualmente en galego.
  • O lector medio le de 2 a 8 libros por ano.
  • O 91,5% dos lectores motiva no lecer e no entretemento a súa primeira razón para ler.
  • A recomendación dos amigos (60,8%) é primeira motivación para a compra de libros.
  • O 90,9 % dos lectores de literatura escolle a novela como o seu xénero preferido.

Por estes datos semella que o perfil do lector medio en España (as lectoras son máis cos lectores, outro dato a anotar) é o dunha persoa que le media ducia de novelas, que lle recomendan as súas amizades, co obxecto de pasar un rato entretido. Afondaremos neste perfil e nas súas consecuencias.

Intuición

Por fin!!! Hoxe asinei o contrato internacional que perseguía desde hai semanas. Desde entón teño a intuición de que esta obra (da que teño referencias paratextuais inmellorables sobre a súa recepción no Reino Unido) vai ser en galego algo grande. Estarei errado? Traducir textos contemporáneos (este apareceu no verán) para o galego é unha estratexia por acometer con decisión. A edición faise destas apostas. Unha cuestión de fé?

Clásicos

/en /por



Miguelanxo Prado, Industria, 2004

Á primeira hora da mañá atopo na caixa de correos este agasallo de Miguelanxo. A providencia laica prometía que hoxe sería un día de clásicos. Ao mediodía viaxo con Agus a Teucro para atoparnos con Mariasun e logo visitar o Salón do Libro Infantil. Conversamos sobre libros e, inevitablemente, sobre o debate (que nos estabamos perdendo). Coñecemos moi pouco os termos do conflito vasco, quizais, porque a información que recibimos sobre o asunto procede dos medios madrileños e está sempre contaminada pola lamentable violencia de ETA.
Os clásicos centran este ano un Salón, outro ano máis, expléndido e ateigado de actividade e fantasía. Hai moito que ver. Gustei, sobre todo, da exposición Can de palleiro, preparada polos membros da Asociación Galega de Profesionais da Ilustración (AGPI); o noso humilde canciño en máis de trinta interpretacións (sorprendentes e divertidas). Longa vida para o noso can máis caseiro!
Este salón de Teucro é unha illa pirata de liberdade. Organizado con grande esforzo pola concellería de cultura e por un grupo de profesionais da animación á lectura conta cos medios xustos (non ten subvención ningunha da Xunta). Creo que a imaxinación e a creatividade desbordada, un programa moi variado e multidisciplinar, a participación dos centros escolares son algúns dos ingredientes do seu éxito e do seu crecemento continuo. Se fose organizado en Cataluña ou en Italia, ocuparía durante toda esta semana as primeiras páxinas dos xornais e das televisións. Péchase o sábado cunha homenaxe a Neira Vilas e Anisia Miranda. Alí estaremos con eles. Quen poida achegarse ata Teucro, non debería perdelo.